DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH DLA UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ NA LEKCJACH TECHNIKI I INFORMATYKI Możliwe objawy dysleksji CZYTANIE Trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie, brak płynności przy czytaniu całościowym, wolne lub nierówne tempo, pauzy, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, nie zwracanie uwagi na interpunkcje. Brak rozumienia lub niepłynne rozumienie czytanych głośno i po cichu tekstów i poleceń uboższe słownictwo. Dostosowanie wymagań edukacyjnych Nie wymagać by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, wskazywać wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu. Pomagać w pokonywaniu trudności w zrozumieniu czytanego tekstu oraz wyciąganie z niego informacji istotnych poprzez wspólne analizy materiału, wypunktowanie najważniejszych informacji itp. Uwzględniać trudności w rozumieniu treści, dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytywaniu, udzielać dodatkowych wyjaśnień lub zalecić przeczytanie tekstu w domu. PISANIE Trudności w pisaniu w zakresie poprawności (popełnianie różnorodnych błędów, problemy z interpunkcją). Dotyczyć mogą wszystkich form pisania. Trudności w pisaniu w zakresie grafii (obniżona strona graficzna pisma, obniżona czytelność, wolne tempo, wzmożony tonus mięśniowy ręki wiodącej, męczliwość ręki, nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania). Częściej sprawdzać zeszyty ucznia, ustalać sposób poprawy prac. Unikać omawiania popełnionych błędów na forum klasy. Dostosowywać sprawdziany pisemne do możliwości ucznia (zarówno treść, jak i ilość). Nie oceniać za stronę graficzną pisma. Nie obniżać oceny za błędy ortograficzne, gramatyczne. Umożliwić pisanie prac domowych na komputerze lub pisanie drukiem. Nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki.
WYPOWIEDZI Trudności w formułowaniu wypowiedzi ustnych i pisemnych na określony temat. Błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych. Trudności w rozumieniu dłuższych wypowiedzi słownych, poleceń i instrukcji. Trudności w formułowaniu wypowiedzi ustnych i pisemnych na określony temat. Kontrolować czy uczeń ma notatkę z lekcji, a w razie potrzeby skracać jej wielkość. W miarę możliwości przygotowywać krótkie notatki dla uczniów na kartkach zawierające najważniejsze informacje do wyuczenia. W przypadku trudności z odczytaniem pracy wskazane jest odpytanie ucznia ustnie. Umożliwić pisanie prac domowych na komputerze lub pisanie drukiem. W uzasadnionych przypadkach zastępować prace pisemne wypowiedziami ustnymi. W miarę możliwości unikać krótkich form sprawdzania wiedzy. Sprawdziany i kartkówki przygotowywać, w miarę możliwości, w formie testów wyboru. Tekst sprawdzianu powinien być powiększony, napisany prostszą czcionką tzw. bezszeryfową (zalecane: Arial, Comic Sans, Tahoma). W czasie odpowiedzi ustnych dyskretnie wspomagać, dawać więcej czasu na przypomnienie, wydobycie z pamięci nazw, terminów, dyskretnie naprowadzać. Podczas oceniania brać przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, wysiłek, przygotowanie do zajęć w materiały, niezbędne pomoce itp. Włączać do rywalizacji tylko tam, gdzie uczeń ma szanse.
RYSOWANIE Trudności w rozplanowaniu rysunku. Zbyt silny lub zbyt słaby nacisk ołówka. Zmiany kierunku w rysunkach (błędny kierunek odwzorowywania). Przy ocenianiu prac brać pod uwagę wkład włożonej pracy i zaangażowanie ucznia. Oceniać mniej rygorystycznie estetykę wykonania. Podczas pracy na lekcji kontrolować prawidłowość wykonywanej pracy (np. zgodność z poleceniem, kierunek odwzorowywania). ZAPAMIĘTYWANIE Trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, korzystaniu z wykładów, zapamiętywaniu. Trudności w przyswajaniu materiału, zapamiętywaniu trudniejszych terminów, problemy z wykorzystaniem tej wiedzy w praktyce. Trudności w pamięciowym opanowywaniu definicji. Rozłożyć naukę w czasie. Odpytywać częściej, ale z mniejszej partii materiału. Podczas odpowiedzi ustnych zadawać proste krótkie pytania, a w razie potrzeby zadawać pytania pomocnicze. Dąć więcej czasu na zastanowienie się i udzielenie odpowiedzi. Przygotowywać pomoce w formie plansz, modeli, tablic. Wykorzystywać różnorodne metody pracy bazujące na wszystkich zmysłach, nauczanie polisensoryczne. Wykorzystywać materiały multimedialne i komputery do ćwiczeń praktycznych. W doborze metod warto uwzględnić preferencje ucznia w zakresie indywidualnej strategii uczenia się (style uczenia się).
TEMPO PRACY Wolne lub nierównomierne tempo pracy. Robienie przerw podczas pracy. Wydłużyć czas na wykonanie zadanej pracy, jeśli to możliwe, lub zmniejszyć jej objętość. Zmniejszyć ilość zadań w stosunku do innych uczniów. Zmniejszyć ilość zadań zadawanych do domu. KONCENTRACJA UWAGI Kłopoty z koncentracją uwagi. Wyłączanie się podczas pracy. Zwracać uwagę na to, aby uczeń na ławce posiadał tylko potrzebne przedmioty do zajęć. W momencie obniżenia koncentracji uwagi mobilizować go do aktywności. Nie krytykować, stosować ocenę opisową każdej wykonanej i ukończonej pracy (ważne jest, aby dostrzec coś pozytywnego i podkreślać to, skupiać się na dobrych, nawet najdrobniejszych aspektach pracy dziecka). Należy pamiętać, że zadania plastyczne usprawniają motorykę i koordynację wzrokowo-ruchową, nie należy więc z nich rezygnować, trzeba się starać, aby dziecko doprowadziło rozpoczętą pracę do końca. Nie dopuszczać do tego, aby dziecko na zajęciach nic nie robiło.
SPRAWDZANIE WIEDZY. Uzyskiwanie gorszych ocen ze sprawdzianów i odpowiedzi ustnych. Zróżnicować formy sprawdzania wiedzy i umiejętności ucznia. Ograniczyć odpowiedzi ustne na forum klasy, nie wyrywać niespodziewanie do odpowiedzi. Oceniać prace pisemne na podstawie wcześniej przemyślanych i zatwierdzonych kryteriów. W miarę możliwości umożliwić poprawianie gorszych ocen. Angażować do przygotowywania prac dodatkowych, za które uczeń może otrzymać pozytywną ocenę. Opracowała: Iwona Żukowska - pedagog