Zadanie 1. Jakie argumenty przemawiają na rzecz twierdzenia o niedoskonałości PKB (i pochodnych), jako mierników poziomu życia mieszkańców? Zadanie 2. PNB Zasiedmiogórogrodu w cenach rynkowych wynosi 400 mld sztuk złota. Amortyzacja równa się 30 mld sz., a podatki pośrednie wynoszą 20 mld sz. a) Ile wynosi wartość PNN w cenach czynników produkcji? b) Wyjaśnij, dlaczego amortyzacja jest uwzględniana w tym rachunku. Zadanie 3. Dane dotyczące gospodarki: I brutto = 1000, C = 5000, I netto = 600, G =1400, 1650, Td = 200, Te = 300, X = 200, Z= 300, TR = 150, subsydia = 50, ZUS = 40, dochody netto z własności za granicą = 120, zyski nierozdzielne korporacji = 80, podatki od zysków korporacji = 50, odsetki od długu publicznego = 100. Oblicz ile wynosi: a) produkt krajowy brutto (PKB, GDP); b) produkt narodowy brutto (PNB, GNP); c) produkt krajowy netto (PKN, NDP); d) produkt narodowy netto (PNN, NNP); e) dochód narodowy (DN, NI); f) dochód osobisty (DO, PI); g) dochód osobisty do dyspozycji (DOD, DPI); h) saldo budżetu; i) oszczędności. Zadanie 4. Wypełnij podaną tabelę, wiedząc, że wydatki konsumpcyjne stanowią 80 % dochodu narodowego, inwestycje są wielkością autonomiczną i wynoszą 1000. PRODUKCJA I DOCHÓD NARODOWY KONSUMPCJA INWESTYCJE POPYT GLOBALNY 4500 5000 5500 6000 a) jaki poziom dochodu narodowego zapewnia równowagę? b) ile wynosi wartość mnożnika wydatków? c) jaki poziom dochodu narodowego zapewniłby równowagę, gdyby inwestycje wzrosły o 100? Zadanie 5. Gospodarka zamknięta ma funkcję konsumpcji: C=0,9Y D, inwestycje wynoszą: I=50, wydatki rządowe: G=50, stopa opodatkowania: t=1/9. a) Jaka jest produkcja w równowadze? Otwarcie tej gospodarki na handel zagraniczny spowodowało pojawienie się autonomicznej 1
wymiany netto na poziomie: NX=50, przy czym krańcowa skłonność do importu wynosi: m=0,2 a) O ile zmienił się poziom produkcji w równowadze? b) O ile zmieni się Y*, jeśli dodatkowo zmianie ulegną inwestycje (wzrost o 20)? Zadanie 6. W gospodarce zamkniętej planowana konsumpcja wynosi 200, planowane inwestycje = 100, a produkcja globalna wynosi 360. Oblicz: a) wielkość planowanych wydatków b) zmianę poziomu zapasów c) wielkość oszczędności Zadanie 7. Przedstaw wpływ zmiany krańcowej skłonności do konsumpcji na poziom dochodu narodowego zapewniającego równowagę. Zadanie 8. (P/ F) Z modelu Keynesa wynika, że przyrost produkcji wywołany zwiększeniem wydatków rządowych będzie mniejszy niż przyrost produkcji spowodowany zwiększeniem transferów o tę samą kwotę. Zadanie 9. (P/ F) Wzrost wydatków rządowych zwiększa nadwyżkę budżetową o te samą kwotę Zadanie 10. Na podstawie tabeli (zestawienie obserwowanego dochodu narodowego i wydatków konsumpcyjnych) wyznacz poziom oszczędności: DOCHÓD NARODOWY KONSUMPCJA OSZCZĘDNOŚCI 50 70 75 90 100 110 125 130 150 150 175 170 200 190 225 210 250 230 Jaka jest krańcowa skłonność do oszczędzania w tej gospodarce? Jaka jest przeciętna skłonność do oszczędności przy DN na poziomie 50? Zadanie 11. W wyniku spisu powszechnego Zasiedmiogórogrodu określono skłonność ludności do trzymania gotówki na 20%. Bank centralny ustalił stopę obowiązkowych rezerw na 10%, zaś banki z własnej inicjatywy utrzymują dodatkowe 10% rezerw nadobowiązkowych. Król postanowił wyemitować dodatkowe 1000 sztuk złota by podreperować stan skarbca. Jak wpłynie to na podaż pieniądza w krainie? Zadanie 12. 2
(P / F) Popyt spekulacyjny na pieniądz jest malejącą funkcją stopy procentowej. Zadanie 13. Główny statystyk Zasiedmiogórogrodu przedstawił następujące dane dotyczące nominalnego PKB w w latach 1990 1993 oraz wskaźnika cen (deflatora) PKB w tym okresie: Nominalny PKB i deflator PKB w latach 1990 1993 (w mld gb, rok poprzedni = 100) 1990 1991 1992 1993 PKB N 134 156 165 172 PKB R Wskaźnik cen PKB 112 104 118 a) Oblicz realny PKB (PKB R ) w podanych latach. Uzyskane wyniki wstaw do tabeli. b) Oblicz poziom PKB R w 1993 r. w cenach z 1991 r. c) Czym różni się inflacja mierzona wskaźnikiem cen detalicznych (WCD) od inflacji mierzonej deflatorem? Zadanie 14. Na wykresie opisującym rynek pracy wskaż poziomy oznaczające bezrobocie dobrowolne i przymusowe. Jakie są rodzaje bezrobocia? Zadanie 15. W Zasiedmiogórogrodzie żyje 1000 osób. 40% populacji to dzieci lub emerytowane postaci z bajek. 100 osób należy do rodziny królewskiej, nie musi i nie chce pracować. 450 osób pracuje zawodowo. a) Jaka jest stopa aktywności zawodowej? b) Jaka jest stopa zatrudnienia? c) Jaka jest stopa bezrobocia? Zadanie 16. Wymień koszty inflacji uzasadniające powszechne dążenia rządów do jej powstrzymania. Nazwij warunki, w których powstają poszczególne rodzaje kosztów. Zadanie 17. Na wykresie krzywej Philipsa (krótko i długookresowej) pokaż skutki: a) Krótkookresowe pozytywnego szoku podażowego b) Długookresowe negatywnego szoku podażowego c) Trwałego zwiększenia tempa wzrostu nominalnej podaży pieniądza Zadanie 18. Rozważmy gospodarkę Zasiedmiogórogrodu w krótkim okresie (ceny stałe): a) Odwołując się do modelu IS-LM, pokaż na rysunku punkt równowagi rynku dóbr i rynku pieniądza. b) Pokaż skutki ekspansywnej polityki pieniężnej. c) Pokaż skutki ekspansywnej polityki budżetowej. 3
d) Który z tych dwóch rodzajów polityki gospodarczej bardziej sprzyja wzrostowi gospodarczemu? Dlaczego? Zadanie 19. Przy krańcowej skłonności do konsumpcji c = 0,8 i stopie podatkowej t = 0,25, wzrost wydatków państwowych o 1 dolar podwyższy poziom równowagi dochodu o: a) 4 dolary b) 5 dolarów c) 1,5 dolara d) 2,5 dolara Zadanie 20. W ramach funkcji stabilizacyjnej państwo realizuje cele: a) osiągnięcie i utrzymanie w dłuższym okresie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego b) zmniejszenie dysproporcji w poziomie dochodów c) zwiększenie amplitudy wahań koniunkturalnych d) żadna z odpowiedzi nie jest dobra Zadanie 21. Inwestycje są skorelowane : a) dodatnio ze stopą procentową b) ujemnie ze stopą procentową c) uzależnione ujemnie od stopy podatku dochodowego d) żadna z powyższych odpowiedzi nie jest dobra Zadanie 22. Efekt wypychania / wypierania / oznacza: a) spadek inwestycji prywatnych b) spadek stopy procentowej oraz wzrost inwestycji prywatnych c) odpowiedzi a i b są prawdziwe d) żadna odpowiedz nie jest prawdziwa Zadanie 23. Restrykcyjna polityka fiskalna lub monetarna spowoduje: a) spadek produkcji i spadek poziomu cen b) spadek produkcji i wzrost poziomu cen c) wzrost produkcji i spadek poziomu cen d) wszystkie odpowiedzi są dobre Zadanie 24. Popyt na pieniądz zgłaszany z powodu potrzeby realizacji niezaplanowanych transakcji to popyt: a) Transakcyjny b) Spekulacyjny c) Ostrożnościowy 4
Zadanie 25. Jeżeli stopa dyskontowa jest wysoka to bank: a) utrzymuje wysokie rezerwy nadwyżkowe b) utrzymuje niskie rezerwy nadwyżkowe c) nie utrzymuje ich w ogóle Zadanie 26. Gdy wzrośnie optymizm konsumentów odnośnie ich przyszłych dochodów: a) krzywa IS przesunie się w lewo b) krzywa LM przesunie się w lewo c) krzywa IS przesunie się w prawo Zadanie 27. W punktach leżących na lewo w dół od krzywej IS ma miejsce nierównowaga charakteryzująca się: a) nadwyżką podaży dóbr i usług nad popytem na nie b) nadwyżką popytu na usługi i dobra nad ich podażą c) nadwyżką popytu na pieniądz nad podażą pieniądza Zadanie 28. Popyt spekulacyjny na pieniądz wynika głownie z funkcji pieniądza jako: a) środek wymiany b) jednostki obrachunkowej c) środka przechowywania bogactwa d) środka odroczonych płatności Zadanie 29. Wzrost skłonności ludzi do trzymania większej ilości pieniądza w formie gotówki i mniejszej w formie depozytów spowoduje: a) wzrost podaży pieniądza b) wzrost rezerw nadobowiązkowych banków c) wzrost rezerw obowiązkowych banków d) spadek podaży pieniądza Zadanie 30. Transakcyjny popyt na pieniądz wynika z tego, że: a) pieniądz jest najbezpieczniejszą lokatą kapitału b) pieniądz jest wykorzystywany do zakupu produktów i usług c) nie ma żadnych kosztów alternatywnych związków z utrzymaniem pieniądza d) wszystkie odpowiedzi są dobre Zadanie 31. Bank centralny prowadzi politykę ekspansywną jeżeli: a) obniża stopę rezerw obowiązkowych 5
b) podnosi stopę dyskontową c) sprzedaje papiery wartościowe d) wszystkie odpowiedzi są dobre Zadanie 32. Wzrost wrażliwości realnego popytu pieniężnego na zmiany w poziomie dochodu powoduje, że: a) krzywa IS staje się bardziej płaska b) krzywa LM staje się bardziej stroma c) krzywa LM staje się bardziej płaska Zadanie 33. Polityka fiskalna jest zupełnie nieskuteczna: a) w pułapce płynności b) w przypadku klasycznym c) w przypadku tradycyjnym Zadanie 34. Nadwyżka popytu nad podażą dóbr i usług występuje w punktach leżących: a) na prawo w górę od krzywej IS b) na prawo w dół od krzywej IS c) na lewo w dół od krzywej IS Zadanie 35. Nadwyżka popytu pieniężnego nad podażą pieniądza występuje w punktach leżących: a) na prawo w dół od krzywej LM b) na prawo w górę od krzywej LM c) na lewo w górę od krzywej LM Zadanie 36. Gdy wzrosną wydatki rządowe to krzywa IS: a) nie zmienia swego położenia b) przesuwa się równolegle na lewo w dół c) przesuwa się równolegle na prawo w górę Zadanie 37. Jeżeli mierzymy wartość całej produkcji wytworzonej w gospodarce w danym roku wykorzystując ceny z roku bazowego, to rezultatem będzie: a) stały PNB b) realny PNB c) nominalny PNB d) żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa Zadanie 38. 6
Wzrost popytu inwestycyjnego jest efektem: a) pesymistycznych oczekiwań odnośnie przyszłego dochodu b) spadku stopy procentowej c) wzrostu kosztów produkcji d) spadku tempa wzrostu popytu konsumpcyjnego Zadanie 39. Realny PKB w danym roku jest: a) miarą wartości wytworzonej w tym roku obliczonej na podstawie cen z roku bazowego b) miarą produkcji w wyrażeniu fizycznym wytworzonej w tym roku c) wyższy niż nominalny PKB jeśli stopa inflacji w tym roku jest dodatnia d) wyższy niż nominalny PKB jeśli stopa inflacji jest równa zeru Zadanie 40. Na zmiany nominalnego PKB wpływają a) tylko zmiany cen b) zmiany cen i wielkość produkcji c) tylko zmiany produkcji d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Zadanie 41. Wartość mnożnika pozwala na określenie a) zmiany konsumpcji pod wpływem dochodu b) zmiany produkcji i dochodu pod wpływem zmiany wydatków autonomicznych c) zmiany inwestycji pod wpływem zmiany konsumpcji d) zmiany oszczędności pod wpływem zmiany inwestycji Zadanie 42. Wzrost podatków można określić jako przejaw a) ekspansywnej polityki fiskalnej b) ekspansywnej polityki monetarnej c) restrykcyjnej polityki fiskalnej d) restrykcyjnej polityki monetarnej Zadanie 43. Niska stosunkowo stopa procentowa spowoduje następujący skutek a) wzrośnie popyt pieniężny spekulacyjny b) wzrośnie popyt pieniężny ostrożnościowy c) wzrośnie popyt pieniężny transakcyjny d) obniży się popyt pieniężny spekulacyjny Zadanie 44. Mnożnik kreacji pieniądza wzrośnie, gdy 7
a) bank centralny kupi obligacje b) bank centralny sprzeda obligacje c) konsumenci będą utrzymywać więcej gotówki w stosunku do depozytów d) konsumenci będą utrzymywać mniej gotówki w stosunku do depozytów Zadanie 45. Podwyższenie stopy dyskontowej spowoduje, że a) ludzie będą utrzymywać większą ilość gotówki b) wzrośnie podaż pieniądza c) wzrośnie popyt na pieniądz d) obniży się wartość mnożnika kreacji pieniądza Zadanie 46. Sprzedaż obligacji przez Bank Centralny można określić, jako przejaw a) ekspansywnej polityki fiskalnej b) ekspansywnej polityki monetarnej c) restrykcyjnej polityki fiskalnej d) restrykcyjnej polityki monetarnej Zadanie 47. Na zmiany realnego PKB wpływają a) zmiany cen i wielkość produkcji b) tylko zmiany cen c) tylko zmiany produkcji d) wszystkie odpowiedzi są prawidłowe Zadanie 48. Nominalny PKB w danym roku jest a) miara produkcji w wyrażeniu fizycznym wytworzonej w tym roku b) wyższy niż realny PKB jeśli stopa inflacji w tym roku jest dodatnia c) miarą wartości wytworzonej w tym roku obliczonej na podstawie roku bazowego d) wyższy niż nominalny PKB jeśli stopa inflacji jest równa zeru Zadanie 49. Jeżeli mierzymy wartość całej produkcji wytworzonej w gospodarce w danym roku wykorzystując ceny z roku bazowego, to rezultatem będzie a) realny PNB b) nominalny PNB c) stały PNB d) żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa Zadanie 50. Wartość mnożnika pozwala na określenie 8
a) zmiany konsumpcji pod wpływem zmiany dochodu b) zmiany inwestycji pod wpływem zmiany konsumpcji c) zmiany oszczędności pod wpływem zmiany inwestycji d) zmiany produkcji i dochodu pod wpływem zmiany wydatków autonomicznych Zadanie 51. W okrężnym przepływie dochodów i wydatków a) inwestycje muszą być równe oszczędnościom b) podatki muszą być równe wydatkom rządowym c) import musi być równy eksportowi d) wydatki muszą być równe transferom Zadanie 52. Oszczędności gospodarstw domowych są dodatnie, gdy a) funkcja konsumpcji przecina się z osią 45 stopni b) funkcja konsumpcji leży powyżej osi 45 stopni c) funkcja konsumpcji leży poniżej osi 45 stopni d) żadna z odpowiedzi nie jest prawidłowa Zadanie 53. Efekt działania mnożnika alfa będzie tym większy im a) większa część dochodu będzie przeznaczona na zakup dóbr importowanych b) większa część dochodu będzie przeznaczona na powiększenie konsumpcji c) większa część dochodu będzie przeznaczona na podatki d) wzrośnie skłonność do oszczędzania Zadanie 54. Wydatki na zakup dóbr inwestycyjnych są funkcja a) dochodu b) produktu narodowego brutto c) skłonności do importu d) rynkowej stopy procentowej Zadanie 55. Mnożnik kreacji pieniądza wzrośnie, gdy a) bank centralny kupi obligacje b) bank centralny sprzeda obligacje c) konsumenci będą utrzymywać więcej gotówki w stosunku do depozytów d) banki komercyjne zredukują rezerwy nadwyżkowe Zadanie 56. Transakcyjny popyt na pieniądz wynika z tego, że a) pieniądz jest wykorzystywany do realizacji zaplanowanych transakcji 9
b) pieniądz jest najbezpieczniejszą lokatą kapitału c) nie ma żadnych kosztów alternatywnych związanych z utrzymaniem pieniądza d) pieniądz jest potrzebny do realizacji niezaplanowanych transakcji 10