1 PROGRAM PROFILAKTYKI SP 255 Działalność profilaktyczna w szkole polega na realizowaniu działań z zakresu profilaktyki uniwersalnej, selektywnej i wskazującej. Profilaktyka uniwersalna wspieranie wszystkich uczniów i wychowanków w prawidłowym rozwoju, zdrowym stylu życia oraz podejmowanie działań, których celem jest ograniczanie zachowań ryzykownych niezależnie od poziomu ryzyka używania przez nich środków i substancji szkodliwych. Profilaktyka selektywna wspieranie uczniów i wychowanków, którzy ze względu na swoją sytuację rodzinną, środowiskową lub uwarunkowania biologiczne są w wyższym stopniu narażeni na rozwój zachowań ryzykownych. Profilaktyka wskazująca wspieranie uczniów i wychowanków, u których rozpoznano wczesne objawy używania środków i substancji uzależniających lub występowania innych zachowań ryzykownych, które nie zostały zdiagnozowane jako zaburzenia lub choroby wymagające leczenia. Szkolny program profilaktyczny jest zgodny ze: Statutem Szkoły Programem wychowawczym szkoły Koncepcją pracy szkoły Osobami odpowiedzialnymi za realizację działań profilaktycznych są,, szkolny, psycholog szkolny, rodzice.
1. DIAGNOZA ZAGROŻEŃ ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Rozpoznanie sytuacji uczniów: a) rodzinnej (rodzina pełna/ niepełna; rodzina zastępcza) b) materialnej (status materialny, warunki lokalowe, bezrobocie) c) wychowawczej (niewydolność wychowawcza, rodzina zagrożona patologią, problem bezrobocia) Indywidualne rozmowy z rodzicami Kontakt z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w celu uzyskania dodatkowych informacji Spotkanie ZPPP 1 z wychowawcamianaliza danych, wyłonienie uczniów wymagających wsparcia materialnego i terapeutycznego, określenie grupy rodzin potrzebujących pomocy ze strony szkoły (niewydolność wychowawcza, rodzina niepełna) psycholog Zespół Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej TERMIN REALIZACJI IX- diagnoza I, VIpodsumowanie 1 - Zespół Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej 2
Rozpoznawanie wewnątrzklasowe w Analiza informacji udzielonych przez PP-P 2 (uczniowie potrzebujący pomocy psychologiczno- icznej) psycholog IX kontekście relacji rówieśniczych, poczucia Konsultacje z wychowawcami oraz nauczycielami psycholog/ / przynależności do klasy i jej zintegrowania z uwzględnieniem sytuacji dzieci i młodzieży z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, Konsultacje z rodzicami Indywidualne rozmowy i spotkania specjalistów z wybranymi uczniami Analiza prac uczniów Analiza wystawionych ocen psycholog/ psycholog/ / przedmiotowi cały rok mniejszości narodowych, etnicznych Obserwacje uczniów przez psychologa z Poradnią P-P psycholog z Poradni P-P nr 4 IX/ X Rozpoznawanie indywidualnych możliwości i potrzeb uczniów oraz przyczyn niepowodzeń Obserwacja uczniów podczas lekcji i przerw Analiza trudności wychowawczych/ psycholog/ / wychowawca psycholog/ / IX/ I/ VI 2 PP-P- Poradnia Psychologiczo- Pedagogiczna 3
szkolnych, trudności edukacyjnych konsultacje z wychowawcami Konsultacje wychowawca Warsztaty i zajęcia w małych grupach (obserwacja, analiza zachowań, prac wybranych uczniów) Rozpoznanie w środowisku szkolnym (uczniowie i rodzice) preferowanych i cenionych wartości życiowych Opracowanie oraz przeprowadzenie ankiety wśród rodziców w celu hierarchizacji oraz wyłonienia wartości dla nich najistotniejszych Opracowanie, przeprowadzenie ankiet, pogadanek, sond wśród uczniów w celu uzyskania informacji, które z wartości życiowych najbardziej sobie cenią IX 4
2. PODEJMOWANE DZIAŁANIA, WYNIKAJĄCE Z PRZEPROWADZONEJ DIAGNOZY ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE Zorganizowanie i zapewnienie pomocy uczniom w trudnej sytuacji materialnej Aktualizowanie informacji o uczniach wymagających pomocy materialnej ( szkolny - rodzice) Stała współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej Zorganizowanie dożywiania na terenie szkoły (bezpłatne obiady) Wyprawki szkolne Przyznawanie stypendiów i zasiłków szkolnych we współpracy z Urzędem Dzielnicy psycholog TERMIN REALIZACJI Ustalenie, przypomnienie i konsekwentne egzekwowanie przestrzegania zasad obowiązujących w szkole Zapoznanie uczniów z zasadami zawartymi w Statucie Szkoły (na godzinach wychowawczych, na innych zajęciach edukacyjnych poświęconych kwestiom praw, obowiązków i konsekwencji za niepożądane zachowania) IX 5
Informowanie na bieżąco wychowawców o niewłaściwym zachowaniu ich wychowanków zarówno przez nauczycieli dyżurujących jak pozostałych nauczycieli i pracowników szkoły Natychmiastowa, zgodna ze Statutem Szkoły, reakcja na przejawy agresji rówieśniczej, przemocy i zachowania dyskryminacyjne - interwencja Dawanie przykładów odpowiedzialności, sumienności, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. specjaliści specjaliści inni pracownicy szkoły Wybór ucznia na stanowisko Rzecznika Praw Ucznia opiekun samorządu szkolnego IX/X Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa na terenie szkoły podczas przerw i lekcji Zapoznanie uczniów z regulaminami szkoły oraz szczegółowymi kryteriami ocen zachowania IX dodatkowo w razie potrzeby Tworzenie wewnątrzklasowych lub świetlicowych kontraktów i regulaminów / świetlicy IX 6
Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom podczas przerw i imprez szkolnych (dyżury, wyciąganie konsekwencji za niepożądane zachowania)- dyżury/ obecność nauczycieli, specjalistów pracownicy szkoły Kontrola osób wchodzących na teren szkoły przez monitoring oraz pracowników szkoły wszyscy pracownicy szkoły Ustalenie i egzekwowanie zasad wychodzenia uczniów ze szkoły, czasu spędzanego przed zajęciami na terenie szkoły Realizowanie polityki ochrony dzieci na terenie szkoły wszyscy pracownicy szkoły Tworzenie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci na drodze i w szkole. Uwrażliwienie uczniów na zagrożenia podczas drogi do i ze szkoły (warsztaty, pogadanki, spotkania z policją, nauczyciel wychowania komunikacyjnego,, specjaliści współpracujący ze szkołą IX/X I/II 7
strażą miejską) Systematyczne uwrażliwianie uczniów na sytuacje stwarzające zagrożenie. Uczenie zasad postępowania w sytuacjach zagrożenia: powódź, pożar, zachowanie na szkolnym korytarzu, szatni, klasie szkolnej, sali gimnastycznej, boisku szkolnym (godziny wychowawcze, inne godziny poświęcone tematyce bezpieczeństwa) wg planu godzin wychowawczych Uwzględnienie profilaktyki uzależnień: problem narkotyków, dopalaczy, palenie papierosów, picie alkoholu, zachowań agresywnych, cyberprzemocy (godziny wychowawcze, warsztaty) psycholog/ wg harmonogramu warsztatów i interwencji Indywidualna praca z uczniami posiadającymi trudności z przestrzeganiem zasad ( indywidualne rozmowy, kontrakty) wg potrzeb/ w sytuacjach wymagających interwencji Kontynuowanie funkcjonowania sal ciszy 8
Działania integrujące zespoły klasowe Zajęcia psychoedukacyjne, godziny wychowawcze, warsztaty ze specjalistami poświęcone wypracowywaniu poniższych postaw: - uwrażliwianiu uczniów na potrzeby innych, na akceptację odmienności psycholog specjaliści współpracujący ze szkołą wg ustalone harmonogramu warsztatów - kształtowaniu postaw tolerancyjnych i antydyskryminacyjnych - integrowaniu społeczności klasowej i szkolnej poprzez angażowanie się w inicjatywy, imprezy i uroczystości, apele konkursy, wycieczki szkolne i klasowe Poznawanie i podkreślanie mocnych stron, zarówno indywidualnych uczniów, jak i klasy jako ogółu, Podkreślanie w codziennej pracy edukacyjnej walorów współpracy i indywidualnego wkładu każdego członka zespołu klasowego (grupy zadaniowe, projekty, pomoc koleżeńska, apele, przedstawienia), 9
Gry i zabawy integracyjne Warsztaty profilaktyczne, psychoedukacyjne poświęcone wzajemnemu poznaniu członków zespołu klasowego i ich integracji psycholog,, i wychowawca, psycholog/ Zapewnienie uczniom warunków edukacyjnych uwzględniających ich indywidualne potrzeby i możliwości rozwojowe (uczniowie na I etapie edukacji, uczniowie ze specyficznymi i specjalnymi trudnościami edukacyjnymi) Omówienie zaleceń PP-P przez oraz nauczycieli przedmiotowych i wychowawców Dostosowywanie metod, form nauczania i oceniania do zaleceń PP-P oraz indywidualnych możliwości rozwojowych ucznia przez obniżenie wymagań programowych, tolerancję ortograficzną, dawanie większej ilości czasu na przepisywanie treści, etc. /, przedmiotowi wspomagający Stworzenie i zapewnienie warunków umożliwiających uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi miejsc i form odpoczynku, realizacji swoich zainteresowań wspomagający 10
Zorganizowanie i zapewnienie odpowiednich form pomocy psychologicznoicznej Indywidualne i grupowe zajęcia edukacyjne Indywidualne rozmowy z uczniami, rodzicami i wychowawcami, zgodnie z pojawiającym się zapotrzebowaniem Indywidualne i grupowe zajęcia psychoedukacyjne specjaliści współpracujący ze szkołą/ psycholog/ Współpraca z instytucjami i organizacjami zajmującymi się pomocą psychologicznoiczną (Świetlica Socjoterapeutyczna Stowarzyszenia "Wspólne Podwórko", Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, etc.) Współpraca z asystentami romskimi oraz pracownikami OPS Współpraca z organizacjami prowadzącymi warsztaty psychoprofilaktyczne dla dzieci PP-P nr 4 Stowarzyszenie "Wspólne Podwórko" organizacje pozarządowe Fundacje specjaliści współpracujący ze szkołą zgodnie z ustalonym harmonogramem współpracy zgodnie z ustalonym harmonogramem współpracy Codzienna praca wychowawcza zgodnie z ustalonym 11
ukierunkowana na: - uświadamianie uczniowi jego mocnych stron i możliwości - rozwijanie indywidualnych zainteresowań uczniów psycholog harmonogramem współpracy - wskazywanie pożądanych wzorców zachowań - zapobieganie nadmiernej absencji uczniów (dobry kontakt/ współpraca z rodzicami, dobra znajomość ucznia) - pomoc w przezwyciężaniu własnych trudności i ograniczeń - pomoc uczniom w organizowaniu i planowaniu swojej pracy - rozwijanie umiejętności rozpoznawania i ujawniania swoich uczuć i emocji Uczenie i ćwiczenie wybranych umiejętności społecznych: - komunikowanie się - rozpoznawanie i wyrażanie własnych emocji - techniki radzenia sobie z gniewem Organizowanie zajęć warsztatowych w klasach, świetlicy szkolnej, zajęć socjoterapeutycznych oraz indywidualnego wsparcia terapeutycznego, mającego na celu: - uświadamianie uczniom czym jest agresja i przemoc oraz jak sobie z nimi radzić - kształtowanie umiejętności asertywnych - kształtowanie umiejętności wnioskowania moralnego, kontroli emocji, zastępowania psycholog realizatorzy programów specjaliści współpracujący ze szkołą kierownik świetlicy świetlicy wg harmonogramu zajęć i warsztatów 12
- techniki radzenia sobie ze agresji stresem - konstruktywne sposoby rozwiązywania konfliktów - techniki relaksacyjne - kształtowanie postaw troski o bezpieczeństwo własne i innych - wzbudzanie empatii, tolerancji, zachowań prospołecznych i antydyskryminacyjnych Pedagogizacja rodziców (dyskusje, warsztaty, konsultacje), psycholog, Promowanie zdrowego stylu życia oraz rozpowszechnianie wiedzy na temat zagrożeń Organizowanie zajęć edukacyjnych, godzin wychowawczych, warsztatów profilaktycznych oraz spotkań ze specjalistami, mającymi na celu: - pomoc w poznawaniu samego siebie i kształtowaniu pożądanego systemu wartości - popularyzację aktywnych sposobów spędzania wolnego czasu - uświadomienie konieczności zachowania higieny i ergonomii pracy, nauczyciel przyrody nauczyciel zajęć komputerowych psycholog/ realizatorzy programów oraz specjaliści współpracujący ze szkołą, przedmiotowi XI/ II/ V - kształtowanie nawyków dbania o zdrowie i higienę osobistą - poszerzanie zainteresowań i wiedzy ucznia - edukację prawną uczniów - kształtowanie postawy asertywnej 13
- profilaktykę palenia papierosów - profilaktykę picia alkoholu - profilaktykę narkomanii (w tym dopalaczy), lekomanii, uzależnienia od komputera, cyberprzemocy Konkursy edukacji wczesnoszkolnej Nawiązanie, potrzymanie i rozszerzanie współpracy z rodzicami Inicjowanie spotkań mających na celu omawianie problemów wysuwanych przez rodziców, np. wywiadówki profilaktyczne Konsultacje z rodzicami Zebrania i wywiadówki Warsztaty dla rodziców Poznawanie opinii i potrzeb poprzez dyskusje, ankiety i sondaże opinii pychowawcy psycholog Interwencja kryzysowa w przypadku niewydolności wychowawczej rodziny lub/ i krzywdzenia dzieci Obserwacja zachowań wybranych uczniów oraz rozmowy z nimi Konsultacje z rodzicami, opiekunami uczniów / psycholog/ / psycholog/ zgodnie z zaistniałymi okolicznościami Konsultacje zespołu interdyscyplinarnego instytucji działających w środowisku lokalnym / psycholog/ 14
Współpraca z Sądem Rejonowym (prośby o wgląd w sytuację rodzinną/ kontakt z kuratorami sądowymi i społecznymi), z Policją (dzielnicowy, sekcja ds. nieletnich) Podejmowanie procedury Niebieskiej Karty w wypadku zgłoszenia przemocy Współpraca z Warszawskim Centrum Pomocy Rodzinie / psycholog/ psycholog/ psycholog/ zgodnie z zaistniałymi okolicznościami Podnoszenie kompetencji nauczycieli w zakresie adekwatnej pomocy, dostosowania wymagań do potrzeb i umiejętności uczniów ze specjalnymi bądź specyficznymi potrzebami edukacyjnymi; zastosowania innowacji icznych w procesie edukacji Doskonalenie własne nauczycieli i wychowawców w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów i wychowanków zachowań ryzykownych; znajomości i dostosowania wymagań i form edukacyjnych do uczniów ze specjalnymi, specyficznymi potrzebami rozwojowymi, trudnościami edukacyjnymi wszyscy wg harmonogramu doskonalenia nauczycieli oraz indywidualnych planów doskonalenia zawodowego Rady szkoleniowe wszyscy 15
Konsultacje z doradcami metodycznymi Zorganizowanie pozalekcyjnych form edukacji i rozwijania zainteresowań Działalność świetlicy szkolnej Koła zainteresowań Projekt "Szkoła po godzinach" (Wspólne Podwórko) kierownik świetlicy świetlicy realizatorzy projektu X (start) Zajęcia psychoedukacyjne i reedukacyjne w ramach Programu "Partnerstwo dla Dzieci Pragi Południe 2.0" realizatorzy programu X (start) 16
3. OCENA PODJĘTYCH ZADAŃ ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI OSOBY ODPOWIEDZIALNE TERMIN REALIZACJI Zbieranie informacji na temat efektywności podejmowanych działań profilaktycznych Obserwacja uczniów podczas lekcji, przerw, zajęć pozalekcyjnych pod kątem planowanych działań wpływających na zmianę zachowania psycholog Rozmowy, konsultacje z uczniami, rodzicami, pracownikami szkoły Ankiety skierowane do uczniów i rodziców psycholog wg potrzeb IX/ I/ V Analiza zabranych danych na temat efektywności Analiza ocen szkolnych uczniów korzystających z różnych form pomocy psychoicznej Podsumowanie realizacji założeń zawartych w programie profilaktyki przewodniczący zespołów I/ VI IX/ I/ IV 17
(zebrania zespołów klas I-III, IV- VI) Zebrania z rodzicami podsumowujące semestr Podsumowanie osiągnieć semestralnych oraz rocznych w postaci prezentacji i dyskusji na radach icznych przewodniczący zespołów Wyznaczenia celów i zadań wynikających z analizy uzyskanych informacji o efektywności podejmowanych działań profilaktycznych Udokumentowane wnioski, pomysły na rozwijanie programu profilaktyki Przygotowanie szkicu nowych założeń programu profilaktycznego na 2017/2018 V/VI 18