Ewa Kulińsa 1 Politechnia Opolsa, Wydział Eonomii i Zarządzania, Katedra Maretingu i Logistyi Strutura logistyczna organizacji sieciowych 1. WPROWADZENIE Analiza organizacji procesów logistycznych w struturach przedsiębiorstw ooperujących w sieci ma duże znaczenie gospodarcze. Funcjonalność organizacji sieciowej polega na połączeniu sił sładowych organizacji, w tym otwartych inicjatyw i atywności w zaresie innowacji. Pomiędzy podmiotami sieci występuje wzajemna mobilizacja, zarówno w ramach wyorzystania unialnych zasobów, ja i wzrostu efetywności łańcucha. Celem organizacji sieciowej jest umożliwienie, w ramach współpracy, wszystim partnerom, odnalezienia i efetywnego wyorzystania posiadanego potencjału, ja również minimalizacja osztów, szczególnie osztów logistycznych. Budowa organizacji sieciowej nie jest celem nadrzędnym, jest jedynie środiem do osiągnięcia onretnych celów poprzez sprawniejsze uzysanie efetywnych wyniów we wszystich obszarach atywności sieciowej organizacji. Osiągnąć to można dzięi ooperacji z innymi partnerami, dzięi wyorzystaniu oletywnego potencjału twórczego i oncentracji na pozysiwaniu wzajemnych orzyści [1, s.156]. Według tej oncepcji organizacja sieciowa jest zbudowana z zespołu połączonych ze sobą przedsiębiorstw, tóre dzielą się i uzupełniają wiedzą, ompetencjami czy też umiejętnościami. Dzięi efetywnej sieci relacji, sutecznej ooperacji, oordynacji organizacje sieciowe mogą w rótszym czasie i w bardziej suteczny sposób rozwinąć swój potencjał. To z olei pozwala na osiąganie celów dla tórych powstały. Charater wyznaczonych celów, obo innych determinant ja specyfia podejmowanych ontratów, jaość relacji i związów, wyorzystywanych technologii, determinuje struturę sieci. Modelowanie strutury sieci wymaga projetowania [16]: pojedynczych elementów, aż do sprawnie funcjonujących procesów po łańcuchy procesów, pojedynczych ompetencji do ich złożonych uładów strategicznych, od ilu relacji do uształtowanej sieci ontatów, przez pojedyncze zadania do zintegrowanego systemu rozwiązań, od nisiego poziomu zaufania między uczestniami do efetywnej współpracy; przez ulturę o nastawieniu wewnętrznych do ultury nastawionej na otwartość, reatywność, tworzenie pomysłów, zaangażowanie w innowacje. Przemyślana strutura sieci daje również duże możliwości w zaresie organizacji procesów logistycznych, a co się z tym wiąże wygospodarowanie sporych oszczędności wyniających z tego fatu. Celem artyułu jest wyazanie znaczenia determinant logistycznych przy organizacji strutury przedsiębiorstw sieciowych. Próbę badawczą stanowiły przedsiębiorstwa, tóre po przeprowadzonym postępowaniu upadłościowym znalazły ooperantów umożliwiających im powrót na ryne, zabezpieczenie miejsc pracy dla swoich pracowniów oraz zagospodarowanie pozostałych zasobów. Problemem badawczym była analiza organizacji procesów logistycznych w funcjonowaniu przedsiębiorstw sieciowych. 2. STRUKTURA ORGANIZACJI PRZEDSIĘBIORSTW SIECIOWYCH Z PUNKTU WIDZENIA PROCESÓW LOGISTYCZNYCH Przedsiębiorstwo sieciowe można zdefiniować, jao grupę autonomicznych jednoste czy przedsiębiorstw, tóre uczestniczą we wzajemnej współpracy, działającej według zasad rynowych. 1 e.ulinsa@po.opole.pl 2050
Istotnym aspetem w sieci jest to, że niezależne podmioty zostają powiązane technologiami informacyjnymi, tworząc ażdorazowo inną onfigurację. Każda onfiguracja stanowi ombinację luczowych ompetencji uczestniów sieci, co daje możliwość lepszej elastyczności i szybości działania, niż w przypadu funcjonowania indywidualnie ażdego z uczestniów. [15, s.30]; [5, s.486]; [13, s.139]. Budowa organizacji sieciowej nie jest celem nadrzędnym, jest jedynie środiem do osiągnięcia onretnych celów poprzez sprawniejsze uzysanie efetywnych wyniów we wszystich obszarach atywności sieciowej organizacji. Osiągnąć je można dzięi ooperacji z innymi partnerami, dzięi wyorzystaniu oletywnego potencjału twórczego i oncentracji na pozysiwaniu wzajemnych orzyści [1, s.156]. Według tej oncepcji organizacja sieciowa jest zbudowana z zespołu połączonych ze sobą przedsiębiorstw, tóre dzielą się i uzupełniają wiedzą, ompetencjami, czy też umiejętnościami. Dzięi efetywnej sieci relacji, sutecznej ooperacji, oordynacji organizacje sieciowe mogą w rótszym czasie i w bardziej suteczny sposób rozwinąć swój potencjał. To z olei pozwala na osiąganie celów, dla tórych powstały. LOGISTYCZNE DETERMINANTY KOOPERACJI PRZEDSIĘBIORSTW W SIECI ZEWNĘTRZNE Globalizacyjne Społeczno-ulturowe Geograficzne Infrastruturalne Politya gospodarcza państwa Technologiczne Maroeonomiczne WEWNĘTRZNE ZADANIOWE Wzajemne zaangażowanie w zapewnienie satysfacji lientowi Ciągłe dosonalenie Wysoie standardy obsługi Optymalizacja zadań w zaresie zaopatrzenia, producji, dystrybucji i logistyi odwrotnej w zaresie czasu realizacji osztów Realizacja zarządzania wpływem na środowiso Kierowanie zadaniami doraźnymi PRAWNO FINANSOWE Uwarunowania regulacji prawnych Podział osztów Podział zysów Wzrost wartości dodanej Ustalenia w zaresie cen Potencjał finansowy partnerów Ściśle oreślone normy postępowania Czuwanie nad przestrzeganiem przepisów prawnych ZASOBOWE Koncentracja zasobów na luczowych ompetencjach Rozwój i zarządzanie zasobami ludzimi Zarządzanie zasobami informacyjnymi Zarządzanie zasobami finansowymi i środami trwałymi ORGANIZACYJNE Zarządzanie relacjami wewnątrz sieci w zaresie podsystemów: zaopatrzenia, producji, dystrybucji. Zarządzanie relacjami między partnerami sieci w zaresie obszarów styów z dostawcami, odbiorcami, operatorami. Podział ryzya Wspólna strategia Dążenie do osiągnięcia wspólnego celu Standaryzacja współpracy Kultura organizacyjna system wartości i zasad Zarządzanie relacjami między siecią a jej otoczeniem Zarządzanie zmianą i poprawa efetywności Rys. 1. Logistyczne determinanty ooperacji przedsiębiorstw w sieci Źródło: opracowanie własne. Charater wyznaczonych celów, obo innych determinant, ja specyfia podejmowanych ontratów, jaość relacji i związów, wyorzystywanych technologii, determinuje struturę sieci. Modelowanie strutury sieci wymaga projetowania: pojedynczych elementów, aż do sprawnie funcjonujących procesów po łańcuchy procesów, pojedynczych ompetencji do ich złożonych uładów strategicznych, od ilu relacji do uształtowanej sieci ontatów, przez pojedyncze zadania do zintegrowanego systemu rozwiązań, od 2051
nisiego poziomu zaufania między uczestniami do efetywnej współpracy, przez ulturę o nastawieniu wewnętrznym do ultury nastawionej na otwartość, reatywność, tworzenie pomysłów, zaangażowanie w innowacje [16]. Przemyślana strutura sieci daje duże możliwości w zaresie organizacji procesów logistycznych, a co się z tym wiąże, wygospodarowanie sporych oszczędności wyniających z tego fatu. Jao luczowe obszary ooperacji w sieci przedsiębiorstw wymieniane są w literaturze: organizacja zasobów i materiałów producyjnych, pozysiwanie i wyorzystywanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, w tym działalność badawczo rozwojowa, wspólne przedsięwzięcia w zaresie producji i usług, zorganizowanie dystrybucji, maretingu, a taże prezentowanie wspólnych interesów [4, s. 10-11]. Niewiele miejsca w tym zaresie poświęca się logistyce, jednaże zmiany w funcjonowaniu i organizacji przedsiębiorstw, tóre zdecydowały się na ooperację w sieci, widoczne są szczególnie w organizacji procesów logistycznych. Należą do nich te procesy, tóre poprzez soordynowaną realizację czynności związanych z magazynowaniem, transportowaniem, przeładuniem, sortowaniem, paowaniem, znaowaniem wspomagają w transformacji główne procesy przedsiębiorstwa, umożliwiając masymalizowanie tworzonej wartości dodanej dla zewnętrznych i wewnętrznych lientów [8]. Podmiot modelu organizacji procesów logistycznych w struturach sieciowych stanowią procesy logistyczne, rozumiane zgodnie z przytoczona definicją, realizowane w poszczególnych obszarach funcjonowania przedsiębiorstw. Podstawą rozwoju czasowo - przestrzennej integracji procesów zachodzących wewnątrz i miedzy ooperującymi przedsiębiorstwami, są częste ontaty i zrozumienie różnych obszarów funcjonalnych partnerów. To, co do tej pory realizowane było w obrębie jednego przedsiębiorstwa, zostaje rozdzielone na ilu ooperujących ze sobą partnerów. Prowadzi to do szeroo rozumianej specjalizacji, oncentracji na niewieliej liczbie ściśle oreślonych procesów, podprocesów, działań i przede wszystim na dążeniu do perfecyjnego ich wyonywania. Jest to pierwszy i najważniejszy czynni analizy organizacji procesów logistycznych przedsiębiorstw funcjonujących w sieci. Inne czynnii wpływające na chęć oraz czas współpracy miedzy partnerami można pogrupować w następujące obszary: determinanty zewnętrzne, determinanty zasobowe, determinanty organizacyjne, determinanty zadaniowe, determinanty prawno-finansowe. Determinanty logistyczne ooperacji przedsiębiorstw w sieci zestawiono na rys. 1. LOGISTYCZNE DETERMINANTY KOOPERACJI PRZEDSIĘBIORSTW W SIECI ZEWNĘTRZNE ZASOBOWE ZADANIOWE ORGANIZACYJNE PRAWNO - FINANSOWE SELEKCJA PARTNERÓW SIECI OBLIGACYJNE PODSTAWY PRAWNO-FINANSOWE FUNKCJONOWANIA SIECI ANALIZA RELACJI PARTNERSKICH Przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw realizujących procesy zaopatrzenia Przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw realizujących procesy producji Przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw realizujących procesy dystrybucji Przedsiębiorstwo lub grupa przedsiębiorstw realizujących procesy logistyi odwrotnej MAGAZYNOWANIE, TRANSPORT, PRZEŁADUNEK, SORTOWANIE, PAKOWANIE, ZNAKOWANIE Rys. 2. Model tworzenia przedsiębiorstw sieciowych w warunach polsich Źródło: opracowanie własne. 2052
Na podstawie przeprowadzonych badań literaturowych dotyczących determinant organizacji procesów logistycznych oraz badań w grupie przedsiębiorstw, tóre po przeprowadzonym postępowaniu upadłościowym ponownie zaistniały na rynu, opracowano oncepcję modelu tworzenia przedsiębiorstw sieciowych w warunach polsich rys. 2. Podmiotem modelu są procesy logistyczne realizowane w głównych obszarach przedsiębiorstwa. Bazą rozpatrywania modelu jest łańcuch wartości, ze szczególnym uwzględnieniem procesów podstawowych. W modelu uwzględniono determinanty tworzenia organizacji sieciowych łącząc znane z literatury przedmiotu modele: Ch. Scotta i R. Westbrooa [12], Tansanena [14], zaawansowanego partnerstwa logistycznego [3], D.M. Lamberta, M.A. Emmelhainza oraz J.T. Gardnera. [9]. 3. STRUKTURA ORGANIZACYJNA PRZESIĘBIORSTW SIECIOWYCH - WYNIKI BADAŃ 3.1. Założenia do badań Po doonanej analizie problematyi powstawania przedsiębiorstw sieciowych i organizacji procesów logistycznych w sieci, zweryfiowano poglądy na podstawie badań. Próbę badawczą stanowiły przedsiębiorstwa, tóre po przeprowadzonym postępowaniu upadłościowym znalazły ooperantów, umożliwiających im powrót na ryne, zabezpieczenie miejsc pracy dla swoich pracowniów oraz zagospodarowanie pozostałych zasobów. Ogólny schemat sieci przedsiębiorstw i zależności między nimi przedstawia rys. 3. Został on opracowany na podstawie informacji z wywiadu z przedsiębiorcami. Na podstawie badań ustalono ogólny schemat funcjonowania przedsiębiorstw sieciowych w warunach polsich. W ażdym z badanych podmiotów wyodrębnić można lidera oraz grupy przedsiębiorstw realizujących procesy zaopatrzenia, producji i dystrybucji. Producent 1 Dystrybutor 1 Dostawca N Producent N Dystrybutor N Konurent 1 Konurent Z Rys. 3. Schemat funcjonowania przedsiębiorstw sieciowych W pratyce da się również zauważyć grupę przedsiębiorstw towarzyszących sieci w postaci onurentów. Są to najczęściej przedsiębiorstwa, tóre na bazie umów rótoterminowych realizują dla sieci onretne zlecenia, gdy ooperanci są zbyt przeciążeni realizacją zleceń i istnieje zagrożenie nie wyonania ich na czas. Uogólniając, działalność poszczególnych przedsiębiorstw w sieci można scharateryzować następująco: - najczęściej zagraniczna grupa acyjna, supiająca w swojej struturze wiele zależnych przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa dostawcze są to przedsiębiorstwa zależne od firmy mati. Przedsiębiorstwa są bezpośrednimi zleceniodawcami dla przedsiębiorstw producyjnych. Przedsiębiorstwa te, zwyle obejmują teren całej Europy. Przedsiębiorstwa producyjne są podwyonawcą dla przedsiębiorstw dostawczych, w zaresie samej producji. 2053
Przedsiębiorstwa onurencyjne - są przedsiębiorstwami onurencyjnymi głównie dla producentów, ponieważ spełniają w sieci tę samą funcję, są podwyonawcami. Przedsiębiorstwa taie powoływane są do sieci dla zabezpieczenia interesów lidera sieci. W przypadu, gdyby tóraś z firm nie mogła przyjąć olejnego zlecenia, przedsiębiorstwa onurencyjne znalazłyby oazję, by zaistnieć w sieci. Początowo swoją działalnością nie zagrażają innym podmiotom w sieci, ale z biegiem lat, rozwojem zarządzania, mogą stać się groźnymi onurentami. Na ówczesną chwilę wszystie przedsiębiorstwa służą sobie wzajemną pomocą. Przedsiębiorstwa dystrybucyjne - są usługodawcami dla przedsiębiorstw producyjnych. Zajmują się transportem międzynarodowym i posiadają własny magazyn. Służą pomocą przedsiębiorstwom producyjnym w zaresie np. wypożyczania środów do transportu wewnętrznego, lub napraw i utrzymania instalacji eletrycznych w przedsiębiorstwie. 3.2. Badania w zaresie funcjonowania i zasobów materialnych Kolejny obszar badawczy to wsazanie materiałowych zasobów przepływających pomiędzy danymi przedsiębiorstwami. Przepływ zasobów materialnych w struturze sieciowej przedstawia rys. 4. Przepływy surowców i wyrobów gotowych występujących pomiędzy liderem sieci - zleceniodawcą, a przedsiębiorstwami producyjnymi i podmiotami onurencyjnymi. Przedsiębiorstwa producyjne to najczęściej występująca w Polsce grupa wstępująca w relacje sieciowe. Są to przedsiębiorstwa, tóre zostały zbudowane na bazie majątu i zasobów ludzich firm zliwidowanych podczas postępowania upadłościowego. Przedsiębiorstwa producyjne są zaopatrywane w surowce bezpośrednio przez zleceniodawcę. Daje to możliwość specjalizacji się w swojej działalności dla ażdej ze stron. Z olei wyroby gotowe wysyłane są do centrów dystrybucyjnych zleceniodawcy, tóry zajmuje się ich sprzedażą. Omawiając podmioty usługowo producyjne, oznaczone na schemacie, jao Konurenci, można zauważyć, że taże pomiędzy nimi odbywają się przepływy materiałowe. Przemieszczane są tam surowce, gdy w tórymś z przedsiębiorstw występują brai magazynowe. S W W ST Producent 1 Dystrybutor 1 S W W ST S W W ST Dostawca N Producent N Dystrybutor N ST M S S W ST M S W ST M Konurent 1 Konurent Z Oznaczenia: S surowce W wyroby gotowe M maszyny i urządzenia ST środi transportu Rys. 4. Przepływ zasobów materialnych w struturze sieciowej System ten pozwala na zaoszczędzenie czasu, ponieważ nie ma potrzeby nagłego sprowadzania surowca od zleceniodawcy, a wystarczy pożyczyć surowiec od zaprzyjaźnionego onurenta. Ta ja surowce, przemieszczane są tu również maszyny mobilne. W zależności od potrzeb producyjnych przedsiębiorstwa wymieniają się różnymi urządzeniami producyjnymi. Fat ten pozwala na uelastycznienie procesu producyjnego. Ostatnim z przepływów materiałowych jest wymiana środów transportu wewnętrznego. Współpraca tego rodzaju jest orzystna w przypadu prac magazynowych, a zwłaszcza wtedy, gdy posiadane środi transportowe ulegają awarii. Wtedy, bez problemów, urządzenia są pożyczane od partnera sieciowego. 2054
3.3. Badania w zaresie ompetencji i usług Poza materiałowymi przepływami, sieć oferuje inne typy wymiany. Pomiędzy przedsiębiorstwami przemieszczają się taże ompetencje. Rys. 5. obrazuje przepływy ompetencji między partnerami sieci. Producent 1 Dystrybutor 1 Dostawca N Producent N Dystrybutor N Konurent 1 Konurent Z Rys. 5. Wymiana ompetencji w struturze sieciowej ( ompetencje) Najważniejszym przepływem informacyjnym w sieci jest przeaz ompetencji pomiędzy zleceniodawcą a usługodawcami. Do tych ompetencji zalicza się charaterystyę procesu producyjnego, specyfiacje produtów, opisy stanowis pracowniczych i całą wiedzę techniczną, dotyczącą producji. Gdyby ten przepływ nie istniał, nie istniałyby również omawiane przedsiębiorstwa producyjne. Zleceniodawca posiada wgląd w struturę funcjonalną przedsiębiorstwa producyjnego, może z niej orzystać lub doradzać zmiany. Przepływami informacyjnymi pomiędzy tymi przedsiębiorstwami są również zlecenia i raporty z producji. Przemieszczenia informacji funcjonują taże pomiędzy podmiotami onurencyjnymi. Wymianie podlegają systemy działania ażdego z przedsiębiorstw. Wymiana zasobów materialnych i ompetencji to nie wszystie możliwe aspety partnerstwa w sieci. Przepływom ulegają również działania świadczone wobec drugiego przedsiębiorstwa, czyli usługi. Rys. 6. przedstawia właśnie przepływ usług pomiędzy ooperantami sieci. Producent 1 Dystrybutor 1 Dostawca N Producent N Dystrybutor N Konurent 1 Konurent Z Rys. 6. Przepływ usług w struturze sieciowej (U usługi) W opracowaniu przyjęto jedynie ogólny schemat, natomiast istnieją przypadi, że zasadniczą rolą przedsiębiorstw producyjnych jest rola usługodawcy. Podziału doonano ze względu na dwa rodzaje usług, a doładniej na dwa rodzaje produtów, ponieważ taie najczęściej występowały w badanych sieciach przedsiębiorstw. Podział ten ma znaczenie ze względu na różnice w procesie producyjnym. Taie same relacje pod względem usług występują pomiędzy zleceniodawcą, a przedsiębiorstwami onurencyjnymi. 2055
Należy również wspomnieć o usługach świadczonych przez przedsiębiorstwa dystrybucyjne. Usługi te wyonywane są wyłącznie wobec ooperantów, przedsiębiorstwa nie są zależne od reszty partnerów sieci. Omawiane działania obejmują najczęściej pomoc w zaresie wypożyczania środów transportu wewnętrznego, naprawy i utrzymania instalacji eletrycznej w załadzie pracy. Po omówieniu sładowych przepływów pomiędzy przedsiębiorstwami sieci, należy również uwzględnić, jai rodzaj relacji najczęściej występuje pomiędzy partnerami. W modelu uwzględniono determinanty logistyczne, tóre wpływają na ształtowanie organizacji procesów logistycznych w sieci. Zidentyfiowano determinanty o charaterze zewnętrznym i wewnętrznym. Oddziaływanie determinant schematycznie przedstawiono na rys. 7. DETERMINANTY ZEWNETRZNE Producent 1 Dystrybutor 1 DETERMINANTY WEWNĘTRZNE Dostawca N Producent N Dystrybutor N Konurent 1 Konurent Z Rys. 7. Charater relacji występujących pomiędzy przedsiębiorstwami sieci Ja przedstawiono na rys. 7, determinanty zewnętrze oddziaływają na wszystie podmioty ooperujące w sieci. Związane jest to z postępującymi procesami globalizacyjnymi, procesami społeczno-ulturowymi, uwarunowaniami geograficznymi, ja również z prowadzoną polityą państwa oraz powstającymi technologiami. Charateryzują się one między innymi delegowaniem uprawnień na niższe stanowisa, dzięi czemu wiele decyzji jest podejmowane szybciej, co jest pożądane w funcjonowaniu strutur sieciowych. Sztabowa organizacja czyni również przedsiębiorstwo bardziej elastycznym, dzięi czemu łatwo może nawiązywać współpracę z nowymi ooperantami. Kolejną cechą jest nastawienie na procesy, tóre pozwala ulepszyć funcjonowanie przedsiębiorstwa oraz na suteczniejszą walę z onurencją i na zapewnienie elastyczności, tóra ja wcześniej wyjaśniono usprawnia współpracę sieciową. 4. WNIOSKI Analizując badaną grupę przedsiębiorstw, tóre podjęły decyzję o wstąpieniu w struturę sieciową, można wniosować, że ponowne powstanie przedsiębiorstw po restruturyzacji było uzależnione od tego, czy wstąpią do strutury sieciowej, czy nie. Badania rozpoczęto od identyfiacji determinant logistycznych wpływających na ooperację przedsiębiorstw w sieci. Doonano ich podziału na zewnętrzne i wewnętrzne. Czynniami zewnętrznymi były uwarunowania globalne, dotyczące szeroo rozumianej gospodari i zmian w niej zachodzących. Z olei te drugie, dotyczyły bezpośrednio przedsiębiorstw sieciowych i potencjalnych orzyści, tóre przedsiębiorstwa mogą pozysać. Po zapoznaniu się z przyczynami wstąpienia do sieci, dalsze badania dotyczyły już funcjonowania całej sieci, dlatego zostały opracowane schematy współpracujących przedsiębiorstw, wymienianych zasobów, przeazywanych informacji, usług, ja również schemat determinant logistycznych wpływających na organizację procesów i powiązań w sieci. Analizując siatę współpracy, można zauważyć, że najważniejszymi partnerami są zleceniodawcy, lecz to właśnie współpraca z pozostałymi podmiotami sieci 2056
umożliwia ja najbardziej efetywne wyonywanie zleceń. W ońcowym etapie zostały przedstawione orzyści i zagrożenia funcjonowania w struturze sieciowej, wybrane przez przedsiębiorców. W pierwszej olejności, odnosząc się do orzyści, warto zauważyć, że poza zmniejszeniem osztów projetowania, eliminacją osztów onurencji i pozysiwaniem zasobów materialnych, wsazane orzyści mają charater niematerialny. Wniosiem z powyższego rozumowania jest to, że dla przedsiębiorstw sieciowych najważniejsze jest pozysanie wiedzy ja funcjonować, a nieoniecznie pozysanie środów by funcjonować. Dopiero otrzymane i dobrze wyorzystane ompetencje mogą przynosić profity ażdemu z przedsiębiorstw. Problemem badawczym było przedstawienie organizacji procesów logistycznych w funcjonowaniu przedsiębiorstw sieciowych. Reasumując, można stwierdzić, że ażdy z ooperantów ma szanse na wypracowanie własnego zysu. Sieci działają w celu wyproduowania wysoiej jaości produtów, zaspoajając w pełni potrzeby finalnych lientów, nie tracąc przy tym wysoiej pozycji rynowej. Przedsiębiorstwa uczestniczące w sieci specjalizują się w swojej dziedzinie i ograniczają odpowiedzialność tylo do wyonywanych przez siebie zadań. Współpraca sieciowa warunuje ich istnienie. Streszczenie W artyule omówiono determinanty tworzenia przedsiębiorstw sieciowych ze szczególnym uwzględnieniem czynniów logistycznych warunujących organizację procesów, wymianę zasobów i ompetencji. Na bazie analizy literaturowej zaproponowano model tworzenia przedsiębiorstw sieciowych. Model został zweryfiowany w apliacyjnej części pracy. Materiał badawczy dotyczy przedsiębiorstw powstałych na bazie organizacji reatywowanych po postępowaniach upadłościowych. Badania prowadzono na podstawie wywiadów bezpośrednich z pracowniami podmiotów tworzących sieć. Wynii badań wsazują, że podjęcie współpracy i ooperacja w sieci były jedyną możliwością powstania nowych podmiotów na bazie starego majątu i zasobów ludzich firm zliwidowanych podczas postępowania upadłościowego. Jedną z istotnych determinant ooperacji sieciowej jest możliwość zmniejszania osztów logistycznych. Słowa luczowe: przedsiębiorstwa sieciowe, procesy logistyczne, ooperacja, zasoby, specjalizacja, postępowanie upadłościowe. The logistics structure of networing organizations Abstract: The article describes the determinants of creating networ enterprises with peculiar consideration of logistic factors which are conditioning the organization of processes, exchange of resources and competences. On the basis of literature analysis, there is proposed a model of creating networ enterprises. A model is verified in the application part of the thesis. A research substance attaches the enterprises created on the basis of the reactivation of organizations which has collapsed due to banruptcy proceedings. The research was based upon direct interviews with employees of the net-forming entities. Results of the research shows that taing up the cooperation and net-cooperation was the only possibility for new entities to come into existence, that were based upon old assets and human resources liquidated during banruptcy proceeding. One of the most important determinants of cooperation networ enterprises is the ability to reduce logistics costs. Key words: networ companies, logistics processes, cooperation, resources, specialization, banruptcy proceeding. Badania finansowane z NCN w ramach projetu 2012/05/B/HS4/04139. LITERATURA [1] Brown J.S., Organizacja jutra-zarządzanie talentem, współpracą i specjalizacją., Wydawnictwo Helcon-One Press, Gliwice 2006. [2] Castells M., Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Nauowe PWN, Warszawa 2007. [3] Frigo-Mosca F., Referenzmodelle Fur Supply Chain Management nach den Prinzipien der zwischenbetrieblichen Kooperation, BWI, ETH Zuerich 1998. [4] Górzyńsi M., Pander W., Kuć P., Tworzenie związów ooperacyjnych między MSP oraz MSP i instytucjami otoczenia biznesu, PARP, Warszawa 2006. [5] Granovetter M., Economic Action and Social Structure: the Problem of Embeddedness, American Journal of Sociology 91 (3) 1985. [6] Harrison B., Lean and Mean, Guilford Press, Boston 1997. 2057
[7] Kulińsa E., Creating the networing enterprises - logistics determinants, LogForum Scientific Journal of Logistics 2014, 10(2), s. 213-225. [8] Kulińsa E., Asjologiczny wymiar zarządzania ryzyiem procesów logistycznych. Modele i esperymenty eonomiczne, Oficyna Wydawnicza Politechnii Opolsiej, Opole 2011. [9] Lambert D.M., Emmelhainz M.A., Gardner J.T., Developing and Implementing Supply Chain Partnerships. The international Journal of Logistics Management., vol 7:2, 1996. [10] Nahira F. (ed.), Digital Business Ecosystems. [in:] European Commission Information Society and Media, Luxemburg 2007. [11] Prahalad C.K., Creating experience: competitive advantage in the age of networs, w: P.R. Kleindorfer, Y. Wind, The networ challenge, Wharton School Publishing, New Jersey 2009. [12] Scott Ch., Westbroo R., New Strategic Tools for Supply Cain Management, International Journal of Physical Distribution & Materials Management, vo. 21, nr 1, 1991. [13] Sayer A., Waler R., The New Social Economy, Blacwell, Oxford 1992. [14] Tansanen K., Supplier Management in JIT Manufacturing. Acta Polytechnica Scandinavica, MA 65, Helsini 1994. [15] Thompson G.F., Between Hierarchies and Marets. The Logic and Limits of Networ Forms of Organization, Oxford University Press, Oxford 2003. [16] Tubielewicz A., Koncepcja tworzenia organizacji sieciowej, Materiał ze strony internetowej: www.ptzp.org.pl/files/onferencje/zz/arty_pdf_2013/p036.pdf na dzień: 21.03.2014. 2058