strona 8 Scenariusz 1 Temat: Pojazdy Rozdział 1. Scenariusze zajęć do pracy z dziećmi i młodzieżą z lekkim stopniem uszkodzenia ostrości wzroku Scenariusz zajęć dla dzieci z lekkim stopniem uszkodzenia wzroku przedszkole Scenariusz 1. Temat: Pojazdy Cele ogólne Cele szczegółowe Metody i techniki pracy Pomoce dydaktyczne stymulacja zmysłu wzroku budowanie poczucia sprawstwa w sytuacji zadaniowej doskonalenie percepcji wzrokowej kształcenie uwagi i pamięci słuchowej rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej motywowanie do podejmowania aktywności motywowanie do nawiązywania współpracy praktycznego działania zadań stawianych do wykonania Jaki to pojazd? KARTA PRACY NR 1 Uzupełnij obrazki KARTA PRACY NR 2 nagranie dźwięki pojazdów klocki konstrukcyjne Wprowadzenie Zaproponowane zajęcia wspomagają umiejętność spostrzegania wzrokowego, dostrzegania szczegółów, stymulują uwagę, także słuchową. Podczas proponowanych zadań uczestnicy doskonalą także koordynację wzrokowo-ruchową, uczą się współpracować. Adresaci Zajęcia są propozycją dla uczestników z lekkim stopniem zaburzeń wzrokowych o charakterze centralnym, w wieku przedszkolnym. Przebieg zajęć/wykonanie pracy 1. Część wstępna Powitanie uczestników, którzy siedzą na obwodzie koła. Nauczyciel/terapeuta wita dzieci wypowiadając ich imię podzielone na sylaby i łączy to z wyklaskiwaniem. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 8
Scenariusz 1 Temat: Pojazdy strona 9 2. Część właściwa Zabawa ruchowa wesoły taniec przy muzyce. Swobodny taniec angażujący całe ciało, jego poszczególne części. Prowadzący, w przerwie w muzyce, rytmicznie nazywa części ciała, które mają tańczyć: tańczą nasze rączki, tańczą nogi, tańczy głowa, tańczy brzuch, tańczy całe ciało. Jaki to pojazd? zagadki ruchowe oparte na obrazkach z wylosowanych kart. Wskazane dziecko ilustruje ruchem treść obrazka, pozostałe dzieci odgadują, o jaki pojazd chodzi, następnie także naśladują pojazd KARTA PRACY NR 1: pociąg, samochód, samolot, statek, rakieta, rower. Uzupełnij obrazki dokładanie brakujących elementów do obrazków KARTA PRACY NR 2: samochód bez świateł, rower bez koła, autobus bez okien. Zabawa słuchowa Jaki to pojazd? prezentowanie nagrań z dźwiękami pojazdów dzieci próbują nazwać, jaki pojazd słyszą: pociąg, helikopter, samochód. Zabawy z wykorzystaniem klocków praca w grupach. Dzieci są podzielone na 4 grupy, każda grupa buduje odpowiednio: garaż dla samochodów, hangar dla samolotów, przystań dla statków, zajezdnię dla autobusów. 3. Zakończenie Pożegnanie zabawą Pociąg uczestnicy tworzą pociąg, wspólnie przemieszczają się po sali: jadą przez tunel schylają się, wjeżdżają na most, wjeżdżają na stację pociąg hamuje. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 9
strona 10 Scenariusz 1 Temat: Pojazdy Karta pracy nr 1 Proszę wyciąć obrazki. Zadaniem dzieci jest wylosowanie obrazka i zilustrowanie go ruchem. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 10
Scenariusz 1 Temat: Pojazdy strona 11 Karta pracy nr 2 Proszę wyciąć obrazki. Zadaniem dzieci jest dołożenie brakujących elementów. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 11
strona 12 Scenariusz 2 Temat: Zabawki w naszej sali Scenariusz zajęć dla dzieci z lekkim stopniem uszkodzenia wzroku przedszkole Scenariusz 2. Temat: Zabawki w naszej sali Cele ogólne Cele szczegółowe Metody i techniki pracy Pomoce dydaktyczne usprawnianie funkcji analizatora wzrokowego motywowanie do nawiązywania relacji w grupie doskonalenie percepcji wzrokowej kształcenie koordynacji wzrokowo-ruchowej ćwiczenie spostrzegawczości stymulacja i podwyższanie uwagi doskonalenie sprawności manualnej motywowanie do podejmowania zadań realizowanych z rówieśnikami ćwiczeń zadań stawianych do wykonania zabawki: piłka, auto, lala, klocki, pociąg, miś Dobierz identyczny obrazek KARTA PRACY NR 1 klocki kontury piłki narysowane na kartce farby/plastelina Wprowadzenie Zaproponowane zajęcia mają za zadanie stymulację umiejętności spostrzegania, dostrzegania różnic i podobieństw, doskonalenie sprawności manualnej. Ponadto, rozwijają wyobraźnię i doskonalą orientację w przestrzeni. Podczas wykonywanych zadań uczestnicy doskonalą też swoje umiejętności prospołeczne i uczą się współdziałania. Adresaci Zajęcia są propozycją dla uczestników z zaburzeniami wzroku o charakterze centralnym w stopniu lekkim. Przebieg zajęć/wykonanie pracy 1. Część wstępna Powitanie uczestników poprzez rytmizowanie tekstu: Dzisiaj się cieszymy, razem się bawimy. 2. Część właściwa Czego brakuje? zabawa z wykorzystaniem zabawek ułożonych w szeregu: piłka, auto, lala, klocki, pociąg, miś. Prowadzący układa zabawki w szeregu. Dzieci zamykają oczy, a w tym czasie prowadzący chowa wybraną zabawkę. Zadaniem dzieci jest określenie, czego brakuje. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 12
Scenariusz 2 Temat: Zabawki w naszej sali strona 13 Zabawa ruchowa pochód zabawek. Naśladowanie ruchem, mimiką, dźwiękami różnych, wylosowanych zabawek. Po wylosowaniu zabawki, dziecko w oparciu o zbadanie dotykowe i spostrzeganie wzrokowe określa, jaką ma zabawkę i wspólnie z pozostałymi członkami grupy ją naśladuje: lala wspina się na palce i tańczy śpiewając lala, piłka podskakiwanie hop, hop, hop, samolot bieganie z rozłożonymi na boki rękami uuuu, miś czworakowanie i mruczenie mmmm, pociąg marsz na obwodzie koła fu, fu, fu. Identyfikowanie obrazków dobieranie identycznych obrazków. Prowadzący prezentuje kartki z samochodami różniącymi się szczegółami. Zadaniem uczestników jest znalezienie identycznej pary KARTA PRACY NR 1. Zabawa z klockami segregowanie kolorowych klocków różnej wielkości ze względu na kształt. Prowadzący prezentuje dzieciom klocki w kształtach: kwadrat, koło, trójkąt, prostokąt. Zadaniem uczestników jest posegregowanie klocków do oznaczonych pudełek (na pudełkach przymocowane są odpowiednio: kwadrat, koło, trójkąt, prostokąt). Piłeczki wypełnianie konturów piłki poprzez malowanie gąbką. Moczenie gąbki w farbie i nanoszenie farby na kontur piłki. 3. Zakończenie Pożegnanie uczestników zajęć. Inne propozycje tej pracy Alternatywną propozycją ostatniego zadania może być wypełnianie konturów piłki plasteliną. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 13
strona 14 Scenariusz 2 Temat: Zabawki w naszej sali Karta pracy nr 1 Proszę wyciąć obrazki. Zadaniem dzieci jest znalezienie identycznej pary. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 14
Scenariusz 3 Temat: Doskonalenie realizacji głosek szeregu szumiącego w mowie spontanicznej strona 15 Scenariusz zajęć dla młodzieży z lekkim stopniem uszkodzenia wzroku gimnazjum Scenariusz 3. Temat: Doskonalenie realizacji głosek szeregu szumiącego w mowie spontanicznej Cele ogólne Cele szczegółowe Metody i techniki pracy Pomoce dydaktyczne stymulacja zmysłu wzroku budowanie motywacji do realizacji poprawnej artykulacji motywowanie do nawiązywania współpracy w grupie doskonalenie artykulacji głosek szeregu szumiącego: [sz], [ż], [cz], [dż] w mowie spontanicznej usprawnianie percepcji wzrokowej doskonalenie pamięci wzrokowej kształcenie uwagi i pamięci słuchowej rozwijanie umiejętności logicznego myślenia motywowanie do podejmowania aktywności i współdziałania motywowanie do nawiązywania współpracy słowne praktycznego działania zadań stawianych do wykonania Które słowo nie pasuje? KARTA PRACY NR 1 ilustracja Na plaży KARTA PRACY NR 2 zeszyt, długopis komputer Wprowadzenie Zaproponowane zajęcia wspomagają umiejętność spostrzegania wzrokowego, usprawniają artykulację. Stymulują uwagę, motywują uczestników do podejmowania zadań i nawiązywania współdziałania w celu ich wykonania. Adresaci Zajęcia są propozycją dla uczestników z lekkim stopniem zaburzeń wzrokowych o charakterze centralnym, w wieku gimnazjalnym, uczestniczących w terapii logopedycznej ze względu na sygmatyzm w zakresie głosek szeregu szumiącego. Przebieg zajęć/wykonanie pracy 1. Część wstępna Powitanie uczestników. Uczestnicy prezentują zadanie, które mieli przygotować w domu zadanie polegało na przygotowaniu scenki z wykorzystaniem wyrazów: łyżwy, paczka, szczeka, Szymon, poczta, listonosz, Bożena, maluszek, saneczki, noworoczny, czeka, płacze, krzyczy, patrzy, szczęśliwy. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 15
strona 16 Scenariusz 3 Temat: Doskonalenie realizacji głosek szeregu szumiącego w mowie spontanicznej 2. Część właściwa Zabawa w skojarzenia zadaniem uczestników jest wyszukiwanie słów zawierających określoną głoskę i kojarzących się z zadanym tematem, np.: szafa wieszak, szuflada, płaszcz, kożuszek, szalik, szelki, kalosze; zwierzę żółw, żyrafa, żuk, żubr, czyżyk, żaba, węże; poczta znaczek, paczka, pocztówka, pieczątka, spinacz; dżokej dżokejka, wyjeżdża, przyjeżdża, dżentelmen. Zabawa Które słowo nie pasuje? zadaniem uczestników jest wskazanie słowa, które nie pasuje do pozostałych KARTA PRACY NR 1: szynka, kasza, szyba, gulasz, szaszłyk, szpinak; szyszki, żołędzie, szampon, kasztany, grzyby, drzewa; czapka, czepek, chusteczka, czajnik, kubraczek; pączek, dżdżownica, szarlotka, drożdżówka, sękacz; róża, żonkil, korzeń, macierzanka, śnieżyczka; strażak, żołnierz, lekarz, żandarm, marynarz; dżem, drożdże, jeżyny, porzeczki, pieprz. Prowadzący prezentuje ilustrację Na plaży zadaniem uczestników jest napisanie krótkiego opowiadania na temat obrazka KARTA PRACY NR 2. 3. Zakończenie Uczestnicy czytają opowiadania, które napisali. Inne propozycje tej pracy Alternatywną propozycją ostatniego zadania może być napisanie tekstu z wykorzystaniem komputera. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 16
Scenariusz 3 Temat: Doskonalenie realizacji głosek szeregu szumiącego w mowie spontanicznej strona 17 Karta pracy nr 1 Wskaż, które słowo nie pasuje do pozostałych skreśl je. SZYNKA KASZA SZYBA GULASZ SZASZŁYK SZYSZKI ŻOŁĘDZIE KASZTANY SZAMPON GRZYBY CZAPKA CZEPEK CHUSTECZKA KUBRACZEK CZAJNIK PĄCZEK DŻDŻOWNICA SZARLOTKA DROŻDŻÓWKA SĘKACZ RÓŻA ŻONKIL KORZEŃ MACIERZANKA ŚNIEŻYCZKA STRAŻAK ŻOŁNIERZ LEKARZ ŻANDARM MARYNARZ DŻEM DROŻDŻE JEŻYNY PORZECZKI PIEPRZ Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 17
strona 18 Scenariusz 3 Temat: Doskonalenie realizacji głosek szeregu szumiącego w mowie spontanicznej Karta pracy nr 2 Opisz, co widzisz na ilustracji Szymon, Małgorzata i Jerzy są na plaży i wymyśl zakończenie. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 18
Scenariusz 4 Temat: Pory roku utrwalanie wiadomości strona 19 Scenariusz zajęć dla osób dorosłych z lekkim uszkodzeniem ostrości wzroku ze sprzężoną niepełnosprawnością (+ afazja amnestyczna) Scenariusz 4. Temat: Pory roku utrwalanie wiadomości Cele ogólne Cele szczegółowe Metody i techniki pracy budowanie sprawstwa w sferze komunikacji werbalnej doskonalenie procesów myślowych doskonalenie funkcji wzrokowych rozbudowywanie słownictwa wokół określonej tematyki prowokowanie do rozbudowywania wypowiedzi rozwijanie umiejętności nadawania znaczeń pojęciom stymulacja i podwyższanie uwagi doskonalenie percepcji wzrokowej kształcenie umiejętności dostrzegania istotnych cech na ilustracjach słowne praktycznego działania zadań stawianych do wykonania Pomoce dydaktyczne Co robią osoby przedstawione na ilustracjach? KARTA PRACY NR 1 nazwij obrazki KARTA PRACY NR 2 Wprowadzenie Zaproponowane zajęcia dążą do rozbudowywania słownictwa wokół określonej tematyki związanej z porami roku. Podczas zajęć prowadzący motywuje uczestników do podejmowania wysiłku budowania sieci skojarzeń wokół tematyki związanej z porami roku. Adresaci Zajęcia są propozycją dla dorosłych uczestników z lekkim stopniem zaburzeń wzrokowych o charakterze centralnym, ze sprzężoną niepełnosprawnością afazją amnestyczną. Przebieg zajęć/wykonanie pracy 1. Część wstępna Powitanie uczestników. Uczestnicy opowiadają o tym, jakie jest ich samopoczucie. 2. Część właściwa Ćwiczenia z zakresu nazywania czasowniki. Prowadzący prezentuje ilustracje i prosi uczestnika o udzielenie odpowiedzi na pytanie Co robią osoby przedstawione na ilustracjach?. Przedstawione czynności KARTA PRACY NR 1: pływanie, jeżdżenie na łyżwach, pielenie ogródka, Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 19
strona 20 Scenariusz 4 Temat: Pory roku utrwalanie wiadomości opalanie się, ubieranie choinki, zbieranie kasztanów, grabienie liści, jeżdżenie na nartach. Jaka to pora roku? prowadzący prosi uczestników o określenie, jakiej pory roku dotyczą powyżej zaprezentowane czynności KARTA PRACY NR 1. Uzupełnianie zdań. Prowadzący wypowiada początkowy fragment zdania i prosi uczestników o dokończenie: Proszę uzupełnić zdanie: Gdy pada wiosenny deszcz wezmę ze sobą... (PARASOL). Bardzo gorąco jest... (LATEM). Zbieram grzyby w lesie... (JESIENIĄ). Podczas świąt wielkanocnych robię pisanki, to święta nie zimowe, tylko... (WIOSENNE). Zimą zwykle jest mróz i pada... (ŚNIEG). Mikołaj przynosi prezenty zimową porą, w... (GRUDNIU). Gdy jest ciepło i jadę na wakacje, to z pewnością mamy już... (LATO). Wiosną i latem jeżdżę na rowerze, a na nartach jeżdżę... (ZIMĄ). W zimie zakładam ciepłe buty, a latem... (SANDAŁY/KLAPKI). Nazywanie i tworzenie pojęć ogólnych. Prowadzący prezentuje obrazki, zadaniem uczestników jest ich nazwanie. W dalszej części zadania prowadzący wypowiada zdanie, uczestnicy uzupełniają jego wypowiedź oraz określają pojęcie ogólne, jakie jest związane z tematem KARTA PRACY NR 2. Zima, wiosna, lato, jesień to... (PORY ROKU). Zielona trawa, bocian i przebiśniegi to znaki charakterystyczne dla... (WIOSNY). Gruszki, śliwki, jabłka to jesienne... (OWOCE). Kożuch, czapka, szalik, rękawiczki to zimowe... (UBRANIA). Deszcz, śnieg, grad to... (ZJAWISKA ATMOSFERYCZNE). Motywowanie do dłuższych wypowiedzi. Prowadzący prosi uczestników o opowiedzenie o porach roku: zimie, wiośnie, lecie, jesieni. 3. Zakończenie Pożegnanie uczestników zajęć. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 20
Scenariusz 4 Temat: Pory roku utrwalanie wiadomości strona 21 Karta pracy nr 1 Odpowiedz na pytanie: Co robią osoby przedstawione na ilustracjach? Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 21
strona 22 Temat: Pory roku utrwalanie wiadomości Scenariusz 4 Karta pracy nr 2 Proszę wyciąć obrazki. Zadaniem uczestnika jest ich nazwanie. Niepelnosprawni 4 akt-zeszyt 1.indb 22