Akademia Młodego Ekonomisty

Transkrypt

1 Akademia Młodego Ekonomisty Wahania Koniunktury gospodarczej Dr Adam Baszyński Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 14 maja 215 r.

2 Plan prezentacji Co to jest koniunktura gospodarcza? W jaki sposób ją mierzyć? (wskaźniki: PKB, konsumpcji, inwestycji, bezrobocia, inflacji) Dlaczego w gospodarce nie występują same wzrosty? W jaki sposób państwo może wpływać na koniunkturę gospodarczą? Czy kryzys gospodarczy może być szansą?

3 Koniunktura splot okoliczności wywierający znaczny głównie pozytywny wpływ na warunki ekonomiczne.

4 Koniunktura gospodarcza stan aktywności gospodarczej charakteryzowany przez całokształt zmieniających się w czasie wskaźników życia gospodarczego, takich jak: PKB i jego składniki, zatrudnienie i bezrobocie, ceny i płace.

5 Wszechobecność cyklu w przyrodzie dobowy fazy księżyca pory roku

6 Rodzaje wahań w gospodarce przypadkowe sezonowe cykliczne

7 Cykl koniunkturalny PKB (per capita; tys. jp; lewa oś) Trend Składnik cykliczny (procent odchylenia od trendu; prawa oś) Rozkwit Górny punkt zwrotny Dolny punkt zwrotny Dno cyklu Dno cyklu Czas -1

8 PKB w USA w latach PKB (mld USD 29) 4 Składnik cykliczny (prawa oś) 2 Trend

9 Dynamika PKB w USA w latach Procentowa zmiana PKB w ciągu roku

10 Konsumpcja w USA w latach PKB (mld USD 29) Konsumpcja (mld USD 29) Składnik cykliczny konsumpcji Trend

11 Dynamika konsumpcji w USA w latach Procentowa zmiana PKB w ciągu roku Procentowa zmiana konsumpcji

12 Inwestycje w USA w latach PKB (mld USD 29) Inwestycje (mld USD 29) Składnik cykliczny inwestycji Trend

13 Dynamika inwestycji w USA w latach Procentowa zmiana PKB w ciągu roku Procentowa zmiana inwestycji w ciągu roku

14 Stopa bezrobocia w USA w latach Procentowa zmiana PKB w ciągu roku Stopa bezrobocia (odsetek siły roboczej)

15 Stopa inflacji w USA w latach Procentowa zmiana PKB w ciągu roku Stopa inflacji (procentowa zmiana cen dóbr konsumpcyjnych w ciągu roku)

16 Ważniejsze cechy wahań koniunktury w USA w latach Wyszczególnienie Przeciętny udział w realnym PNB Odchylenie standardowe Korelacja z realnym PNB Realny PNB 1,,17 1, Konsumpcja dóbr nietrwałych,542,9,77 Konsumpcja dóbr trwałego użytku,76,49,78 Inwestycje brutto,167,82,91 Zakupy państwowe,222,2,5 Eksport,87,56,38 Import,94,49,72 Zatrudnienie -,11,85 Stopa bezrobocia -,79 -,92 Inflacja (deflator PNB) -,9 -,56 Źródło: R.J. Barro, Makroekonomia, PWE, Warszawa 1997, s. 35.

17 Państwo a wahania koniunktury Za pomocą polityki fiskalnej (dochody i wydatki budżetu państwa) oraz monetarnej (kontrola podaży pieniądza przez bank centralny) państwo może wpływać na przebieg wahań koniunkturalnych (głębokość faz spadkowej i wzrostowej, długość cyklu).

18 Polityka stabilizacyjna Państwo realizuje działania antycykliczne za pomocą: automatycznych stabilizatorów koniunktury i pasywnej polityki państwa nieautomatycznych stabilizatorów koniunktury i aktywnej polityki państwa

19 Skutki polityki stabilizacyjnej 7 PKB per capita (tys. jp) 7 PKB per capita (tys. jp) 6 Trend 6 Trend

20 Spory wokół polityki stabilizacyjnej trudności w przewidywaniu punktów zwrotnych, zwolennicy interwencji proponują: inaczej podzielić dochód narodowy, uruchomić inwestycje państwowe, źródła finansowania polityki stabilizacyjnej: Janosik, zadłużenie.

21 Twórcza destrukcja termin spopularyzowany przez austriackiego ekonomistę Josepha Schumpetera w książce pt. Kapitalizm, socjalizm, demokracja (1942) opisujący proces twórczego niszczenia, czyli ciągłego pojawiania się nowych przedsiębiorców z rewolucyjnymi pomysłami stanowiący siłę, która jest w stanie podtrzymywać długotrwały rozwój ekonomiczny.

22 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Nieco lżej na temat cyklu koniunkturalnego na NBPortal: