ZAŁĄCZNIK NR 5 DO WSO PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - HISTORIA I. OBSZARY AKTYWNOŚCI PODLEGAJĄCE OCENIE Na lekcjach historii oceniane są następujące obszary aktywności ucznia: a) LEKCYJNA swobodne wypowiedzi wypowiedzi kierowane odpowiedź ustna odpowiedź pisemna (sprawdzian, test, kartkówka itp.) udział w lekcji umiejętność korzystania z różnych źródeł wiedzy stosowanie wiedzy w praktyce prezentacja (indywidualna i grupowa) b) POZALEKCYJNA konkursy szkolne, międzyszkolne, okręgowe i wojewódzkie wystawy prac praca w ramach koła zainteresowań II. NARZĘDZIA OBSERWACJI I SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW 1.prace klasowe - obejmują partię materiału z jednego działu. Zapowiedziane są,co najmniej na tydzień przed planowanym terminem. Jego termin ustala nauczyciel wraz z uczniami i zapisuje w dzienniku lekcyjnym, uczniowie notują go w zeszycie przedmiotowym. Sprawdzian jest poprzedzony lekcją powtórzeniową, do której uczeń powinien się przygotować. Sprawdzian jest obowiązkowy.wszystkie sprawdziany są sprawdzone i omówione w ciągu dwóch tygodni.w wypadku otrzymania oceny dopuszczającej lub niedostatecznej ze sprawdzianu uczeń może w ciągu dwóch tygodni od daty uzyskania tej oceny materiał zaliczyć. Wówczas w dzienniku lekcyjnym uczeń otrzymuje obok oceny 1 lub 2 ocenę z zaliczenia.ocena z poprawy jest ważniejsza od oceny ze sprawdzianu. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się tylko raz.poprawie nie podlegają oceny niedostateczne otrzymane przez ucznia, który w czasie pisania korzystał z niedozwolonej pomocy. 2.sprawdziany - to zapowiedziany trzy lekcje przed i zanotowany w dzienniku lekcyjnym jako praca pisemna trwająca 45 minut i obejmująca materiał trzech lekcji. Sprawdziany podlegają poprawie. 3.kartkówki - obejmują zakres wiadomości i umiejętności z max. trzech ostatnich lekcji.
Uczniowie piszą je około 10-15 minut ;nie muszą być zapowiadane przez nauczyciela i nie podlegają poprawie. 4. odpowiedzi ustne - obejmują tematy z trzech ostatnich lekcji. 5. prace domowe - mogą mieć formę pisemną lub ustną (polega ona na ustnym powtórzeniu i utrwaleniu treści poznanych na trzech ostatnich lekcjach ). Brak pracy domowej jest równoznaczne z nie przygotowaniem do lekcji.uczeń jest zobowiązany zgłosić ten fakt przed lekcją Nauczyciel wpisuje wówczas w dzienniku lekcyjnym datę w specjalnej rubryce. Jeżeli tego nie zgłosi otrzymuje ocenę niedostateczną. Trzy nieuzasadnione (nie spowodowane chorobą ) braki zadania domowego- ocena niedostateczna.braki zadań domowych należy uzupełnić na następną lekcję. 6.zeszyty ćwiczeń - jest oceniany pod względem poprawności merytorycznej wykonywanych ćwiczeń i staranności na koniec każdego półrocza oraz na bieżąco konkretne zadania. 7.prace długoterminowe - wykonywane są samodzielnie przez uczniów lub pod kierunkiem nauczyciela (np. albumy tematyczne, plakaty, prace na określony temat itd. ) Za daną pracę uczeń może otrzymać ocenę lub wzorową ocenę z zachowania - będzie to uzależnione od stopnia trudności danego zadania. 8. test- obejmujący materiał nauczania z jednego semestru może wystąpić dwa razy w ciągu roku; zapowiedziany z dwutygodniowym wyprzedzeniem i wpisany do dziennika 9.obserwacja ucznia: przygotowanie do lekcji - uczeń ma obowiązek punktualnego i systematycznego przychodzenia na zajęcia historii ;po zakończonej lekcji pozostawia ład i porządek. Na lekcje historii uczeń przynosi :podręcznik, zeszyt ćwiczeń,zeszyt przedmiotowy, atlas, przybory do pisania i inne potrzebne pomoce wskazane przez nauczyciela.uczeń na lekcji odpowiada siedząc, chyba że istnieje powód do wezwania do tablicy,mapy lub do odpowiedzi ustnej na ocenę. Podczas lekcji uczeń nie je, nie pije,nie żuje gumy.uczeń zobowiązany jest do przygotowania do każdej lekcji. praca w grupie - ocenę za pracę w grupie może otrzymać cała grupa lub indywidualni uczniowie. Ocenie podlegają umiejętności : o planowania i organizowania pracy grupowej o efektywnego współdziałania o wywiązywania się z powierzonych ról o rozwiązywania problemów w sposób twórczy udział w konkursach historycznych, wykonywanie pomocy, aktywny udział w pracach koła historycznego, III. CZĘSTOTLIWOŚĆ OCENIANIA W CIĄGU SEMESTRU a. wypowiedź ustna, kartkówka ( z 3 ostatnich lekcji ) b. praca klasowa po każdym dziale c. sprawdziany ( z kilku ostatnich lekcji ) d. zadanie domowe na bieżąco e. aktywność na lekcji na bieżąco. f. praca samodzielna na lekcji na bieżąco Dokumentowanie oceniania odbywa się poprzez: zapisy w dziennikach lekcyjnych, arkuszach ocen, odnotowywanie oceny w zeszycie przedmiotowym ucznia.
Uczeń ma prawo do bieżącej informacji dotyczącej jego postępów oraz wskazania kierunków poprawy Raz w semestrze uczeń może zgłosić nie przygotowanie do zajęć(nie dotyczy to zapowiedzianych sprawdzianów i lekcji powtórzeniowych ). Odbywa się to na początku lekcji, jest to odnotowywane w dzienniku lekcyjnym. IV.WYMAGANIA I KRYTERIA OCEN WYMAGANIA DLA KL. IV OCENA NIEDOSTATECZNY: Uczeń nie opanował wiadomości programowych przewidzianych zakresem nauczania historii w kl. IV Nie jest w stanie wykonać ćwiczeń o niewielkim stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela. Zaniedbuje prace domowe, zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń wykazuje lekceważący stosunek wobec przedmiotu OCENA DOPUSZCZAJĄCY: Uczeń opanował minimum wiadomości programowych z zakresu nauczania historii przewidzianego dla kl. IV. Potrafi wyjaśnić pojęcia: historia, zabytek, muzeum, biblioteka, kalendarz, wiek, tysiąclecie Zna datę swoich urodzin Umie rozwinąć skróty n.e., p.n.e. Potrafi zapisywać wieki w postaci cyfr rzymskich Zna jednostki podziału czasu zegarowego i kalendarzowego Potrafi wymienić polskie symbole narodowe. Zna położenie Polski w Europie, zna państwa sąsiadujące z Polską, potrafi wskazać na mapie Europy Polskę oraz jej sąsiadów. Potrafi wymienić nazwiska sławnych Polaków OCENA DOSTATECZNY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dopuszczający, a Zna zasady zachowania się w muzeum. Potrafi wyjaśnić pojęcia: archeologia, źródła historyczne pisane i materialne, rodzina, herb Umie obliczać upływ czasu od podanych wydarzeń historycznych do czasów współczesnych Potrafi opisać sposoby mierzenia czasu dawniej i dzisiaj Zna pochodzenie nazwy Polska Potrafi skojarzyć legendarne postacie z miejscami, np. Wanda Kraków Zna w całości słowa hymnu narodowego Umie rozpoznać na ilustracji cenne polskie zabytki Potrafi wskazać na mapie główne regiony historyczno-geograficzne Polski Kojarzy nazwiska sławnych Polaków z dziedzinami ich działalności OCENA DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dostateczny, a
Zna różne formy ochrony zabytków Umie wymienić zadania stojące przed muzealnictwem Potrafi podać przykłady źródeł historycznych materialnych i pisanych Potrafi wyjaśnić pojęcia: ród, naród Potrafi podać przykłady cennych polskich zabytków Potrafi uzasadnić potrzebę istnienia reguł zachowania w muzeum Potrafi wykonać drzewo genealogiczne Na podstawie drzewa genealogicznego swojej rodziny potrafi wskazać związki pokrewieństwa Zna nazwy plemion słowiańskich zamieszkujących tereny dzisiejszej Polski Zna nazwiska polskich noblistów Umie opisać życie w mieście średniowiecznym, na zamku rycerskim, na wsi do XVIII w., w pałacu magnackim OCENA BARDZO DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dobry, a Potrafi opisać funkcje pracowników muzeum, np. kustosza, przewodnika, konserwatora Potrafi przedstawić różne rodzaje muzeów ze względu na prezentowane tam eksponaty Zna przykłady muzeów znajdujących się w okolicy Potrafi podać przykłady cennych zabytków regionu Potrafi opowiedzieć wszystkie poznane legendy o początkach państwa polskiego. Na podstawie dowolnego drzewa genealogicznego potrafi opisać związki pokrewieństwa między członkami rodziny Potrafi wskazać na mapie regiony, w których dawniej żyły poznane plemiona słowiańskie Umie szczegółowo opisać życie w mieście średniowiecznym, na zamku rycerskim, na wsi do XVIII w., w pałacu magnackim OCENA CELUJĄCY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień bardzo dobry, a Wykazuje zainteresowania i umiejętności wykraczające poza program nauczania, samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Biegle i umiejętnie wykorzystuje zdobytą ponadprogramową wiedzę Dodatkowa wiedza jest wynikiem samodzielnych poszukiwań, lektury książek o tematyce popularnonaukowej, artykułów popularyzujących wiedzę historyczną. WYMAGANIA DLA KL. V OCENA NIEDOSTATECZNY: Uczeń nie opanował wiadomości programowych przewidzianych zakresem nauczania historii w kl. V Nie jest w stanie wykonać ćwiczeń o niewielkim stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela. Zaniedbuje prace domowe, zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń wykazuje lekceważący stosunek wobec przedmiotu OCENA DOPUSZCZAJĄCY: Uczeń opanował w niewielkim stopniu wiadomości programowe zakresu nauczania
historii przewidzianego w kl. V, jednak posiadane braki nie przekreślają możliwości dalszej nauki Uczeń jest w stanie określić chronologicznie kolejność zdarzeń Konstruuje krótkie, 2-3 zdaniowe wypowiedzi Wykonuje pod kierunkiem nauczyciela zadania o niewielkim stopniu trudności. Zna podstawowe jednostki czasu: dzień, miesiąc, rok, wiek, tysiąclecie Zna daty najważniejszych wydarzeń z historii Polski: 966 r., 1000 r., 1025 r., 1138 r., 1410 r., 1466 r. OCENA DOSTATECZNY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dopuszczający, a Uczeń opanował podstawowe elementy wiadomości programowych, pozwalające na zrozumienie najważniejszych zagadnień. Potrafi wskazać na mapie Egipt, Grecję, Rzym, Mezopotamię Zna warunki naturalne, podstawowe zajęcia ludności w ww. krajach starożytnych Uczeń powinien znać różnicę między religią politeistyczną a monoteistyczną Potrafi zaznaczać daty na taśmie czasu, przyporządkować datę odpowiedniemu wiekowi Zna daty podstawowych wydarzeń: 776 r. p.n.e., 753r. p.n.e., 476 r. p.n.e., 966 r., 1000 r., 1025 r., 1138 r., 1410 r., 1466 r. Zna niektóre przejawy życia codziennego w średniowieczu Potrafi wymienić pierwszych i ostatnich Piastów. OCENA DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dostateczny, a Uczeń opanował wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania historii w kl. V w stopniu zadowalającym. Zna i potrafi wyjaśnić podział dziejów ludzkości, podstawowe jednostki czasu: era, nasza era, czasy przed naszą erą Prawidłowo posługuje się taśmą czasu Dokonuje obliczeń chronologicznych z uwzględnieniem dat p.n.e. Potrafi wymienić i opisać cywilizacje starożytne: Egipt rolnictwo, religia, forma rządów; Grecja i Rzym kultura, obrazy z życia codziennego. Zna i potrafi wyjaśnić zmiany w Europie po upadku cesarstwa rzymskiego. Zna i potrafi opisać niektóre przejawy życia codziennego w średniowieczu oraz religię, sztukę (styl romański i gotycki), naukę. Zna postacie historyczne mające istotne znaczenie dla dziejów Polski:Mieszka I Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego, ostatnich Piastów: Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego. Umie opisać życie w mieście średniowiecznym, na zamku rycerskim, na wsi do XVIII w., w pałacu magnackim Samodzielnie potrafi wykonywać typowe zadania, poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych Jest aktywny w czasie lekcji. OCENA BARDZO DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dobry, a Uczeń posiada kompleksową wiedzę z zakresu nauczania historii przewidzianego dla kl. V. Potrafi chronologicznie uszeregować epoki. Zna i rozumie rolę postaci historycznych w poszczególnych wydarzeniach i
procesach historycznych. Czyta ze zrozumieniem tekst źródłowy z podręcznika. Potrafi opowiedzieć treść wybranych mitów greckich i rzymskich. Zna i potrafi wyjaśnić rodowód współczesnego teatru, sportu, literatury i innych zdobyczy cywilizacyjnych. Zna i potrafi wyjaśnić związek religii żydowskiej z chrześcijaństwem. Potrafi wymienić podobieństwa i różnice w doktrynie islamu i chrześcijaństwa. Umie wyjaśnić na czym polegały podziały w społeczeństwie średniowiecznym, czym różniło się ono od społeczeństwa współczesnego. Zna wydarzenia historyczne w Polsce za panowania pierwszych Piastów: Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Bolesława Krzywoustego Zna wydarzenia historyczne w Polsce w czasach ostatnich Piastów: Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego. Zna wydarzenia historyczne w Polsce Jagiellonów twórców nowej dynastii Zna daty faktów i wydarzeń oraz cezury czasowe zjawisk i procesów historycznych zawartych w programie nauczania w kl. V. Daty: 776 r. p.n.e., 753 r. p.n.e., V w. p.n.e., 395 r. p.n.e., 960-992 r. 966 r., 1000 r., 1025 r., 1138 r., 1364 r., 1385 r., 1466 r Potrafi opisać niektóre przejawy życia codziennego w starożytności i w średniowieczu np. stroje, pożywienie, rozrywki, siedziby ludzkie, narzędzia itp. OCENA CELUJĄCY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień bardzo dobry, a Posiada wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału przewidzianego programem dla kl. V, w odniesieniu do określonej epoki, cywilizacji kraju lub zagadnienia. Dodatkowa wiedza jest wynikiem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń. Biegle wykorzystuje zdobytą wiedzę, by twórczo rozwiązywać nowy problem. Reprezentuje szkołę w konkursach historycznych. WYMAGANIA DLA KL. VI OCENA NIEDOSTATECZNY: Uczeń nie opanował wiadomości programowych przewidzianych zakresem nauczania historii w kl. VI Nie jest w stanie wykonać ćwiczeń o niewielkim stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela. Zaniedbuje prace domowe, zeszyt przedmiotowy, zeszyt ćwiczeń wykazuje lekceważący stosunek wobec przedmiotu OCENA DOPUSZCZAJĄCY: Opanował minimum wiadomości programowych z zakresu nauczania historii przewidzianego dla klasy VI. Posiada braki w wiedzy lecz nie przekreślają one możliwości dalszej nauki. Uczeń jest w stanie określić chronologicznie kolejność zdarzeń Konstruuje krótkie, 2-3 zdaniowe wypowiedzi Wykonuje pod kierunkiem nauczyciela zadania o niewielkim stopniu trudności. Zna pojęcia niezbędne do zrozumienia omawianego materiału OCENA DOSTATECZNY:
Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dopuszczający, a Opanował podstawowe elementy wiadomości programowych, pozwalające na zrozumienie najważniejszych wydarzeń. Z instruktażem nauczyciela wykorzystuje mapę jako źródło informacji historycznej. Na podstawie mapy wskazuje szlaki odkryć geograficznych Zna przyczyny i skutki najistotniejszych zdarzeń historycznych analizowanego okresu. Rozumie podstawowe pojęcia historyczne. Zna daty roczne najważniejszych wydarzeń. Daty: 1385r., 1410r., 1492r., 1525r., 1655r., 1660r., 1673r., 1683r., 1772r., 1776r., 1791r., 1788-1792r., 1793r., 1794r., 1795r., 1830r., 1863r., 1914r., 1918r., 1.09.1939r., 8.05 1945r., 1.08.1944r., 1968r., 1970r., 1976r., 1978r., 1980r., 13.12.1981r., 1989r., 4.06.1989r., 1991r. Zna postacie historyczne - pierwszoplanowe dla analizowanego okresu i ich role w procesach historycznych. OCENA DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dostateczny, a Opanował wiedzę z zakresu nauczania historii przewidzianego dla klasy VI w stopniu zadowalającym. Rozumie treść tekstu źródłowego w stopniu umożliwiającym dokonanie jego poprawnej interpretacji. Zna i stosuje pojęcia: konstytucja, parlament, sejm, senat, demokracja szlachecka, wolna elekcja, trójpodział władzy Wykorzystuje mapę jako źródło informacji historycznej. Formułuje określenia pojęć historycznych Zna postacie historyczne, posiadające istotne znaczenie dla dziejów Polski i Europy XV- XX wieku. OCENA BARDZO DOBRY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień dobry, a Zna i rozumie pojęcia historyczne powiązane z problematyką, będącą przedmiotem nauczania historii w klasie VI. Samodzielnie interpretuje tekst źródłowy. W sposób przemyślany przedstawia zagadnienia historyczne. Samodzielnie formułuje określenia pojęć historycznych. Samodzielnie wykorzystuje mapę jako źródło informacji historycznej. Samodzielnie formułuje sądy, opinie i oceny. Potrafi zająć stanowisko w przedmiotowej sprawie, opierając się na zdobytej wiedzy. Samodzielnie zdobywa informacje historyczne z różnych źródeł. Zna wydarzenia historyczne w Polsce: -potrafi usystematyzować w ciągu chronologicznym panowanie poszczególnych królów Polski. -przyczyny wybuchu powstań oraz konsekwencje ich klęsk Zna przyczyny i skutki wydarzeń, faktów i zjawisk przypadających na okresy historyczne od XV do XX wieku w Polsce i na świecie Zna daty faktów i wydarzeń oraz cezury czasowe zjawisk i procesów historycznych zawartych w programie nauczania w klasie VI. Daty: 1385 r., 1410r., 1466r., 1492r., 1505r., 1517r., 1525r., 1573 r., 1605r., 1620r., 1627 r., 1648r., 1655 r., 1660r., 1673r., 1683r., 1772r., 1776 r., 1791r., 1788-1792r., 1793r., 1794r., 1795r., 1830r., 1846r., 1848r., 1863r., 1914r.,
1918r., 1938r., 1.09.1939r., 8.05.1945r., 1.08. 1944r., 1956r., 1968r., 1970r., 1976r.,1978r., 1980r., 13.12. 1981r., 1989r., 4.06.1989r., 1991r. OCENA CELUJĄCY: Wiadomości i umiejętności wymagane na stopień bardzo dobry, a Posiada wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału przewidzianego programem dla kl. VI, w odniesieniu do określonej epoki, cywilizacji kraju lub zagadnienia. Wzbogaca swoja wiedzę przez czytanie książek i artykułów o treści historycznej oraz literatury popularyzującej wiedzę historyczną. Biegle wykorzystuje zdobyta wiedzę, by twórczo rozwiązywać nowy problem. Bierze udział w konkursach przedmiotowych. Potrafi poprawnie rozumować kategoriami ściśle historycznymi (przyczyny skutki) Wychodzi z samodzielnymi inicjatywami rozwiązywania problemów zarówno w czasie lekcji, jak i podczas pracy pozalekcyjnej. Przy ocenianiu prac klasowych i sprawdzianów pisemnych stosowane są progi przeliczeniowe według następującej skali ( zgodnie WSO ): celujący 99%-100% bardzo dobry 91% - 98% dobry 75% - 90% dostateczny 51% - 74% dopuszczający 31% - 50% niedostateczny <30% Wpływ ocen cząstkowych na ocenę semestralną: prace klasowe - WYSOKI odpowiedzi, praca na lekcji - ŚREDNI prace domowe, aktywność - MNIEJSZY V. SPOSOBY POPRAWY UZYSKIWANYCH WYNIKÓW Uczeń ma prawo do poprawy uzyskanych przez siebie wyników ( zwłaszcza prac pisemnych, sprawdzianów). W przypadku otrzymania ze sprawdzianu oceny niedostatecznej lub oceny nie zadowalającej ucznia może poprawić ją w ciągu 2 tygodni ( w formie ponownego sprawdzianu pisemnego) lub na życzenie ucznia ( w szczególności uczniowie z orzeczoną dysleksją) w formie ustnej. W przypadku choroby lub zdarzeń losowych, termin może być przedłużony indywidualnie na prośbę ucznia lub rodzica. Pozostałe oceny, z uwagi na ich mniejszą wagę, powinny być poprawiane na bieżąco poprzez zdobycie kolejnych lepszych ocen cząstkowych za te formy pracy. W przypadku otrzymania przez ucznia oceny niedostatecznej na koniec roku szkolnego uczeń może zdawać egzamin poprawkowy ( w przypadku otrzymania 1 lub wyjątkowo 2 ocen ndst.) w klasyfikacji końcoworocznej. VI. FORMY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW 1) Nauczyciel na początku każdego roku szkolnego nie później niż do końca września informuje uczniów ( na pierwszych zajęciach )oraz rodziców ( na pierwszym
zebraniu ) wymaganiach edukacyjnych, sposobach sprawdzania osiągnięć i kryteriach oraz warunkach i trybie uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z przedmiotu. 2) Na podstawie pisemnej opinii poradni psychologiczno -pedagogicznej zostają obniżone wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się. O powyższych wymaganiach rodzice zostają poinformowani na pierwszym zebraniu 3) Informacje o wiedzy, postępach, umiejętnościach i zachowaniu ucznia na lekcji historii nauczyciel przekazuje rodzicom poprzez: zapisy w: - zeszycie uwag - zeszycie przedmiotowym -w dzienniku lekcyjnym konsultacje indywidualne z rodzicami: -na bieżąco(rodzic zostaje wezwany do szkoły) -w dniu otwartym -na zebraniach klasowych wychowawcę klasy, informując o poziomie wiedzy, umiejętnościach, o postępach oraz uzdolnieniach