Opis zasad innowacji pedagogicznej w nauczaniu matematyki, wiedzy o społeczeństwie, języka angielskiego i języka niemieckiego na poziomie gimnazjum w zakresie edukacji ekonomicznej Ekonomia w praktyce realizowana w Zespole Szkół Publicznych w Publicznym Gimnazjum nr 4 im. Jana Pawła II w Starogardzie Gdańskim w latach 2014-2017 Autor innowacji: mgr Jolanta Wichrowska Starogard Gdański 2014 1
Nazwa szkoły: Zespół Szkół Publiczne Gimnazjum nr 4 im. Jana Pawła II w Starogardzie Gdańskim Adres: 83-200 Starogard Gdański, ul. Bp. K. Dominika 32. Nazwa innowacji: Innowacja pedagogiczna w nauczaniu matematyki, wiedzy o społeczeństwie, języka angielskiego i języka niemieckiego na poziomie gimnazjum w zakresie edukacji ekonomicznej. Tytuł innowacji: Ekonomia w praktyce. Autor innowacji: Jolanta Wichrowska nauczycielka wiedzy o społeczeństwie Osoba wprowadzająca innowację: Adam Becker, Dorota Dorau, Małgorzata Kolaska Hanna Osowska Palmowska, Jolanta Wichrowska Rodzaj innowacji: innowacja programowa, metodyczna i organizacyjna Czas realizacji: Innowacja trwa od września 2014 roku do czerwca 2017 (rok szkolny 2014/2015, 2015/2016, 2016/2017). Obejmuje 3 lata nauki ucznia Gimnazjum nr 4 w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Starogardzie Gdańskim Adresaci programu: uczniowie klasy Ib rozpoczynający naukę w Gimnazjum nr 4 w roku szkolnym 2014/2015 Innowacja może być realizowana pod warunkiem wyrażenia przez organ prowadzący szkołę zgody na finansowanie dodatkowych godzin zajęć edukacyjnych 2
Wstęp Innowacja pedagogiczna Ekonomia w praktyce skierowana jest do uczniów klasy pierwszej Publicznego Gimnazjum nr 4 im. Jana Pawła II w Starogardzie Gd. Innowacja będzie realizowana w oddziałach klasowych o profilu ekonomicznym. Zakłada się funkcjonowanie jednego oddziału profilowanego na każdym poziomie. Przygotowana innowacja ma charakter organizacyjny, programowy i metodyczny. Rozpoczęcie przewidywane jest na wrzesień 2014 a jej zakończenie na czerwiec 2017 roku. Na realizację programu przewidziano do 2 godzin tygodniowo w ramach dodatkowych godzin edukacyjnych z matematyki, j. angielskiego i j. niemieckiego oraz zajęć pozalekcyjnych z przedsiębiorczości. Dla klasy o profilu ekonomicznym wprowadzony zostanie specjalny plan nauczania, uwzględniający w 3-letnim cyklu nauczania: - dodatkowe 48 godziny matematyki,( po 16 godzin w klasie I, II, III) - dodatkowe 48godziny j. angielskiego, (po 16 godzin w klasie I, II, III) - dodatkowe 32 godziny j. niemieckiego, (po 16 godzin w klasie II, III) - dodatkowe 32 godziny zajęć podstawy przedsiębiorczości, (po 16 godzin w klasie II, III) Rekrutacja do klasy, w której planuje się innowację odbędzie się na zasadzie powszechnej dostępności. W czerwcu 2014 rodzice i uczniowie klas szóstych Publicznej Szkoły Podstawowej Nr 6 oraz kandydaci PG zadeklarują chęć uczestnictwa w innowacji. Z grupy chętnych uczniów zostanie utworzona klasa o profilu ekonomicznym. W przypadku większej liczby zgłoszeń w stosunku do zaplanowanych miejsc w klasie czynnikiem decydującym będzie średnia ocen uzyskanych na koniec klasy szóstej. Program innowacji pedagogicznej Ekonomia w praktyce wiąże się z programem edukacyjnym Narodowego Banku Polskiego i Fundacji Młodzieżowej Przedsiębiorczości Ekonomia na co dzień czyli decyduj o sobie, który jest programem rozszerzającym i uzupełniającym przedmiot wiedza o społeczeństwie. Rozszerzone zostaną również treści programów nauczania : - Program nauczania dla trzeciego etapu edukacyjnego Matematyka z plusem ; M. Jucewicz, M. Karpiński, J. Lech; - Program nauczania ogólnego wiedzy o społeczeństwie w klasach I-III gimnazjum 3
Dziś i jutro, Teresa Kowalewska; - Program nauczania j. angielskiego w klasach I-III gimnazjum.. Poziom średniozaawansowany; E. Lewandowska, B. Morciszewski, B. Czarnecka Cicha; - Program nauczania j. niemieckiego w klasach I-II I. Poziom podstawowy., I. Nowicka, D. Wieruszewska. Innowacja metodyczna polega na propagowaniu idei nauki przez działanie. Zajęcia innowacyjne mają służyć rozwijaniu zainteresowań uczniów przy wykorzystaniu aktywnych metod nauczania i wpłynąć pozytywnie na wszechstronny rozwój każdego ucznia. Cele i założenia: W trakcie naszej pracy pedagogicznej zaobserwowałam, że uczniowie naszej szkoły chętnie uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych, konkursach, i przedsięwzięciach związanych z tematyką ekonomiczną. Motywują one ich do dalszej pracy oraz wzmacniają pewność siebie, utwierdzają ich w przekonaniu, że poradzą sobie w trudnej rzeczywistości. Wielu uczniów klas trzecich chce kontynuować naukę w technikach, w szczególności w klasach o profilu ekonomicznym. Nasi uczniowie zdają sobie sprawę, że wiedza matematyczna, ekonomiczna jest wykorzystywana w codziennym życiu, bez względu na wykonywany zawód. Mają świadomość, że we współczesnych realiach zawodowych, na polskim rynku pracy, ważna jest umiejętność posługiwania się językiem obcym. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych uczniów opracowałam innowację pedagogiczną w nauczaniu matematyki, wiedzy o społeczeństwie, języka angielskiego i języka niemieckiego w zakresie edukacji ekonomicznej. Nowa podstawa programowa zakłada konieczność wyposażania uczniów w kompetencje kluczowe, będące podstawą sukcesów życiowych człowieka. Przygotowując innowację chcemy wprowadzić nowe rozwiązania metodyczne, które pozwolą na doskonalenie podstawowych umiejętności Opracowana innowacja ma na celu wprowadzenie uczniów w podstawowe zagadnienia ekonomiczne, które pozwolą gimnazjaliście odnaleźć się w dzisiejszym świecie. Ma wyposażyć ucznia w podstawową wiedzę i umiejętności, które ułatwią mu podejmowanie 4
samodzielnych decyzji w dalszej drodze edukacyjnej, przy wyborze zawodu czy poruszaniu się na rynku pracy. Celem działań jest także kształtowanie umiejętności z zakresu komunikacji interpersonalnej, współpracy w zespole, planowania oraz gospodarowania budżetem. Uczniowie mają, w szerszym niż obowiązkowy zakresie, nabywać umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy, poprzez zajęcia w instytucjach i urzędach działających na terenie miasta. Cele ogólne: 1. Przygotowanie uczniów do aktywnego udziału w życiu gospodarczym, podejmowania racjonalnych decyzji, planowania własnej drogi życiowej. 2. Wzmacnianie poczucia własnej wartości, oraz rozwój zainteresowań i uzdolnień. 3. Kształcenie umiejętności składających się na postawę przedsiębiorczości, sukcesywne rozbudzanie kreatywności. 4. Dostarczanie elementarnej wiedzy ekonomicznej. Cele szczegółowe: Po zakończonych zajęciach uczeń: - potrafi analizować zmiany zachodzące na rynku pracy, finansowym i giełdzie papierów wartościowych, - umie oszczędnie gospodarować własnymi zasobami finansowymi, - potrafi planować swoje wydatki, - zna pojęcia i prawa ekonomiczne, - trafnie rozpoznaje swoje predyspozycje, mocne i słabe strony - potrafi organizować działania, współpracować w grupie, podejmować decyzje - potrafi rozwiązywać ewentualne problemy w trakcie zadania, - zna urzędy i instytucje działające na terenie miasta - dostrzega związki matematyki z innymi przedmiotami, - potrafi zastosować wiadomości matematyczne w innych dziedzinach nauki -stosuje ułamki dziesiętne i procenty w sytuacjach praktycznych, 5
- szacuje wyniki działań i zaokrągla liczby (np. wypełniania PIT-ów), - uczeń odczytuje, gromadzi i przedstawia w sposób czytelny dane w tabelach, na wykresach i diagramach, - dokonuje obliczeń pieniężnych (łącznie z przeliczaniem walut), - korzysta z różnych źródeł informacji : Internet, podręcznik, atlas, literatura specjalistyczna, informacje stablicowane np. tabela giełdowa, tabele kursów walut, rozkład jazdy - uczeń oblicza różne powierzchnie i obwody, pojemności lub objętości, - sprawnie zamienia jednostki, operuje procentami w sytuacjach praktycznych, - aktywnie rozwija swoje zainteresowania w zakresie ekonomii, uuczestniczy w wydarzeniach związanych z tą problematyką - integruje wiedzę z różnych dyscyplin nauk humanistycznych, społecznych i ekonomicznych - w zakresie języka angielskiego i niemieckiego uczeń zna słownictwo w zakresie swobodnego: * komunikowania się w różnych instytucjach i hotelach, wypełniania kwestionariuszy osobowych * przeprowadzenia rozmowy telefonicznej * podstawowe zwroty, napisy czy ogłoszenia, które można spotkać w wielu miejscach publicznych - potrafi poradzić sobie w przypadku: * robienia zakupów, korzystania z publicznych środków transportu, zakwaterowania się w hotelu *korzystania z pomocy medycznej *założenia konta bankowego, korzystania z bankomatu za granicą Formy pracy: praca indywidualna praca w grupach praca w parach pogadanka 6
wykład, pokaz giełda pomysłów projekt długoterminowy kilkuminutowy referat konkurs Procedury osiągania celów: W celu osiągnięcia zaplanowanych celów innowacji przewiduje się przede wszystkim zastosowanie metod aktywizujących i technik twórczych. Innowacja daje możliwość wprowadzenia działań nietypowych, niezwykle ciekawych dla uczniów. Pozwoli uczestniczyć im w wielkiej przygodzie z ekonomią, spotkać się z osobami, które mają coś do powiedzenia na temat dzisiejszego rynku pracy. Planowane są zajęcia praktyczne w bankach, instytucjach i przedsiębiorstwach działających na terenie naszego miasta. Zostanie nawiązana współpraca min. z Fundacją Młodzieżowej Przedsiębiorczości, Bankiem Spółdzielczym, starogardzkimi przedsiębiorstwami i instytucjami. Treści nauczania: I. Podstawy przedsiębiorczości: 1. Gospodarstwo domowe - zarządzanie własnymi pieniędzmi. 2. Najważniejsze zasady racjonalnego gospodarowania. 3. Elementarne pojęcia ekonomiczne z zakresu gospodarki rynkowej. 4. Krótka historia pieniądza i jego najważniejsze funkcje.. 5. Przedsiębiorca i przedsiębiorczość (małe firmy, potrzebne umiejętności, zasady prawne, źródła informacji). 6. Urzędy i instytucje współpracujące z przedsiębiorcą. 7. Odkrywanie i rozwijanie indywidualnych kwalifikacji zawodowych, podejmowanie decyzji zawodowych. Rodzaje zawodów i umiejętności zawodowych. 8. Przykłady procedur obowiązujących w ubieganiu się o pracę lub rozpoczynaniu działalności gospodarczej. 7
9. Wybór zawodu. System poradnictwa zawodowego i kształcenia ustawicznego. 10.Mobilność zawodowa jako zjawisko cywilizacyjne. Rynek pracy. Problem bezrobocia: przyczyny, skutki, sposoby rozwiązywania. 11. Ubieganie się o pracę - list motywacyjny, życiorys zawodowy (CV), kwestionariusz osobowy, rozmowa kwalifikacyjna, cechy dobrego pracownika. 12. Człowiek w gospodarce. Praca zespołowa. Wybrane zagadnienia z etyki życia gospodarczego. 13. Korzystanie z usług banku. II Matematyka 1.Podróże dookoła świata (rodzaje walut, kursy walut, organizowanie wycieczek, najkorzystniejsze oferty, planowanie trasy wycieczek) wizyta w biurze podróży 2. Lokujemy pieniądze ( operacje bankowe, gromadzimy oszczędności, funkcjonowanie giełdy, ekonomiczne operowanie własnymi dochodami ) 3. Inwestycje w domu, remont mieszkania. 4. Wizyta w markecie. 5. Promocje - analiza ofert handlowych. 6. Podatki, wypełnianie PIT- ów. 7. Opłaty, rachunki. III Język angielski 1. Komunikowanie się w zakresie danych osobowych i uzupełnianie kwestionariuszy. 2. Przeprowadzanie rozmowy telefonicznej. 3. Pisanie listu, e- maili, CV. 4. Zakładanie konta, obsługa bankomatu w j. angielskim. 5. Robienie zakupów. 6. Zakwaterowanie w hotelach. 7. Poznawanie kultury, zwyczajów w krajach anglojęzycznych. 8. Poznawanie słownictwa w przypadku z korzystania z pomocy medycznej. 8
IV Język niemiecki 1. Komunikowanie się w zakresie danych osobowych i uzupełnianie kwestionariuszy. 2. Przeprowadzanie rozmowy telefonicznej. 3. Pisanie listu, e- maili, CV. 4. Zakładanie konta, obsługa bankomatu w j. niemieckim. 5. Robienie zakupów. 6. Zakwaterowanie w hotelach. 7. Poznawanie kultury, zwyczajów w krajach niemieckojęzycznych. 8. Poznawanie słownictwa w przypadku z korzystania z pomocy medycznej. Ewaluacja Celem ewaluacji jest ustalenie, w jakim stopniu uczniowie opanowali opisane w szczegółowych celach programu umiejętności. Zaplanowano, że poziom umiejętności będzie badany przed rozpoczęciem udziału uczniów w programie, w trakcie jego trwania i po zakończeniu zajęć. Ewaluacja będzie miała charakter ciągły, będzie jej podlegać: - atrakcyjność programu, - praca uczniów w czasie zajęć, ich zaangażowanie podczas pracy. - zdobyte umiejętności. Nauczyciele realizujący innowację przedstawią sprawozdanie z realizacji innowacji Radzie Pedagogicznej corocznie w miesiącu czerwcu. 9