Wykład VII Równowaga ogólna
Efektywnośd w produkcji Założenia: 2 czynniki produkcji: kapitał (K) i praca (L) Produkcja 2 dóbr: żywnośd (f) i ubrania (c) Doskonała konkurencja na rynku czynników produkcji, konsumenci są właścicielami czynników produkcji, z których sprzedaży czerpią dochód Dochód alokowany na zakup dóbr finalnych
Produkcja w diagramie Edgewortha 30K 50L Praca do produkcji ubrań 15L 0 C Kapitał do produkcji żywności Kapitał do produkcji ubrań 5K A 25K 30K 0 F 35L 50L Praca do produkcji żywności 3
Produkcja w diagramie Edgewortha 30K 50L Praca do produkcji ubrań 15L 0 C Kapitał do produkcji żywności 30C 25C 10C Kapitał do produkcji ubrań 5K A 50F 60F 25K 30K 0 F 35L 50L Praca do produkcji żywności 4
Efektywnośd w produkcji Alokacja czynników produkcji jest efektywna (optymalna w sensie Pareto) jeśli ilośd jednego dobra nie może byd zwiększona bez zmniejszenia produkcji innego
Produkcja w diagramie Edgewortha 30K 50L Każda alokacja w szarym obszarze poprawi efektywność w porównaniu z alokacją A 15L D 0 C 30C 25C C 10C 5K B A 50F 60F 25K 30K 0 F 35L 50L 6
Produkcja w diagramie Edgewortha Krzywa kontraktowa połączenie wszystkich punktów efektywnych w sensie Pareto W każdym punkcie na krzywej kontraktowej MRTS X LK = MRTS Y LK 30K 50L 15L 0 C Krzywa kontraktu produkcji 30C 25C C D 10C 5K B A 50F 60F 25K 30K 0 F 35L 50L 7
Równowaga producentów: konkurencyjny rynek czynników produkcji Jeśli rynek czynników produkcji jest efektywny alokacja efektywna zostanie osiągnięta Na konkurencyjnym rynku czynników produkcji Stawka płacy, w, będzie równa w każdej gałęzi przemysłu Stopa procentowa, r, będzie równa w każdej gałęzi przemysłu
Równowaga producentów konkurencyjny rynek czynników produkcji Warunek minimalizacji kosztów przez producentów: MP MP L K w r MRTS LK
Równowaga producentów konkurencyjny rynek czynników produkcji MRTS LK (marginal rate of techical substitution) mierzy nachylenie izokwant (krzywych jednakowego produktu) Równowaga istnieje w punkcie zrównania nachyleo izokwant analizowanych dóbr (izokwanty wypukłe). Nachylenia te muszą byd także równe stosunkowi cen czynników produkcji.
Równowaga producentów konkurencyjny rynek czynników produkcji (1) MRTS F LK w r MRTS C LK (2) Popyt brutto na Popyt brutto na L L K K
Granica możliwości produkcyjnych GMP pokazuje różne kombinacje 2 dóbr, które mogą byd wyprodukowane przy danych ilościach czynników produkcji GMP wyprowadzana jest z krzywej kontraktu produkcji Punkty na GMP pokazują efektywne poziomy produkcji obu dóbr
Granica możliwości produkcyjnych C Alokacja A jest nieefektywna Punkty B, C i D są alokacjami efektywnymi B A C D F
Granica możliwości produkcyjnych GMP tworzą alokacje znajdujące się na krzywej kontraktu (efektywne) Nachylenie GMP mierzy MRT (Marginal rate of transformation ) Ujemne nachylenie GMP: Aby można było produkowad więcej jednego dobra, produkcja drugiego musi byd zmniejszona
Kraocowa stopa transformacji MRT Mierzy nachylenie GMP Ukazuje ile jednego dobra można zyskad rezygnując z produkcji innego (przy danych ilościach czynników produkcji). Jest relacją kosztów kraocowych produkowanych dóbr MRT FC MC MC F C
Równowaga ogólna Aby osiągnąd rozwiązanie efektywne: Dobra muszą byd produkowane przy minimum kosztów Muszą byd produkowane w takiej kombinacji, która odpowiada gotowości do płacenia jednostek (willingness to pay, WTP) MRS = WTP konsumentów za dodatkową jednostkę dobra wyrażona w mniejszej konsumpcji innego MRT = koszt dodatkowej jednostki dobra wyrażony w mniejszej produkcji innego Efektywnośd wymaga, aby MRS = MRT
Równowaga ogólna Co się dzieje, gdy MRT MRS? Niech MRT FC = 1 a MRS FC = 2 Konsumenci są gotowi oddad 2 jednostki ubrao za 1 jednostkę żywności Koszt uzyskania dodatkowej jednostki jedzenia równy jest tylko 1 jednostce odzieży Za mało żywności jest produkowanej Produkcja żywności musi wzrosnąd, zatem MRS FC spada a MRT FC do momentu zrównania tych wartości
Równowaga ogólna C MRS = MRT 60 GMP Krzywa obojetności 100 F
Równowaga ogólna Na rynkach doskonale konkurencyjnych, wszyscy konsumenci dokonują przy swoich ograniczeniach budżetowych takich wyborów, że MRS pomiędzy dwoma dobrami zrównuje się ze stosunkiem cen tych dóbr Firmy maksymalizujące zysk produkują dobra do momentu w którym ich cena zrównuje się z kosztem kraocowym MC MRT = MRS MRT FC MC F MC C P F P C MRS FC
Przewaga komparatywna Jeden kraj ma przewagę komparatywną nad innym w produkcji danego dobra, jeśli może je produkowad po niższych kosztach alternatywnych niż ten drugi
Korzyści z wolnego handlu 2 kraje, 2 dobra: Holandia i Włochy Ser i wino Holandia ma przewagę komparatywną w produkcji sera Włochy mają przewagę komparatywną w produkcji wina Handel jest korzystny dla obu stron
Korzyści z wolnego handlu Liczba godzin pracy potrzebna do produkcji sera i wina Ser (kg) Wino (l) Holandia 1 2 Włochy 6 3
Korzyści z wolnego handlu Ser C B Relacje cen światowe B Relacje cen w Holandii przed wymianą Wymiana handlowa pozwala mieszkańcom Holandii na konsumpcję znajdującą się poza jej GMP Eksport A D C D U 2 U 1 W B Import W D Wino
Podsumowanie: efektywnośd na rynkach konkurencyjnych 1. Wymiana czysta (konsumenci) MRS J FC = MRS K FC MRS J FC = - P F /P C = MRS K FC 2. Produkcja (wykorzystania czynników produkcji) MRTS F LK = MRTS C LK MRTS F LK = - w/r = MRTS C LK
Podsumowanie: efektywnośd na rynkach konkurencyjnych 3. Równowaga ogólna MRS FC = - MU F /MU C = - P F /P C P F = MC F, P C = MC C => MRT FC = - MC F /MC C = - P F /P C => MRS FC = MRT FC = - P F /P C Konsumenci i przedsiębiorstwa znajdują się w równowadze, jeśli: MRS j1j2 = MRT j1j2 = - P j1 /P j2 Dla wszystkich konsumentów i dla wszystkich przedsiębiorstw
Równowaga ogólna C C F J O J MRS FC P P F C MRT FC C K C J O K F K F F
Zaburzenia rynkowe Struktury nie doskonale konkurencyjne (z siłą rynkową) Efekty zewnętrzne Niekompletna informacja Dobra publiczne
Gospodarka Robinsona Crusoe - model uproszczony RO - RC konsument i producent (dwa w jednym), brak innych konsumentów i producentów - 24h zasób czasu. Może podzielid to na wypoczynek i pracę. Praca jedyny czynnik produkcji - Praca zbieranie kokosów. Cena kokosa=1
Robinson Crusoe wybór (konsument, C max. U) MRS LC = MP L C* Funkcja produkcji L R 0 L* 24 24 0 L (czas pracy) R (czas wolny)
C RC firma (producent, max.zysku) Linia jednakowego zysku (nachylenie w) C* * Funkcja produkcji 0 L* 24 * C * wl * C * wl. L
C RC dwa w jednym, max. U i max. zysku MRS = w = MP L C* * 0 L* 24 L