Zaawansowane technologie informatyczne w transporcie strategia budowy nowoczesnej infrastruktury dr inż. Marek Litwin Informatyka w zarządzaniu drogami zastosowania praktyczne, Polski Kongres Drogowy, Warszawa, 12.04.2011
Stowarzyszenie ITS Polska Rok założenia 2007 40 członków korporacyjnych 160 członków indywidualnych Członek ERTICO Network of National ITS Associations
CZŁONKOWIE INSTYTUCJONALNI Treśd
Cele statutowe: Stowarzyszenie ITS Polska integracja i reprezentowanie środowiska ITS, popularyzacja, informowanie i edukacja, wsparcie administracji publicznej, inicjatywy legislacyjne, tworzenie i aktualizacja wizji dotyczących przyszłych wymagań w zakresie rozwiązań i usług ITS spełniających potrzeby polskiego transportu przy uwzględnieniu współoperacyjności z systemami ITS w Unii Europejskiej
Plan prezentacji Transport drogowy i jego problemy Inteligentne Systemy Transportowe Dokumenty strategiczne Wyzwania
Transport, lata 20-te
Transport, lata 70-te
Transport, rok 2010
Prognoza pracy przewozowej oraz zużycia energii i emisji CO2 przez transport 600 500 400 300 200 Gpaskm Gtm ktoe (tys.) MtCO2(x10) 100 0 2000 2005 2010 2020 2030 Źródło: W. Suchorzewski, European Energy and Transport. Trends to 2030 Update 2008. EU-27 Energy Baseline Scenario till 2030. European Commission - DGTREN, 2008.
Problemy w transporcie XXI w 71% emisji CO 2 125 mld Euro strat Zamknięcia 35 tys. zabitych i 1,5 mln rannych Odpowiedź na problemy zatłoczenia nie może byd ograniczona do tradycyjnych Straty czasu metod, takich jak, między innymi, rozbudowa istniejącej infrastruktury transportu drogowego. Innowacja odegra główną rolę w znalezieniu odpowiednich rozwiązao dla Unii *Dyrektywa 2010/40/UE z dnia 7.07.2010 ws. Ram wdrażania ITS
Global Intelligent Transportation Systems Market to Reach US $18.5 Billion by 2015 Future growth in this market depends largely on successful standardization of technologies, compatibility of network *A Global Strategic Business Report, September 2010
Plan działania na rzecz wdrażania inteligentnych systemów transportowych w Europie 6 obszarów: 1. Optymalne wykorzystanie danych o drogach, ruchu i podróży 2. Ciągłość usług ITS w zakresie zarządzania ruchem drogowym i transportem towarowym w europejskich korytarzach transportowych i aglomeracjach miejskich 3. Bezpieczeństwo i ochrona (security) ruchu drogowego 4. Integracja pojazdu z infrastrukturą transportu 5. Bezpieczeństwo i ochrona danych 6. Współpraca i koordynacja europejskich ITS źródło: (COM/2008/0886/2)
Dyrektywa ITS: Obszary i działania priorytetowe I. Optymalne wykorzystanie danych o drogach, ruchu i podróży (np. ułatwienie elektronicznej wymiany danych) II. III. IV. Ciągłośd usług ITS związanych z zarządzaniem ruchem i przewozami towarowymi (w szczególności ciągłości i interoperacyjnośd usług, architektura ITS na rzecz mobilności na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym) Aplikacje ITS związane z bezpieczeostwem i ochroną ruchu drogowego (np. interoperacyjnej usługi ecall na terenie całej UE) Powiązanie pojazdu z infrastrukturą transportową (np. określenie otwartej architektury definiującej funkcje i interfejsy konieczne ze względu na interoperacyjnośd/wzajemne połączenia z systemami i obiektami infrastruktury) *Dyrektywa 2010/40/UE z dnia 7.07.2010 ws. Ram wdrażania ITS
Wybrane obszary i działania priorytetowe Wspieranie ciągłości usług Zapewnienie interoperacyjności Wspieranie zgodności wstecznej Ułatwianie intermodalości Poszanowanie spójności... *Dyrektywa 2010/40/UE z dnia 7.07.2010 ws. Ram wdrażania ITS
Biała Księga - Strategia Stworzenie prawdziwego jednolitego europejskiego obszaru transportu Innowacja technologiczna Inteligentny model finansowy *Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu, Komisja Europejska, 28.3.2011
Biała Księga Inteligentnych systemów mobilności: - system zarządzania ruchem lotniczym (SESAR) - europejski system zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) - systemy nadzoru morskiego (SafeSeaNet) - usługi informacji rzecznej (RIS) - inteligentne systemy transportowe (ITS) - interoperacyjne połączone rozwiązania dla systemów zarządzania i informacji w odniesieniu do transportu multimodalnego następnej generacji (obejmujące systemy pobierania opłat) *Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru, Komisja Europejska, 28.3.2011
Polska Zapisy dotyczące ITS w wielu dokumentach dot. polityki transportowej paostwa i lokalnej Polityka Transportowa Paostwa 2005 i późniejsze dokumenty strategiczne, np.: - Strategia rozwoju transportu na lata 2007-2013 - PO Infrastruktura i Środowisko Warszawa PT, 1995 TRISTAR, 1998
Próby wypracowania strategii ITS w Polsce 2001 - Normalizacja w telematyce transportu, Telekomunikacja i Techniki Informacyjne (K. Wydro) 2003 - Prezentacja kanadyjskiej architektury ITS, IV Konferencja Naukowo-Techniczna w Poznaniu (M. Litwin) 2006 - Przyznanie środków na projekt KAITS 2008 - Ogłoszenie przetargu na opracowanie Strategii rozwoju inteligentnych systemów transportowych w Polsce warsztaty e-frame 2009 - Prace przerwane organizowane przez ITS Polska 2010 -? 2011 - W przygotowaniu strategie gałęziowe, w tym ITS (ITS, IŁ, IBDiM)
Wyzwania Brak krajowego standardu, tzw. architektury ITS Uwarunkowania prawne umów kontraktowych Niedobór wykwalifikowanych kadr
Specyficzne dla Polski cele istnienia KAITS Krajowy standard potrzebny jest na etapie przygotowania zamówienia publicznego (poprawne zamówienie, porównywalnośd Wzmocnienie kompetencji JST i innych ofert) podmiotów publicznych w dziedzinie ITS Brak standardów w protokołach transmisji powoduje koniecznośd dobudowywania Unikanie tam, interfejsów/ gdzie to stosowania możliwe różnych realizacji implementacji Brak systemów architektury ITS sprzyja w trybie powstawaniu zaprojektuj systemów zamkniętych i wybuduj i niemożności dostępu do danych do celów badawczo-naukowych Standaryzacja unikanie tworzenia ITS wynika z wymogów systemów zamawiającego ITS o charakterze związanych z wyspowym chęcią przyszłej rozbudowy systemu *Spotkanie konsultacyjne MI 2006 rok
TRISTAR Zintegrowany system zarządzania ruchem drogowym Zintegrowany system zarządzania transportem zbiorowym Zintegrowany system zarządzania służbami ratowniczymi Zintegrowany system informacji transportowej Zintegrowany system zarządzania transportem towarowym WEJHEROWO REDA Wezły drogowe Au tostra da Drogi ekspresowe Drogi głó wne Drogi krajowe Drogi wojewódzkie Drogi powiatowe.shp Po rt lotn iczy Porty morskie Linie kolejowe Rze ki Je ziora Tró jm iasto!7 Î DK 6 LUZINO RUMIA KOSAKOWO Î Gminy obszaru metropolitalnego Granice gmin Zatoka Gdańska SZEMUD PRZODKOWO ŻUKOWO!7 GDYNIA SOPOT GDAŃSK Î W N S E DK 20 KOLBUDY GÓRNE CEDRY WIELKIE DK 7 DK 1 PRUSZCZ GDAŃSKI
Uwarunkowania prawne Nielimitowana odpowiedzialność (także roszczenia osób trzecich) Nielimitowana wysokość kar umownych Bezwarunkowe odstąpienie od umowy zamawiającego Prawa autorskie Obowiązek zapłaty za odebrane etapy realizacji
Modelowe wdrożenie struktury danych standardy interfejsy KAITS opisy dobrych praktyk protokoły przykład SIWZ i warunki umowy mechanizmy konsolidujące Krajowe Centrum Kompetencyjne
Zaawansowane technologie informatyczne w transporcie strategia budowy nowoczesnej infrastruktury Dziękuję za uwagę mlitwin@itspolska.pl