Informacja z kontroli jakości i oznakowania produktów żywnościowych przetworów owocowych i warzywnych. Zgodnie z planem pracy na I kwartał br., przeprowadzono w powyższym zakresie kontrolę 16 placówek w tym: -5 hurtowni: w Chorzowie, Bielsku - Białej, Częstochowie i Katowicach, -3 sklepy wielkopowierzchniowe w Sosnowcu, Mysłowicach i Częstochowie, -8 innych placówek detalicznych na terenie Katowic, Bytomia, Gliwic, Bystrej, Bielska- Białej i Częstochowy. Nieprawidłowości stwierdzone w toku kontroli dotyczyły: - niewłaściwej jakości towarów oraz nieprawidłowego oznakowania, - naruszania przepisów dot. towarów paczkowanych, - oferowania towarów przeterminowanych, - nie przestrzegania przepisów dot. uwidaczniania cen, - braku orzeczeń lekarskich do celów sanitarno - epidemiologicznych, - posługiwania się narzędziami mierniczymi z nieczytelnymi lub nieaktualnymi cechami legalizacji. Ogółem zbadano 167 partii towarów, z których zakwestionowano 49 co stanowi 29 % ilości skontrolowanych partii z tego: koncentratu pomidorowego zbadano 16 partii, z których zakwestionowano 4 partie co stanowi 25 % ilości skontrolowanych, papryki konserwowej zbadano 11 partii, z których zakwestionowano 3 tj.27 %, ogórków konserwowych zbadano 18 partii kwestionując 7 tj. 39 %, fasolki konserwowej zbadano 11 partii kwestionując 1 partię tj. 9 %, sałatek warzywnych zbadano 25 partii kwestionując 9 tj. 36 %, innych przetworów warzywnych zbadano 29 partii kwestionując 11 partii tj.38 %, dżemów zbadano 17 partii kwestionując 3 partie tj. 18 %, powideł zbadano 9 partii kwestionując 3 tj. 33 %, konfitur zbadano 5 partii kwestionując 1 tj. 20 %, marmolady zbadano 10 partii kwestionując 2 partie tj. 20 %, owoców południowych w zalewach zbadano 11 partii kwestionując 3 tj. 27 %, innych przetworów owocowych zbadano 5 partii kwestionując 2 partie tj. 40 %. Jakość Z ocenianych ogółem 167 partii - do badań laboratoryjnych pobrano próby z 65 partii, z których zakwestionowano 15 co stanowi 23 % badanych. Z tego: 1 partię koncentratu pomidorowego koncentratu pomidorowego 30 % z uwagi na: 1
niewłaściwy smak i zapach, tj. nietypowy jak dla koncentratu pomidorowego, niezharmonizowany, bardzo słodki, zaniżoną zawartość ekstraktu ogólnego (było w granicach 16,7-16,8 % zamiast 30,0 ± 2%), niedopuszczalną obecność sacharyny i jej soli (było 50 mg/kg), obecność skrobi w ilości 1,9-2,0 %; 2 partie papryki konserwowej z uwagi na: -zaniżoną masę netto po odsączeniu (było w granicach 237,0-240,5g zamiast 260g oraz 193,7-240,4g zamiast 280g); -niewłaściwy wygląd papryki, tj: we wszystkich badanych opakowaniach obecności małych skrawków papryki w ilości 5,3-8,1 % w stosunku do masy papryki odciekniętej, w dwóch próbkach występowanie papryki uszkodzonej mechanicznie i z plamami w ilości 10,0 % i 22,8 %, dodatkowo w jednej próbce obecność papryki nadpsutej w ilości 52,2 %, 5 partii ogórków konserwowych i tak: -1 partię z uwagi na niewłaściwą konsystencję ogórków, tj. zróżnicowaną w opakowaniu jednostkowym, w części wyraźnie osłabioną, dodatkowo ze szczelinami w komorze nasiennej, występującymi w ilości 15-42 % w opakowaniu w stosunku do liczby sztuk w danym opakowaniu -1 partię z uwagi na niewłaściwą konsystencję ogórków, tj. zróżnicowaną w opakowaniu jednostkowym, w części wyraźnie osłabioną, dodatkowo ze zwiędniętą i pomarszczoną powierzchnią, występujące w ilości 26,3 % - 31,6 % w opakowaniu jednostkowym; Przeprowadzone badania próbki kontrolnej potwierdziły złą jakość tego wyrobu z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne.: * w jednej próbce - niewłaściwy wygląd ogórków tj. ogórki z wadą kształtu (mocno zakrzywione) w ilości 25 % w stosunku do liczby sztuk, * w jednej próbce - niewłaściwą konsystencję tj. ogórki o pomarszczonej powierzchni i osłabionej konsystencji w ilości do 27 % w stosunku do liczby sztuk. -1 partię ogórków konserwowych luksusowych kl. I z uwagi na: * zawyżoną zawartość ogórków z wadami kształtu tj. zakrzywione, maczugowate (było 21,0 i 25,0 % zamiast nie więcej niż 15 %), * niejednolitą konsystencję ogórków w opakowaniu, w części wyraźnie osłabioną (nie tylko w górnej części opakowania) z pomarszczoną, zwiędniętą skórką, występującą w ilości 26,3 % i 41,7 % w stosunku do liczby sztuk w opakowaniu. Ze względu na wyraźnie osłabioną konsystencję badane próbki nie mieściły się także w wymaganiach specyfikacji producenta dla kl. II, * w jednej próbce - smak niezharmonizowany, wyraźnie kwaśny, mało słodki oraz zaniżony ekstrakt ogólny (było 4,8 % zamiast nie mniej niż 6,0 %), * w jednej próbce - zaniżoną masę netto po odsączeniu (było 408,4g zamiast 420g), -1 partię ogórków konserwowych luksusowych kl. I z uwagi na: * zawyżoną zawartość ogórków z wadami kształtu tj. maczugowate, zakrzywione (było 21,7 i 33,3 % zamiast nie więcej niż 15 %), * niejednolitą konsystencję ogórków, w części wyraźnie osłabioną (nie tylko w górnej części opakowania) z pomarszczoną, zwiędniętą skórką, występujące w ilości 43,5 % i 80,0 % w stosunku do liczby sztuk w opakowaniu. Ze względu na wyraźnie osłabioną konsystencję badane próbki nie mieściły się także w wymaganiach specyfikacji producenta dla kl. II. -1 partię ogórków konserwowych kl. I z uwagi na: 2
* zawyżoną zawartość ogórków z wadami kształtu tj. maczugowate, zakrzywione (było 23,1 i 18,2 % zamiast nie więcej niż 15 %), * niejednolitą konsystencję ogórków w opakowaniu, w części wyraźnie osłabioną, występującą w ilości 30,8 % i 18,2 % w stosunku do liczby sztuk w opakowaniu, * niewłaściwy smak, tj. niezharmonizowany, wyraźnie słodki, -1 partię sałatki warzywnej z uwagi na zaniżoną masę netto po odsączeniu nawet po uwzględnieniu niepewności rozszerzonej (było 275,0g i 275,7g zamiast 300g); -2 partie innych przetworów warzywnych i tak: 1 partię selera delikatesowego z uwagi na zaniżoną w jednej próbce masę netto po odsączeniu (było 191,8g zamiast 210g); 1 partię selera wybornego z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne * konsystencja selera - wyraźnie miękka, z tendencją do rozpadu, * smak i zapach - niezharmonizowany z dominującym posmakiem i zapachem kwaśnym, natomiast słabo wyczuwalnym posmakiem i zapachem selera, * zalewa - mało charakterystyczna jak dla zalewy octowej: gęsta, śluzowata; -1 partię dżemu truskawkowego niskosłodzonego z uwagi na niewłaściwy wygląd, tj. owoce rozdrobnione w zżelowanej masie, ze sporadycznie występującymi małymi fragmentami owoców; -1 partię powideł śliwkowych domowych z uwagi na zaniżoną zawartość ekstraktu ogólnego nawet po uwzględnieniu niepewności rozszerzonej wyznaczonej w laboratorium (było w granicach 51,3±0,9-52,4±0,9 % zamiast nie mniej niż 54%); -2 partie owoców południowych w zalewach i tak: 1 partię brzoskwiń połówek w lekkim syropie z uwagi na zaniżoną masę netto po odsączeniu (było 436,9 i 467,4g zamiast nie mniej niż 480g); 1 partię brzoskwiń połówek w lekkim syropie z uwagi na: * zaniżoną masę owoców (było 440,4g zamiast 480g), * zaniżony w jednej próbce ekstrakt ogólny, nawet po uwzględnieniu niepewności rozszerzonej (było 13,2 % zamiast 14-16 %), * niewłaściwe w dwóch próbkach cechy organoleptyczne, tj.: obecność połówek brzoskwiń z pestką lub połówką pestki w ilości 27,2 % i 17,0 % w stosunku do masy owoców oraz uszkodzonych mechanicznie w ilości 8,8 % i 13,0 %, konsystencję wyraźnie osłabioną, bardzo miękką z tendencją do rozpadu w ilości 13,5% i 23,7 % w stosunku do masy owoców, * obecność w jednej próbce połówek brzoskwiń ze zmianami chorobowymi w ilości 8,2 % w stosunku do masy owoców oraz nadpsutych od wewnątrz w ilości 9,0 %; Przedmiotowe wyroby wycofano z obrotu i zwrócono do producentów lub dostawców a jedną partię papryki przekazano do utylizacji. W związku z powyższym skierowano stosowne pisma do producentów oraz właściwych terenowo Wojewódzkich Inspektorów Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych. Oznakowanie Na 167 sprawdzonych partii zakwestionowano 37 tj: 22 % ilości skontrolowanych. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: 3 partii koncentratu pomidorowego z uwagi na: -nie podanie warunków przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości na przedmiotowym koncentracie, 3
ponadto uwidoczniono informację o treści Tradycyjny koncentrat wyprodukowany ze świeżych, dorodnych pomidorów zbieranych wyłącznie w najlepszym okresie późnego lata" oraz Ludzie to lubią"; ( 1 partia) -nie podanie pełnej nazwy producenta oraz formy prawnej a w przypadku osoby fizycznej imienia i nazwiska przedsiębiorcy, (1 partia) -nie podanie nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości i zawartości netto w jednym polu widzenia, (1 partia) 3 partii papryki konserwowej z uwagi na: -oznaczenie daty minimalnej trwałości i numeru partii produkcyjnej w sposób mało czytelny (nadruk na kolorowej litografii wieczka); ( 1 partia) -nie uwidocznienie nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości i zawartości netto w jednym polu widzenia, ( 1 partia) -nie umieszczenie warunków przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, 4 partii ogórków konserwowych z uwagi na: -podanie informacji dot. daty minimalnej trwałości, nr partii, klasy jakości w sposób mało wyraźny (nadruk na kolorowej litografii wieczka), brak w składzie wyrobu substancji dodatkowej tj. sacharyny stwierdzonej w badaniach laboratoryjnych oraz uwidocznienie na op. napisu o treści Najwyższa jakość" oraz... Nasze przetwory z polskich warzyw i owoców są naturalne i zdrowe. Mają niepowtarzalny smak i aromat, bowiem ich sekret tkwi w tym, że powstają według tradycyjnych polskich receptur. Zapraszamy do skosztowania smaku polskiej tradycji w swoim domu (1 partia) -poprzedzenie daty minimalnej trwałości oznaczonej poprzez podanie miesiąca i roku określeniem Najlepiej spożyć przed" zamiast Najlepiej spożyć przed końcem", brak warunków przechowywania, ( 1 partia) -podanie w sposób mało czytelny słownego oznaczenia daty minimalnej trwałości i klas jakości kl. I, II", oraz nie oznaczenie właściwej klasy jakości, mimo iż na etykiecie podano kl. I, II (wynikające z deklarowanej na opakowaniu PN-75/A-77801), ( 1 partia) -brak w wykazie składników substancji dodatkowej tj. sacharyny stwierdzonej w badaniach laboratoryjnych, ( 1 partia) 2 op. ā 470g fasolki konserwowej szparagowej żółtej z uwagi na nie umieszczenie warunków przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, 8 partii sałatek warzywnych tj: sałatki obiadowej o smaku łagodnym z uwagi na: nie podanie warunków przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, selera sałatki o smaku łagodnym z uwagi na: poprzedzenie daty minimalnej trwałości wyrażonej przez podanie miesiąca i roku określeniem Najlepiej spożyć przed", zamiast Najlepiej spożyć przed końcem", sałatki pieczarkowej o smaku łagodnym z papryką z uwagi na: nie podanie ilościowej zawartości składników występujących w nazwie środka spożywczego tj. pieczarek i papryki, Ponadto na op. tego wyrobu stwierdzono uwidocznienie znaku słowno - graficznego Bajeczny smak"; sałatki mazowieckiej z uwagi na podanie w sposób mało czytelny informacji dot. zastosowanej obróbki termicznej, warunków przechowywania, oraz słownego określenia daty minimalnej trwałości, masy netto i masy netto po odsączeniu (biały nadruk na kolorowym tle etykiety), sałatki wielowarzywnej z uwagi na: nie podanie warunków przechowywania, poprzedzenie daty minimalnej trwałości wyrażonej przez podanie miesiąca i roku określeniem Najlepiej spożyć przed" zamiast Najlepiej spożyć przed końcem", uwidocznienie w sposób mało czytelny informacji dot. daty minimalnej trwałości (nadrukowano czarną czcionką na 4
granatowym tle), sałatki wielowarzywnej z uwagi na nie podanie: -w oznaczeniu producenta formy prawnej, a w przypadku osoby fizycznej imienia i nazwiska przedsiębiorcy, -ilościowej zawartości składników tj. warzyw, -informacji o warunkach przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, -po wyrażeniu słownym Najlepiej spożyć przed końcem" w którym miejscu opakowania znajduje się cyfrowe oznaczenie daty minimalnej trwałości, sałatki greckiej łagodnej Rarytas" z uwagi na brak: w oznaczeniu producenta formy prawnej, a w przypadku osoby fizycznej imienia i nazwiska przedsiębiorcy, -ilościowej zawartości składników tj. warzyw, -po wyrażeniu słownym Najlepiej spożyć przed" w którym miejscu opakowania znajduje się cyfrowe oznaczenie daty minimalnej trwałości, sałatki z buraków ćwikłowych z papryką o smaku łagodnym z uwagi na nie umieszczenie: -ilościowej zawartości składników tj. warzyw, -informacji o warunkach przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, 8 partii innych przetworów warzywnych, tj.: buraczków - wiórki pasteryzowane z uwagi na nie podanie ilościowej zawartości składnika tj. buraków, których nazwa jest podkreślona w oznakowaniu w formie pisemnej i obrazka, pieczarkowego hitu marynowanego classic z uwagi na: nie podanie w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, Ponadto na w/wym. wyrobie stwierdzono uwidocznienie informacji o treści wybierz wyjątkowy smak" oraz Świetna przekąska oraz dodatek do mięs, wędlin i sosów", kukurydzy konserwowej z uwagi na uwidocznienie: informacji data i nr partii na wierzchu opakowania" podczas gdy faktycznie dane te podano na spodzie opakowania, Ponadto na op. w/wym. wyrobu stwierdzono umieszczenie: znaku słowno - graficznego Marka Eksportowa", informacji Tradycja smaku. Produkty... przygotowywane są ze świeżych warzyw na bazie tradycyjnych polskich receptur. Dlatego do dziś cenione są na całym świecie za swój wyjątkowy smak i niezmiennie wysoką jakość", kukurydzy konserwowej cukrowej z uwagi na nie podanie: w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, warunków przechowywania w sąsiedztwie daty minimalnej trwałości, kapusty kwaszonej z grzybami pasteryzowanej z uwagi na brak ilościowej zawartości składników występujących w nazwie wyrobu tj.: kapusty i grzybów; buraczków - wiórki z uwagi na: brak w oznaczeniu producenta formy prawnej, a w przypadku osoby fizycznej imienia i nazwiska przedsiębiorcy, nie umieszczenie po wyrażeniu słownym Najlepiej spożyć przed końcem" informacji w którym miejscu opakowania znajduje się cyfrowe oznaczenie daty minimalnej trwałości, chrzanu tartego extra z uwagi na: brak funkcji technologicznej zastosowanej substancji dodatkowej tj. kwasu cytrynowego, nie wskazanie po wyrażeniu słownym Najlepiej spożyć przed" w którym miejscu opakowania znajduje się cyfrowe oznaczenie daty minimalnej trwałości, 5
ćwikły z chrzanem z uwagi na poprzedzenie cyfrowej daty minimalnej trwałości wyrażeniem Należy spożyć przed" zamiast Najlepiej spożyć przed". 2 partii dżemów, tj.: dżemu truskawkowego kl. II z uwagi na: brak w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, podanie w wykazie składników dla syropu glukozowo - fruktozowego funkcji technologicznej substancji słodzącej mino iż nie jest on substancją dodatkową, uwidocznienie informacji o treści Zawiera substancje słodzące" zamiast Zawiera cukry i substancje słodzące, dżemu truskawkowego niskosłodzonego z uwagi na: brak w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, oznaczenie cyfrowej daty minimalnej trwałości i partii produkcyjnej w sposób mało czytelny (nadrukowane na kolorowej litografii wieczka), 2 partii powideł, tj.: powideł śliwkowych z uwagi na: użycie w wyrażeniu dot. wskazania zawartości cukru w produkcie gotowym określenia... nie mniej niż..." zamiast łączna zawartość cukru...g na 100g produktu", Ponadto na op. w/wym. wyrobu stwierdzono uwidocznienie informacji o treści Delikatna konsystencja" oraz Macie Państwo w swoich rękach owoc poszukiwań konsumentów - powidła... Ich doskonała jakość i niepowtarzalny smak to owocowa przyjemność przez cały rok"; powideł śliwkowych węgierkowych z uwagi na: brak w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, oznaczenie cyfrowej daty minimalnej trwałości i partii produkcyjnej w sposób mało czytelny (nadrukowane na kolorowej litografii wieczka), konfitury brzoskwiniowej z uwagi na nie podanie: w oznaczeniu producenta formy prawnej lub imienia i nazwiska przedsiębiorcy, zawartości owoców w produkcie gotowym przy użyciu wyrażenia o treści sporządzono z... g owoców na 100g produktu", zawartości cukru w produkcie gotowym do spożycia przy użyciu wyrażenia łączna zawartość cukru... g na 100g produktu"; 2 partii marmolady, tj.: marmolady wieloowocowej twardej z uwagi na brak w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości, zawartości netto, marmolady wieloowocowej miękkiej z uwagi na nie uwidocznienie warunków przechowywania, 5 op. ā 820g brzoskwiń połówek w lekkim syropie z uwagi na brak w jednym polu widzenia nazwy środka spożywczego, daty minimalnej trwałości i zawartości netto, 2 partii innych przetworów owocowych, tj.: jabłek prażonych z uwagi na podanie w sposób mało czytelny cyfrowego oznaczenia daty minimalnej trwałości, Ponadto na op. tego wyrobu stwierdzono umieszczenie znaku słowno-graficznego Naturalnie Dobre" wiśni drążonych - do ciast, deserów, kompotów z uwagi na: podanie w sposób mało czytelny cyfrowego oznaczenia daty minimalnej trwałości, podanie masy netto produktu oraz % zawartości wiśni bez zalewy zamiast masy netto i masy netto po odcieku, W związku z powyższym skierowano stosowne wystąpienia do producentów, dystrybutorów i właściwych terenowo Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Art. Rolno - Spożywczych. 6
Oznakowanie pozostałych ocenianych towarów nie budziło zastrzeżeń. Jednak na niektórych towarach ich producenci umieszczali budzące wątpliwości napisy, informacje, znaki słowno - graficzne np.: Laur konsumenta 2008", Poznaj dobra żywność Nr 562/2006", Złoty medal Polagra Ford 2003". W w/wym. przypadkach każdorazowo kierowano do producentów wystąpienia w celu podania zasadności stosowania w./wym. napisów, informacji lub znaków. Część z nich deklarowała usuwanie tego typu oznakowania, natomiast część uznawała te treści za prawidłowe - w takich przypadkach stosowne informacje przekazywano do właściwych terenowo WIJHARS. Stan opakowań, badanych partii towarów nie budził uwag. Substancje dodatkowe Badając prawidłowość przestrzegania postanowień rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych - kontrolą objęto ogółem 91 partii przetworów tj. badane laboratoryjnie oraz te dla których producenci deklarowali dodatek przedmiotowych substancji. Nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzono jedynie w wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych w toku których stwierdzono w 1 partii koncentratu pomidorowego 30 % niedopuszczalną obecność sacharyny co opisano wcześniej. Sprawdzając przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 6.09.2001r. o towarach paczkowanych i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11.10.2005r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych - kontrolą objęto 167 partii. Ilości rzeczywiste 65 partii towarów paczkowanych badanych laboratoryjnie były zgodne z deklarowanymi przez producentów. Stwierdzono natomiast, że: -jedna z trzech badanych próbek partii papryki marynowanej posiadała zaniżoną masę netto przy czym zaniżenie to przekraczało ujemną wartość błędu T1, jednak nie przekraczało dwukrotnej wartości błędu T1 (było 456,5g zamiast 480g); -dwie z trzech badanych próbek partii selera sałatki o smaku łagodnym posiadały zaniżoną masę netto przy czym zaniżenie to przekraczało ujemną wartość błędu T1, jednak nie przekraczało dwukrotnej wartości błędu T1 (było 285,3g i 290,1g zamiast 300g); -dwie badane próbki z partii sałatki wielowarzywnej domowej posiadały zaniżoną masę netto przy czym zaniżenie to przekraczało ujemną wartość błędu T1, jednak nie przekraczało dwukrotnej wartości błędu T1 (było 475,9g i 477,9g zamiast 500g -jedna z dwóch badanych próbek z partii sałatki wielowarzywnej domowej posiadała zaniżona masę netto przy czym zaniżenie to przekraczało ujemną wartość błędu T1, jednak nie przekraczało dwukrotnej wartości błędu T1 (było 476,9g zamiast 500g); Wysokość znaku e" uwidocznionego obok oznaczenia ilości nominalnej była prawidłowa; Nieprawidłową wysokość cyfr i liter wyrażających ilość nominalną - stwierdzono w 5 przypadkach tj: chrzanu tartego extra na których wynosiła 1mm zamiast min. 3mm, koncentratu pomidorowego 30 % kl. I, na których wynosiła 2mm zamiast min. 3mm, ogórków konserwowych wieluński, papryki konserwowej, ćwiartki,dyni konserwowej, na których wysokość cyfr wynosiła 2mm zamiast min. 4mm, Na opakowaniach stosowano obowiązujące jednostki miar, a na żadnym z badanych wyrobów nie deklarowano wielkości dopuszczalnego błędu, tj. granicy tolerancji ±". W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami skierowano stosowne wystąpienia do właściwych terenowo Urzędów Miar. 7
Kontrolą w zakresie aktualności terminów przydatności do spożycia i dat minimalnej trwałości oferowanych do sprzedaży towarów objęto 167 partii przetworów kwestionując 3 op. ā 300g ćwikły z chrzanem z uwagi na przekroczenie daty minimalnej trwałości oznaczonej jako 11.2008." Kierowniczka sklepu wycofała przedmiotową partię z obrotu handlowego celem zwrotu do producenta. Warunki i sposób przechowywania badanych towarów spełniały zalecenia producentów. Ceny Nieprawidłowości w zakresie oznaczania ceną badanych partii towarów stwierdzono w 9 sklepach na 11 skontrolowanych i polegały one m. in. na: - braku na wywieszkach ceny jednostkowej, - nieprawidłowo wyliczonych cenach jednostkowych, -braku wywieszek cenowych informujących o ich nazwie, cenie sprzedaży i cenie jednostkowej i jednostkach miar, których dotyczą. Przedsiębiorca uzupełnił przedmiotowe oznaczenia; - niezgodności ceny uwidocznionej z zakodowaną w czytniku Legalność Badając legalność prowadzonej działalności ustalono, że: zatrudnieni pracownicy posiadali aktualne orzeczenia dla celów sanitarno - epidemiologicznych z wyjątkiem 1 przedsiębiorcy. O powyższym poinformowano właściwego terenowo Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Działalność prowadzona była zgodnie z wpisami do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego oraz ewidencji działalności gospodarczej. W 3 placówkach na terenie Bytomia, Gliwic i Częstochowy posługiwano się niewłaściwymi narzędziami mierniczymi. Przedmiotowe wagi zostały wycofane z użycia a o powyższych ustaleniach poinformowano właściwe terenowo Urzędy Miar. W zakresie przestrzegania ustawy z dnia 7 października 1999r. o języku polskim sprawdzono 167 partii nie stwierdzając nieprawidłowości. Na podstawie ustaleń kontrolnych skierowano: 42 wystąpienia do Wojewódzkich Inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych, 10 wystąpień do Urzędów Miar, 1 wystąpienie do organu sanitarnego. W toku kontroli 3 osoby odpowiedzialne ukarano mandatami karnymi w łącznej wysokości 750 zł, za popełnienie wykroczeń z art. 100 ust. 1 pkt.1 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia, art. 137 1 KW, art. 111 2 KW, art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 11 maja 2001r. Prawo o miarach. Do producentów kwestionowanych towarów zostały skierowane wystąpienia. Reasumując wyniki z przeprowadzonych kontroli należy stwierdzić, że jakość i oznakowanie przetworów warzywnych i owocowych nadal budzą wiele zastrzeżeń - zakwestionowano aż 29 % badanych partii, podobnie jak w toku poprzedniej kontroli ( 31 %). Obecnie największą wadliwość posiadały towary z grup: - innych przetworów owocowych - 40 %, 8
- ogórków konserwowych - 39 %, - innych przetworów warzywnych - 38 %, - sałatek warzywnych - 36 %. W pozostałych grupach wadliwość utrzymywała się na poziomie 18-33 % za wyjątkiem fasolki konserwowej, którą kwestionowano najrzadziej - 9 %. Niewłaściwą jakość posiadało 23 % towarów badanych w tym zakresie, należących do 8 grup przetworów na 11 ocenianych, co stanowi nieznaczną poprawę w stosunku do wskaźnika 28 % z roku 2007. Najwięcej wad jakości posiadały takie przetwory jak: papryka konserwowa - 67 %, ogórki konserwowe oraz owoce południowe w zalewach - 50 %, co spowodowane było między innymi zaniżoną masą po odcieku, stosowaniem surowców uszkodzonych mechanicznie, nadpsutych, o niewłaściwym wyglądzie i konsystencji. Nieprawidłowości w znakowaniu stwierdzono w przypadku 22 % badanych towarów. Uchybienia w tym zakresie stwierdzano we wszystkich grupach przetworów. Wielkość tego wskaźnika utrzymuje się na podobnym poziomie jak poprzednio ( 25 %). Niezgodności masy faktycznej wyrobu z deklarowaną w toku obecnych kontroli nie stwierdzono, natomiast w 4 przypadkach odnotowano zaniżenie masy netto przekraczające wartość błędu T1 ale nie przekraczające wartości 2T1. Towary przeterminowane oraz stosowanie substancji dodatkowych niezgodnie z obowiązującymi przepisami (dodatek sacharyny do koncentratu pomidorowego) występowały sporadycznie. W 2 przypadkach stwierdzono natomiast niepokojące inne praktyki producentów dot. stosowania tych substancji tj. producenci ogórków konserwowych zastosowali dodatek sacharyny bez powiadomienia o tym fakcie konsumenta, pozbawiając go w ten sposób swobody wyboru. Generalnie można stwierdzić, że zarówno nieprawidłowości w zakresie jakości jak i znakowania utrzymują się na podobnym poziomie. Ustosunkowując się do niewłaściwej jakości przetworów ich producenci twierdzili, że badania tych wyrobów przeprowadzane przez kontrolę wewnętrzną wykazywały, ich prawidłową jakość. Należy także zaznaczyć, iż nieprawidłowości znakowania w większości przypadków nie były na tyle istotne aby utrudniały konsumentowi korzystanie z produktu. Obecnie najczęściej kwestionowano niewłaściwe rozmieszczenie informacji na etykiecie. Częstym zjawiskiem było też umieszczanie na opakowaniach środków spożywczych napisów, informacji, które nie mają nic wspólnego z oznakowaniem produktu a stanowią formę reklamy, marketingu. Elementy te najczęściej są wyeksponowane i zajmują centralne części etykiet pozostawiając niewiele miejsca na właściwą treść oznakowania. Biorąc pod uwagę rodzaj oraz rozmiar stwierdzonych nieprawidłowości tut. Inspektorat uważa za uzasadnione kontynuowanie kontroli w ww. zakresie. 9