RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 17881 (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 04.08.0 0782674. (1) Int. Cl. A23F3/14 (06.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 12.0. Europejski Biuletyn Patentowy /19 EP 17881 B1 (4) Tytuł wynalazku: Sposób wytwarzania herbaty () Pierwszeństwo: GB0018917 2.08.04 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 16.0.07 Europejski Biuletyn Patentowy 07/ (4) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono:.09. Wiadomości Urzędu Patentowego 09/ (73) Uprawniony z patentu: Unilever N.V., Rotterdam, NL (72) Twórca (y) wynalazku: PL/EP 17881 T3 JONES Timothy Graham, Bedford, GB SAFFORD Richard, Bedford, GB PILLAI Devamanohari, Bedford, GB (74) Pełnomocnik: Przedsiębiorstwo Rzeczników Patentowych Patpol Sp. z o.o. rzecz. pat. Hawrylak Jolanta 02-770 Warszawa 1 skr. poczt. 37 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
Opis [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania herbaty wzbogaconej w aminokwasy, w szczególności herbaty wzbogaconej w teaninę. PODSTAWA I STAN TECHNIKI 1 2 3 [0002] Herbata jest na ogół wytwarzana jako zielona herbata liściasta, albo czarna herbata liściasta. Sposób wytwarzania takich herbat jest dobrze znany specjalistom w dziedzinie. Ogólnie, dla wytworzenia czarnej herbaty liściastej, świeże zielone liście rośliny Camellia sinensis poddaje się więdnięciu (poddając je łagodnemu suszeniu), rozdrabnia się je, fermentuje (w tym procesie enzymy w liściach herbaty wykorzystują tlen atmosferyczny do utleniania różnych substratów dla wytworzenia brązowo zabarwionych produktów) a następnie opala się je (dla wysuszenia herbacianych liści). Zieloną herbatę liściastą nie wystawia się na proces fermentacji. Częściową fermentację można stosować dla wytworzenia pośrednich typów herbat znanych jako herbata "oolong". Konwencjonalnie, zbiera się części najwyższe herbacianej rośliny, które zazwyczaj obejmują zbieranie pewnej liczby liści (normalnie dwa aż do siedmiu) razem z pączkiem. Nieuchronnie, także zbiera się pewną ilość materiału łodygi. Taki materiał łodygi uważany jest za stwarzający problem dla wytwórców herbat, ponieważ konsument lubi widzieć obrobione duże herbaciane liście a nie lubi widzieć włóknistego materiału łodyg. Dlatego normalnie praktykuje się usuwanie łodyg z procesu, na pewnym etapie. Tylko w tanich gatunkach herbat normalnie zostawia się materiał łodygi. [0003] Obecnie, napoje na bazie herbaty mogą być przygotowywane metodami innymi niż parzenie liści w gorącej wodzie, i podawane innymi sposobami niż przez nalewanie z czajniczka. Na przykład, mogą one być wytwarzane z koncentratów, albo proszków, które miesza się z gorącą wodą w sprzedających/wydających urządzeniach, albo stosowane do przygotowywania gotowych do picia /ready to drink/ herbat w puszkach i butelkach. Także konsumenci więcej wymagają od herbaty, tak jak przyspieszone parzenie, więcej koloru, więcej aromatu. [0004] W szczególności, nowoczesny konsument jest szczególnie zainteresowany naturalnymi zdrowotnymi herbatami, które stanowią część nowoczesnego zdrowego stylu życia. Jako napój, herbata dobrze pasuje do takiego podejścia z tego powodu, że naturalnie zawiera, między innymi, flawonoidy, katechiny oraz aminokwasy. Dlatego występuje zapotrzebowanie w dziedzinie na dostarczenie sposobu zatężenia tych naturalnie występujących zdrowotnych składników przy zachowaniu zdrowej natury herbaty bez dodawania syntetycznych związków. [000] Twórcy niniejszego wynalazku nieoczekiwanie odkryli, że materiał łodygi herbacianej rośliny camelia sinensis zawiera większe stężenie aminokwasów niż materiał liściasty. Zatem, dzięki zastosowaniu odpowiedniego sposobu wytwarzania herbaty, zawartość naturalnie występujących aminokwasów można zwiększyć przez selektywną obróbkę materiału łodygi. [0006] W publikacji patentowej RU 2 132 618 C1 ujawniono napój, który zawiera herbaciany ekstrakt przygotowany przez ekstrahowanie czarnej herbaty, oraz/albo zielonej herbaty, oraz/albo grubych łodyg czarnej i zielonej herbaty. [0007] W publikacji M.Gürü oraz H.içen, Bioresource Technology, 04, 94, strony 17-19 ujawniono sposób pozyskiwania kofeiny z odpadów włókien i łodygi tureckiej herbaty. 1
[0008] Z publikacji patentowej GB 893 1 znane jest mechaniczne rozdzielanie materiału łodygi od materiału liściastego w celu polepszenia jakości liściastej herbaty. Jednak w tym przypadku, łodygi uważa się za produkt odpadowy i odrzuca się je. [0009] Zatem, w pierwszym aspekcie niniejszy wynalazek dostarcza sposobu obejmującego etapy zbierania źródła roślinnego materiału herbaty obejmującego materiał łodygi i materiał liściasty; fizycznego rozdzielania materiału łodygi od materiału liściastego dla dostarczenia źródła rośliny herbaty bogatego w łodygi; i fermentuje i opala się materiał łodygi. [00] W drugim aspekcie, niniejszy wynalazek dostarcza czarnej herbaty, która zawiera co najmniej 0% wagowych materiału łodygi. SZCZEGÓŁOWY OPIS WYNALAZKU 1 [0011] Tutaj, określenie "materiał łodygi" oznacza wydłużony materiał rośliny herbaty, który nie jest częścią liścia właściwego. [0012] Sposób według niniejszego wynalazku obejmuje etapy fizycznego rozdzielania materiału łodygi od materiału liściastego, a następnie obrabianie materiału łodygi aby ostatecznie otrzymać w nim aminokwasy i inne stałe składniki herbaty. [0013] Herbaciane liście konwencjonalnie obrabia się w konwencjonalnym procesie wytwarzania czarnej herbaty, obejmującym etapy więdnięcia, maceracji, fermentacji, opalania. Fizyczne rozdzielanie 2 [0014] Korzystne jest aby fizyczne rozdzielanie liści i łodyg następowało w pierwszym etapie, jednak możliwe jest prowadzenie fizycznego rozdzielania liści i łodyg po więdnięciu, albo nawet po fermentacji. [001] Rozdzielanie można uzyskać wieloma sposobami, na przykład ręcznie. Jednak korzystne jest aby prowadzić to maszynowo, tak jak opisano w publikacji patentowej GB 893 1. Taka maszyna może pracować przez młócenie zebranego roślinnego materiału herbaty obejmującego łodygi i liście, a następnie stosowanie przedmuchiwanego powietrza na opadający strumień rozbitego materiału dla wytworzenia dwóch strumieni, z których jeden jest wzbogacony w łodygi a drugi jest wzbogacony w liście. [0016] Etap fizycznego rozdzielania dostarcza źródła rośliny herbaty bogatego w materiał łodygi, to jest zawierającego więcej łodyg niż byłoby otrzymane przy zbieraniu świeżej herbaty. Obróbka materiału łodygi 3 [0017] W sposobie według niniejszego wynalazku, materiał łodygi korzystnie obrabia się tak jakby to były herbaciane liście. W ten sposób, materiał łodygi poddaje się fermentacji i opalaniu dla zatrzymania fermentacji. Korzystnie liściasty materiał konwencjonalnie obrabia się tak jak wytwarza się czarną herbatę liściastą. [0018] W szczególnie korzystnym sposobie, obrobiony materiał łodygi łączy się z materiałem liściastym. Taki liściasty materiał może być liściastym materiałem, który został fizycznie oddzielony od łodygi w etapie (i). W tym przypadku, ponowne połączenie może nastąpić w dowolnym odpowiednim etapie w 2
konwencjonalnym procesie wytwarzania herbaty, ale korzystne jest gdy łączy się je wtedy gdy oba liście i łodygi zostały obrobione. [0019] Korzystne jest aby materiał łodygi obrabiać w etapie stosowanym dla zmiany jego fizycznej struktury, tak że już fizycznie nie przypomina łodygi. [00] Korzystne jest aby liściasty materiał także konwencjonalnie obrabiać dla wytworzenia liściastej herbaty. [0021] Obrobiony materiał łodygi korzystnie zawiera co najmniej 2% wagowych teaniny. 1 2 3 Parzenie materiału łodygi [0022] W korzystnym sposobie, materiał łodygi parzy się w wodzie w celu ekstrahowania stałych składników herbaty i aminokwasów. Materiał łodygi jest co najmniej fermentowany przed parzeniem. [0023] Napary materiału łodygi mogą być przygotowane zarówno przez stosowanie zwykłego procesu ekstrakcji, albo sposobem ekstrakcji z pomocą enzymów. [0024] Materiał łodygi korzystnie łączy się z wodą w ekstraktorze w temperaturze wymaganej dla uzyskania zawiesiny naparu herbaty zawierającej ekstrahowany materiał herbaty i materiał stałych składników herbaty. W korzystnym sposobie parzenie prowadzi się we względnie zimnej wodzie, to jest poniżej 0 C. Po parzeniu, materiał stałych składników herbaty oddziela się od herbacianego naparu, na przykład przez filtrowanie, oraz/albo wirowanie. [002] Enzymatycznie wspomagana ekstrakcja, jeśli jest stosowana, to wymaga dodawania enzymów do ekstraktora w postaci koktajlu enzymatycznego, albo indywidualnie można zasilać ekstraktor enzymami. Przykładowo, enzymatyczny koktajl zawierający wybrane enzymy wywołujące lizę ścian komórkowych, takie jak karbohydrazy obejmujące cellulazę i mascerazę, na przykład, może być stosowany produkt Viscozyme L otrzymywany z firmy NOVO Industri A/S Denmark. Herbacianą zawiesinę zawierającą enzymy następnie ekstrahuje się na gorąco dla zakończenia procesu parzenia, a stały herbaciany materiał oddziela się od herbacianego ekstraktu jak powyżej. Następnie, herbaciany ekstrakt korzystnie pasteryzuje się dla deaktywacji enzymów. [0026] Potem otrzymany herbaciany napar ewentualnie zatęża się, a następnie chłodzi i oczyszcza przez wirowanie, albo innymi metodami klasyfikacji, takimi jak filtrowanie i podobne. Po oczyszczeniu, ekstrakt zatęża się, na przykład przez próżniowe zatężanie, albo na wyparce ze spływającą warstwą, i suszy, na przykład przez suszenie rozpyłowe, dla otrzymania herbacianego proszku do stosowania w niniejszym wynalazku. [0027] W korzystnym wykonaniu ekstrakt dodaje się do oddzielnie obrobionej liściastej herbaty w celu zwiększenia zawartości stałych składników herbaty i aminokwasów w liściach. Jeśli tak się zrobi, to dodanie herbacianych stałych składników z łodyg i aminokwasów korzystnie prowadzi się wtedy gdy liściasta herbata jest na etapie końcowym wytwarzania czarnej herbaty. Liściasta herbata może być liściastą herbatą, która była mechanicznie oddzielona od łodyg. Wytworzona herbata /made tea/ [0028] Niniejszy wynalazek pozwala na wytwarzanie różnych wytworzonych /skończonych/ herbat, które są bogate w pochodzące z herbaty aminokwasy. 3
[0029] W jednym aspekcie wynalazku, dostarcza się herbaty o zwiększonym poziomie roślinnego materiału łodygi. Zatem, możliwa jest czarna herbata zawierająca co najmniej 0% wagowych materiału łodygi. Korzystnie, wytworzona czarna herbata ma co najmniej 70% wagowych materiału łodygi, a bardziej korzystnie zasadniczo 0% materiału łodygi. [00] W innym aspekcie, czarna herbata ma zwiększony poziom pochodzącej z herbaty teaniny dodanej na liście. PRZYKŁADY 1 [0031] Próbkę zerwanej herbaty otrzymano z plantacji herbaty w Kenii. Herbatę zbierano przez odcinanie łodyg rośliny zaraz poniżej czwartego liścia od góry, dla otrzymania krajanki znanej jako "cztery liście i pączek". Następnie próbkę fizycznie rozdzielono, ręcznie, na różne kategorie zgodnie z pozycją liści i łodygi. Potem materiał liści i łodyg analizowano pod względem zawartości teaniny, głównego komponenta aminokwasów dostępnych w herbacie. [0032] Uzyskano poniższe wyniki: Rodzaj materiału roślinnego Stężenie teaniny, w % wagowych Pączek i 1-szy liść 1.4 2-gi liść 1.4 3-ci liść 2.1 4-ty liść 2. Pączek i 1-szy oraz 2-gi liść (młody) 1.90 Pączek i 1-szy oraz 2-gi liść (dojrzały) 2.0 Łodyga powyżej 2-go liścia 6.80 Łodyga powyżej 3-go liści 7.0 Łodyga powyżej 4-tego liścia 6. Łodyga poniżej 4-tego liścia 4.8 [0033] Materiał łodygi poddawano więdnięciu, macerowano sposobem CTC (crush-tear-curl), a następnie fermentowano i opalano dla zatrzymania fermentacji, w sposób konwencjonalny dla wytwarzania czarnej herbaty. Otrzymany materiał fermentowanych łodyg następnie parzono w gorącej wodzie, dla wytworzenia naparu wzbogaconego w aminokwasy. Ten napar zatężano i natryskiwano na konwencjonalną czarną herbatę liściastą dla wytworzenia liściastej herbaty o zwiększonym poziomie aminokwasów, które są całkowicie naturalnie pozyskiwane z herbaty. Zastrzeżenia patentowe 2 1. Sposób obejmujący etapy w których: (i) zbiera się materiał ze źródła rośliny herbaty obejmujący materiał łodygi i liści; 4
(ii) fizycznie rozdziela się materiał łodygi od materiału liści dla dostarczenia źródła rośliny herbaty wzbogaconego w łodygi; (iii) fermentuje się i opala materiał łodygi. 2. Sposób według zastrzeżenia 1, w którym liściasty materiał konwencjonalnie obrabia się dla wytworzenia czarnej herbaty liściastej. 3. Sposób według dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, w którym po etapie (iii) stosuje się mieszanie obrobionych łodyg z materiałem liściastym. 4. Sposób według zastrzeżenia 3, w którym materiał liściasty jest materiałem liściastym, który fizycznie oddzielono od łodyg w etapie (i). 1. Sposób według dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, w którym materiał liściasty konwencjonalnie obrabia się dla wytworzenia liściastej herbaty. 6. Sposób według zastrzeżenia 1, w którym etap (iii) obejmuje parzenie stałych składników herbaty z materiału łodygi po fermentacji. 7. Sposób według zastrzeżenia 6, w którym ekstrahowane stałe składniki herbaty z łodygi dodaje się do liściastej herbaty. 2 8. Sposób według zastrzeżenia 7, w którym ekstrahowane stałe składniki herbaty z łodygi dodaje się do fermentowanej i wysuszonej czarnej herbaty liściastej. 9. Sposób według dowolnego z zastrzeżeń 6 do 8, w którym liściasta herbata, do której dodaje się stałe składniki herbaty zawiera herbatę wytworzoną z materiału liściastego, który mechanicznie oddzielono od materiału łodygi.. Sposób według dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, w którym zebrany materiał rośliny herbaty poddaje się więdnięciu przed mechanicznym rozdzielaniem. 3 11. Sposób według dowolnego z poprzednich zastrzeżeń, w którym obrobiony materiał łodygi zawiera co najmniej 2% wagowych teaniny. 12. Czarna herbata, która zawiera co najmniej 0% wagowych roślinnego materiału łodygi. 13. Czarna herbata według zastrzeżenia 12, która zawiera co najmniej 70% wagowych roślinnego materiału łodyg. 14. Czarna herbata według zastrzeżenia 13, która zawiera zasadniczo 0% materiału łodyg.
1. Czarna herbata według dowolnego z zastrzeżeń 12 do 14, w której materiał łodyg zawiera co najmniej 2% wagowych teaniny. 1 2 3 6