Załącznik nr 2 do zarządzenia nr 76 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 16 lipca 2012 r. LITERATURA I TREŚCI PROGRAMOWE STUDIÓW PODYPLOMOWYCH e-zdrowie 1
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: e-zdrowie Typ studiów: doskonalące Forma studiów: niestacjonarne studiów podyplomowych WIEDZA zna podstawowe problemy zdrowotne społeczeństwa, zasady organizacji i zarządzania w ochronie zdrowia oraz programowe działania na rzecz zdrowia wie jakie działania z zakresu e-zdrowia prowadzone są w krajach Unii Europejskiej zna wytyczne UE w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego zna kierunki działania Rządu w zakresie informatyzacji ochrony zdrowia zna dokumenty strategiczne Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Europejską Agendę Cyfrową zna strukturę informacyjną w ochronie zdrowia zna funkcjonalności Systemu Informacji Medycznej (SIM), dziedzinowych systemów teleinformatycznych oraz systemów teleinformatycznych obsługujących system informacji zna podstawy z zakresu informatyki, podstawy standardu DICOM, HL7 wie jakie są minimalne wymagania dla systemów teleinformatycznych świadczeniodawcy umożliwiające rejestrację na wizytę on-line wie jakie dokumenty w służbie zdrowia mogą/muszą być prowadzone w formie elektronicznej zna korzyści wynikające z informatyzacji ochrony zdrowia zna funkcjonalność Internetowego Konta Pacjenta wie jakie wymagania powinny spełniać systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji w ochronie zdrowia zna funkcjonalność ogólnopolskiej platformy teleinformatycznej epuap 2
wie z jakich źródeł oraz w jakich kwotach finansowane są rządowe projekty IT w medycynie wie w jaki sposób można starać się uzyskać dofinansowanie projektów IT związanych z medycyną wie jakie inicjatywy są podejmowane przez kraje UE w zakresie międzynarodowej współpracy medycznej zna cele i założenia projektów i inicjatyw europejskich z zakresu e-zdrowia wie jakie infrastruktury teleinformatyczne umożliwiają bezpieczną wymianę danych medycznych wie o otwartych projektach i inicjatywach europejskich zna postanowienia dyrektywy w sprawie praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej wie jakie są realne zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych związane z informatyzacją i upowszechnieniem elektronicznej dokumentacji medycznej zna sposoby przechowywania i zabezpieczania danych medycznych. UMIEJĘTNOŚCI ma umiejętność identyfikowania zagrożeń i problemów zdrowotnych określonej zbiorowości osób, a także umiejętnie projektuje programowe działania na rzecz zdrowia z wykorzystaniem narzędzi informatycznych potrafi wskazać korzyści wynikające z wprowadzenie w UE rozwiązań z zakresu e-zdrowia potrafi ocenić projekty IT prowadzone w innych krajach UE pod kątem możliwości i potrzeby ich zastosowania w Polsce potrafi skutecznie i efektywnie wykorzystywać narzędzia informatycznych w świetle przepisów ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia potrafi uzyskać informację zdrowotną w zakresie posiadanych uprawnień potrafi stworzyć dokument w formacie xml potrafi obsługiwać kalendarz umożliwiający rejestrację na wizytę on-line potrafi tworzyć dokumenty w postaci elektronicznej. 3
potrafi obsłużyć Internetowe Konto Pacjenta potrafi przystąpić do budowania i wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji w organizacji ochrony zdrowia potrafi założyć profil zaufany oraz w pełni korzystać z epuap potrafi zredagować wniosek o dofinansowanie projektów IT potrafi wskazać korzyści wynikające z międzynarodowej współpracy medycznej potrafi identyfikować zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych potrafi wskazać słabe punkty systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji potrafi wybrać optymalny dla danego podmiotu leczniczego sposób przechowywania danych medycznych efektywnie działa na rzecz promocji zdrowia KOMPETENCJE SPOŁECZNE jest zaangażowany w rozwój technologii informatycznych w ochronie zdrowia jest zaangażowany w rozwój społeczeństwa informacyjnego ma zdolność do szybkiego i skoordynowanego reagowania na zagrożenia zdrowia ma świadomość ważności informatycznego rozwoju systemu ochrony zdrowia ma świadomość społeczną w zakresie konieczności zapewnienia bezpieczeństwa informacji medycznych przestrzega odpowiedniego przygotowania osób przetwarzających dane do pracy w e-środowisku ma świadomość roli społecznej absolwenta studiów, a zwłaszcza rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu, w szczególności poprzez środki masowego przekazu, informacji i opinii dotyczących zagadnień e-zdrowia w Polsce, podejmuje starania, aby przekazać takie informacje i opinie w sposób powszechnie zrozumiały 4
Nazwa Język Zdrowie publiczne definiuje podstawowe problemy zdrowotne społeczeństwa opisuje zasady organizacji i zarządzania w ochronie zdrowia wyjaśnia programowe działania na rzecz zdrowia identyfikuje zagrożenia i problemy zdrowotne określonej zbiorowości osób projektuje programowe działania na rzecz zdrowia z wykorzystaniem narzędzi informatycznych działa na rzecz promocji zdrowia *), w tym pierwszy wykład, ćwiczenia brak 4 W, 6 Ćw 4 wykład informacyjny, praca w grupach słuchacz pisze program zdrowotny dla określonej grupy odbiorców, a także tworzy materiały promocyjne (m.in. broszury) promujące program zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach teorie zarządzania i organizacji ochrony zdrowia, metody rozpoznawania potrzeb zdrowotnych społeczeństwa, 5
podstawowe problemy zdrowotne, tworzenie programów zdrowotnych Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI w., Wojtczak A. wyd. lekarskie PZWL 2009 Zdrowie publiczne. Podręcznik dla i absolwentów wydziałów pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu akademii medycznych. Kulik T. B, Latalski M, Lublin 2002 wyd. 1 Nazwa Język e-zdrowie w UE przywołuje jakie działania z zakresu e-zdrowia prowadzone są w krajach Unii Europejskiej wymienia wytyczne UE w zakresie budowy społeczeństwa informacyjnego tłumaczy korzyści wynikające z wprowadzenie w UE rozwiązań z zakresu e-zdrowia ocenia projekty IT prowadzone w innych krajach UE pod kątem możliwości i potrzeby ich zastosowania w Polsce prezentuje zaangażowanie użytkowników systemu opieki zdrowotnej w rozwój technologii informatycznych w ochronie zdrowia pierwszy wykład, ćwiczenia brak 8 W, 12 Ćw 6 6
*), w tym wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie egzamin egzamin, warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uczestnictwo w zajęciach Omawiane w ramach przedmiotowego modułu projekty IT prowadzone w krajach UE są źródłem zarówno dobrych, jak i złych doświadczeń, obejmują różne perspektywy i rodzaje e-zdrowia Podręcznik dobrych praktyk regionalnych e-zdrowie, Wyzwania regionalne i ich oddziaływanie, 2007 Benchmarking ICT use among General Practitioners in Europe, Bonn 2008 Nazwa Język Prawo z zakresu e-zdrowia listuje kierunki działania Rządu w zakresie informatyzacji ochrony zdrowia przywołuje dokumenty strategiczne Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego oraz Europejską Agendę Cyfrową. wykorzystuje skutecznie i efektywnie narzędzia informatyczne w świetle przepisów ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia działa na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego pierwszy wykład, ćwiczenia 7
*), w tym brak 8 W, 12 Ćw 5 wykład, dyskusja, ćwiczenia w grupie praca zaliczeniowa zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Zapoznanie z Programem Informatyzacji Ochrony Zdrowia, strategicznymi dokumentami Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Europejską Agendę Cyfrową oraz ze zmianami jakie w polskiej służbie zdrowia wprowadza ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia Ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. Nr 113, poz. 657 i Nr 174, poz. 1039) i akty wykonawcze do ustawy Kierunki informatyzacji e-zdrowie Polska na lata 2011-2015 Nazwa Język System Informacji Medycznej wyjaśnia strukturę informacyjną w ochronie zdrowia definiuje funkcjonalności Systemu Informacji Medycznej (SIM), dziedzinowych systemów teleinformatycznych oraz systemów teleinformatycznych obsługujących system informacji uzyskuje informację zdrowotną w zakresie posiadanych 8
uprawnień demonstruje zdolność do szybkiego i skoordynowanego reagowania na zagrożenia zdrowia *), w tym pierwszy wykład, ćwiczenia brak 8 W, 12 Ćw 6 wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie egzamin egzamin pisemny, warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uczestnictwo w zajęciach Charakterystyka funkcjonalności Systemu Informacji Medycznej (SIM), dziedzinowych systemów teleinformatycznych (System Rejestru Usług Medycznych Narodowego Funduszu Zdrowia, System Statystyki w Ochronie Zdrowia, System Ewidencji Zasobów Ochrony Zdrowia, System Wspomagania Ratownictwa Medycznego, System Monitorowania Zagrożeń, System Monitorowania Dostępności do Świadczeń Opieki Zdrowotnej, System Monitorowania Kosztów Leczenia i Sytuacji Finansowo Ekonomicznej Podmiotów Leczniczych, Zintegrowanego Systemu Monitorowania Obrotu Produktami Leczniczymi, Systemu Monitorowania Kształcenia Pracowników Medycznych) oraz systemów teleinformatycznych obsługujących system informacji tj. Platforma Udostępniania On-Line Usług i Zasobów Cyfrowych Rejestrów Medycznych (P2) oraz Elektroniczna Platforma Gromadzenia, Analizy i Udostępniania Zasobów Cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych (P1). 9
Streszczenie Studium Wykonalności w przekroju dla instytucji krajowych, Elektroniczna Platforma Gromadzenia Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych i Zdarzeniach Medycznych, Ernst&Young 2009; Ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. Nr 113, poz. 657 i Nr 174, poz. 1039) Nazwa Język Informatyka medyczna odtwarza podstawy z zakresu informatyki, podstawy standardu DICOM, HL7 wyjaśnia jakie są minimalne wymagania dla systemów teleinformatycznych świadczeniodawcy umożliwiające rejestrację na wizytę on-line tworzy dokument w formacie xml obsługuje kalendarz umożliwiający rejestrację na wizytę on-line. pierwszy wykład, ćwiczenia, brak 6 W, 10 Ćw 4 wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie 10
*), w tym zaliczenie zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Podstawy informatyki, standardy przesyłu danych medycznych (HL7, DICOM), zarządzanie kalendarzami wizyt (świadczeniodawcy zobowiązani są umożliwić pacjentom rejestrację na wizytę on-line), telemedycyna Joanna Martyniak: Podstawy informatyki z elementami telemedycyny Nazwa Język Dokumenty elektroniczne w służbie zdrowia przywołuje, jakie dokumenty w służbie zdrowia mogą/muszą być prowadzone w formie elektronicznej rozpoznaje korzyści wynikające z informatyzacji ochrony zdrowia tworzy dokumenty w postaci elektronicznej uzasadnia ważność informatycznego rozwoju systemu ochrony zdrowia pierwszy wykład, ćwiczenia brak 6 W, 12 Ćw 5 11
*), w tym wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Charakterystyka dokumentów elektronicznych w służbie zdrowia (elektroniczna dokumentacja medyczna, e- skierowania, e-zlecenia, e-recepty) Studium wykonalności dla projektu: Elektroniczna Platforma Gromadzenia Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, Studium wykonalności część 1, Ernst&Young, Warszawa 2009 Ustawa o systemie informacji w ochronie zdrowia (Dz. U. Nr 113, poz. 657 i Nr 174, poz. 1039) www.e-recepta.gov.pl Nazwa Język Internetowe Konto Pacjenta przedstawia funkcjonalność prototypu Internetowego Konta Pacjenta obsługuje system Internetowe Konto Pacjenta drugi wykład, ćwiczenia znajomość kierunku przepływu informacji w Systemie Informacji Medycznej 12
*), w tym 2 W, 8 Ćw 2 wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Informacje o Internetowym Koncie Pacjenta, poznanie funkcjonalności platformy na przykładzie stworzonego prototypu Internetowego Konta Pacjenta, przedstawienie korzyści wynikających z korzystania z IKP dla pacjentów i personelu medycznego http://ikp.gov.pl/ Studium wykonalności dla projektu: Elektroniczna Platforma Gromadzenia Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, Studium wykonalności część 1, Ernst&Young, Warszawa 2009 Nazwa Język Systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji wymienia jakie wymagania powinny spełniać systemy zarządzania bezpieczeństwem informacji w ochronie zdrowia przystępuje do budowania i wdrażania systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji w organizacji ochrony zdrowia demonstruje świadomość społeczną w zakresie 13
konieczności zapewnienia bezpieczeństwa informacji medycznych *), w tym drugi wykład, ćwiczenia, brak 4 W, 6 Ćw 4 wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Projektowanie, implementacja i wdrażanie systemu zarządzania bezpieczeństwem informacji w ochronie zdrowia w oparciu o normę PN-ISO/IEC 27001:2007 Technika Informatyczna Techniki bezpieczeństwa Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji - Wymagania Krzysztof Liderman: Analiza ryzyka i ochrona informacji w systemach komputerowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008 Nazwa Język epuap w praktyce przywołuje funkcjonalności ogólnopolskiej platformy teleinformatycznej epuap 14
zakłada profil zaufany oraz w pełni korzysta z epuap praktykuje budowę społeczeństwa informacyjnego *), w tym drugi wykład, ćwiczenia słuchacz zna podstawowe zagadnienia z zakresu informatyki 8 W, 10 Ćw 5 wykład informacyjny, praca przy komputerze kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Instrukcja zakładania konta, tworzenia profilu zaufanego, korzystania z centralnego repozytorium wzorów dokumentów, podpis elektroniczny www.epuap.gov.pl Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 kwietnia 2011 r. w sprawie zasad potwierdzania, przedłużania ważności, wykorzystania i unieważniania profilu zaufanego elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej Instrukcja użytkownika Nazwa Język Finansowanie IT w medycynie 15
wymienia z jakich źródeł oraz w jakich kwotach finansowane są rządowe projekty IT w medycynie odtwarza w jaki sposób można starać się uzyskać dofinansowanie projektów IT w medycynie redaguje wnioski o dofinansowanie projektów IT *), w tym drugi wykład, ćwiczenia, brak 2 W, 4 Ćw 2 wykład informacyjny, dyskusja, ćwiczenia kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Finansowanie rządowych projektów IT w medycynie, możliwości uzyskania dofinansowania Kierunki informatyzacji e-zdrowie Polska na lata 2011-2015http://www.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/kie runki_e_zdrowie_09022011.pdf http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=m17&ms=796&ml =pl&mi=796&mx=0&mt=&my=796&ma=019085 16
Nazwa Język Międzynarodowa współpraca medyczna wymienia jakie inicjatywy są podejmowane przez kraje UE w zakresie międzynarodowej współpracy medycznej przywołuje cele i założenia projektów i inicjatyw europejskich z zakresu e-zdrowia odtwarza jakie infrastruktury teleinformatyczne umożliwiają bezpieczną wymianę danych medycznych dyskutuje o otwartych projektach i inicjatywach europejskich przywołuje postanowienia dyrektywy w sprawie praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej wskazuje korzyści wynikające z międzynarodowej współpracy medycznej *), w tym drugi wykład, ćwiczenia słuchacz zna podstawy prawa z zakresu e-zdrowia 8 W, 10 Ćw 5 wykład, dyskusja, ćwiczenia w grupie kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w 17
zajęciach Cele i założenia projektów i inicjatyw europejskich z zakresu e-zdrowia (ze szczególnym uwzględnieniem projektu epsos), zakres współpracy pomiędzy podmiotami sektora opieki zdrowotnej w celu zapewnienia obywatelom zintegrowanych usług opieki zdrowotnej w krajach UE, interoperacyjność systemów, wymiana danych medycznych, postanowienia dyrektywy w sprawie praw pacjenta w transgranicznej opiece zdrowotnej przyjętej przez Parlament Europejski 19 stycznia 2011 r. www.epsos.eu Podręcznik dobrych praktyk regionalnych e-zdrowie, Wyzwania regionalne i ich oddziaływanie, 2007 Benchmarking ICT use among General Practitioners in Europe, Bonn 2008 Studium wykonalności dla projektu: Elektroniczna Platforma Gromadzenia Analizy i Udostępniania zasobów cyfrowych o Zdarzeniach Medycznych, Studium wykonalności część 1, Ernst&Young, Warszawa 2009 Nazwa Język Zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych wymienia jakie są realne zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych związane z informatyzacją i upowszechnieniem elektronicznej dokumentacji medycznej przedstawia sposoby przechowywania i zabezpieczania danych medycznych identyfikuje zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych wskazuje słabe punkty systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji wybiera optymalny dla danego podmiotu leczniczego sposób przechowywania danych medycznych 18
przestrzega odpowiedniego przygotowania osób przetwarzających dane do pracy w e-środowisku *), w tym drugi wykład, ćwiczenia, brak 4 W, 6 Ćw 4 wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, ćwiczenia w grupie kolokwium zaliczeniowe zaliczenie, warunkiem uzyskania zaliczenia jest uczestnictwo w zajęciach Definicje pojęć (np. dane osobowe, jednostkowe dane medyczne), sposoby zabezpieczania i przechowywania danych medycznych, przetwarzanie danych medycznych. Uprawnienia wynikające z ustawy o systemie informacji w zakresie dostępu do danych przetwarzanych w Systemie Informacji Medycznej. Doświadczania innych krajów związane z atakami hackerskimi na dane medyczne. Michał Jackowski : Ochrona danych medycznych, Wolters Kluwer Polska ABC, 2011 Nazwa Język Seminarium dyplomowe definiuje podstawowe problemy zdrowotne społeczeństwa opisuje zasady organizacji i zarządzania w ochronie 19
zdrowia wyjaśnia programowe działania na rzecz zdrowia przedstawia sposoby przechowywania i zabezpieczania danych medycznych identyfikuje zagrożenia i problemy zdrowotne określonej zbiorowości osób projektuje programowe działania na rzecz zdrowia z wykorzystaniem narzędzi informatycznych identyfikuje zagrożenia bezpieczeństwa danych medycznych wskazuje słabe punkty systemów zarządzania bezpieczeństwem informacji wybiera optymalny dla danego podmiotu leczniczego sposób przechowywania danych medycznych praktykuje budowę społeczeństwa informacyjnego *), w tym drugi seminarium dyplomowe brak 24 godz. seminarium 8 ćwiczenia indywidualne zaliczenie zaliczenie na ocenę, złożenie pracy końcowej (dyplomowej) warunkiem otrzymania zaliczenia i dopuszczenia do egzaminu dyplomowego jest uczestnictwo w zajęciach 20
treści dostosowane do realizowanego tematu projektu dyplomowego w zależności od realizowanego tematu projektu dyplomowego *) moduł kształcenia to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów. 21