Miasteczko Zainteresowań Zawodowych Czesława Noworolapodstawy teoretyczne Warsztat doradcy zawodowego Włodzimierz Trzeciak Narodowe Forum Doradztwa Kariery Tarnobrzeg,14-15.09.2013r.
Osobowościowa teoria poradnictwa zawodowego Johna L. Hollanda stanowi podstawę teoretyczną Miasteczka Zainteresowań Zawodowych dr Czesława Noworola Założeniem tej teorii jest istnienie 6 typów osobowości i odpowiadających im 6 środowisk pracy.
Typy osobowości 1. Realistyczny 2. Badawczy 3. Artystyczny 4. Społeczny 5. Przedsiębiorczy 6. Konwencjonalny
Środowiska pracy 1. Realistyczne 2. Badawcze 3. Artystyczne 4. Społeczne 5. Przedsiębiorcze 6. Konwencjonalne
Twierdzenia Hollanda Każdą osobę można scharakteryzować poprzez jej zainteresowania i przyporządkować do odpowiedniego typu osobowości. Zainteresowania wg Hollanda stanowią najważniejszy wymiar w poradnictwie zawodowym (sukces w karierze).
Twierdzenia Hollanda Każde środowisko pracy można scharakteryzować przez dominujące w nim tendencje i rodzaj działań oraz przyporządkować do odpowiedniego opisu społeczeństwa.
Twierdzenia Hollanda Każda osoba poszukuje takiego środowiska pracy, które odpowiada jej dążeniom i zainteresowaniom.
Model Hexagonalny Johna L. Hollanda Realistyczny Badawczy Konwencjonalny Artystyczny Przedsiębiorczy Społeczny
Każda osoba posiada cechy każdego typu występujące hierarchicznie w malejącym natężeniu. Najsilniejsza zbieżność jednostki z jednym typem ( tzw. dominującym) rozwija się w oparciu o doświadczenia życiowe i ma decydujący wpływ na przebieg kariery zawodowej.
Twierdzenia Hollanda Np. ktoś ma dominujący typ badawczy, w średnim stopniu odpowiada typowi realistycznemu a w niewielkim stopniu odpowiada pozostałym typom.
Twierdzenia Hollanda Każde środowisko pracy przyciąga konkretne typy osobowości.
Twierdzenia Hollanda Ludzie poszukują takiego środowiska pracy, które umożliwi im realizację własnych umiejętności, wyrażanie wartości, cech osobowości, preferowanych ról i będzie zgodne z ich postrzeganiem samego siebie.
Twierdzenia Hollanda Zachowanie jednostki determinowane jest interakcją jej osobowości i środowiska w którym funkcjonuje. Rezultaty tej interakcji mogą być różne; zmiana pracy albo zadowolenie w pracy, osiągnięcia zawodowe lub konflikt i frustracja itp.
Typ realistyczny Preferowane zachowania; Posługiwanie się rzeczami, narzędziami, maszynami Kompetencje; manualne, mechaniczne, techniczne, rolnicze. Wartości; pieniądze, władza, status Wizerunek siebie; zdolności mechaniczne, sprawność fizyczna Słabe strony; społeczne, oświatowe Cechy; wytrwały, praktyczny, lojalny, otwarty,
Typ Preferowane zachowania; badanie zjawisk fizycznych, biologicznych, kulturowych. Kompetencje; naukowe i matematyczne Cechy; analityczny,krytyczny, dociekliwy,precyzyjny,racjonalny, niezależny badawczy Wartości; Nauka Wizerunek siebie; zdolności intelektualne, szkolne,matematyczne i naukowe Słabe strony; przywództwo i perswazja
Typ artystyczny Preferowane zachowania; posługiwanie się materiałem fizycznym,słownym i ludzkim w celu wytworzenia dzieł sztuki lub produktów Kompetencje; artystyczne, języki, sztuka,muzyka, teatr, literatura Cechy; niezorganizowany,ekspresyj ny,delikatny, oryginalny,niezależny Wartości; estetyka Wizerunek siebie; uczuciowy,intuicyjny, introspektywny, oryginalny, niezależny, niepoukładany Słabe strony; biurowe
Typ społeczny Preferowane zachowania; oddziaływanie na innych w celu informowania, nauczania, rozwoju, leczenia Kompetencje; międzyludzkie i edukacyjne Cechy; przyjacielski, pomocny,ciepły, taktowny,współdziałający, miły Wartości; działalność społeczna i etyczna Wizerunek siebie; współdziałający,usłużny, empatyczny, wielkoduszny,pełen zrozumienia, zdolności nauczania Slabe strony; zdolności manualne i techniczne oraz zdolności naukowe
Typ przedsiębiorczy Preferowane zachowania; manipulowanie innymi dla osiągnięcia celów organizacji lub korzyści materialnych Kompetencje; przywódcze, interpersonalne,umiejętność perswazji Cechy; ambitny,dominujący, Wartości; osiągnięcia w polityce i gospodarce Wizerunek siebie; pewny siebie, ambitny,stanowczy, swobodny, towarzyski Słabe strony; naukowe
Typ konwencjonalny Preferowane zachowania; manipulowanie danymi Kompetencje; biurowe i rachunkowe (obliczenia) Cechy; pilny,skrupulatny,zorganizo wany,konformistyczny, z kompleksami,posłuszny,wyd ajny Wartości; osiągnięcia w biznesie Wizerunek samego siebie; konformistyczny, zorganizowany zdolności urzędnicze i rachunkowe Słabe strony artystyczne
Podsumowanie 1. Wybór zawodu jest wyrazem osobowości. 2. Określenie zainteresowań jest zarazem określeniem cech osobowości. 3. Satysfakcja, stabilność zawodowa i osiągnięcia zależą od zgodności między osobowością pracownika i środowiskiem tworzonym głównie przez ludzi.
Podsumowanie cd. 4. Większość ludzi może być zaklasyfikowana do jednego z sześciu typów Hollanda. 5. Każdy typ osobowości szuka odpowiedniego dla siebie typu środowiska.
Narzędzia testowe Hollanda 1.Zestaw do samobadania ZdS 2. Kwestionariusz Preferencji Zawodów KPZ Przypisane kody Hollanda do 590 zawodów spośród 2392 zawodów występujących w Klasyfikacji Zawodów (1995) zawarto w Zeszycie Oceny Zawodu, Zeszyty informacyjno metodyczne doradcy zawodowego,warszawa, Krajowy Urząd Pracy,nr8, 1998r.
Miasteczko zainteresowań zawodowych Test do samobadania opracowany przez dr Cz. Noworola na bazie teorii J.L.Hollanda, Narzędzie włączone do sesji Warsztat samopoznania w miejsce wycofanego przez MPiPS Zestawu do Samobadania J.L.Hollanda.
Wykorzystanie modelu heksagonalnego Miasteczku Zainteresowań Zawodowych Typy osobowości Hollanda zamienione na typy Noworola
Model Hexagonalny Johna L. Hollanda w Miasteczku Technika Nauka Instytucje Sztuka Przedsiębiorczość Kultura
Środowiska pracy Analogicznie do sześciu kategorii osobowości, można wyróżnić sześć rodzajów środowisk zawodowych pracy: Realistyczne Techniczne Badawcze Naukowe Artystyczne Sztuki Społeczne Kultury Przedsiębiorcze Przedsiębiorcze Konwencjonalne Instytucji