Inteligentny transport w polityce transportowej w Polsce

Transkrypt

1 Inteligentny transport w polityce transportowej w Polsce Adrian Mazur Naczelnik Wydziału Innowacji i Zrównoważonej Mobilności Departament Koordynacji Strategii i Polityk Rozwoju Konferencja Inteligentny transport publiczny - Zorientowane na klienta zarządzanie komunikacją miejską z wykorzystaniem nowych źródeł danych w perspektywie finansowej Warszawa, kwietnia 2015 r.

2 Podstawowe dokumenty strategiczne Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju Polska Trzecia fala nowoczesności Strategia Rozwoju Kraju 2020 Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo Krajowy Program Reform na rzecz realizacji Strategii Europa 2020 Program działań na rzecz rozwoju technologii kosmicznych i wykorzystania systemów satelitarnych w Polsce. Szczegółowe zadania w obszarze ITS zostały zaprogramowane w następujących dokumentach: Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku) Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Strategia Sprawne Państwo Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa Informacja dla Komisji Europejskiej dotyczącej krajowych działań w zakresie ITS przewidywanych na kolejny okres pięciu lat projekt Krajowej Polityki Miejskiej

3 Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku (z perspektywą do 2030 roku) SRT średniookresowy dokument planistyczny stanowiący integralny element spójnego systemu zarządzania, który m.in. wskazuje działania w obszarze ITS dokument przyjęty w drodze uchwały przez Radę Ministrów w dn. 22 stycznia 2013 r. SRT wskazuje cele oraz nakreśla kierunki rozwoju transportu zgodne z celami założonymi w Długookresowej Strategii Rozwoju Kraju (DSRK) oraz średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju (SRK 2020)

4 Strategia Rozwoju Transportu do 2020 r. (z perspektywą do 2030) Cele: ITS jest jednym z narzędzi wspomagających realizację pierwszego celu strategicznego - Stworzenia zintegrowanego systemu transportowego, jak również celów szczegółowych w zakresie bezpieczeństwa uczestników ruchu i użytkowników infrastruktury (cel szczegółowy nr 3) oraz ograniczenia negatywnego wpływu transportu na środowisko (cel szczegółowy nr 4) bez ITS-u stworzenie nowoczesnej, spójnej sieci infrastruktury transportowej (cel szczegółowy nr 1) wydaje się być mało realne Kierunki interwencji: w ramach Celu 1: rozwój infrastruktury innowacyjnych rozwiązań technologicznych optymalizujących przepływy potoków ruchu w ramach Celu 2: wdrażanie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w ramach Celu 4: wdrażaniu innowacyjnych systemów zarządzania ruchem transportowym w poszczególnych gałęziach przyczyniających się do zmniejszenia presji środowiskowych generowanych przez transport

5 Transport miejski w SRT Przekształcenie sieci transportowej miasta w sprawny i funkcjonalny element infrastruktury regionu i systemu transportowego kraju Sprawne i zgodne z oczekiwaniami mieszkańców przemieszczanie osób wewnątrz miasta Sprawne przemieszczanie ruchu ciężkiego w jak najmniejszym stopniu zakłócające ruch w mieście Zapewnienie równowagi pomiędzy zdolnością transportu do służenia rozwojowi ekonomicznemu a poszanowaniem środowiska naturalnego i zachowaniem jakości życia w przyszłościi

6 Krajowa Polityka Miejska (KPM) - projekt Założenia KPM zostały przyjęte przez Radę Ministrów 16 lipca 2013 r. Transport jest jednym z dziesięciu wątków tematycznych uznanych za szczególnie ważne dla obecnych wyzwań rozwojowych polskich miast, w ramach którego doceniono także znaczenie Inteligentnych Systemów Transportowych Przedsięwzięcia z zakresu ITS mogą być wykorzystywane w zakresie zarzadzania i organizacji ruchu ulicznego i komunikacji publicznej, optymalizacji organizacji podróży dokonywanej w obrębie miasta, interaktywnych mechanizmów informacji pasażerskiej, bieżącego przekazywania informacji o ruchu ulicznym, dostępności miejsc parkingowych, optymalności połączeń komunikacyjnych

7 Program Zintegrowanej Informatyzacji Państwa zawiera rekomendacje do katalogu podstawowych e-usług publicznych do wdrożenia na poziomie centralnym. W zakresie rozwoju ITS przewiduje m.in. następujące usługi: Usługa przekazywania informacji uczestnikom ruchu drogowego o warunkach ruchu na kolejnych odcinkach zaplanowanej trasy; Usprawnienie nadzoru nad ruchem drogowym (pełna automatyzacja działań kontrolnych); Usługa planowania podróży z uwzględnieniem przesiadek i opóźnień pojazdów; Usługa udostępniania informacji i danych dotyczących warunków podróżowania transportem zbiorowym; Udostępnianie na terenach aglomeracji miejskich informacji i danych o warunkach ruchu na sieci ulic; Usługa przekazywania jednolitej informacji krajowym i zagranicznym przewoźnikom kolejowym, dotyczącej warunków prowadzenia ruchu kolejowego na sieci objętej systemem ERTMS (Europejski System Zarządzania Ruchem Kolejowym); Udostępnianie informacji dotyczących rzeczywistych czasów przejazdu, o aktualnym położeniu ładunku, o cenie usługi; transportowej, o liczbie wagonów przewożących dany towar oraz o przewoźniku wykonującym usługę transportową itp.; Usługa dotycząca ecall - szybsza pomoc przy wypadkach drogowych.

8 DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2010/40/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie ram wdrażania inteligentnych systemów transportowych w obszarze transportu drogowego oraz interfejsów z innymi rodzajami transportu (tzw. Dyrektywa ITS) Dyrektywa ITS nałożyła na Komisję Europejską obowiązek opracowania specyfikacji (lub wydania upoważnień dla organów normalizacyjnych do przyjęcia norm) w pierwszej kolejności dla następujących działań priorytetowych: a/ zapewnienie dostępnych na terenie całej UE usług w zakresie informacji o podróżach z wykorzystaniem różnych rodzajów transportu, b/ zapewnienie dostępnych na terenie całej UE usług informacyjnych w czasie rzeczywistym dotyczących ruchu, c/ dane i procedury dotyczące dostarczania użytkownikom, w miarę możliwości bezpłatnie, minimalnego zakresu powszechnych informacji o ruchu związanych z bezpieczeństwem drogowym, d/ zharmonizowane zapewnienie interoperacyjnej usługi ecall na terenie całej UE, e/ zapewnienie usług informacyjnych o bezpiecznych i chronionych miejscach parkingowych dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych, f/ zapewnienie usług w zakresie rezerwacji bezpiecznych i chronionych miejsc parkingowych dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych. Aktualnie KE zakończyła prace nad trzema specyfikacjami, finalizuje prace nad jedną oraz rozpoczęła proces opracowywania kolejnej. Dodatkowo KE prowadzi obecnie prace analityczne mające na celu identyfikację obszarów mogących zostać ujętych w formie specyfikacji (C-ITS). KE odłożyła w czasie realizację specyfikacji dotyczącej zapewnienia usług w zakresie rezerwacji bezpiecznych i chronionych miejsc parkingowych dla samochodów ciężarowych i pojazdów użytkowych.

9 ITS w ustawie o drogach publicznych Dyrektywa ITS została wdrożona do krajowego porządku prawnego poprzez zmianę ustawy o drogach publicznych (Ustawa z dnia 27 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych Dz. U. z 2012 r. poz. 965), która weszła w życie 28 września 2012 r.; Zmiana objęła wprowadzenie do ustawy definicji związanych z ITS, takich jak: inteligentne systemy transportowe, interoperacyjność, aplikacja ITS, usługa ITS, użytkownik ITS, szczególnie zagrożeni uczestnicy ruchu drogowego, interfejs, ciągłość usług oraz zasady dotyczące wdrażania ITS;

10 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko POIiŚ Działanie: 8.3. Rozwój Inteligentnych Systemów Transportowych Działanie 8.3 jest ukierunkowane na wdrażanie Inteligentnych Systemów Transportowych w miastach. W ramach konkursu dla działania, dofinansowanie UE dla swoich projektów uzyskały następujące miasta: Bydgoszcz, Gliwice, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdynia, Kalisz, Koszalin, Rzeszów, Szczecin oraz Legnica. Dofinansowanie otrzymały także Komunikacyjny Związek Komunalny Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego oraz Międzygminny Związek Komunikacyjny Jastrzębie.

11 Umowa Partnerstwa Najważniejszy dokument określający strategię inwestowania nowej puli środków europejskich w naszym kraju, UP została przyjęta przez Komisję Europejską 23 maja 2014 r. W dokumencie przedstawiono m.in.: najważniejsze zasady inwestowania funduszy unijnych, powiązania pomiędzy funduszami a dokumentami strategicznymi, podział funduszy na poszczególne dziedziny, układ programów operacyjnych, podział odpowiedzialności za zarządzanie pieniędzmi europejskimi pomiędzy szczebel regionalny i centralny.

12 Umowa Partnerstwa Inwestycje w obszarze transportu miejskiego będą skierowane na infrastrukturę transportu publicznego i transportu niezmotoryzowanego, tabor (w tym infrastrukturę do jego obsługi np. instalacje do dystrybucji nośników energii), węzły przesiadkowe w tym parkingi park/bike&ride oraz inteligentne systemy transportowe (mające na celu m.in. poprawę warunków dla transportu publicznego bądź niezmotoryzowanego) Realizowane działania w zakresie transportu miejskiego będą wpisywały się w priorytety UE w zakresie transportu w miastach (plany mobilności miejskiej, zastosowanie na szerszą skalę transportu zbiorowego, promowanie alternatywnych form przemieszczania się w miastach) określone w Białej Księdze Transportowej KE Wszystkie projekty dotyczące transportu publicznego będą musiały wpisywać się w kompleksowe plany gospodarki niskoemisyjnej, strategie miejskie czy obszarów aglomeracyjnych

13 POIŚ Osie priorytetowe w ramach których realizowane mogą być projekty z zakresu ITS: III. Rozwój sieci drogowej TEN-T i transportu multimodalnego IV. Infrastruktura drogowa dla miast V. Rozwój transportu kolejowego w Polsce VI. Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach RPO Inteligentne systemy transportowe będą wspierane z RPO głównie w ramach Priorytetu Inwestycyjnego 4e (PI 4e) obejmującego projekty w zakresie niskoemisyjnego transportu miejskiego POPW nie zostało wydzielone odrębne działanie dla projektów z zakresu Inteligentnych Systemów Transportowych, natomiast będą one realizowane jako działania uzupełniające do innych działań w ramach poniższych osi priorytetowych POPW : Oś priorytetowa II Nowoczesna infrastruktura transportowa Oś priorytetowa III Ponadregionalna infrastruktura kolejowa

14 Alokacja na ITS w perspektywie (mln EUR) nr kategoria POIŚ POPW KPO RAZEM RPO RAZEM DL KP LL LB ŁD MP MZ OP PK PD PM ŚL ŚW WM WP ZP 044 Inteligentne systemy transportowe

15 Dziękuję za uwagę Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju ul. Wspólna 2/ Warszawa