SNA - Jarosław Górski pomoce dydaktyczne do makroekonomii

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SNA - Jarosław Górski pomoce dydaktyczne do makroekonomii"

Transkrypt

1 Zajęcia 2. SYSTEM RACHUNKOWOŚCI NARODOWEJ (SNA) I. Ruch okrężny model gospodarki narodowej RUCH OKRĘŻNY model gospodarki pokazujący w sposób uproszczony przepływy zasobów pieniężnych (finansowych) i rzeczowych między głównymi kategoriami podmiotów pełniących jakąś rolę w gospodarce narodowej i uczestniczących w wytwarzaniu i/lub zagospodarowaniu produktu krajowego. Kontekst modelu: gospodarka jako całość składa się z wielu milionów podmiotów gospodarczych, o różnych charakterystykach, które jednak można pogrupować w zależności od roli i miejsca, jakie mają one w systemie gospodarczym. Indywidualne decyzje tych podmiotów wyznaczają najważniejsze agregatowe (łączne) wielkości makroekonomiczne gospodarki. Ruch okrężny to model pokazujący, jak dochodzi do ustalenia się w gospodarce: całkowitych wydatków, całkowitych dochodów oraz ogólnej wielkości produkcji dóbr i usług. Model ten może pokazywać jednocześnie strumienie rzeczowe i odpowiadające im strumienie finansowe, lecz dla czytelności wystarczy zobrazować przepływy finansowe, pamiętając o przeciwnie skierowanych strumieniach fizycznych Ruch okrężny gospodarka z gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami, bez inwestycji i oszczędności Założenia: - brak państwa i transakcji z zagranicą (autarkia gospodarka zamknięta na gospodarcze kontakty z resztą świata), - gospodarstwa domowe (gd) dysponują czynnikami produkcji (w tym nakłady pracy), - gd są wyłącznymi właścicielami przedsiębiorstw, - gd świadczą usługi czynników produkcji, a przedsiębiorstwa dostarczają dobra i usługi, - wszystkie dochody gd są wydatkowane na dobra i usługi, całkowity przychód ze sprzedaży przedsiębiorstw jest wydatkowany na czynniki produkcji. 1

2 dobra RYNEK DÓBR FINALNYCH dobra PRZEDSIĘBIORSTWA zapłata za dobra zapłata za dobra GOSPODARSTWA DOMOWE zapłata za usługi czynników zapłata za usługi czynników usługi czynników RYNEK CZYNNIKÓW usługi czynników Wnioski: - istnieją 3 równoznaczne sposoby pomiaru skali działalności gospodarczej: 1) wartość wytworzonej produkcji 2) strumień dochodów czynników produkcji 3) wartość wydatków na dobra i usługi - a zatem: dochody = wydatki = produkt krajowy 1.2. Ruch okrężny gospodarka z gospodarstwami domowymi i przedsiębiorstwami, z inwestycjami i oszczędnościami Założenia: jw., ale: - gd nie muszą wydawać wszystkiego na konsumpcję dóbr i usług: mogą generować oszczędności OSZCZĘDNOŚCI część dochodu do dyspozycji, która nie została wydana na zakup dóbr i usług - przedsiębiorstwa mogą otrzymywać przychody nie pochodzące od gd, lecz stanowiące wydatki inwestycyjne innych przedsiębiorstw na dobra kapitałowe INWESTYCJE zakupy nowych dóbr kapitałowych przez przedsiębiorstwa Wnioski: - w modelu powstają: odpływy z ruchu okrężnego oraz dopływy do ruchu okrężnego ODPŁYW strumień pieniądza, który nie przemieszcza się bezpośrednio od gd do przedsiębiorstw za pośrednictwem rynku dóbr i usług. DOPŁYW strumień pieniądza, który otrzymują przedsiębiorstwa, a który nie pochodzi bezpośrednio od gd. - oszczędności stanowią odpływ z ruchu okrężnego, a inwestycje dopływ 2

3 Tożsamości makroekonomiczne: Y PKB tożsamy z dochodem gd C wydatki konsumpcyjne gd S oszczędności To: S = Y C, a więc: Y = C + S Y = C + I A więc: C + S = C + I, Czyli: PKB jako strumień dochodów czynników produkcji PKB jako suma wydatków końcowych (na dobra finalne) S = I odpływy = dopływy 1.3. Ruch okrężny gospodarka z gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami i rządem (państwem) Założenia dodatkowe: - źródłem przychodów państwa są podatki bezpośrednie nakładane na dochody (osób fizycznych, prawnych) oraz podatki pośrednie, zwane podatkami od wydatków (np. akcyza, VAT podatek od towarów i usług) oznaczenia w zależności od konwencji: podatki bezpośrednie: T, Tb, Td podatki pośrednie: Tp, Te - podatki są nakładane, aby sfinansować 2 rodzaje wydatków państwa: wydatki rządowe na dobra i usługi (G) stanowią część PKB, bo są to wydatki rządowe na rynku zaopatrywanym przez przedsiębiorstwa płatności transferowe, czyli świadczenia społeczne (B, TR) służą wyłącznie redystrybucji wytworzonego już dochodu, zmieniają rozkład dochodów i siły nabywczej, nie powiększają dochodu narodowego, nie stanowią więc wkładu do PKB PKB w cenach rynkowych miara produkcji krajowej łącznie z podatkami pośrednimi na dobra i usługi. PKB w cenach bazowych (w cenach producenta) jest miarą wartości produkcji krajowej wyrażonej w cenach, jaką uzyskują producenci, a więc z potrąceniem podatków pośrednich. PKB w cenach producenta jest zatem niższy od PKB w cenach rynkowych o wartość podatków pośrednich pomniejszonych o ewentualne dotacje do dóbr i usług. 3

4 I (za pośrednictwem przeds.) RYNEK DÓBR FINALNYCH C RYNEK FINANSOWY G S PRZEDSIĘBIORSTWA Te RZĄD B T d GOSPODARSTWA DOMOWE RYNEK CZYNNIKÓW PKB w cenach rynkowych = C + I + G Y = PKB w cenach bazowych = C + I + G Te ROZPORZĄDZALNE DOCHODY OSOBISTE dochody gospodarstw domowych po uwzględnieniu podatków bezpośrednich i płatności transferowych. Wielkość ta informuje o tym, ile gd mogą przeznaczyć na konsumpcję i oszczędności. DPI disposable personal income rozporządzalny dochód do dyspozycji DPI = Y + B Td Ponieważ oszczędności są tą częścią DPI, której nie wydano na konsumpcję: S = (Y + B Td) C (*) Od strony PKB jako produkcji dóbr i usług netto wytworzonych w gospodarce (wartość dodana): Y = C + I + G Te (**) A zatem z porównania (*) i (**) uzyskujemy: C + I + G Te = Y = S + C B + Td Z tego zaś wynika, że: S + Td + Te = I + G + B Odpływy = dopływy Przy czym: odpływy to oszczędności gd oraz podatki pobierane przez państwo; 4

5 dopływy to inwestycje (wydatki na rynku dóbr nie pochodzące od gd), popyt rządowy oraz transfery publiczne Równanie to można przekształcić tak, aby skonfrontować ze sobą sektor prywatny (gd i przeds.) i publiczny (rząd): S I = (G + B) (Td + Te) S I = BD nadwyżka finansowa sektora prywatnego = deficyt finansowy państwa BD = deficyt budżetowy (budget deficit); uwaga! BD jako wartość ujemna oznacza nadwyżkę budżetu! 1.4. Ruch okrężny gospodarka z gospodarstwami domowymi, przedsiębiorstwami, rządem i zagranicą Założenia dodatkowe: - gospodarka jest otwarta na transakcje z zagranicą: import i eksport EKSPORT (X) dobra, które zostały wytworzone w kraju, a następnie sprzedane za granicę. IMPORT (Z) dobra produkowane z granicą i nabywane na potrzeby gospodarki krajowej. - import nie kreuje dochodów krajowych czynników produkcji, może być dokonywany przez gd, przedsiębiorstwa domowe lub państwo EKSPORT NETTO stanowi różnicę między eksportem i importem (bilans handlowy) 5

6 PKB w cenach bazowych musi być zmodyfikowany: Y = C + I + G +X Z Te PKB jako produkcja netto gospodarki (wartość dodana) Czyli: Y = C + I + G + NX - Te - eksport jest dopływem, a import odpływem pieniądza z ruchu okrężnego, a zatem: S + (Td + Te) + Z = I + (G + B) + X Odpływy = dopływy - nadwyżka sektora prywatnego finansuje deficyt budżetu państwa lub ma pokrycie w nadwyżce bilansu handlowego: S I = [(G + B) (Td + Te)] + (X Z) S I = BD + NX Z ostatniej tożsamości wypływają bardzo ważne wnioski, m.in.: 6

7 - jeżeli wszystkie oszczędności znajdują alokację przez inwestycje, a rząd utrzymuje zrównoważony budżet (zerowy deficyt), to bilans handlowy musie się zerować, czyli import nie przekracza eksportu, - jeżeli pozostaje nadwyżka sektora prywatnego, czyli jest część wolnych oszczędności nie inwestowanych przez przedsiębiorstwa, to przy zrównoważonym budżecie można osiągnąć nadwyżkę bilansu handlowego (więcej eksportować niż importować), - jeżeli sektor prywatny jest zrównoważony (brak wolnych środków finansowych) to powstanie nadwyżki handlowej jest możliwe tylko przy deficycie budżetu państwa, - jeżeli sektor prywatny dysponuje zbyt małą ilością wolnych środków (oszczędności), aby sfinansować zaplanowane inwestycje (S-I<0) to przy zrównoważonym budżecie musi nastąpić deficyt handlowy, - jeżeli sektor prywatny dysponuje zbyt małą ilością wolnych środków (oszczędności), aby sfinansować zaplanowane inwestycje (S-I<0) to przy zrównoważonym bilansie handlowym musi wystąpić nadwyżka budżetowa. UWAGA! Aby pozostać przy PKB w cenach rynkowych wystarczy nie odejmować Te od sumy wydatków na dobra finalne wytworzone w danej gospodarce narodowej. Zatem jeżeli Y to PKB w cenach producenta, to: 1) gd i przeds.: Y = C + I 2) gd, przeds. i rząd: Y = C + I + G 3) gd, przeds., rząd i zagranica: Y = C + I + G + NX II. Rachunkowość dochodu narodowego SNA 2.1. Podstawowe definicje Przypomnienie dotychczasowych definicji oraz pewne rozszerzenie: PRODUKT KRAJOWY BRUTTO (PKB) to wartość wszystkich dóbr i usług finalnych wyprodukowanych w danej gospodarce w przyjętym przedziale czasu (standardowo: rok). Jest miarą wielkości produkcji wytworzonej przez czynniki wytwórcze zlokalizowane na terytorium danego kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem. PRODUKT NARODOWY BRUTTO (PNB) jest miernikiem całkowitych dochodów osiąganych przez obywateli danego kraju, niezależnie od miejsca (kraju) świadczenia usług przez czynniki produkcji. PNB jest równy PKB skorygowanemu o dochody netto z tytułu własności za granicą. PNB i PKB odwołują się do DÓBR FINALNYCH, przez które rozumiemy dobra nabywane przez ostatecznego użytkownika bez względu na to, czy mają charakter dóbr konsumpcyjnych (gospodarstwa domowe np. żywność), czy inwestycyjnych (przedsiębiorstwa np. maszyny). 7

8 Nie są dobrami finalnymi DOBRA POŚREDNIE stanowiące nakład w procesie produkcji i zużywane w jej trakcie. PKB obliczany jest na bazie wartości dodanej wytworzonej w danej gospodarce. WARTOŚĆ DODANA jest to przyrost wartości dóbr w wyniku określonego procesu produkcji. Wartość dodaną danego przedsiębiorcy oblicza się odejmując od wartości wytworzonych przez niego dóbr sumy kosztów poniesionych na rzeczowe czynniki wytwórcze zużyte do produkcji tych dóbr a więc od przychodów ze sprzedaży wszystkich jego dóbr odejmuje się wydatki na zakup dóbr pośrednich. W skali gospodarki wartość dodana równa jest sumie wydatków na dobra finalne i jest to wielkość określająca PKB oraz dochody czynników wytwórczych. PKB W CENACH RYNKOWYCH miara produkcji krajowej łącznie z podatkami pośrednimi na dobra i usługi. PKB W CENACH BAZOWYCH (W CENACH PRODUCENTA) jest miarą wartości produkcji krajowej wyrażonej w cenach, jaką uzyskują producenci, a więc z potrąceniem podatków pośrednich. PKB w cenach producenta jest zatem niższy od PKB w cenach rynkowych o wartość podatków pośrednich pomniejszonych o ewentualne dotacje i subwencje do dóbr i usług. AMORTYZACJA zwana inaczej zużyciem kapitału trwałego jest kategorią kosztu ekonomicznego. Stanowi miarę szybkości utraty wartości istniejącego zasobu kapitału w przyjętym okresie czasu, wskutek fizycznego lub ekonomicznego zużycia tego kapitału Podstawowe zależności GDP Gross Domestic Product (PKB) GDP = C + I G + G + NX Gdzie I G - inwestycje brutto GNP Gross National Product (PNB) GNP = GDP + V Gdzie V dochody z tytułu własności czynników produkcji za granicą GDP w cenach czynników produkcji = GDP Te 8

9 GNP w cenach czynników produkcji = GNP Te Amortyzacja A lub Am A = I G - I N Gdzie I N inwestycje netto Stąd wynika, że inwestycje brutto finansują zakup nowego kapitału oraz odtworzenie zamortyzowanego (tzw. inwestycje odtworzeniowe) NDP Net Domestic Product (PKN - produkt krajowy netto) NDP = GDP A NNP Net National Product (PNN produkt narodowy netto) NNP = GNP A NI National Income (DN dochód narodowy) NI = NNP Te Czyli: dochód narodowy to produkt narodowy netto w cenach producenta Przy czym 2 dodatkowe zależności: GNI Gross National Income (DNB dochód narodowy brutto) GNI = NI + A = GNP Te GDI Gross Domestic Income (DKB dochód krajowy brutto) GDI = GDP Te Uwaga: z ostatnich 5 zależności wynika, że z kategorii brutto do netto przechodzimy odejmując amortyzację, zaś z kategorii produktu do dochodu przez odjęcie podatków pośrednich Te PI Personal Income (DO dochód osobisty) PI = NI (te składniki NI, które nie trafią bezpośrednio do gospodarstw domowych) + (te składniki dochodu gospodarstw domowych, które nie są częścią NI) PI = NI [(T k D) + US + Π] + (B + N) Gdzie: T k = podatki od zysków korporacji (czasem jako T ) D dotacje do dóbr i usług; czyli (Tk D) podatki przedsiębiorstw netto US składki na ubezpieczenia społeczne (USS, SS, SSS) Π - niepodzielone zyski korporacji (Π un) 9

10 B transfery rządowe (TR) N dochody ludności z długu publicznego (np. odsetki od obligacji skarbowych) (G%) DPI Disposable Personal Income (DR dochody rozporządzalne, czyli dochody osobiste po opodatkowaniu) DPI = PI Td DPI = C + S BD Budget Deficit (DB deficyt budżetowy) BD = (suma wydatków budżetowych) (suma dochodów budżetowych) BD = (G + B + D) (Te + Td + Tk) S + ΣT + Z = I + G + X S = I + BD + NX 10

Ruch okrężny w gospodarce. dr Krzysztof Kołodziejczyk

Ruch okrężny w gospodarce. dr Krzysztof Kołodziejczyk Ruch okrężny w gospodarce dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/oq3f3o Plan 1. Wstęp do ruchu okrężnego - definicja 2. Model gospodarki jednosektorowej, bez oszczędności i inwestycji 3. Model gospodarki

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I Ćwiczenia

Makroekonomia I Ćwiczenia Makroekonomia I Ćwiczenia Zajęcia 1 Karol Strzeliński 2014 Makroekonomia I Ćwiczenia Czym różni się makroekonomia od mikroekonomii? W mikroekonomii koncentrujemy się na próbach wyjaśnienia zjawisk ekonomicznych

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 - ćwiczenia

Makroekonomia 1 - ćwiczenia Makroekonomia 1 - ćwiczenia mgr Małgorzata Kłobuszewska Zajęcia 1 Kontakt mklobuszewska@wne.uw.edu.pl Strona: http://coin.wne.uw.edu.pl/mklobuszewska Dyżur: poniedziałki? Zasady zaliczenia Ćwiczenia to

Bardziej szczegółowo

Zasady Zaliczenia:

Zasady Zaliczenia: Barbara Bobrowicz Zasady Zaliczenia: bbobrowicz@wne.uw.edu.pl http://coin.wne.uw.edu.pl/bbobrowicz/ Dyżur: czwartek 18:20 s.409 -Przedmiotu: 90% oceny z egzaminu 10% oceny z ćwiczeń -Ćwiczeń : 30% 1sze

Bardziej szczegółowo

Wykład 8. Rachunek dochodu narodowego i model gospodarki

Wykład 8. Rachunek dochodu narodowego i model gospodarki Wykład 8. Rachunek dochodu narodowego i model gospodarki 1. Makroekonomia. Makroekonomia bada gospodarkę narodową jako całość i wpływające na nią wielkości makroekonomiczne oraz ich powiązania. Najważniejszym

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA w zadaniach

MAKROEKONOMIA w zadaniach Materiał dydaktyczny dla nauczycieli przedmiotów ekonomicznych MAKROEKONOMIA w zadaniach Makroekonomiczne mierniki gospodarki Wprowadzenie 1 Zależności makroekonomiczne w dwupodmiotowym modelu gospodarki

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8 Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze ćwiczenia 8 Wprowadzenie do części finansowej: Przypomnienie SNA, Bilans Płatniczy Tomasz Gajderowicz Agenda Eksperyment badawczy Mierniki wartości Dochodu Produktu

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia: nauka o gospodarce jako całości system naczyń połączonych Podstawowe problemy makroekonomiczne: 1. Roczna stopa inflacji. 2.

Makroekonomia: nauka o gospodarce jako całości system naczyń połączonych Podstawowe problemy makroekonomiczne: 1. Roczna stopa inflacji. 2. RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO Makroekonomia: nauka o gospodarce jako całości system naczyń połączonych Podstawowe problemy makroekonomiczne: 1. Roczna stopa inflacji. 2. Bezrobocie. 3. Wzrost gospodarczy.

Bardziej szczegółowo

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 6

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 6 Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 6 Wstęp do Makroekonomii Tomasz Gajderowicz. Agenda Kartkówka Po co jest Makroekonomia? Model makroekonomiczny Film SNA Kartkówka 2 Po co zajmować się makroekonomią?

Bardziej szczegółowo

Łukasz Goczek Makroekonomia I Ćwiczenia 2

Łukasz Goczek Makroekonomia I Ćwiczenia 2 RUCH OKRĘŻNY I SYSTEM RACHUNKOWOŚCI NARODOWEJ (ver. 27-02-2007) Ruch okrężny w gospodarce: Założenia: 1) brak państwa i zagranicy 2) gospodarstwa domowe dysponują czynnikami produkcji (w tym nakłady pracy)

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska. Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych

Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska. Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Makroekonomia. Podstawowe zagadnienia makroekonomiczne Makroekonomia bada sposób działania

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz Makroekonomia I ćwiczenia 1 Tomasz Gajderowicz Agenda Struktura organizacyjna przedmiotu Zasady zaliczenia ćwiczeń Szczegółowy program O czym jest makroekonomia SNA Zadania Struktura organizacyjna przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Produkt i dochód narodowy. mgr Katarzyna Godek

Produkt i dochód narodowy. mgr Katarzyna Godek Produkt i dochód narodowy mgr Katarzyna Godek PKB a PNB Produkt krajowy brutto Produkt narodowy brutto PKB (z ang. gross domestic product, GDP) w ekonomii, jeden z podstawowych mierników efektów pracy

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO. Edyta Ropuszyńska- Surma

RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO. Edyta Ropuszyńska- Surma RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO Edyta Ropuszyńska- Surma Gospodarka narodowa Gospodarka narodowa - całokształt działalności gospodarczej (produkcja, podział, obieg, konsumpcja) prowadzonej na terytorium danego

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Dr Gabriela Grotkowska Plan wykładu 2. Rachunek dochodu narodowego w gospodarce zamkniętej i otwartej (SNA) Tożsamość

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz Makroekonomia I ćwiczenia 1 Tomasz Gajderowicz Agenda Struktura organizacyjna przedmiotu Zasady zaliczenia ćwiczeń Szczegółowy program O czym jest makroekonomia SNA Zadania Struktura organizacyjna przedmiotu

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska. Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych

Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska. Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Makroekonomia. Rachunek dochodu narodowego Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski Instytut Nauk Ekonomicznych Makroekonomia. Podstawowe zagadnienia makroekonomiczne Makroekonomia bada sposób działania

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności.

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności. Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności. Plan wykładu 12 Elementarz makroekonomisty Ruch okrężny kluczowe rynki wiążące podmioty w gospodarce

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii wykład 04. dr Adam Salomon

Podstawy ekonomii wykład 04. dr Adam Salomon wykład 04 dr Adam Salomon Ekonomia: RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rachunek dochodu narodowego Rachunek dochodu narodowego (national-income

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8 Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze ćwiczenia 8 SNA Tomasz Gajderowicz Agenda Racjonalność i dobór miar w ekonomii Mierniki wartości Dochodu Produktu Inflacji Rachunek dochodu narodowego Bilans płatniczy

Bardziej szczegółowo

Ekonomia wykład 04. dr Adam Salomon

Ekonomia wykład 04. dr Adam Salomon wykład 04 dr Adam Salomon : RACHUNEK DOCHODU NARODOWEGO dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rachunek dochodu narodowego Rachunek dochodu narodowego (national-income accounting)

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego

Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego Gospodarka narodowa Gospodarka narodowa - całokształt działalności gospodarczej (produkcja, podział, obieg, konsumpcja) prowadzonej na terytorium danego państwa.

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Dr hab. Gabriela Grotkowska Plan wykładu 2. Rachunek dochodu narodowego w gospodarce zamkniętej i otwartej (SNA) Tożsamość

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 8 Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze ćwiczenia 8 Bilans płatniczy i kurs walutowy Tomasz Gajderowicz Plan na dziś Bilans Płatniczy SNA Kurs walutowy Zabezpieczenie od ryzyka kursowego Bilans Płatniczy Bilans

Bardziej szczegółowo

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 7

Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze. ćwiczenia 7 Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze ćwiczenia 7 Polityka handlowa 2 SNA Tomasz Gajderowicz. Agenda Kartkówka Efektywna protekcja celna SNA Zakończenie części handlowej* * Wskazane tu zagadnienia nie są

Bardziej szczegółowo

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 26 października 2010 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów dotyczących

Bardziej szczegółowo

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko

Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki. Tomasz Poskrobko Jak zmierzyć rozwoju? Standardowe wskaźniki Tomasz Poskrobko Produkt krajowy brutto (PKB) wartość rynkową wszystkich finalnych dóbr i usług produkowanych w kraju w danym okresie PKB od strony popytowej

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy

Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Dr Gabriela Grotkowska Plan wykładu 2. Rachunek dochodu narodowego w gospodarce zamkniętej i otwartej (SNA) Tożsamość

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego prof. ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 21 października 2015 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów

Bardziej szczegółowo

Podana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących (z tego samego roku).

Podana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących (z tego samego roku). Zadanie 1 Podana tabela przedstawia składniki PKB pewnej gospodarki w danym roku, wyrażone w cenach bieżących (z tego samego roku). Składniki PKB Wielkość (mld) Wydatki konsumpcyjne (C ) 300 Inwestycje

Bardziej szczegółowo

Adam Narkiewicz Makroekonomia I. Temat 1: Rachunek dochodu narodowego. Ruch okręŝny jest podstawowym modelem działania gospodarki:

Adam Narkiewicz Makroekonomia I. Temat 1: Rachunek dochodu narodowego. Ruch okręŝny jest podstawowym modelem działania gospodarki: Adam Narkiewicz Makroekonomia I Temat 1: Rachunek dochodu narodowego Ruch okręŝny jest podstawowym modelem działania gospodarki: Wewnętrzny pierścień to strumień realny, zewnętrzny to strumień pienięŝny.

Bardziej szczegółowo

Plan. 0 Organizacja przedmiotu 0 Zasady zaliczenia 0 Program ćwiczeń 0 Czym zajmuje się makroekonomia?

Plan. 0 Organizacja przedmiotu 0 Zasady zaliczenia 0 Program ćwiczeń 0 Czym zajmuje się makroekonomia? Plan 0 Organizacja przedmiotu 0 Zasady zaliczenia 0 Program ćwiczeń 0 Czym zajmuje się makroekonomia? 2 Prowadzący 0 Wykład prof. dr hab. Urszuli Sztanderskiej 0 Wykład dr. Gabrieli Grotkowskiej 0 Egzamin

Bardziej szczegółowo

Literatura i egzamin. R. Milewski, E. Kwiatkowski, Podstawy ekonomii, Wydawnictwo PWN, Warszawa. r. ZALICZENIE: egzamin pisemny w formie testu.

Literatura i egzamin. R. Milewski, E. Kwiatkowski, Podstawy ekonomii, Wydawnictwo PWN, Warszawa. r. ZALICZENIE: egzamin pisemny w formie testu. MAKROEKONOMIA dr Andrzej Pieczewski Instytut Ekonomii Katedra Historii Myśli Ekonomicznej i Historii Gosp. apieczewski@uni.lodz.pl DYŻUR: wtorki godz. 18.00-19.30 pok. A410 Literatura i egzamin R. Milewski,

Bardziej szczegółowo

INSTYTUCJE FINANSOWE W SCHEMACIE GOSPODARKI

INSTYTUCJE FINANSOWE W SCHEMACIE GOSPODARKI INSTYTUCJE FINANSOWE W SCHEMACIE GOSPODARKI Produkt krajowy brutto jest główną kategorią w systemie rachunków narodowych. Obrazuje końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki narodowej.

Bardziej szczegółowo

mgr Bartłomiej Rokicki Ćwiczenia z Makroekonomii I 2005/2006

mgr Bartłomiej Rokicki Ćwiczenia z Makroekonomii I 2005/2006 Zajęcia 1 - Ruch okrężny w gospodarce i rachunek dochodu narodowego Gospodarka miliony gospodarstw domowych, przedsiębiorstw oraz państwo. Eliminując z analizy aparat państwowy, na prostym schemacie pokazać

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego

Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego Makroekonomia Rachunek dochodu narodowego Makroekonomia Makroekonomia bada zjawiska związane z gospodarowaniem całego społeczeństwa. Makroekonomiści nie wnikają w szczegóły zachowań elementów gospodarki.

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego mgr Sławomir Kuźmar Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 29 października 2015 r. Plan Dlaczego warto uczyć się ekonomii Czym są mierniki dobrobytu

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA I ZAJĘCIA 1. Jan Baran

MAKROEKONOMIA I ZAJĘCIA 1. Jan Baran MAKROEKONOMIA I ZAJĘCIA 1 Jan Baran PLAN ZAJĘĆ Struktura organizacyjna przedmiotu O czym jest makroekonomia? Ruch okrężny w gospodarce Rachunki narodowe ORGANIZACJA PRZEDMIOTU Wykład: Prof. Urszula Sztanderska

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA DEFINICJE DEFINICJE PRODUKCJA FINALNA PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, Produkcja finalna = Produkcja globalna zużycie pośrednie

GOSPODARKA DEFINICJE DEFINICJE PRODUKCJA FINALNA PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, Produkcja finalna = Produkcja globalna zużycie pośrednie rolnictwo wydobywczy przetwórczy budownictwo usługi. 1-5 Przepływy międzygałęzio we produkcja finalna produkcja globalna GOSPODARKA Dział PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, rolnictwo 35 2 20 11 2

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz

Makroekonomia I ćwiczenia 1. Tomasz Gajderowicz Makroekonomia I ćwiczenia 1 Tomasz Gajderowicz Agenda Struktura organizacyjna przedmiotu Zasady zaliczenia ćwiczeń Szczegółowy program O czym jest makroekonomia SNA Zadania Do widzenia Struktura organizacyjna

Bardziej szczegółowo

Podstawowe zagadnienia

Podstawowe zagadnienia Podstawowe zagadnienia Każda społeczność staje przed koniecznością rozwiązania trzech podstawowych problemw codziennej egzystencji: - jakie dobra i usługi - co wytwarzać - dla kogo je wytwarzać Ekonomia

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku

WYKŁAD. Makroekonomiczna równowaga na rynku WYKŁAD Makroekonomiczna równowaga na rynku POPYT JAKO AGREGAT EKONOMICZNY (AD) Zagregowany popyt zależność między całkowitą ilością dóbr i usług (realny PKB) jaką podmioty gospodarcze (przedsiębiorstwa,

Bardziej szczegółowo

Metody obliczania produktu krajowego brutto (PKB)

Metody obliczania produktu krajowego brutto (PKB) Dochód narodowy Spis treści: 1. Sposoby liczenia produktu krajowego brutto... 2 2. Produkt krajowy brutto a dochód narodowy... 3 3. Co naprawdę wyraża dochód narodowy? Dochód narodowy jako wskaźnik dynamiki

Bardziej szczegółowo

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon

Ekonomia wykład 03. dr Adam Salomon Ekonomia wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Ekonomia dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN AM w Gdyni 2 Rynki makroekonomiczne

Bardziej szczegółowo

Mierniki dobrobytu gospodarczego

Mierniki dobrobytu gospodarczego Mierniki dobrobytu gospodarczego ElŜbieta Adamowicz Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 23 listopad 2010 r. Przedmiot ekonomii: badanie w jaki sposób społeczeństwo gospodarujące dokonuje wyborów dotyczących

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego Przemysław Pluskota Uniwersytet Szczeciński 05 listopada 2015r. Mierniki dobrobytu gospodarczego MIERZENIE ROZMIARÓW AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ PKB PKB per capita PNB W gospodarce

Bardziej szczegółowo

Produkt Krajowy Brutto. dr Krzysztof Kołodziejczyk

Produkt Krajowy Brutto. dr Krzysztof Kołodziejczyk Produkt Krajowy Brutto dr Krzysztof Kołodziejczyk https://data.worldbank.org/indicator/ny.gdp.mktp.kd.zg?end=2016&locations=pl- CN-XC&start=1989 Plan 1. PKB podstawowy miernik efektów pracy społeczeństwa

Bardziej szczegółowo

Rozszerzone tabele z tekstu

Rozszerzone tabele z tekstu Rozszerzone tabele z tekstu Tabela III.1. Podstawowe dane o OFE w latach 2001-12. Wyszczególnienie Miara 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Członkowie 1,000 10637 10990 11463 11979

Bardziej szczegółowo

Najważniejsze pojęcia w rachunkowości rolniczej

Najważniejsze pojęcia w rachunkowości rolniczej Zarządzanie gospodarstwem rolnym ze szczególnym uwzględnieniem korzyści z prowadzenia rachunkowości rolniczej w gospodarstwie rolnym Najważniejsze pojęcia w rachunkowości rolniczej 1 Działalności gospodarstwa

Bardziej szczegółowo

Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej

Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej WYKŁAD 8 Z MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW GOSPODARCZYCH, CE UW Copyright 2006 Pearson Addison-Wesley & Gabriela Grotkowska Wykład 8 Rachunek

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Dr Gabriela Grotkowska

Makroekonomia 1 dla MSEMen. Dr Gabriela Grotkowska Makroekonomia 1 dla MSEMen Dr Gabriela Grotkowska Wykład 2 Elementarz makroekonomisty częśd 1 Ruch okrężny kluczowe rynki wiążące podmioty w gospodarce Nim zaczniemy wyjaśniad wielkośd produkcji, nauczmy

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (dla przypadku gospodarki zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1. Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy

Makroekonomia 1. Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Makroekonomia 1 Wykład 2. Rachunek dochodu narodowego i pomiar sytuacji na rynku pracy Plan wykładu 2. Rachunek dochodu narodowego w gospodarce zamkniętej i otwartej (SNA) Tożsamość oszczędności i inwestycji

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej

Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Makroekonomia 1 Wykład 5: Klasyczny model gospodarki zamkniętej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego PKB jako miara dobrobytu Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy,

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej)

Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Makroekonomia 1 Wykład 5: Model klasyczny gospodarki (zamkniętej) Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Produkcja w gospodarce Mierzyć już umiemy, teraz: wyjaśniamy!!

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia I. wiczenia 1: Rachunek dochodu narodowego i wielko±ci pokrewnych. 19 lutego Karolina Konopczak. Katedra Ekonomii Stosowanej

Makroekonomia I. wiczenia 1: Rachunek dochodu narodowego i wielko±ci pokrewnych. 19 lutego Karolina Konopczak. Katedra Ekonomii Stosowanej Makroekonomia I wiczenia 1: Rachunek dochodu narodowego i wielko±ci pokrewnych 19 lutego 2017 Karolina Konopczak Katedra Ekonomii Stosowanej Plan wicze«sprawy organizacyjne Teoria wiczenia Sprawy organizacyjne

Bardziej szczegółowo

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności.

Ekonomia. Wykład dla studentów WPiA. Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności. Ekonomia Wykład dla studentów WPiA Wykład 12: Pomiar aktywności gospodarczej. Podstawowe zależności. Plan wykładu 12 Elementarz makroekonomisty Ruch okrężny kluczowe rynki wiążące podmioty w gospodarce

Bardziej szczegółowo

Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej

Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej Bilans płatniczy i rachunek dochodu narodowego w gospodarce otwartej WYKŁAD 8 Z MIĘDZYNARODOWYCH STOSUNKÓW GOSPODARCZYCH, CE UW Copyright 2006 Pearson Addison-Wesley & Gabriela Grotkowska Wykład 8 Rachunek

Bardziej szczegółowo

Zadania powtórzeniowe

Zadania powtórzeniowe Zadanie 1. Jakie argumenty przemawiają na rzecz twierdzenia o niedoskonałości PKB (i pochodnych), jako mierników poziomu życia mieszkańców? Zadanie 2. PNB Zasiedmiogórogrodu w cenach rynkowych wynosi 400

Bardziej szczegółowo

GOSPODARKA DEFINICJE DEFINICJE PRODUKCJA FINALNA PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, PRODUKT SPOŁECZNY

GOSPODARKA DEFINICJE DEFINICJE PRODUKCJA FINALNA PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, PRODUKT SPOŁECZNY rolnictwo wydobywczy przetwórczy budownictwo usługi. 1-5 Przepływy międzygałęzio we produkcja finalna produkcja globalna GOSPODARKA Dział PRODUKT KRAJOWY BRUTTO, DOCHÓD NARODOWY, PRODUKT SPOŁECZNY rolnictwo

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty. Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? dr Anna Jałowiec-Gardocka

Akademia Młodego Ekonomisty. Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? dr Anna Jałowiec-Gardocka Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? dr Anna Jałowiec-Gardocka Uniwersytet w Białymstoku 15 marca 2012 r. Czym zajmuje się ekonomia? Ekonomia to nauka zajmująca się badaniem

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA

MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Wykład: MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Aktorzy gry rynkowej RZĄD FIRMY GOSPODARSTWA DOMOWE SEKTOR FINANSOWY Rynki makroekonomiczne Zasoby i strumienie STRUMIENIE ZASOBY Strumienie: dochody liczba

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon

Podstawy ekonomii wykład 03. dr Adam Salomon Podstawy ekonomii wykład 03 dr Adam Salomon Ekonomia: GOSPODARKA RYNKOWA. MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Podstawy ekonomii dr Adam Salomon, Katedra Transportu i Logistyki, WN UM w Gdyni 2 Rynki

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochodu narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochodu narodowego Analiza krótkookresowa Produkcja potencjalna i faktyczna Produkcja potencjalna to produkcja, która może być wytworzona w gospodarce przy racjonalnym wykorzystaniu wszystkich

Bardziej szczegółowo

Ponieważ maksymalizacja funkcji produkcji była na mikroekonomii, skupmy się na wynikach i wnioskach.

Ponieważ maksymalizacja funkcji produkcji była na mikroekonomii, skupmy się na wynikach i wnioskach. Model klasyczny czyli co dzieje się z gospodarką w długim okresie 1. Od czego zależy produkcja i ile ona wynosi? Umiemy już policzyć, ile wynosi PKB. Ale skąd się to PKB bierze? Produkcja (Y, PKB itp.)

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Mała gospodarka otwarta Co znaczy mała gospodarka? Co

Bardziej szczegółowo

Pomiar dobrobytu gospodarczego

Pomiar dobrobytu gospodarczego Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego Uniwersytet w Białymstoku 07 listopada 2013 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna

Makroekonomia Blok III. Budżet państwa Polityka fiskalna Makroekonomia Blok III Budżet państwa Polityka fiskalna Budżet a rola państwa w gospodarce Neoklasycy contra Keynesiści Efektywność rynku i efektywność sfery publicznej O co ten hałas? Czyli jaki jest

Bardziej szczegółowo

4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do oszczędzania.

4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność do oszczędzania. * Wykład nr 6 1. Składniki popytu globalnego. 2. Funkcja konsumpcji i krzywa skłonności do konsumpcji. 3. Funkcja oszczędności, a wydatki konsumpcyjne. 4. Krańcowa skłonność do konsumpcji i krańcowa skłonność

Bardziej szczegółowo

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski

Nauka o finansach. Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Nauka o finansach Prowadzący: Dr Jarosław Hermaszewski Wykład 1 CO TO SĄ FINANSE? Definicja Finanse 1. Dziedzina nauki zajmująca się analizą, jak ludzie lokują dostępne zasoby w danym okresie. 2. Ogół

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej

Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej Makroekonomia 1 Wykład 6: Model klasyczny gospodarki otwartej Gabriela Grotkowska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Mała gospodarka otwarta Co znaczy mała gospodarka? Co

Bardziej szczegółowo

Budżet państwa. Polityka fiskalna

Budżet państwa. Polityka fiskalna Budżet państwa. Polityka fiskalna Budżet państwa Budżet państwa jest to plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa związane z realizacją przyjętej polityki społecznej, gospodarczej i obronnej.

Bardziej szczegółowo

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa

Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Determinanty dochody narodowego. Analiza krótkookresowa Ujęcie popytowe Według Keynesa, dosyć częstą sytuacją w gospodarce rynkowej jest niepełne wykorzystanie czynników produkcji. W związku z tym produkcja

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Plan wykładu

Wykład 2. Plan wykładu Wykład 2 Rachunki narodowe Plan wykładu 1. Pomiar dochodu w gospodarce otwartej 2. Bilans płatniczy 3. Rachunki dochodu i bilans płatniczy 4. Kryzys europejski 5. Globalne nierównowagi 1 1. Pomiar dochodu

Bardziej szczegółowo

Finanse publiczne. Budżet państwa

Finanse publiczne. Budżet państwa Finanse publiczne Budżet państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa stanowi podstawę do przygotowania projektu ustawy budżetowej na kolejny rok budżetowy. WPFP jest sporządzany

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty ABC eknomii Prof. Agnieszka Poczta-Wajda Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 18 kwietnia 2019 r. Czym zajmuje się ekonomia? zasoby potrzeby ludzkie problem rzadkości naturalne

Bardziej szczegółowo

FINANSE. Zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych. Mechanizm wymiany i podziału wartości materialnych.

FINANSE. Zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych. Mechanizm wymiany i podziału wartości materialnych. Prawo finansowe FINANSE Zjawiska ekonomiczne związane z gromadzeniem i wydatkowaniem środków pieniężnych. Mechanizm wymiany i podziału wartości materialnych. Metoda podziału Produktu Krajowego Brutto za

Bardziej szczegółowo

T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć

T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć .. imię i nazwisko słuchacza. data 1. Konta przychodów: T E S T Z P R Z E D M I O T U R A C H U N K O W O Ś Ć a) nie mają sald początkowych ale mają salda końcowe b) nie mają sald końcowych ale mają salda

Bardziej szczegółowo

Bilans płatniczy. Bilans płatniczy rejestruje międzynarodowe przepływy kapitału, związane m.in. z handlem zagranicznym i inwestycjami zagranicznymi.

Bilans płatniczy. Bilans płatniczy rejestruje międzynarodowe przepływy kapitału, związane m.in. z handlem zagranicznym i inwestycjami zagranicznymi. Bilans płatniczy Bilans płatniczy rejestruje międzynarodowe przepływy kapitału, związane m.in. z handlem zagranicznym i inwestycjami zagranicznymi. Ważny dla banku centralnego ponieważ: - ściśle monitorowany

Bardziej szczegółowo

Inwestycje (I) Konsumpcja (C)

Inwestycje (I) Konsumpcja (C) Determinanty dochodu narodowego Zadanie 1 Wypełnij podaną tabelę, wiedząc, że wydatki konsumpcyjne stanowią 80% dochody narodowego, inwestycje są wielkością autonomiczną i wynoszą 1.000. Produkcja i dochód

Bardziej szczegółowo

Finanse publiczne. Budżet państwa

Finanse publiczne. Budżet państwa Finanse publiczne Budżet państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa Wieloletni Plan Finansowy Państwa stanowi podstawę do przygotowania projektu ustawy budżetowej na kolejny rok budżetowy. WPFP jest sporządzany

Bardziej szczegółowo

Page 1 of 7 Dz.U.2010.226.1479 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich funduszy

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Jak liczą ekonomiści? JAK OPISYWAĆ GOSPODARKĘ? JAKIMI DANYMI POSŁUGUJĄ SIĘ EKONOMIŚCI? dr Michał Trzęsiok Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 12 marca 2012 r Metody opisu stanu

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 16 listopada 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 16 listopada 2010 r. Dziennik Ustaw Nr 226 15653 Poz. 1479 1479 ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 16 listopada 2010 r. w sprawie gospodarki finansowej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i wojewódzkich

Bardziej szczegółowo

Wzrost gospodarczy definicje

Wzrost gospodarczy definicje Wzrost gospodarczy Wzrost gospodarczy definicje Przez wzrost gospodarczy rozumiemy proces powiększania podstawowych wielkości makroekonomicznych w gospodarce, a w szczególności proces powiększania produkcji

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej WYTYCZNE

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej WYTYCZNE 6.9.2014 L 267/9 WYTYCZNE WYTYCZNE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO z dnia 3 czerwca 2014 r. zmieniające wytyczne EBC/2013/23 dotyczące statystyki finansowej sektora instytucji rządowych i samorządowych

Bardziej szczegółowo

Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk

Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk Polityka fiskalna (budżetowa) dr Krzysztof Kołodziejczyk https://flic.kr/p/b6mlmh Plan 1. Definicja polityki fiskalnej 2. Instrumentarium polityki fiskalnej 3. Budżet państwa - deficyt budżetowy - dług

Bardziej szczegółowo

Model Keynesa. wydatki zagregowane są sumą popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego

Model Keynesa. wydatki zagregowane są sumą popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego Model Keynesa Model Keynesa opracowany w celu wyjaśnienia przyczyn wysokiego poziomu bezrobocia i niskiego poziomu produkcji, obserwowanych w latach 30-tych (okres Wielkiego Kryzysu). Jest to model krótkookresowy,

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT PRZYCHODY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT PRZYCHODY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY Rachunek zysków i strat jest sposobem wyjaśnienia zmian w sytuacji firmy pomiędzy momentami bilansowymi. Równanie bilansowe może zostać przekształcone aby pokazać że przychody i koszty są częścią kapitału

Bardziej szczegółowo

Koszty w przedsiębiorstwie

Koszty w przedsiębiorstwie Koszty w przedsiębiorstwie zużycie posiadanych zasobów Co to jest koszt? spadek aktywów bądź wzrost zobowiązań (zużycie obcych zasobów) poniesiony celowo dla osiągnięcia przychodu ujęty w mierniku pieniężnym

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty Katowice, 10 marca 2014 r.

Akademia Młodego Ekonomisty Katowice, 10 marca 2014 r. JAK LICZĄ EKONOMIŚCI? JAK OPISYWAĆ GOSPODARKĘ? JAKIMI DANYMI POSŁUGUJĄ SIĘ EKONOMIŚCI? dr Michał Trzęsiok michaltrzesiok@uekatowicepl Akademia Młodego Ekonomisty Katowice, 10 marca 2014 r dr Michał Trzęsiok

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego Dr Beata Banachowicz Katedra Zarządzania Miastem i Regionem Wydział Zarządzania Uniwersytet Łódzki 27 października 2015 r. Plan wykładu Co to

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY. Ekorozwojem WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY. Ekorozwojem WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj przedmiotu MAKROEKONOMIA BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA

Bardziej szczegółowo

Harmonogram pracy na ćwiczeniach MOPI

Harmonogram pracy na ćwiczeniach MOPI Przepływy finansowe Harmonogram pracy na ćwiczeniach Temat MOPI Realizacja 1 Ćwiczenia wprowadzające Wprowadzenie 2 Wartość pieniądza w czasie Wprowadzenia i zadania 3 WACC, montaż finansowy, koszt kredytu

Bardziej szczegółowo

T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii

T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii Teresa Łuczka Godziny konsultacji: 12 13.30 poniedziałek 15 16 wtorek p. 306 Strzelecka T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii WYKŁAD 1 (26.02)

Bardziej szczegółowo

EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3.

EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3. EKONOMIKA I ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM PORTOWYM wykład 3 www.salo.pl Działalność gospodarcza w portach morskich Działalność gospodarcza przedsiębiorstwa portowego opiera się na dwóch podstawowych elementach:

Bardziej szczegółowo

Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP

Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP Analizy finansowo - ekonomiczne w projektach PPP Uzasadnienie biznesowe Metodyka Prince II AXELOS Limited Zestaw informacji umożliwiający ocenę czy projekt jest i pozostaje zasadny Projekt bez uzasadnienia

Bardziej szczegółowo

Wyklad 2: Rachunki makroekonomiczne

Wyklad 2: Rachunki makroekonomiczne Wyklad 2: Rachunki makroekonomiczne Makroekonomia II Zima 2017/2018 - SGH Jacek Suda Deflator PKB Używając nominalnego PKB i realnego PKB możemy skonstruować jedną z miar cen deflator PKB deflator PKB

Bardziej szczegółowo

OGÓLNE ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW W GOSPODARSTWIE ROLNYM WEDŁUG SYSTEMU FADN. Dr inż. Zofia Kmiecik-Kiszka

OGÓLNE ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW W GOSPODARSTWIE ROLNYM WEDŁUG SYSTEMU FADN. Dr inż. Zofia Kmiecik-Kiszka OGÓLNE ZASADY EWIDENCJI PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW W GOSPODARSTWIE ROLNYM WEDŁUG SYSTEMU FADN Dr inż. Zofia Kmiecik-Kiszka Ewidencja przychodów kategorie produkcji Dla poprawnego prowadzenia ewidencji w gospodarstwie

Bardziej szczegółowo