Karol Potrzobowski Wykaz terminów w kodeksie cywilnym oraz w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym Palestra 10/9(105)wkladka, 1-39 1966
W kładka do n-ru 9 Palestry z 1966 r. KAROL POTRZOBOWSKI WYKAZ TERMINÓW W KODEKSIE CYWILNYM oraz W KODEKSIE RODZINNYM I OPIEKUŃCZYM WYDAWNICTWO PRAWNICZE Warszawa 1966
OBJAŚNIENIA 1. Liczby skorowidza alfabetycznego oznaczają num ery pozycji wykazu te r m inów: 2. W ru bryce drugiej w ykazu druk tłusty oznacza, że podany term in m a ch arak te r term inu przedaw nienia w w ypadku sądowego lub arbitrażow ego dochodzenia roszczeń, z którego upływ em wygasa praw o w niesienia powództwa, przy czym term in przedaw nienia jest uw zględniany z urzędu. Należy jednak mieć na uwadze, że sąd, państw ow a kom isja arbitrażow a lub inny organ powołany do rozpoznaw ania spraw danego rodzaju może nie uw zględnić upływ u p rzedaw nienia, jeżeli term in przedaw nienia nie przekracza la t trzech, a opóźnienie w dochodzeniu roszczenia jest uspraw iedliw ione w yjątkow ym i okolicznościami i nie jest nadm ierne (art. 117 3). 3. Również tłustym drukiem oznaczono term iny prekluzyjne do w ykonania in nych p raw (np. praw a do uchylenia się od skutków praw nych oświadczenia woli, do przyjęcia lub odrzucenia spadku itd.), jak również do podejm ow ania pew nych czynności pozasądowych (np. zaw iadom ienia o poniesionej szkodzie pod rygorem w ygaśnięcia roszczeń, ośw iadczenia żony rozwiedzionej o pow rocie do poprzedniego nazw iska itd.). 4. Zestaw ienie nie obejm uje term inów przewidzianych w przepisach utrzym anych w mocy przez przep. w prow. k.c. 5. Przy korzystaniu z w ykazu term inów należy m ieć na uwadze, że zadaniem opracow ania jest jedynie ułatw ienie odnalezienia poszukiwanego term inu i że w obec ograniczonych rozm iarów w kładki część opisowa haseł uległa n iejed nokrotnie skróceniu w porów naniu z pełnym tekstem przepisu kodeksowego. Z tych względów Czytelnik pow inien dokonać sam odzielnej analizy i oceny odszukanego przepisu praw nego.
SKOROWIDZ ALFABETYCZNY Uwaga: Pierw sza liczba oznacza hasło podstawowe, następne hasła związane pośrednio z danym tem atem. A A gencyjna umowa: 26 A kcja pauliańska: 27, 76 A lim enty: 84.Alimenty dla żony rozwiedzionej: 85 H Hotele: 38, 24 J B ^Bankowy rachunek: 56 Bieg przedaw nienia: 5 Błąd: 3 Budowa: 11 B udow lane roboty: 28 C Ciężary realne: 12 Czyn niedozwolony: 47 Czynsz: 42, 36, 41, 43 D Darowizna: 31, 72, 82-.Depozyt sądowy: 32 Dostawa: 33 Dożywocie: 34 Dziecko: 86, 5, 91, 93 97 Dzieło: 35, 55 Dzierżawa: 36, 41 G Gospodarstwo rolne: 73, 21, 22 Groźba: 3 Gwarancja: 37 Jednostki gospodarki uspołecznionej: '68, 2, 5, 18, 20, 57, 65, 66 K Komis: 39, 24 K ontraktacja: 40 K u ratela: 87, 5, 92 M M ałżeńska wspólność m ajątkow a: 89 M ałżeństwo: 88, 4, 10 M ałżonek: 88, 5, 74, 82, 85, 89, 90 N N ajem: 41, 24 Najem płatność czynszu: 42 Najem wypowiedzenie: 43 N akłady: 13, 20, 41 Nazwisko dziecka: 91 Nazwisko żony: 90 Niedołęstwo, niedoświadczenie: 54 Niegodność dziedziczenia: 75 Nieruchom ość: 22, 23, 41, 48 3
o Przysposobienie: 94 Pszczoły: 15 Obliczanie term inów : 1 O dkupu praw o: 46 O drzucenie spadku: 76 O dsetki: 44 O dstąpienie od um owy: 45 Odszkodowanie: 47, 20, 41 Ojcostwo: 93, 95, 96 O pieka: 92, 5 Orzeczenie sądu lub kom isji a rb itra żowej : 9 Osoba praw na: 2, 18 Osoby bliskie: 77 Ośw iadczenie woli: 3 P Pełnoletność: 4 Pieniądze, papiery w artościow e, kosztowności: 16, 18 Pierw okupu praw o: 48 Pochodzenie dziecka: 93 Polecenie testam entow e: 78 Poręczenie: 49 Posiadanie: 14, 13, 22 Pożyczka: 50 Przechow anie: 51 Przedaw nienie dochodzenia roszczeń: 5, 18 20, 24, 35, 38, 40, 41, 47, 50, 52, 53, 56, 59, 60, 67, 69, 70, 78, 82 84, 92 P rzedaw nienie rozpoczęte przed 1.1.1965 r.: 6 Przedstaw icielstw o: 7 Przedw stępna um owa: 52 Przem ienne zobowiązania: 71 Przewóz: 54 Przyjęcie spadku: 76 Przym usow e położenie: 54 Przyrzeczenie publiczne: 55 R Rachunek bankow y: 56 R enta: 58 Rękojm ia za w ady: 57, 28, 37 Rzecz niczyja: 16, 15 Rzecz ruchom a: 16, 20, 22, 51, 53 Rzecz zgubiona, skradziona, utracona: S 16, 25 Skład: 59 Służebność: 17 Spadek: 80, 76 Spedycja: 60 Spółka: 61 Sprzedaż: 62, 57 Sprzedaż n a próbę: 63 Sprzedaż na raty: 64 s Świadczenie: 65 Świadczenie okresowe: 5 Św iadczenie w zajem ne: 66 T T erm iny (obliczania): 1 T estam ent: 81, 78, 83 U Ubezpieczenie: 67 Ubezwłasnowolniona osoba: 5, 10, 83, 96 Uchylenie się od skutków praw nych ośw iadczenia woli: 3 4
Umowy m iędzy jednostkam i gospodark i uspołecznionej: 68 U znanie dziecka: 95 U znanie za zm arłego: 8, 9 Użyczenie: 69 U żytkow anie: 18 U żytkow anie w ieczyste: 19 W W ady rzeczy: 57 W ieczyste użytkow anie: 19 W łasność: 20, 13, 16 W spólność m ajątkow a m ałżeńska: 89 W spółwłasność: 21 W ypow iedzenie um ow y: 26, 36, 43, 56, 61, 70 Wyzysk: 54 Z Zachowek: 82 Zapis: 83 Zaprzeczenie ojcostwa: 96 Zarząd m ajątkiem dziecka: 97, 92 Zasiedzenie: 22, 16 Zasiedzenie rozpoczęte przed 1.1.1965 r.: 23 Zastaw : 24 Zawieszenie biegu przedaw nienia: 5 Zdolność do czynności praw nych: 10 Zlecenie: 70 Znalazca: 25, 16 Znalezione rzeczy: 16 Zniesienie współwłasności: 21 Zobowiązania przem ienne: 71 Zw ierzęta: 16, 57 5
KODEKS CYWILNY Księga pierwsza CZĘŚĆ OGÓLNA 1. OBLICZANIE TERMINÓW koniec term inu oznaczonego w dniach (111 1) ------------- w tygodniach, m iesiącach, latach (112) przy obliczaniu wieku- osoby fizycznej (112) z upływ em ostatniego dnia z upływ em dnia, który nazw ą lub datą odpow iada początkow em u dniowi term inu z początkiem ostatniego dnia przypadającego na w olny od pracy (115) dzień ustawowo z upływ em dnia następnego term in oznaczony na początek, środek lub koniec m iesiąca (113 1) półmiesięczny (113 2) miesięczny (114) roczny (114) w razie pow stania skutków czynności p ra w nej w oznaczonym term in ie (116 1) ustania skutków czynności praw nej w oznaczonym term in ie (116 2) 1, 15 lub ostatni dzień m iesiąca 15 dni 30 dni 365 dni w edług przepisów o w arunku zaw ieszającym według przepisów o w arunku rozw iązującym 2. OSOBOWOŚĆ PRAWNA uzyskanie osobowości praw nej przez p rzedsiębiorstw a państw ow e i ich zjednoczenia, spółdzielnie oraz kółka rolnicze i ich związki, inne jednostki organizacyjne (37 1) z chw ilą w pisu do rejestru
3. OŚWIADCZENIE WOLI uchylenie się od skutków praw nych ośw iadczenia w oli: w razie błędu (88 2) groźby (88 2) 1 rok od w ykrycia błędu 1 rok od u stan ia stan u obawy 4. PEŁNOLETNOSĆ z chw ilą ukończenia lub zaw arcia m ałżeństw a przez m ało letniego (10) 5. PRZEDAWNIENIE w stosunkach m iędzy jednostkam i gospod ark i uspołecznionej podlegającym i p ań stw ow em u arbitrażow i gospodarczem u (118) w innych stosunkach (118) ------------dla roszczeń o św iadczenia okresowe (118) roszczenia stw ierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu lub innego organu, orzeczeniem sądu polubownego, ugodą zaw artą przed sądem lub sądem p o lu bow nym (125 1) o św iadczenia okresow e należne w przy szłości (125 1) stw ierdzonego praw om ocnym orzeczeniem państw owej kom isji arbitrażow ej (125 2) upraw nienie sądu, państw ow ej kom isji a r bitrażow ej lub innego organu do n ieuw zględnienia upływ u przedaw nienia (117 3) początek biegu przedaw nienia (120 1) ------------, jeżeli w ym agalność zależy od podjęcia określonej czynności przez u p raw nionego (120 1) ------------- roszczeń o zaniechanie (120 2 ). 18 la t 1 rok, chyba że przepisy szczególne przew idują inny term in 10 lat 3 lata, chyba że przepisy szczególne przew idują k ró t szy term in 10 lat 3 lata 1 rok od dnia, w którym orzeczenie stało się w ykonalne jeżeli term in nie przekracza 3 lat, a opóźnienie je st u sp raw iedliw ione od dnia w ym agalności ro szczenia od dnia, w którym roszczenie stałoby się w ym agalne, gdyby upraw niony podjął czynność w najw cześniej możliwym term inie od dnia, w którym osoba, przeciw ko której roszczenie przysługuje, nie zastosow ała się do treści roszczenia 7
zaw ieszenie b ąd ź nierozpoczęcie biegu p rzedaw nienia: co do roszczeń dzieci przeciw ko rodzicom (121 p k t 1) ------------osób nie m ających pełnej zdolności do czynności praw nych p rzeciwko osobom spraw ującym opiekę lub k u ratelę (121 p k t 2) ------------jednego z m ałżonków przeciw ko drugiem u (121 pkt 3) w szelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej upraw niony nie może ich dochodzić przed sądem, p aństw o w ą kom isją arbitrażow ą lub innym organem (121 p k t 4) w razie przerw ania przedaw nienia przez czynność w postępow aniu przed sądem, państw ow ą kom isją arbitrażow ą, innym organem albo przed sądem polubownym (124 2) koniec okresu przedaw nienia względem osoby, która nie m a pełnej zdolności do czynności praw nych, lub przeciw ko osobie, co do której istnieje podstaw a do jej całkow itego ubezw łasnow olnienia (122) przez czas trw an ia w ładzy rodzicielskiej przez czas spraw ow ania opieki lub kurateli m ałżeń przez czas trw an ia stw a przez czas trw an ia przeszkody przez czas trw an ia postępow ania 2 la ta od ustanow ienia przedstaw iciela ustawowego lub od ustania przyczyny jego u sta now ienia U w a g a. J e ż e li te r m in p rz e d a w n ie n ia je s t k ró ts z y n iż 2 la ta, je g o b ie g lic z y s ię od d n ia u s ta n o w ie n ia p rz e d s ta w ic ie la u s ta w o w e g o a lb o o d d n ia, w k tó r y m u s ta ła p r z y c z y n a je g o u s ta n o w ie n ia 6. PRZEDAWNIENIE ROZPOCZĘTE PRZED 1.1.1965 R. jeżeli term in przedaw nienia jest krótszy niż w edług przepisów dotychczasowych, bieg przedaw nienia rozpoczyna się 1.1.1965 r. U w a g a. J e ś li je d n a k w m y ś l p rz e p is ó w d o ty c h c z a s o w y c h p rz e d a w n ie n ie n a s tą p iło b y w c z e ś n ie j, p rz e d a w n ie n ie n a s tę p u je z u p ły w e m te g o w c z e ś n ie jsz e g o te r m in u (X X X V p k t 2) 7. PRZEDSTAWICIELSTWO potw ierdzenie umowy zaw artej bez um o- ""ćowania albo z przekroczeniem zakresu (103 2) w odpow iednim term inie 8
potw ierdzenie um owy zaw artej przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności praw nych przez jej przedstaw iciela u stawowego (18 3) w odpowiednim term inie 8. UZNANIE ZA ZMARŁEGO w razie zaginięcia w okolicznościach nie w ym ienionych niżej (art. 29 1) 10 la t od końca roku k alendarzowego, w którym zaginiony w edług istniejących w iadom ości jeszcze żył, n ato m iast 5 lat, jeżeli w chwili uznania za zm arłego ukończyłby 70 lat U w ag a. U z n a n ie za z m a rłe g o n ie m o ż e je d n a k n a s tą p ić p r z e d k o ń c e m r o k u k a le n d a r z o w e g o, w k tó r y m z a g in io n y u k o ń c z y łb y 23 la ta (29 2) ------------w czasie podróży pow ietrznej lub m orskiej w zw iązku z k atastro fą s ta t ku lub okrętu albo innym szczególnym zdarzeniem (30 1) początek biegu term in u sześciom iesięcznego w razie niem ożności stw ierdzenia k a tastrofy statk u lub o k rętu (30 2) w razie zaginięcia w zw iązku z bezpośrednim niebezpieczeństw em dla życia nie przew idzianym w art. 30 1 i 2 (30 3) 6 miesięcy od dnia, w którym n astąp iła k atastro fa albo in ne szczególne zdarzenie z upływ em roku od dnia, w którym statek lub okręt m iał przybyć do portu przeznaczenia, a w braku portu z upływ em 2 lat od dnia, w którym była ostatnia w iadomość 1 rok od dnia, w którym n iebezpieczeństw o ustało lub powinno było ustać U w ag a. J e ż e li k o n ie c te r m in ó w p rz y p a d a na o k re s w o jn y lu b d z ia ła ń w o je n n y c h, u z n a n ie za z m a rłe g o n ie m o że n a s tą p ić p rz e d u p ły w e m r o k u, lic z ą c o d k o ń c a r o k u k a le n d a r z o w e g o, w k tó r y m w o jn a lu b d z ia ła n ia w o je n n e z o s ta ły z a k o ń c z o n e, ć h y b a że w e d łu g o k o lic z n o śc i n ie m o g ły o n e m ie ć w p ły w u n a w ia d o m o śc i o ż y c iu z a g in io n e g o (X X X I) 9. UZNANIE ZA ZMARŁEGO W ZWIĄZKU Z WOJNĄ w razie zaginięcia w zw iązku z braniem udziału w działaniach w ojennych lub przebyw aniem na obszarze objętym działaniam i w ojennym i (XXVIII) po upływ ie roku od końca roku kalendarzow ego, w k tó rym działania w ojenne zostały zakończone 9
pozbaw ienia wolności w czasie wojny lub działań w ojennych przez w ładze obcego państw a i osadzenia w m iejscu, w którym groziło życiu szczególne niebezpieczeństw o (XXIX) w yw iezienia przym usow ego, podczas w ojny lub działań w ojennych, poza g ra nice p aństw a (XXX) po upływ ie roku od końca roku kalendarzow ego, w k tó rym działania w ojenne zostały zakończone po upływ ie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym w edług istniejących wiadom ości zaginiony jeszcze żył, nie wcześniej jednak niż po upływ ie 2 la t od końca roku kalendarzow ego, w k tó rym w ojna lub działania w o jenne zostały zakończone U w a g a. B ie g te r m in ó w do u z n a n ia za z m a rłe g o, lic z o n y c h o d k o ń c a r o k u k a le n d a r z o w e g o, w k tó r y m w o jn a lu b d z ia ła n ia w o je n n e z o s ta ły z ak o ń c z o n e, ro z p o c z y n a się d la z a g in io n y c h w z w ią z k u z w o jn ą 1939 1945 z d n ie m 9 m a ja 1945 r. (X X X II) i 10. ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH całkow ity brak zdolności: osoby które nie ukończyły oraz osoby ubezw łasnow olnione całkowicie (12) ograniczona zdolność: osoby będące w w ieku o raz osoby ubezw łasnow olnione częściowo (15) p ełna zdolność: z chw ilą ukończenia (art. 11) lub zaw arcia m ałżeństw a przez m ałoletniego (10 2) 13 lat 13 18 lat 18 lat Księga druga WŁASNOŚĆ I INNE PRAWA RZECZOWE 11. BUDOWA w ciągu 1 m iesiąca od rozpo- częcia budow y; może być dochodzone naw et przed jej rozpoczęciem w ygaśnięcie roszczenia posiadacza nieruchomości o w strzym anie budow y (347) 10
12. CIĘŻARY REALNE w ykupienie ciężarów realnych (z w y ją t kiem świadczeń należnych dożywotnikowi i ciężarów realnych ustanow ionych n a czas życia uprawnionego) ustanow ionych przed dniem 1.1.1947 r. (XLVI) za trzym iesięcznym w ypow iedzeniem bez w zględu na zastrzeżenia przeciw ne 13. NAKŁADY roszczenie sam oistnego posiadacza przeciw ko właścicielowi o zw rot nakładów na rzecz (229 1), a gdy przysługuje jednostce gospodarki uspołecznionej (229 2) 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 5 lat od dnia zw rotu rzeczy 14. POSIADANIE w ygaśnięcie roszczenia o przyw rócenie s ta nu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń (344) p atrz: N akłady, W łasność po upływ ie 1 roku od chwili naruszenia 15. PSZCZOŁY nabycie w łasności w yrojonych pszczół (182) jeśli w łaściciel nie odszukał pszczół w ciągu 3 dni od daty w yrojenia 16. RZECZ RUCHOMA nabycie w łasności rzeczy niczyjej (181) ------------od osoby nie upraw nionej do rozporządzania rzeczą (169 1), z zastrzeżeniem jed n ak postanow ień art. 169 2 przez nabyw cę w łasności rzeczy zgubionej, skradzionej lub w inny sposób u tr a conej przez w łaściciela (169 2) ------------pieniędzy i dokum entów na okaziciela, rzeczy n a licytacji publicznej lub w toku postępow ania egzekucyjnego (169 2) z chw ilą objęcia w posiadanie sam oistne z chw ilą objęcia rzeczy w posiadanie, jeśli nabyw ca działa w dobrej w ierze z upływ em 3 la t od chwili zgubienia, skradzenia lub utraty z chw ilą objęcia w posiadanie U w ag a. P r z e p is ó w o o c h ro n ie n a b y w c y ~ w d o b re j w ie rz e n ie s to s u je s ię w r a z ie z b y c ia rz e c z y r u c h o m e j n a le ż ą c e j d o p rz e d m io tó w u rz ą d z e n ia trw a łe g o p a ń s tw o w e j je d n o s tk i o rg a n iz a c y jn e j (171) U
nabycie przez P aństw o w łasności znalezionych pieniędzy, papierów wartościow ych, kosztow ności o raz rzeczy m ających w a r tość naukow ą lub artystyczną (187) przez znalazcę w łasności innych znalezionych rzeczy (187 i 183 1) przez P aństw o rzeczy m ającej znaczniejszą w artość m aterialną albo w artość naukow ą lub artystyczną, znalezionej w tak ich okolicznościach, że poszukiw a nie w łaściciela byłoby oczywiście bezcelowe (189) jeśli nie zostaną odebrane przez upraw nionego w ciągu roku od dnia w ezw ania przez w łaściwy organ, a w razie niem ożności w ezw ania w ciągu 2 la t od ich znalezienia jak w yżej, jeśli znalazca zaw iadom ił niezwłocznie osobę upraw nioną do odbioru lub w łaściw y organ państw owy z chw ilą znalezienia rzeczy U w ag a. P r z e p is y o rz e c z a c h z n a le z io n y c h s to s u je s ię o d p o w ie d n io d o rz e c z y p o rz u c o n y c h b e z z a m ia r u w y z b y c ia s ię w ła s n o ś c i, ja k ró w n ie ż d o z w ie r z ą t, k tó r e z a b łą k a ły s ię lu b u c ie k ły (183 2) patrz: W łasność, Zasiedzenie, Znalazca. 17. SŁUŻEBNOŚĆ w ygaśnięcie służebności gruntow ej (293) osobistej (299) w skutek przez 10 lat niewykonyw ania najpóźniej ze śm iercią u praw nionego 18. UŻYTKOWANIE ustanow ienie n a rzecz osoby fizycznej (266) m aksym alnie do końca jej życia ------------osoby praw nej nie będącej jednostką gospodarki uspołecznionej (284 2) na czas nie dłuższy niż 10 lat na rzecz rolniczej spółdzielni p ro d uk- może być bezterm inow e cyjnej na gruncie stanow iącym w łasność państw ow ą (271) obowiązek zaw iadom ienia w łaściciela o dochodzeniu przez osobę trzecią roszczeń dotyczących w łasności (261) nabycie przez użytkow nika w łasności pieniędzy lu b innych rzeczy oznaczonych ty l ko co do gatunku (264) niezwłocznie z chw ilą w ydania 12
w ygaśnięcie użytkow ani«(255, 266, 271, 284) przedaw nienie roszczeń w zajem nych w łaściciela i użytkow nika (263 1) przysługujących jednostce gospodarki uspołecznionej (263 2) a) z upływ em czasu, na jaki było ustanow ione b) w skutek niew ykonyw ania przez 10 lat c) ze śm iercią osoby up raw nionej d) z chw ilą ustania osoby praw nej nie będącej je d nostką gospodarki uspołecznionej e) z chw ilą likw idacji ro ln i czej spółdzielni p ro d uk cyjnej z upływ em roku od dnia zw rotu rzeczy > z upływ em 5 lat od dnia zw rotu rzeczy 19. UŻYTKOWANIE WIECZYSTE czas trw ania (296 1) przedaw nienie roszczeń w zajem nych (243) od 40 do 99 la t z praw em ponow ienia 3 lata od chwili zw rotu terenu *0. WŁASNOŚĆ roszczenia o w ydanie rzeczy oraz o Drzyw rócenie stanu zgodnego z praw em w razie naruszenia własności w inny sposób niż przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą (222 2 i 223 1) o w ydanie rzeczy ruchom ej stanow iącej w łasność państw ow ą (223 2) ---------------------- stanow iącej przedm iot urządzenia trw ałego w stosunkach między jednostkam i gospodarki uspołecznionej podlegająrych państw ow em u arb itrażowi gospodarczemu (223 3) przedaw nienie roszczenia w łaściciela przeciwko sam oistnem u posiadaczowi o w y nagrodzenie za korzystanie z rzeczy (229 1) ------------------------- o zwrot pożytków lub o ich w artości, jak również o napraw ienie szkody z powodu pogorszenia rzeczy (229 1) nie ulegają przedaw nieniu, jeśli dotyczą nieruchom ości nie ulega przedaw nieniu, jeśli przysługuje przeciwko osobie fizycznej lub osobie praw nej nie będącej jednostką gospodarki uspołecznionej przedaw nia się z upływem 10 lat 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 13
roszczenia z art. 229 1 przysługujące jednostce gospodarki uspołecznionej (229 2) Se la t od dnia zw rotu rzeczy U w ag a. P r z e p is y d o ty c z ą c e te r m in ó w z a w a r te w a r t. 239 s to s u je s ię o d p o w ie d n io d o s to s u n k u p o m ię d z y w ła ś c ic ie le m rz e c z y a p o s ia d a c z e m z a le ż n y m, je ż e li z p r z e p is ó w re g u lu ją c y c h t e n s to s u n e k n ie w y n ik a n ic in n e g o (230) II. WSPÓŁWŁASNOŚĆ roszczenie o zniesienie w spółw łasności (220) w yłączenie upraw nienia do zniesienia w spółw łasności (210) roszczenie o zniesienie w spółw łasności n ie ruchom ości, zw iązanej z odrębną w łasnością lokalu (136) żądanie rachunku z zarządu rzeczą w spóln ą (208) rozłożenie n a raty dopłat i sp łat przy zniesieniu w spółw łasności (212 3) w aru n ek nieprzerw anej pracy w gospodarstw ie rolnym przy zniesieniu w spółw łasności (214 2, 218) nie ulega przedaw nieniu do 5 la t z praw em ponow ienia ulega zawieszeniu, dopóki trw a odrębna własność lokali w odpow iednich term inach do 10 lat co najm niej rok 22. ZASIEDZENIE nabycie w łasności nieruchom ości przez posiadacza sam oistnego (172) ------------, jeżeli w łaściciel je st m ałoletni (173) ------------, jeżeli nieruchom ość jest przedm iotem w łasności państw ow ej (177) części nieruchom ości rolnej, jeżeli zbycie tej części byłoby niedopuszczalne w edług przepisów o ograniczeniu podziału gospodarstw rolnych (178, XLIV) rzeczy ruchom ej przez posiadacza sam oistnego w dobrej w ierze (174) 10 la t posiadania w dobre} w ierze, 20 la t w zlej w ierze zasiedzenie nie może się skończyć przed upływ em 2 la t od uzyskania pełnoletności przez w łaściciela nigdy możność zasiedzenia je st w y łączona, chyba że bieg zasiedzenia skończył się przed 6.VII.1965 r. nieprzerw ane posiadanie od 3 la t 14
23. ZASIEDZENIE NIERUCHOMOŚCI (przy rozpoczęciu biegu te rm in u przed w e j ściem w życie kodeksu cywilnego): jeżeli term in zasiedzenia jest krótszy niż w edług przepisów dotychczasowych, bieg zasiedzenia rozpoczyna się 1.1.1965 r. U w ag a. J e ś li J e d n a k w m y ś l p rz e p is ó w d o ty c h c z a s o w y c h z a s ie d z e n ie u p ły w a ło b y w c ześn ie j, z a s ie d z e n ie n a s tę p u je z u p ły w e m te g o w c z e ś n ie js z e g o te r m in u (X L I g 2) jeżeli zasiedzenie w edług przepisów obow iązujących przed dniem 1.1.1947 r. nie byłoby możliwe, term in zasiedzenia biegnie od i ulega skróceniu o czas, w ciągu którego istn iał stan rzeczy prow adzący do zasiedzenia przed tą datą, jednakże najw yżej o połow ę (XLII) 1.1.1947 r. 24. ZASTAW w ygaśnięcie zastaw u (325, 323) przy um ow ie najm u (671), przy u słu gach hotelow ych itp. (850, 851) przy um ow ie kom isu (773 1) U w ag a. U sta w o w e p ra w o z a s ta w u n ie p rz y s łu g u je, g d y k o m ite n te m je s t p a ń s tw o w a je d n o s tk a o r g a n iz a c y jn a (773 3) zgłoszenie praw a zastaw u z ty tu łu umowy najm u w razie usunięcia rzeczy n a mocy zarządzenia o rganu państw ow ego (671 3) przedaw nienie roszczeń zastaw cy i zastaw nik a (322 1) przysługujących jednostce gospodarki uspołecznionej (322 2) 25. ZNALAZCA zgłoszenie roszczenia o znaleźne (186) z chw ilą zw rotu rzeczy zastaw cy lub w razie przeniesienia w ierzytelności z w y łączeniem zastaw u z chw ilą usunięcia rzeczy z przedm iotu najm u z chw ilą u tra ty możności rozporządzania rzeczą przez kom isanta trzy dni 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 5 la t od dnia zw rotu rzeczy do chw ili w ydania rzeczy osobie upraw nionej 15
Księga trzecia ZOBOWIĄZANIA 26. AGENCYJNA UMOWA wypow iedzenie um owy zaw artej n a czas nie oznaczony (763) 3 m iesiące n a koniec m iesiąca kalendarzow ego 27. AKCJA PAULIANSKA uznanie czynności praw nej dokonanej z pokrzyw dzeniem w ierzycieli za bezskuteczn ą (534) 5 la t od daty czynności 28. BUDOWLANE ROBOTY obowiązek zaw iadom ienia inw estora o p rzeszkodach w praw idłow ym prow adzeniu ro bót (651) rękojm ia za w ady obiektu, skutki opóźnienia, w adliw e w ykonyw anie, odstąpienie od umowy (656 1) szczególne term iny do w ykonania u p raw nień z ty tu łu rękojm i za w ady obiektu (656 2) niezwłocznie jak przy um ow ie o dzieło określi rozporządzenie R a d j M inistrów 29. CZYN NIEDOZWOLONY patrz: Odszkodow anie 30. CZYNSZ patrz: D zierżawa, N ajem SI. DAROWIZNA odw ołanie darow izny w ykonanej (899 3) rozw iązanie umowy darow izny dokonanej przed ubezw łasnow olnieniem przez przedstaw iciela osoby ubezw łasnow olnionej (901) 1 rok od daty powzięcia w iadomości o niewdzięczności 2 lata od w ykonania umowy 22. DEPOZYT SĄDOWY odbiór depozytu przez dłużnika (469 1) zaw iadom ienie w ierzyciela o złożeniu do depozytu (468 1) każdej chw ili do czasu zgłoszenia żądania przez w ierzyciela niezwłocznie po złożeniu do depozytu 16
33. DOSTAWA odstąpienie od umowy w razie opóźnienia dostaw y (610) term in do w ykonania w ezw ania do zmiany sposobu realizacji przedm iotu dostaw y (611) 34. DOŻYWOCIE uznanie um owy za bezskuteczną przez upraw nionego do alim entacji (916) 35. DZIEŁO odstąpienie od umowy w razie zwłoki w w ykonaniu dzieła (635) term in do w ykonania w ezw ania do zm iany sposobu realizacji dzieła w ykonyw a nego w adliw ie lub sprzecznie z umową (636 1) do usunięcia w ad dzieła (637 1) do w spółdziałania przy w ykonyw aniu dzieła (640) przedaw nienie roszczeń w ynikających z um ow y o dzieło (646) 36. DZIERŻAWA dzierżawę zaw artą na czas dłuższy niż 10 la t {wczytuje się po upływ ie tego te r m inu za zaw artą na w b rak u w ypow iedzenia n a rok przed upływem trzechlecia dzierżaw a przedłuża się n a dalsze (695) płatność czynszu w b rak u odm iennej um o w y w term inie zwyczajowo przyjętym, a w b rak u zw yczaju (699) wypow iedzenie dzierżawy gru n tu rolnego w b rak u odm iennej umowy (704) innej (704) w razie zwłoki z zapłatą czynszu co najm niej za dw a pełne okresy płatności, a gdy czynsz jest płatny rocznie, w r a zie zwłoki z zapłatą ponad trzy m iesiące (703) bez w yznaczenia term in u dodatkow ego w edług oznaczenia przez w zywającego 5 la t od daty umowy bez w yznaczenia term inu dodatkowego według oznaczenia przez w zy- + wającego 2 la ta od daty oddania dzieła lub od dnia, w którym dzieło m iało być oddane 3 lata 3 lata półrocznie z dołu jeden rok naprzód na koniec roku dzierżawnego sześć miesięcy naprzód przed term inem roku dzierżawnego bez zachow ania term in u w y pow iedzenia, jednakże z udzieleniem dodatkow ego trzym iesięcznego term inu do zapłaty zaległego czynszu U w ag a. W s p ra w a c h n ie u re g u lo w a n y c h w a r t. 695 708 s to s u je s ię o d p o w ie d n io p rz e p is y o n a jr a n ie (694) i W y k a z te rm in ó w 1?
37. GWARANCJA term in gw arancji w razie b rak u term inu umownego (577 2) ponow ny bieg term inu gw arancji w razie dostarczenia rzeczy w olnej od w ad lub dokonania istotnych n ap raw rzeczy sprzedanej (581 1) przedłużenie term inu gw arancji w innych w ypadkach (581 2) w ykonanie upraw nień z ty tu łu rękojm i za w ady fizyczne (581 3) 1 rok od dnia w ydania rzeczy od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od w ad lub zwrócenia rzeczy napraw ionej o czas, w ciągu którego k u pujący nie m ógł z rzeczy k o rzystać 3 m iesiące od upływ u te rm i nu gw arancji 38. HOTELE I PODOBNE ZAKŁADY obowiązek zaw iadom ienia o szkodzie pod rygorem w ygaśnięcia roszczeń (847) przedaw nienie roszczeń z ty tu łu u traty lub uszkodzenia w niesionych rzeczy (848) przedaw nienie roszczeń przedsiębiorstw hotelow ych i gastronom icznych (851) patrz: Zastaw niezwłocznie po powzięciu wiadom ości o szkodzie 6 m iesięcy od daty powzięcia wiadom ości o szkodzie, a w każdym razie 1 rok od zaprzestania korzystania z usług Z lata 39. KOMIS obowiązek zaw iadom ienia kom isanta przez kom itenta o nieuznaniu czynności za dokon aną na jego rach un ek (768 2) obowiązek zaw iadom ienia kom itenta przez kom isanta o sprzedaży rzeczy narażonej n a zepsucie (769 1) nabycie przez kom isanta roszczenia o zap łatę prow izji (772 1) p atrz: Zastaw niezwłocznie niezwłocznie z chwilą otrzym ania rzeczy lub ceny przez. kom itenta 40. KONTRAKTACJA obow iązek odbioru produktów przez kontrak tu jąceg o (613 1) obow iązek zgłoszenia przez p roducenta n ie możności dostarczenia przedm iotu k o n trak ta cji (623) przedaw nienie roszczeń w zajem nych p ro ducenta i kontraktującego (624 1) w term inie um ownym w term inie um ownym 2 la ta od spełnienia św iadczenia lub od dnia, w którym 18
w razie spełniania św iadczenia częściam i (624 2) św iadczenie pow inno być spełnione 2 lata od dnia, w którym spełniono ostatnie św iadczen ie częściowe 41. NAJEM U w a g a. N a le ż y m ie ć n a u w a d z e, że p rz e p is a r t. 659 692 k.c. s to s u je s ię d o n a jm u lo k a li m ie s z k a ln y c h i u ż y tk o w y c h, k t ó r y w y n ik a z u m o w y a lb o z p rz e w id z ia n e j w p r a w ie lo k a lo w y m d e c y z ji o rg a n u p a ń stw o w e g o, ty lk o o ty le, o ile s to s u n e k te n n ie j e s t o d m ie n n ie u r e g u lo w a n y w p rz e p is a c h p r a w a lo k a lo w e g o (680). w razie niezachow ania form y pisem nej um ow y n ajm u nieruchom ości lub pomieszczenia n a czas dłuższy niż rok, poczytuje się um owę zaw artą n a czas (660) zaw arcia n ajm u n a czas dłuższy niż la t 10, najem poczytuje się po upływ ie tego term inu za zaw arty na czas (661) przedłużenie n ajm u w razie używ ania rzeczy za zgodą w ynajm ującego po upływ ie term inu um ownego lub w ypow iedzenia na czas (674) term in do w ykonania przez w y n ajm ującego w ezw ania do napraw przedm iotu najm u obciążających w ynajm ującego (663) obowiązek zaw iadom ienia w ynajm ującego o dochodzeniu przez osobę trzecią roszczeń dotyczących rzeczy n ajętej (665) ------------o potrzebie obciążających go n a p raw (666 2) przedaw nienie roszczeń o napraw ienie szkody, o zw rot nakładów, o zw rot n a d płaconego czynszu (677) p atrz: Zastaw nie oznaczony nie oznaczony nie oznaczony w edług oznaczenia przez n a jem cę niezwłocznie niezwłocznie 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 42. NAJEM (płatność czynszu) U w a g a : j a k d o p o z. 41 płatność czynszu w b rak u postanow ień um ow nych: przy najm ie trw ającym do m iesiąca (669 2) za cały czas n ajm u 19
przy najm ie trw ający m dłużej niż m iesiąc albo przez czas nie oznaczony (669 2) dodatkowy term in do zapłaty zaległego czynszu przy najm ie lokali m ieszkalnych i użytkow ych (687) miesięcznie do dziesiątego dnia m iesiąca 1 miesiąc 43. NAJEM (wypowiedzenie) U w a g a : ja k d o p o z. 41 w ypow iedzenie n ajm u w razie: w ad uniem ożliw iających używ anie rz e c z y (664 2) używ ania rzeczy w sposób sprzeczny z um ow ą lub przeznaczeniem albo n a ra żenia rzeczy na u tra tę lub uszkodzenie (667 2) zwłoki z zapłatą co najm niej za dwa pełne okresy płatności (672) w ad lokalu zagrażających zdrow iu (682) w ykraczania w sposób rażący lub u p o r czywy przeciw ko porządkow i dom ow e m u (685) w ypow iedzenie najm u w b rak u term inów um ow nych: jeżeli czynsz płatny jest w odstępach dłuższych niż m iesiąc (673 2) ------------- jest m iesięcznie (673 2) --------------- jest w krótszych odstępach czasu (673 2) gdy najem jest dzienny (673 2) przy miesięcznym płaceniu czynszu i um ow ie zaw artej na czas nie oznaczony, jeżeli przedm iotem najm u jest lokal m ieszkalny lub użytkow y (688) w ypow iedzenie najm u przez nabyw cę w razie zbycia rzeczy n ajętej (678 1) U w a g a. U p ra w n ie n ie n ie p r z y s łu g u je, je ż e li u m o w a b y ła z a w a r ta n a c z a s o z n a c z o n y z z a c h o w a n ie m f o r m y p is e m n e j i z d a t ą p e w n ą, a rz e c z z o s ta ła n a je m c y w y d a n a (678 2); n ie p r z y s łu g u je ró w n ie ż p rz y n a jm ie lo k a li m ie s z k a ln y c h, c h y b a że n a je m c a n ie o b ją ł lo k a lu (692) obowiązek zaw iadom ienia zbywcy o p rzed wczesnym w ypow iedzeniu najm u przez n a byw cę (679 2) b e z zachow ania term inów wypow iedzenia trzy m iesiące n a konlee k w artału kalendarzow ego jeden m iesiąc n a koniec m iesiąca kalendarzow ego trzy dni jeden dzień trzy m iesiące na koniec m iesiąca kalendarzow ego w term inie ustaw ow ym niezwłocznie 20
wypow iedzenie, w razie śm ierci najem cy przez osoby bliskie z nim m ieszkające, n a j m u lokalu m ieszkalnego (691) w term inie ustaw ow ym 44. ODSETKI płatność w b rak u odm iennej um owy (360) gdy term in płatności sum y pieniężnej jest krótszy niż rok (360) co roku z dołu jednocześnie z zapłatą sum y 45. ODSTĄPIENIE OD UMOWY um ow ne praw o odstąpienia (395 1) w ciągu term inu określonegow umowie 46. ODKUPU PRAWO w okresie przew idzianym w umowie, nie dłużej jed n ak niż U w ag a. T e rm in d łu ż sz y u le g a s k ró c e n iu d o 5 la t (593 1) 5 lat 47. ODSZKODOWANIE przedaw nienie roszczenia o napraw ienie szkody w yrządzonej czynem niedozw o lonym (442 1) w każdym jednak razie (442 1) przedaw nienie roszczenia o napraw ienie szkody w ynikłej ze zbrodni lub w ystępku (442 2) 3 lata od dnia, w którym' poszkodowany dowiedział sięo szkodzie i osobie obow iązanej do jej napraw ienia 10 lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie w y rządzające szkodę 10 lat od dnia popełnienia przestępstw a 48. PIERWOKUPU PRAWO zaw iadom ienie o treści umowy sprzedaży zaw artej z osobą trzecią (598 1) w ykonanie praw a pierw okupu w braku term inów umow nych: co do nieruchom ości (598 2) co do innych rzeczy (598 2) 49. PORĘCZENIE odwołanie bezterm inowego poręczenia dług przyszły (878) za niezwłocznie 1 m iesiąc od otrzym ania zaw iadom ienia o sprzedaży 1 tydzień od otrzym ania zaw iadom ienia o sprzedaży w każdym czasie 21
obow iązek zaw iadom ienia poręczyciela o opóźnieniu spełnienia św iadczenia przez dłużnika (880) żądanie poręczyciela, żeby W ierzyciel w ezw a ł dłużnika do zapłaty przy n ie oznaczonym term inie płatności długu albo przy płatności długu zależnej od w ypow iedzenia <882) zaw iadom ienie dłużnika o dochodzeniu roszczenia przez w ierzyciela (884 1) o dokonanej zapłacie długu (885) poręczyciela o w ykonaniu zobowiązania przez dłużnika (886) 50. POŻYCZKA przedaw nienie roszczenia o w ydanie p rzed m iotu pożyczki (722) zw rot pożyczki w razie b rak u term inu um ownego (723) 51. PRZECHOWANIE zaw iadom ienie składającego o złożeniu rzeczy u innej osoby (840 1) żądanie zw rotu rzeczy przez składającego (844 1) odebrania rzeczy przez przechow aw cę: jeżeli w skutek okoliczności, których nie mógł przew idzieć, nie może p rzechowywać rzeczy jeżeli czas przechow ania nie był oznaczony albo przyjęto rzecz bez w ynagrodzenia (844 2) 52. PRZEDWSTĘPNA UMOWA przedaw nienie roszczenia o napraw ienie szkody oraz o zaw arcie um ow y p rzy rzeczonej (390 1) -----------------------w razie żądania zaw arcia umowy przyrzeczonej (390 3) 53. PRZEWÓZ przedaw nienie roszczeń z umow y przew o zu osób (778) niezwłocznie po upływ ie 6 m iesięcy od d a ty poręczenia lub pow stania długu niezwłocznie niezwłocznie niezwłocznie 6 miesięęp od chwili, gdy przedm iot m iał być w ydany 6 tygodni od wypowiedzenia przez dającego pożyczkę niezwłocznie w każdym czasie przed upływ em term in u oznaczonego w um ow ie w każdym czasie, byleby zw rot nie n astąpił w chw ili nieodpow iedniej dla sk ładającego 1 rok od dnia, w którym um ow a m iała być zaw arta 1 rok od praw om ocnego oddalenia żądania zaw arcia umow y przyrzeczonej 1 rok od w ykonania p rzewozu lub od dnia, w którym m iał być w ykonany 22
z umowy przewozu r z e c z y (792). między przew oźnikam i (793) obow iązek zaw iadom ienia odbiorcy o n a dejściu przesyłki (784) w ysyłającego o odmowie przyjęcia przesyłki przez odbiorcę (787) 1 rok od dostarczenia p rzesyłki lub od dnia, kiedy m iała być dostarczona 6 miesięcy od napraw ienia szkody lub od dnia w ytoczenia pow ództw a niezwłocznie niezwłocznie 54. PRZYMUSOWE POŁOŻENIE, NIE DOŁĘSTWO, NIEDOSWIADCZENIE w ygaśnięcie upraw nienia do zm iany w ysokości św iadczenia lub uniew ażnienia um o wy (388 2) 2 la ta od zaw arcia umowy 55. PRZYRZECZENIE PUBLICZNE ubieganie się o nagrodę za najlepsze dzieło lub za najlepszą czynność (921) w ciągu term inu określonego w przyrzeczeniu 56. RACHUNEK BANKOWY zgłoszenie niezgodności salda (728 2) rozw iązanie um owy przez w ypow iedzenie (730) zw rot środków pieniężnych zgromadzonych n a rachunku bankow ym w b rak u umowy uzależniającej obow iązek zw rotu od w ypow iedzenia (726) przedaw nienie roszczeń z w yjątkiem roszczeń o zw rot w kładów oszczędnościowych (731) 14 dni od otrzym ania w yciągu w każdym czasie na każde żądanie 2 lata 57. RĘKOJMIA ZA WADY zaw iadom ienie o w adach fizycznych rzeczy pod rygorem u traty upraw nień z ty tu łu rękojm i (563) ---------------------, gdy jej zbadanie jest w d a nych stosunkach p rzyjęte (563) ---------------- przy sprzedaży m iędzy je d nostkam i gospodarki uspołecznionej, m iędzy innym i osobam i w zakresie dzia- 1 m iesiąc od w ykrycia w ady 1 m iesiąc od upływ u czasu, w którym przy należytej sta ranności można było w adę w ykryć niezwłocznie po w ykryciu wady 23
łalności ich przedsiębiorstw a, między jednostkam i gospodarki uspołecznionej a inną osobą w zakresie działalności jej przedsiębiorstw a (563 2) zaw iadom ienie o w adach artyk ułów żyw nościow ych (563 1) U w a g a. U tr a ta u p ra w n ie ń z ty tu łu rę k o jm i n ie n a s tę p u je m im o n ie z a c h o w a n ia te rm in ó w, je ż e li s p rz e d a w c a w a d ę p o d s tę p n ie zata ił lu b z a p e w n ił k u p u ją c e g o, że w a d y n ie is tn ie ją (564) wygaśnięcie upraw nień z ty tu łu rękojm i: za w ady fizyczne (568 1) za w ady budynku (568 1) za w ady praw ne (576) U w a g a. W y k o n a n ie u p r a w n ie ń m o ż e n a s tą p ić p o u p ły w ie te r m in u, je ż e li s p rz e d a w c a w a d ę z a ta ił a lb o je ż e li p rz e d u p ły w e m t e r m in u k u p u ją c y z a w ia d o m ił s p rz e d a w c ę o w a d zie (568 2 i 3, 576 2 i 3) wygaśnięcie upraw nień z ty tu łu braków ilościowych w stosunkach m iędzy jedn o stkam i gospodarki uspołecznionej (569 2)»zawiadom ienie sprzedaw cy o konieczności sprzedaży rzeczy (567 3) o roszczeniach osoby trzeciej dotyczących rzeczy sprzedanej (573) w ady główne zw ierząt: term iny ujaw nienia i term iny zaw iadom ienia (571) term iny zgłoszenia choroby (572 1) zwierzęcia wygaśnięcie upraw nień z ty tu łu rękojm i (572 2) U w ag a. D o c z a s u w y d a n ia ro z p o rz ą d z e n ia Min is tr a R o ln ic tw a o b o w ią z u ją te r m in y o k re ś lo n e w ro z p o rz ą d z e n iu z d n ia 25.V I. 1934 r. (Dz. U. z 1934 r. N r 57, poz. 505) w term inach określonych w rozp. MHW z 2.III.1965 r. Dz. U. N r 12, poz. 83 1 rok 3 la ta od dnia w ydania rzeczy 1 rok od dowiedzenia się o w adzie bądź od praw om ocności orzeczenia w sporze z osobą trzecią 6 m iesięcy od dnia kiedy rzeczy zostały kupującem u w y dane niezwłocznie po dokonaniu sprzedaży niezwłocznie określi rozporządzenie M inistra Rolnictw a, 3 m iesiące od końca term inu rękojm i, przewidzianego w rozporządzeniu M inistra R olnictw a 58. RENTA płatność renty pieniężnej w b rak u odm iennej um ow y (904) miesięcznie z góry
59. SKŁAD w ygaśnięcie roszczeń przeciw ko przedsiębiorstw u składow em u (858 1) zaw iadom ienie o niew idocznych uszkodzeniach tow arów (858 1) w skutek zapłaty należności i odebrania tow aru bez zastrzeżeń tydzień od odebrania tow arów U w ag a. W y g a ś n ię c ie ro s z c z e ń n ie n a s tę p u je, g d y s z k o d a w y n ik ła z w in y u m y ś ln e j lu b ra ż ą c e g o n ie d b a ls tw a p rz e d s ię b io r s tw a (858 2) przedaw nienie roszczeń z umowy składu (859) 1 rok «0. SPEDYCJA przedaw nienie roszczeń z um owy spedycji (803): z ty tu łu uszkodzenia lub ubytku z ty tu łu całkow itej u traty przesyłki lub jej dostarczenia z opóźnieniem we w szystkich innych w ypadkach przedaw nienie roszczeń spedytora przeciw ko przewoźnikom i dalszym spedytorom oraz roszczeń między osobami, którym i spedytor posługiw ał się przy przewozie (804) 1 rok od dnia dostarczenia przesyłki od dnia, w którym przesyłka m iała być dostarczona od dnia w ykonania zlecenia 6 miesięcy od dnia napraw ienia szkody przez spedytora lub wytoczenia przeciwko niem u pow ództwa 61. SPÓŁKA żądanie podziału i w ypłaty zysków (868 1) ---------------------- przy spółce zaw artej na czas dłuższy (868 2) wypowiedzenie udziału w spółce zaw artej na czas nie oznaczony (869 1) w ypow iedzenie udziału w spółce z w ażnych powodów (869 2) wypowiedzenie udziału przez wierzyciela osobistego w spólnika w razie bezskuteczności egzekucji w ciągu sześciu miesięcy (870) po rozw iązaniu spółki z końcem każdego roku obrachunkow ego 3 miesiące na koniec roku obrachunkow ego bez zachowania term inów wypow iedzenia trzy m iesiące naprzód 62. SPRZEDAŻ przejście na kupującego korzyści i ciężarów oraz niebezpieczeństwa przypadkowej u traty lub uszkodzenia (548) z chw ilą w ydania rzeczy 25
sprzedaż n a rachunek kupującego w razie zw łoki w odbiorze rzeczy (551) obowiązek zaw iadom ienia kupującego o sprzedaży n a rachu n ek kupującego (551) odstąpienie od um ow y w razie zwłoki w zapłacie ceny za dostarczoną część rzeczy sprzedanych (552) przedaw nienie roszczeń z ty tu łu sprzedaży w zakresie działalności przedsiębiorstw a sprzedaw cy, roszczeń rzem ieślników oraz prow adzących gospodarstw a rolne (554) po upływ ie dodatkow ego te r m inu do odbioru niezwłocznie po upływ ie wyznaczonego term inu do zabezpieczenia zapłaty 2 lata 63. SPRZEDAŻ NA PRÓBĘ term in do dokonania próby lub zbadania rzeczy w b raku postanow ień um ownych (592) w edług oznaczenia przez sprzedaw cę 64. SPRZEDAŻ NA RATY odstąpienie od umowy z pow odu zwłoki w zapłacie co najm niej dwóch ra t p rzew yższających 1/5 części ceny (586 2) po upływ ie dodatkow ego te r m inu do zapłaty, w yznaczonego przez sprzedaw cę 65. Św ia d c z e n ie spełnienie św iadczenia, jeśli term in nie został oznaczony ani nie w ynika ż w łaściwości zobow iązania (455) spełnienie św iadczeń częściowych w sto sunkach między jednostkam i gospodarki uspołecznionej w razie nieoznaczenia te r m inów w um ow ie (456) spełnienie św iadczenia bez w zględu na zastrzeżony term in w razie niewypłacalności dłużnika lub znacznego zm niejszenia zabezpieczenia w ierzytelności (458) niezwłocznie po w ezwaniu dłużnika do w ykonania w term inie w skazanym przez w ierzyciela w oświadczeniu złożonym dłużnikow i na żądanie w ierzyciela 66. ŚWIADCZENIA WZAJEMNE spełnienie św iadczeń w zajem nych w braku postanow ień umowy, ustaw y, orzeczenia lu b decyzji (488 1) spełnienie św iadczenia w zajem nego niepieniężnego w stosunkach m iędzy jedn o stkam i gospodarki uspołecznionej, chyba że zapłata m a nastąpić gotów ką albo że p rzepisy szczególne lub um ow a inaczej reg u lu ją kolejność św iadczeń (489) jednocześnie przez strony wcześniej od św iadczenia pieniężnego 26
odstąpienie od umowy w razie zwłoki w w ykonaniu zobow iązania z umowy w zajem nej (491) ------------w zajem nej n a w ypadek niew ykon ania zobowiązania w term inie ściśle określonym (492) ------------, jeśli w ykonanie zobowiązania po term inie nie m iałoby dla drugiej strony znaczenia ze w zględu n a w łaściw ości zobow iązania lub cel umow y (492) po upływ ie odpowiedniego term in u dodatkowego do w y konania zobow iązania bez w yznaczenia term in u dodatkow ego bez w yznaczenia term inu dodatkowego 67. UBEZPIECZENIE milczące zaw arcie umowy ubezpieczenia, z w yjątkiem ubezpieczeń n a życie (810) sprzeciw w razie zm ian na niekorzyść ubezpieczającego w porów naniu ze złożoną ofertą lub w arun k am i ogólnymi ubezpieczenia (811 I) płatność składki w b rak u odm iennej um o wy (813 2) początek odpow iedzialności zakładu ubezpieczeń w b rak u odm iennej um owy (814 1) obowiązek zgłaszania zm ian okoliczności w ym ienionych w form ularzu oferty (815 2) odstąpienie od um owy przez ubezpieczającego w razie podw yższenia składki (816 1) ------------przez zakład ubezpieczeń w razie zw iększenia praw dopodobieństw a w y p adku (816 2) spełnienie św iadczeń przez zakład ubezpieczeń (817 1) ---------------------- w razie niemożności w yjaśn ienia koniecznych okoliczności (817 2) przedaw nienie roszczeń z um owy ubezpieczenia (819) wypowiedzenie przez ubezpieczającego um owy ubezpieczenia osobowego (830) 15 dzień od otrzym ania oferty 7 dni od doręczenia dokum entu ubezpieczenia jednocześnie z zawarciemumowy lub w ciągu 14 dni od doręczenia dokum entu ubezpieczenia od dnia następującego po zaw arciu umowy, nie wcześniej; jed nak niż od dnia n astęp n e go po zapłaceniu składki niezwłocznie 14 dni od daty otrzymaniawezwania 1 m iesiąc od ujaw nienia okoliczności 30 dni od daty otrzym ania zaw iadom ienia o w ypadku 14 dni od w yjaśnienia okoliczności 3 lata w każdym czasie z zachow a niem term inu określonego w w aru nk ach ogólnych 2 7
zw olnienie zakładu ubezpieczeń od obow iązku św iadczenia w razie sam obójstw a ubezpieczonego n a życie (833) ------------------------- w razie zatajenia choroby osoby ubezpieczonej lub podania in nych niepraw dziw ych w iadom ości (834) do 2 la t od zaw arcia umowy ubezpieczenia do 3 lat od zaw arcia umowy ubezpieczenia «8. UMOWY MIĘDZY JEDNOSTKAMI GOSPODARKI USPOŁECZNIONEJ roszczenie o zaw arcie umow y w razie odmowy przyjęcia oferty przez jednostkę zobow iązaną (398 2) w ystąpienie ze sporem przedum ow nym w razie zastrzeżeń zgłoszonych w protokole rozbieżności (399 2) zaw arcie umowy w razie brak u odpowiedzi na ofertę (400) zaw iadom ienie o b raku obow iązku do zaw arcia umowy (402) 14 dn i od otrzym ania odpowiedzi odm ow nej 14 dni od otrzym ania protokołu z upływ em 14 dni od otrzym ania oferty niezwłocznie 69. UŻYCZENIE przedaw nienie roszczeń o napraw ienie szkody za uszkodzenie lub pogorszenie rzeczy, o zwrot nakładów na rzecz, o n a praw ienie szkody poniesionej w skutek wad rzeczy (719) 1 rok od dnia zw rotu rzeczy 70. ZLECENIE odmowa przyjęcia zlecenia przez osoby trud n iące się zawodowo załatw ianiem czynności (736) w ypow iedzenie umowy (746 1 i 2) przedaw nienie roszczeń o w ynagrodzenie za spełnione czynności i o zwrot poniesionych w ydatków oraz roszczeń z ty tu łu zaliczek (751 pkt 1) z tytułu otrzym ania, pielęgnow ania, wychowania lub nauki osób trudniących się tym zawodowo albo utrzym ujących zakłady na ten cel przeznaczone (751 pkt 2) 71. ZOBOWIĄZANIA PRZEMIENNE w ybór świadczenia w razie nieskorzystania z upraw nienia przez stronę upraw nioną do w yboru (365 3) niezwłocznie po otrzym ani«zlecenia w każdym czasie 2 lata 2 lata po upływ ie odpowiedniego term inu wyznaczonego przez drugą stronę 28
Księga Czwarta SPADKI 72. DAROWIZNY DOLICZENIE p atrz: Zachow ek 73. GOSPODARSTWO ROLNE złożenie ośw iadczenia o gotowości p ro w a dzenia gospodarstw a rolnego przez dzieci, m ałżonka lub wnuków, nie odpow iadające w ym aganiom art. 1059 1 p k t 1 3, lecz posiadające kw alifikacje rolnicze (1059 2, 1060 1) w aru n ek nieprzerw an ej pracy spadkobierców w spadkow ym gospodarstw ie rolnym (1059 1 p k t 1, 1060, 1062, 1064, 1071 2, 1075) praw o do dalszego zam ieszkiw ania przez spadkobierców, którzy przy dziale spadku nie otrzym ali gospodarstw a lub jego części (1083) 6 m iesięcy od otw arcia sp adku, a w razie otw arcia spadku przed 5.VII.1963 r. do dn. 6.1.1964 r. co najm niej 1 rok do 5 lat, a jeśli w chwili działu są m ałoletni do 5 lat od daty pełnoletności U w ag a. P o w y ż sz e o g ra n ic z e n ie te r m in a m i n ie d o ty c z y s p a d k o b ie rc ó w tr w a le n ie z d o l n y c h d o p r a c y zakaz zbycia odziedziczonego gospodarstwa rolnego (1085 1) 5 la t od dokonania działu, a jeżeli dziedziczy jeden sp ad kobierca od objęcia gospodarstw a U w ag a. Z a k a z n ie o b o w ią z u je w r a z ie z a m ia n y n a in n ą n ie ru c h o m o ś ć ro ln ą, z b y c ia n a rz e c z P a ń s tw a, z rz e c z e n ia s ię w ła sn o ś c i, z b y c ia d z ia łk i b u d o w la n e ] <1085 2) 74. MAŁŻONEK korzystanie z m ieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym (923 1) żądanie w yłączenia m ałżonka od dziedziczenia przez spadkobierców, jeżeli spadkodaw ca w ystąpił o rozwód z w iny tegoż m ałżonka (940 2) patrz: Zachow ek 3 m iesiące od otw arcia spad ku 6 m iesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o otw arciu spadku, nie w ięcej jednak niż rok od o tw arcia spadku?9
75. NIEGODNOSC DZIEDZICZENIA uznanie spadkobiercy za niegodnego (929) w ciągu roku od dowiedzenia się o przyczynie, nie później jednak niż przed upływem 5 lat od otw arcia spadku 76. ODRZUCENIE I PRZYJĘCIE SPADKU złożenie ośw iadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku ((1015 1) przedłużenie term in u do złożenia ośw iadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku w razie śm ierci spadkobiercy przed złożeniem takiego ośw iadczenia (1017) zastrzeżenie term inu w oświadczeniu o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (1018 1) uznanie odrzucenia spadku z pokrzyw dzeniem w ierzycieli za bezskuteczne (1024 2) uchylenie się od skutków praw nych ośw iadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku (1019) 6 m iesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o ty tu le swego pow ołania do końca term in u do złożenia ośw iadczenia co do spadku po zm arłym spadkobiercy niedopuszczalne 6 m iesięcy od chw ili w iad o mości o odrzuceniu spadku, nie później jednak niż przed upływ em 3 lat w edług przepisów o w adach ośw iadczenia w oli 77. OSOBY BLISKIE korzystanie z m ieszkania i urządzenia domowego w zakresie dotychczasow ym (923 1) 3 m iesiące od otw arcia spadku 78. POLECENIE TESTAMENTOWE przedaw nienie roszczenia o zm niejszenie poleceń (1007 1) w strzym anie w ykonania polecenia przez zapisobiercę (983) 3 lata od ogłoszenia te s ta m entu do chwili w ykonania zapisu przez spadkobiercę 79. ROLNICZA SPÓŁDZIELNIA PRODUKCYJNA (w kład gruntow y) uzyskanie praw a dziedziczenia przez sp ad kobiercę, który został członkiem spółdzielni (1087 2) w ciągu 6 m iesięcy od o tw arcia spadku 30
80. SPADEK otw arcie spadku (924) nabycie spadku przez spadkobiercę (925) w ydanie orzeczenia sądowego o stw ierdzen iu nabycia spadku (1026) patrz: O drzucenie i przyjęcie spadku z chw ilą śm ierci spadkodawcy z chw ilą otw arcia spadku nie wcześniej niż po upływ ie 6 m iesięcy od otw arcia sp ad ku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy dożyli już ośw iadczenie 81. TESTAMENT pow ołanie się n a nieważność testam entu (945 2) u tra ta mocy testam en tu szczególnego (955) 3 la ta od dowiedzenia się o przyczynie nieważności, nie więcej jednak niż 10 lat od otw arcia spadku 6 miesięcy od ustania okoliczności uzasadniających sporządzenie testam en tu szczególnego, chyba że spadkodaw ca zm arł przed upływem tego term in u U w ag a. B ie g te r m in u u le g a z a w ie s z e n iu p rz e z czas, w c ią g u k tó re g o s p a d k o d a w c a n ie m a m o ż n o śc i s p o rz ą d z e n ia te s ta m e n tu z w y k łe g o spisanie treści testam en tu ustnego (952 2) stw ierdzenie przed sądem treści testam entu ustnego (952 2) zastrzeżenie term inu przy pow oływ aniu spadkobiercy testam entow ego (962) 1 rok od złożenia ośw iadczenia przez spadkodaw cę 6 m iesięcy od otw arcia spadku uw aża się za nie istniejące 82. ZACHOWEK doliczenie darow izny uczynionej przez spadkodaw cę, z w yjątkiem drobnych d a row izn, zwyczajowo przyjętych (994 1) ---------------------- w czasie, kiedy nie m iał zstępnych, przy obliczeniu zachowku zstępnego (994 2) ---------------------- przy obliczaniu zachowku m ałżonka (994 3) jeśli została uczyniona w ciągu 10 lat, licząc w stecz od otw arcia spadku jeśli została uczyniona nie m niej niż na 300 dni przed urodzeniem się zstępnego jeśli została uczyniona przed zaw arciem z nim m ałżeństw a 31