WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

Transkrypt

1 WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO Opracowała: Monika Grobelna pedagog, doradca zawodowy 1

2 ZAŁOŻENIA Zmiany na rynku pracy, pojawianie się nowych zawodów oraz istniejące bezrobocie wymaga od dzisiejszych absolwentów szkół umiejętnego planowania własnej kariery zawodowej, dużej mobilności i umiejętności aktywnego poszukiwania pracy. Decyzja dotycząca wyboru przyszłej szkoły i zawodu młodzieży, by była trafną, wymaga pomocy ze strony wielu osób i instytucji, między innymi szkoły i rodziców. Podejmując decyzję o wyborze danego zawodu, młodzież powinna mieć określone predyspozycje do pełnienia danej funkcji zawodowej, jak również określone warunki rozwojowe, zdrowotne i psychofizyczne. Misją WSDZ w Szkole Podstawowej nr 60 im. W. Bogusławskiego w Poznaniu jest przygotowanie uczniów do samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących wyboru drogi edukacyjnej i kształtowania własnej kariery zawodowej w oparciu o możliwości, wiedzę, warunki. PODSTAWY PRAWNE Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz.U nr 256 poz z późn. zm.) Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U nr 61 poz. 624 z późn.zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli 2

3 CELE OGÓLNE WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO Przygotowanie uczniów do trafnego wyboru drogi dalszego kształcenia i zawodu. Cel główny wykazuje konieczność kształcenia u uczniów konkretnych umiejętności i dyspozycji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych. CELE SZCZEGÓŁOWE WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO Uczniowie : rozwijają umiejętności pracy zespołowej, przełamywania barier środowiskowych oraz kształtowania właściwych relacji społecznych, wiedzą jak się uczyć i rozwijać swoje zainteresowania, pasje i talenty, posiadają informacje o zawodach z najbliższego otoczenia. Nauczyciele: potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów, rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje, wspierają rodziców w procesie doradczym, udzielają informacji lub kierują do specjalistów, znają ścieżki edukacyjne, ofertę szkół, zasady rekrutacji, włączają przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole. Rodzice: znają swoje dziecko, są zaangażowani i przygotowani do pełnienia roli doradców, znają czynniki ważne przy wyborze szkoły i zawodu, znają ścieżki edukacyjne, ofertę szkół, zasady rekrutacji, wiedzą gdzie szukać pomocy dla swoich dzieci w sytuacjach trudnych, angażują się w pracę doradczą szkoły (np. prezentują swoje zawody, zakłady pracy). 3

4 SZKOLNY DORADCA ZAWODOWY ZADANIA gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych wskazywanie uczniom, rodzicom i nauczycielom dodatkowych źródeł informacji udzielanie indywidualnych porad uczniom i rodzicom prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia roli zawodowej koordynowanie działalności informacyjno-doradczej prowadzonej przez szkołę wspieranie w działaniach doradczych rodziców i nauczycieli poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych, udostępnianie informacji i materiałów do pracy z uczniami współpraca z radą pedagogiczną w zakresie tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego współpraca z innymi instytucjami (np. poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, urzędami pracy, Centrami Informacji i Planowania Kariery, itp.) Doradca udziela pomocy uczniom nie tylko w zakresie poznawania różnych zawodów. Ma za zadanie umożliwienie samopoznania własnych predyspozycji zawodowych zainteresowań, uzdolnień, temperamentu, samooceny własnych działań i silnych cech osobowości, jak również, co bardzo istotne - poznania przeciwwskazań zdrowotnych do wyboru zawodu i szkoły. Zmiany na rynku pracy, pojawienie się nowych zawodów oraz istniejące bezrobocie wymaga od dzisiejszych absolwentów szkół umiejętnego planowania własnej kariery zawodowej, dużej mobilności i umiejętności. 4

5 Osoby współodpowiedzialne za realizację działań doradczych Wychowawcy klas na godzinach wychowawczych Nauczyciel informatyki Nauczyciel bibliotekarz Nauczyciel wiedzy o społeczeństwie Przykładowy zakres działań pogłębiają kompetencje interpersonalne uczniów, prowadzą ćwiczenia rozwijające samowiedzę itp., organizują spotkania z przedstawicielami różnych zawodów z udziałem rodziców; uczestniczą w wycieczkach zawodoznawczych; kierują do specjalistów; pełnią funkcję wspierającoinformacyjną dla rodziców. wdraża uczniów do poszukiwania informacji w sieci, wspiera w logowaniu i nawigacji na stronie: Systemowa obsługa rekrutacji oświatowej. gromadzi i udostępnia literaturę psychologiczną, pedagogiczną, z zakresu prawa pracy; popularyzuje informatory i ulotki na temat oferty edukacyjnej szkół ponadpodstawowych i wyższych; gromadzi czasopisma, wskazuje źródła informacji edukacyjno - zawodowej. prezentuje treści dotyczące pracy i przedsiębiorczości, omawia potrzeby człowieka i sposoby ich zaspokojenia, omawia przyczyny i skutki bezrobocia. 5

6 FORMY, METODY I TECHNIKI REALIZACJI ZADAŃ WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO: Poradnictwo indywidualne jego podstawowym zadaniem jest udzielanie pomocy w zakresie diagnozy zainteresowań i predyspozycji psychofizycznych ucznia oraz ukierunkowania wyboru kierunku kształcenia. Uczniowie mogą uzyskać konsultację w formie: - rozmowy i wywiadu doradczego, - diagnozy predyspozycji zawodowych, - udzielania informacji adekwatnych do potrzeb ucznia, - wsparcia w podnoszeniu samooceny, - pomocy w prawidłowym przygotowaniu dokumentów w czasie trwania rekrutacji do szkół ponadpodstawowych. Grupowe formy poradnictwa odbywają się w formie lekcji przedmiotowych, wychowawczych, wycieczek. W trakcie doświadczeń grupowych uczeń może dokonać oceny swoich umiejętności i zdolności. Zajęcia grupowe pozwalają młodzieży przełamywać osobiste bariery związane z funkcjonowaniem społecznym. Inne formy: - wycieczki zawodoznawcze do zakładów pracy, - angażowanie rodziców do dzielenia się doświadczeniami związanymi z określonymi zawodami, - spotkania informacyjne z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych, - uaktualnianie informacji na stronie internetowej szkoły. 6

7 TREŚCI KSZTAŁCENIA Zainteresowania i predyspozycje zawodowe przejawiające się w toku działalności w szkole, w domu, w chwilach wolnych od zajęć. Uzdolnienia i umiejętności niezbędne w pracy z drugim człowiekiem, pracy w kontakcie z rzeczami techniką, pracy z danymi symbolami, przyrodą i działalnością artystyczną. Cechy usposobienia i temperamentu, ich znaczenie w wyborze zawodu. Stan fizyczny i zdrowotny a wybór zawodu. Samoocena ustalenie swoich mocnych stron (osiągnięcia, sukcesy, zalety osobiste). Rola motywacji w osiąganiu sukcesu zawodowo-edukacyjnego. Sposoby radzenia sobie ze stresem. Wiedza o zawodach. Istota zawodu, m.in. czynności, warunki pracy, wymagania, psychofizyczne, jakie stawia zawód przed kandydatem. Zmieniający się rynek pracy. Drogi dalszego kształcenia drogi prowadzące do zdobycia zawodu, wybór szkoły. Jak podjąć decyzję wyboru zawodu? WSPÓŁPRACA Szkoła współpracuje z instytucjami zewnętrznymi zajmującymi się kształtowaniem kariery zawodowej. Są to m.in.: poradnia psychologiczno-pedagogiczna, powiatowy urząd pracy, biuro karier przy środowiskowym hufcu pracy, szkoły ponadpodstawowe, szkoły wyższe, centrum kształcenia praktycznego, zakłady pracy, przedsiębiorcy, lekarze medycyny pracy. 7

8 PRZEWIDYWANE REZULTATY Uczniowie: znają czynniki niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru zawodu, potrafią dokonać samooceny w aspekcie czynników decydujących o trafności wyboru zawodu i dalszej drogi edukacyjnej, potrafią wskazać swoje predyspozycje, słabe i mocne strony, potrafią dokonać podziału zawodów na grupy i przyporządkować siebie do odpowiedniej grupy, a także wiedzą, gdzie szukać informacji na ten temat, potrafią samodzielnie planować ścieżkę własnej kariery zawodowej i podjąć prawidłowe decyzje edukacyjne i zawodowe. Nauczyciele: rozumieją potrzebę realizacji zadań z doradztwa zawodowego w ramach realizowania własnych planów pracy, potrafią współpracować w środowisku lokalnym na rzecz rozwoju zawodowego uczniów, potrafią realizować treści zawodoznawcze na swoich lekcjach, na zebraniach z rodzicami oraz podczas spotkań indywidualnych z rodzicami. Rodzice: znają czynniki niezbędne do podjęcia prawidłowej decyzji wyboru zawodu przez swoje dziecko, rozumieją potrzebę uwzględnienia czynników: zainteresowań, uzdolnień, cech charakteru, temperamentu, stanu zdrowia, możliwości psychofizycznych, rynku pracy przy planowaniu kariery edukacyjnej i zawodowej swojego dziecka, wiedzą, gdzie szukać informacji i wsparcia w procesie wyboru drogi zawodowej dziecka, znają świat pracy i ofertę szkolnictwa ponadpodstawowego, potrafią wskazać predyspozycje, mocne i słabe strony dziecka, potrafią pomóc swoim dzieciom w podejmowaniu decyzji. 8

9 EWALUACJA Śledzenie losów absolwentów, Obserwacja własna zajęć grupowych i indywidualnych, Sprawozdanie z realizacji Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego w SP 60 w Poznaniu (na podstawie ankiety ewaluacyjnej). 9