Style kierowania we współczesnym nadleśnictwie Dr inŝ. Arkadiusz Gruchała Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wydział Leśny Zakład Ekonomiki Leśnictwa Puszczykowo 7-9 czerwca 2011 r.
Wstęp_trochę teorii Zarządzanie: działanie zmierzające do spowodowania funkcjonowania rzeczy, organizacji zgodnie z celem zarządzającego. Działalność realizowana we współpracy z innymi ludźmi w sposób zaplanowany (określone zadania, środki itp.) Funkcje zarządzania: planowanie, organizowanie, kierowanie i kontrolowanie Kierowanie to nie jedynie sprawowanie władzy przez kadrę kierowniczą, dysponującą władzą organizatorską, której źródłem jest autorytet formalny i osobisty ale działanie zmierzające do spowodowania działania innych ludzi zgodnego z celem tego, kto nimi kieruje (osiąganie celów przez innych ludzi) Kierowanie jest warunkiem powodzenia działania kaŝdej organizacji we wszystkich płaszczyznach jej działania Fazy procesu kierowania: uświadamianie celu działania, podejmowanie decyzji, przekazywanie decyzji, uzasadnianie decyzji i sytuacja motywacyjna, kontrola i ocena skutków Składniki kierowania: podmiot kierujący, obiekt kierowany, proces oddziaływania Styl kierowania: sposób oddziaływania, forma realizacji procesu kierowania
Wstęp_trochę teorii_style kierowania model 2-wymiarowy Koncentracja uwagi na ludziach Przyjacielski wysoka KL i niska KC Wyizolowany niska KL i KC Kompleksowy wysoka KL i KC Gorliwy wysoka KC i niska KL Koncentracja uwagi na celu
Wstęp_trochę teorii_style kierowania model 3-wymiarowy Otwarty Dyrektorski Przyjacielski wysoka KL i niska KC Kompleksowy wysoka KL i KC Biurokratyczny Autokrata Ŝyczliwy KL Misjonarski Ugodowy Wyizolowany niska KL i KC KC Gorliwy wysoka KC i niska KL Olewający Autokratyczny Efektywność
Obiekt badań Wszystkie nadleśnictwa jednej RDLP 5 stanowisk kierowniczych Stanowiska liniowe Stanowiska funkcjonalne Nadleśniczy (33 osoby) Leśniczy (500 osób) Zastępca nadleśniczego (33 osoby) InŜynier nadzoru (42 osoby) Główny księgowy (33 osoby) Podleśniczy (339 osób) Liczba osób objętych badaniami 980 Liczba poprawnych zwrotów ankiet 667 szt. (68,1%)
Metodyka badań Metoda badań SondaŜ diagnostyczny uzupełnienie Analiza dokumentów formalnych funkcjonowanie nadleśnictwa z punktu widzenia obowiązującego prawa Ankieta stan kadry kierowniczej ocena funkcjonowania kadry kierowniczej
Metodyka badań_cd I Oceny ankietowe - kierunki Nadleśniczy Główny księgowy InŜynier nadzoru Zastępca nadleśniczego Leśniczy zaleŝność liniowa zaleŝność funkcjonalna Podleśniczy II Samoocena
Wyniki badań_podstawowe style kierowania podstawowe style kierowania ocena podwładnych % respondentów 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% wyizolowany przyjacielski gorliwy kompleksowy Nadleśniczy Z-ca nadleśniczego InŜynier nadzoru Główny księgowy Leśniczy podstawowe style kierowania samoocena % respondentów 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% wyizolowany przyjacielski gorliwy kompleksowy Nadleśniczy Z-ca nadleśniczego InŜynier nadzoru Główny księgowy Leśniczy
Wyniki badań_staŝ pracy a podstawowe style kierowania
Wyniki badań_wykształcenie a podstawowe style kierowania
Wyniki badań_szczegółowe style kierowania szczegółowe style kierowania ocena podwładnych 35% 30% % respondentów 25% 20% 15% 10% 5% 0% Nadleśniczy Z-ca nadleśniczego InŜy nier nadzoru Główny księgowy Leśniczy lekcewaŝący misjonarz autokrata ugodowy biurokrata otwarty autokrata Ŝy czliwy dy rektorsk szczegółowe style kierowania samoocena % respondentów 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Nadleśniczy Z-ca nadleśniczego InŜy nier nadzoru Główny księgowy Leśniczy lekcewaŝący misjonarz autokrata ugodowy biurokrata otwarty autokrata Ŝy czliwy dy rektorsk
Wyniki badań_czas pracy a kierowanie Etapy procesu zarządzania wyniki brzegowe [%] Stanowisko planowanie organizowanie zasobów kierowanie kontrola i ocena 1 2 3 4 5 Nadleśniczy 29,4 44,7 15,1 20,2 14,4 20,0 24,2 35,4 Zastępca nadleśniczego 32,5 44,2 18,1 21,9 11,5 17,5 21,0 37,2 InŜynier Nadzoru 17,5 34,0 4,4 12,0 9,4 21,5 33,9 64,9 Główny księgowy 22,6 33,2 14,3 21,5 11,0 18,5 36,7 48,4 Leśniczy 27,9 38,7 15,3 28,5 9,7 18,4 25,6 40,6
Wyniki badań_czas pracy a kierowanie_cd
Podsumowanie W ocenie podwładnych ich przełoŝeni zwykle nie stosują efektywnych stylów kierowania. Nie potwierdzają tego wyniki wyniki samooceny. W ocenie podwładnych efektywne style kierowania najczęściej stosują inŝynierowie nadzoru i nadleśniczowie, natomiast najrzadziej leśniczowie. Uzyskane wyniki badań potwierdziły, Ŝe dla skutecznej realizacji zadań konieczne są nie tylko wysokie kwalifikacje zawodowe ale i określone cechy osobowe, a takŝe umiejętność doboru stylu kierowania. Zaprezentowany problem badawczy, tj. analiza pracy kadry kierowniczej gospodarstwa leśnego, wymaga dalszych badań. Powinny one koncentrować się przede wszystkim na głębszym poznaniu wpływu cech osobowych i metod pracy kadry kierowniczej na wyniki i charakter działalności gospodarstwa leśnego. Od ludzi pracowników Lasów Państwowych, a konkretnie od ich wiedzy, umiejętności, kompetencji, doświadczenia i cech osobowych zaleŝy obecnie i zaleŝeć będzie w przyszłości stan środowiska przyrodniczego a zatem i funkcje jakie pełni lub pełnić będzie.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ