Podstawowe strategie i techniki genetyki molekularnej

Podobne dokumenty
Podstawowe strategie i narzędzia genetyki molekularnej

Podstawowe strategie i narzędzia genetyki molekularnej

Podstawy genetyki II. Metody badawcze i strategie genetyki i genomiki. Organizmy modelowe.

Metody badawcze genetyki i genomiki. Od inżynierii genetycznej do biologii syntetycznej

Zarys biologii molekularnej genu. Replikacja i stabilność genomu

Metody i strategie genetyki i genomiki

mikrosatelitarne, minisatelitarne i polimorfizm liczby kopii

Klonowanie molekularne Kurs doskonalący. Zakład Geriatrii i Gerontologii CMKP

Pytania Egzamin magisterski

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: EIB BN-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Specjalność: Bionanotechnologie

Inżynieria Genetyczna ćw. 3

Tematyka zajęć z biologii

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne

Techniki biologii molekularnej Kod przedmiotu

Specjalność (studia II stopnia) Oczyszczanie i analiza produktów biotechnologicznych

Analizy wielkoskalowe w badaniach chromatyny

Sylabus Biologia molekularna

Metody inżynierii genetycznej SYLABUS A. Informacje ogólne

Podstawowe strategie i narzędzia genetyki molekularnej

Sylabus Biologia molekularna

Techniki molekularne w mikrobiologii SYLABUS A. Informacje ogólne

Metody analizy genomu

SYLABUS. Wydział Biologiczno-Rolniczy. Katedra Biochemii i Biologii Komórki

WYNALAZKI BIOTECHNOLOGICZNE W POLSCE. Ewa Waszkowska ekspert UPRP

TECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA TECHNIKI ANALIZY RNA

Metody odczytu kolejności nukleotydów - sekwencjonowania DNA

SYLABUS. Wydział Biologiczno-Rolniczy. Katedra Biochemii i Biologii Komórki

Biologia molekularna

Zaoczne Liceum Ogólnokształcące Pegaz

Inżynieria genetyczna- 6 ECTS. Inżynieria genetyczna. Podstawowe pojęcia Część II Klonowanie ekspresyjne Od genu do białka

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki

Wybrane techniki badania białek -proteomika funkcjonalna

1. Biotechnologia i inżynieria genetyczna zagadnienia wstępne 13

Biologia komórki i biotechnologia w terapii schorzeń narządu ruchu

Metody: PCR, MLPA, Sekwencjonowanie, PCR-RLFP, PCR-Multiplex, PCR-ASO

Genetyka w nowej podstawie programowej

dostateczny oraz: wyjaśnia, z czego wynika komplementarność zasad przedstawia graficznie regułę

Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Biologia Rok akad. 2017/2018

WYPOSAŻENIE LABORATORIÓW CENTRUM NOWYCH TECHNOLOGII UW W APARATURĘ NIEZBĘDNĄ DO PROWADZENIA BADAŃ NA RZECZ PRZEMYSŁU I MEDYCYNY

Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska

WYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA zakres podstawowy biologia na czasie

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy przedmiot biologia nauczana dwujęzycznie poziom podstawowy klasa Ib i Ic

Możliwości współczesnej inżynierii genetycznej w obszarze biotechnologii

1. Barwienie przeglądowe ogólna struktura mózgu i płatów wzrokowych Drosophila

Genetyka i reszta świata. Medycyna, biotechnologia, bioetyka i przysz ość cz owieka

Bioinformatyczna analiza danych. Wykład 1 Dr Wioleta Drobik-Czwarno Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierząt

Wymagania edukacyjne z biologii w klasie pierwszej, zakres podstawowy. Podręcznik Biologia na czasie - Wyd. Nowa Era

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII, ZAKRES PODSTAWOWY 2018/19

WYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA NA CZASIE, ZAKRES PODSTAWOWY

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy

Biotechnologia jest dyscypliną nauk technicznych, która wykorzystuje procesy biologiczne na skalę przemysłową. Inaczej są to wszelkie działania na

Wymagania na poszczególne stopnie szkolne dla przedmiotu biologia. Klasa I Liceum Ogólnokształcącego poziom podstawowy

Biologia molekularna z genetyką

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie, zakres podstawowy

GENOMIKA FUNKCJONALNA. Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu

Wymagania edukacyjne z biologii- zakres podstawowy: kl 1 ZSZ, 1LO

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy

Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Biologia Rok akad. 2018/2019

Ćwiczenia 1 Wirtualne Klonowanie Prowadzący: mgr inż. Joanna Tymeck-Mulik i mgr Lidia Gaffke. Część teoretyczna:

KARTA KURSU. Biotechnology in Environmental Protection. Kod Punktacja ECTS* 1

Wymagania edukacyjne z przedmiotu Biologia. Podręcznik Biologia na czasie wyd. Nowa Era, zakres podstawowy Rok szkolny 2013/2014

TERAPIA GENOWA. dr Marta Żebrowska

definiuje pojęcia: inżynieria genetyczna, replikacja DNA wyjaśnia regułę komplementarności

Praca klasowa waga 3. Sprawdzian waga 3. Kartkówka waga 2. Odpowiedź waga 1. Aktywność waga 1

Transformacja pośrednia składa się z trzech etapów:

Mapowanie fizyczne genomów -konstrukcja map wyskalowanych w jednostkach fizycznych -najdokładniejszą mapą fizyczną genomu, o największej

Zagadnienia na egzamin licencjacki, kierunek: Biologia Medyczna I st. Rok akad. 2018/2019

Przetarg nieograniczony na zakup specjalistycznej aparatury laboratoryjnej Znak sprawy: DZ-2501/6/17

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII (Klasa 1B, 1C, 1D, 1E, 1F ;rok szkolny 2018/2019) - ZAKRES PODSTAWOWY - NOWA ERA. dostateczny (P) podstawowy

Biologia Molekularna z Biotechnologią ===============================================================================================

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy

2. Enzymy pozwalające na manipulację DNA a. Polimerazy DNA b. Nukleazy c. Ligazy

października 2013: Elementarz biologii molekularnej. Wykład nr 2 BIOINFORMATYKA rok II

Genomika funkcjonalna

GENOMIKA PROTEOMIKA METABOLOMIKA

Wybrane zastosowania metod inżynierii genetycznej

PLAN STUDIÓW PODYPLOMOWYCH: DIAGNOSTYKA MOLEKULARNA W ROKU 2019/2020. Nazwa modułu ECTS Semestr I Semestr II. Liczba godzin z.

Mikroorganizmy Zmodyfikowane Genetycznie

Badanie funkcji genu

Najważniejsze z nich to: enzymy restrykcyjne wektory DNA inne enzymy np. ligazy, fosfatazy, polimerazy, nukleazy

S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Biologia medyczna. Nie dotyczy

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie klasa 1 LO, poziom podstawowy

Badanie funkcji genu

Academic year: 2012/2013 Code: EIB BN-s ECTS credits: 4. Electrical Engineering, Automatics, Computer Science and Engineering in Biomedicine

Zagrożenia i ochrona przyrody

Kolory biotechnologii

GENOMIKA FUNKCJONALNA. Jak działają geny i genomy? Poziom I: Analizy transkryptomu

Ekologia molekularna. wykład 11

Proteomika: umożliwia badanie zestawu wszystkich lub prawie wszystkich białek komórkowych

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty)

Hybrydyzacja kwasów nukleinowych

Wymagania edukacyjne klasa 1LO zakres podstawowy. Stopnie szkolne

Wymagania edukacyjne. Stopnie szkolne

Wymagania edukacyjne z biologii (zakres podstawowy) na poszczególne stopnie szkolne dla klas pierwszych w Zespole Szkół nr1 w Ełku.

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy

Wymagania edukacyjne z biologii kl 1d, 1e, 1bm, rok szkolny 2016/17. Poziomy oczekiwanych osiągnięć ucznia. Stopnie szkolne

Wymagania edukacyjne. Poziomy oczekiwanych osiągnięć ucznia. Stopnie szkolne

Wymagania edukacyjne Biologia na czasie zakres podstawowy

Transkrypt:

Podstawowe strategie i techniki genetyki molekularnej

Czym jest inżynieria genetyczna? Ang. recombinant DNA manipulacje DNA in vitro izolacja i amplifikacja DNA i cdna mapowanie i sekwencjonowanie DNA tworzenie nowych cząsteczek DNA przez rekombinację cząsteczek naturalnych przez syntezę de novo wprowadzanie konstruktów DNA do komórek i organizmów modyfikacje syntezy białek ekspresja heterologiczna bioinformatyka

A co nie jest inżynierią genetyczną? Inżynieria embrionalna (np. klonowanie) Tworzenie nowych form organizmów przez selekcję

Zastosowania Badania podstawowe Biotechnologia Granica między badaniami podstawowymi a stosowanymi jest płynna, stosowane techniki są podobne, różnice dotyczą głównie skali.

Podstawowe techniki Izolacja DNA ze źródeł naturalnych komórki i tkanki mikroorganizmy hodowane w laboratorium i występujące naturalnie antyczny DNA cdna izolacja RNA i przepisanie na DNA Chemiczna synteza DNA de novo

PCR 2005 Prentice Hall Inc. / A Pearson Education Company / Upper Saddle River, New Jersey 07458

Elektroforeza DNA i RNA 2005 Prentice Hall Inc. / A Pearson Education Company / Upper Saddle River, New Jersey 07458

Hybrydyzacja Wykorzystanie komplementarności kwasów nukleinowych do wykrywania określonej sekwencji DNA (Southern) lub RNA (Northern) 2005 Prentice Hall Inc. / A Pearson Education Company / Upper Saddle River, New Jersey 07458

Hybrydyzacja Northern Podstawowa metoda badania poziomu ekspresji genu

Podstawowe techniki Enzymy restrykcyjne analiza fragmentów DNA (mapowanie) klonowanie

Wektory Umożliwiają utrzymanie DNA wprowadzonego do komórek (transformacja, transfekcja) wektory autonomiczne zdolne do replikacji (np. plazmidy, wirusy) wektory integracyjne wektory ekspresyjne umożliwiają ekspresję wprowadzonego genu (autonomiczne lub integracyjne) wektory kierujące rekombinacją (ang. targeting) integracyjne wektory bifunkcjonalne

Typowy wektor Sekwencje zapewniające replikację (w. autonomiczne) Sekwencje umożliwiające odróżnienie komórek z wprowadzonym wektorem markery selekcyjne Miejsce do wstawienia klonowanego DNA linker Opcjonalnie sekwencje umożliwiające odróżnienie wektora ze wstawką od wektora pustego marker rekombinacji

Klonowanie molekularne Włączenie danego fragmentu DNA (wstawki) do wektora autonomicznego

Przyk ady zastosowań Poznawanie sekwencji DNA (genów, genomów, mutantów) Diagnostyka molekularna Ekologia i filogenetyka molekularna Heterologiczna ekspresja białek (dla celów poznawczych i biotechnologicznych) Odwrotna genetyka inaktywacja wybranych genów u organizmów modelowych Terapia genowa

Sekwencjonowanie Dideoksynukleotydy zatrzymują syntezę na określonych nukleotydach Matryca 3 ATCGGTGCATAGCTTGT 5! Produkty reakcji A 5 TAGCCACGTATCGAACA* 3! 5 TAGCCACGTATCGAA* 3! 5 TAGCCACGTATCGA* 3! 5 TAGCCACGTA* 3! 5 TAGCCA* 3! 5 TA* 3!

Tradycyjny odczyt sekwencji Znakowanie radioaktywne, osobne reakcje A T C G +

Sekwencjonowanie CGTAA CGTAAC CGTAACC CGTAACCC CGTAACCCT CGTAACCCTT CGTAACCCTTG CGTAACCCTTGG Obecnie stosuje się dideoksynukleotydy wyznakowane fluorescencyjnie każdy innym kolorem

Sekwencjonowanie automatyczne

Sekwencjonowanie wysokoprzepustowe Tzw. deep sequencing Generowanie w jednym przebiegu milionów niezależnych odczytów Pojedyncze odczyty krótkie (25-400 bp) Zastosowania sekwencjonowanie nowych genomów resekwencjonowanie np. analiza zmienności badanie ekspresji przez sekwencjonowanie cdna

Solexa 350 = Solexa Ultrahigh-throughput DNA Sequencing Platform

Pirosekwencjonowanie (454) Fragmenty DNA przyłączone do kulek (1 fragment na kulkę), następnie namnożone Kulki z DNA umieszczone w studzienkach Sekwencjonowanie przez syntezę: dodaje się kolejno 4 nukleotydy, gdy dodany nukleotyd komplementarny, to uwoniony pirofosforan daje reakcję z luminescencją Wynik: ~800,000 odczytów po 250-500 bp (~400 megabases) The development and impact of 454 sequencing Jonathan M Rothberg & John H Leamon Nature Biotechnology 26, 1117-1124 (2008)

Solexa (Illumina) Slides from http://www.illumina.com

Solexa (Illumina) Slides from http://www.illumina.com

Solexa (Illumina) Slides from http://www.illumina.com

Solexa (Illumina) Slides from http://www.illumina.com Wynik: 80-100 milionów odczytów po ~50 bp (~4Gb)!

Genomika Genomika jest dziedziną zajmującą się badaniem całych genomów (kompletu informacji genetycznej) różnych organizmów Techniki biologii molekularnej + robotyka + informatyka Sekwencjonowanie i charakteryzowanie genomów Badanie funkcji zawartych w nich genów

Metagenomika Izolacja DNA ze środowiska i sekwencjonowanie Jedyny sposób badania mikroorganizmów, które nie dają się hodować

Metagenomika Analiza sekwencji całości DNA wyizolowanego ze zbiorowiska organizmów

Odkrycia dzięki sekwencjonowaniu Tajemnicza UCYN-A Sinica (cyjanobakteria) Niewielki genom (1,4mln par zasad, 1200 genów) Brak zdolności fotosyntezy, cyklu Krebsa, syntezy niektórych aminokwasów Zdolność asymilacji azotu Symbioza? tajemnicza ekologia

Genom cz owieka

Craig Venter Francis Collins (NIH)

Co to znaczy? TCACAATTTAGACATCTAGTCTTCCACTTAAGCATATTTAGATTGTTTCCAGTTTTCAGCTTTTATGACTAAATCTTCTAAAATTGTTTTTCCCTAAATGTAT ATTTTAATTTGTCTCAGGAGTAGAATTTCTGAGTCATAAAGCGGTCATATGTATAAATTTTAGGTGCCTCATAGCTCTTCAAATAGTCATCCCATTTTATACA TCCAGGCAATATATGAGAGTTCTTGGTGCTCCACATCTTAGCTAGGATTTGATGTCAACCAGTCTCTTTAATTTAGATATTCTAGTACATACAAAATAATACC TCAGTGTAACCTCTGTTTGTATTTCCCTTGATTAACTGATGCTGAGCACATCTTCATGTGCTTATTGACCATTAATTAGTCTTATTTGTTAAATGTCTCAAAT ATTTTATACAGTTTTACATTGTGTTATTCATTTTTTAAAAAATTCATTTTAGGTTATATGTATGTGTGTGTCAAAGTGTGTGTACATCTATTTGATATATGTA TGTCTATATATTCTGGATACCATCTCTGTTTCATGCATTGCATATATATTTGCCTATTTAGTGGTTTATCTTTTCATTTTCTTTTGGTATCTTTTCATTAGAA ATGTTATTTATTTTGAGTAAGTAACATTTAATATATTCTGTAACATTTAATGAATCATTTTATGTTATGTTTAGTATTAAATTTCTGAAAACATTCTATGTAT TCTACTAGAATTGTCATAATTTTATCTTTTATATACATTGATATTTTTATGTCAAATATGTAGGTATGTGATATTATGCACATGGTTTTAATTCAGTTAATTG TTCTTCCAGATGTTTGTACCATTCCAACATCATTTAAATCATTAAATGAAAAGCCTTTCCTTACTAGCTAGCCAGCTTTGAAAATCCATTCATAGGGTTTGTG TTAATATATTTTTGTTCTTTTTTTTCCTTTCTACTGATCTCTTTATATTAATACCTACTGTGGCTTTATATGAAGTCATGGAATAATACGTAGTAAGCCCTCT AACACTGTTCTGTTACTGTTGTTATTGTTTTCTCAGGGTACTTTGAAATATTCGAGATTTTATTATTTTTTAGTAGCCTAGATTTCAAGATTGTTTTGACGAT CAATTTTTGAATCAATTGTCAATATTTTTAGTAATAAAATGATGATTTTTGATTGGAAATACATTAAATCTATAAGCCAAATTGGAGATTATTGATATATTAA CAAAAATGAGTTTTCCAGTCCATGAATGTATGCACATTATAAAATTCATTCTTAAGTATGTCATTTTTTAAGTTTTAGTTTCAGCAGTATATGTTTGTTACAT AGGTAAACTCCTGTCATGGGGGTTAGTTGTACAGGTTATTTTATCATCCAGGCATAAAGCCCAGTACCCAGTAGTTATCTTTTCTGCTCCTCTCCCTCCTGTC ACCCTCCACTCTCAAGTAGACCCCAGTTTCTGTTGTTCTCTTCTTTGCATTAATGACTTCTCATCATTTAGATTGCACTTGTAAGTGAGAACAGGACGTATGT GGTTTTCTACTCCTGTGTTAGTTTGCTAAGGATAACCACCTCCATCTCCATCCATGTTCCCACAAAAGACATGATCTCCTTTTTTATGGCTGCATATTATTCC ATGGTATATATGTACCACATTTTCTTTATCCAATCTGTCATTGATGGACATTTAGGTTGTTTCCACATCATTGCCGTTGTAAATACTGCTGCAGTGAATATTC GTGTGTATGTCTTTATGGTAGAATGATTTATATTCCTCTGGGTATATTTCCAAGTAATGGGATGGTTGGGTCAAATGGTAATTCTGCTTTTAGCTTTTTGAGG AATTGCCATATTGCCTTTCACAACGGTTGAACTAATTTATACTCCCAAGAGTGTATAAGTTGTTCCTTTTTCTCTGCAACCTCGACATCACCTGTTATTTATG ACTTTTATATAATAGCCATTCTGCTGGTCTGAGATGGTATCTCATTATGATTTTGATTTGCATTTCTCTAATGCTCAGTGATATTGAGCTTGGCTGCATATAT GTCTTCTTTTAAAAATATCTGTTCATGTCCTTTGCCTAATTTATAACGGGGTTGTTTGTTTTTCTCTTGTAAATTTGTTTAAGTTCCTTATAGATTCTAGGTA TTAAACCTTTTTTCAGAGGCGTGGCTTGCAAATATTTTCTCCCATTCTATAGGTTGTCTGTTTATTCTGTTGATAGTTTCCCTTGCTGTGCAGAAGCTCTTAA CTTTAATTAGATCCGACTTGTCAATTTTTGCTTTGGTCGCAATTGCTTTTGATGTTATTGTCGTGAAATCTTTGCTAGTTCTTAGGTCCAGGATGATATTGCC CAAGTTGTCTTCCAGGGCTTTTATAATTTTGGATTTTACATTTAAGTCTTAATATATTTATTAAATTTGTTAGGGTTTCAGGATACAAGGACAATATAGCAGC AAACAATGTAAAAGTAAAATCTGAAAAATAATAGAAAACAGTTTAATTGAACACTTTACCATTATGTAATGCCCTTCTTTGTCTTTCCTGATCTTTGTTGGTT TGAAGTTCAAAAAAGACAAACTTAATGGTACAATAGGTATTGTAGATTTCAGGACTTTCTGTATAAAATATTTTGTATATATGAATAGATCATTTTTTATTTC CAGTCTTTAAACATTTTCTTAACATTTTCTTCTATTGCTTCACTTCACTCGCTAGGACCATCAGGACAGTGTTGAACAGAAATTGTCAGACTGATCATCACAA CTTTTTCTAGATTTTAGAAGGAAATTTTTCTTTATTTCAACATAAAGCAGCATGTTAATGCCAAGTTTTAATATGTGTTATCAGATTGAAATTTTTTTGTATA TTTCTACATTACCAAGAATTTTTAGCAAGAGTTTTTGTTGAGTTTTAATTTAAAAATCATTTGTTAATTTCATCTGATTTTTTTATTTCTCTTTTTACCTTAA GAGATTAAACTGACTACAGATTGAATATAAACAAACAAACAAACAAACAAAAACTCTAAAATGCTGTGGATCAACACCACTTAGTAATTTGTATACTTGGATT CAATTTGCTGAAATTTTGTTAGACATTTTTGCGTCGATATTTATGAGGGATGTTGATCTGTAAAAGTATTAAAATGCCTTTGACAGATAGTGTCACCATATAA AAAACTTTGAACAAAATCAGATTATATCACTGTGGATATTTCTATTTTGAACTAACTTAGATGATAATTTTAATCTATATCCTAGATGAACT Mały fragment chromosomu 21

Co to znaczy? Bez teorii ewolucji nie mielibyśmy możliwości poznania odpowiedzi na to pytanie Odszukujemy geny podobne do genów już zbadanych Możemy badać geny przez odwrotną genetykę tworzenie mutantów u organizmów modelowych Porównując genomy możemy wnioskować o biologii organizmu

Odwrotna genetyka od genu do funkcji Genetyka tradycyjna Genetyka odwrotna Funkcja (mutacja, fenotyp) Gen (z sekwencji całego genomu) Klonowanie genu Inaktywacja genu Analiza sklonowanego genu Analiza uzyskanego fenotypu

Odwrotna genetyka inaktywacja przez rekombinację

Inaktywacja warunkowa

Odwrotna genetyka interferencja RNA Odkrycie roku 2002 regulacyjna rola małych RNA Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny 2006, za odkrycie mechanizmu interferencji RNA A. Fire i C. Mello

sirna - jak to dzia a? Efekt degradacja mrna Hannon G.J.: RNA interference, Nature 418, July 11, 2002

Zastosowania sirna Badanie funkcji genów ( odwrotna genetyka ) - szczególnie skuteczne u nicienia Caenorhabditis, ale działa też w komórkach owadów, ssaków i roślin Hamowanie wybranych genów jako metoda leczenia (np. zwalczania wirusów czy nowotworów) przykład: obniżenie poziomu receptora LDL ( zły cholesterol ) u myszy

Ekspresja heterologiczna Wektor ekspresyjny Oczyszczanie białka

Fuzje bia kowe Do sekwencji kodującej białko dołącza się inną domenę, np. ułatwiającą wykrycie i/lub oczyszczanie znaczniki epitopowe GFP (zielone białko fluorescencyjne)

Green Fluorescent Protein- Aequorea victoria

GFP

Lokalizacja mitochondrialna nadejsprymowanej hpnpazy-myc w komórkach HeLa. MitoTracker anti-c-myc Nałożenie wt hpnpaza -52 hpnpaza

Ekspresja heterologiczna w biotechnologii

Inżynieria przeciwcia leki przysz ości W łańcuchach immunoglobulin obszary zmienne odpowiadają za rozpoznawanie różnych antygenów, obszary stałe nadają specyficzność gatunkową W klasycznych metodach wytwarzania przeciwciał monoklonalnych uzyskiwano przeciwciała zwierzęce Klonowanie i ekspresja genów kodujących przeciwciała jest alternatywnym sposobem ich uzyskiwania Możliwe jest uzyskiwanie przeciwciał humanizowanych obszary zmienne z genu przeciwciała zwierzęcego wstawione między obszary stałe przeciwciała ludzkiego Humanizowane i rekombinowane ludzkie przeciwciała są stosowane w terapii np. nowotworów

Terapia genowa Zastępująca wprowadzenie genu, którego defekt powoduje chorobę Trudności z opracowaniem wektorów i zapewnieniem ekspresji, zwłaszcza dla komórek nie dzielących się Stosowana dla chorób związanych z ekspresją genów w komórkach krwi (np. SCID gen ADA) i innych, które łatwo wprowadzić do organizmu (np. makrofagi choroba Gauchera) Inaktywująca zmniejszenie ekspresji genu, którego ekspresja powoduje chorobę (np. nowotworową) Technicznie łatwiejsze i bezpieczniejsze (sirna, modyfikowane oligonukleotydy) Ograniczone zastosowania, pacjent musi ciągle przyjmować kosztowne leki