Spis treści Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego 1. Pojęcie prawa spadkowego

Transkrypt

1 Przedmowa... Wykaz skrótów... V XV Rozdział I. Pojęcie, funkcje i źródła prawa spadkowego Pojęcie prawa spadkowego... 4 I. Uwagi ogólne... 4 II. Prawo spadkowe a inne działy prawa cywilnego Zagadnienie podmiotowego prawa dziedziczenia Funkcje prawa spadkowego Ewolucja prawa spadkowego I. Unifikacja prawa spadkowego II. Prawo spadkowe w pracach kodyfikacyjnych III. Prawo spadkowe w Kodeksie cywilnym w brzmieniu z 1964 r IV. Nowelizacje prawa spadkowego V. Harmonizacja prawa spadkowego w Unii Europejskiej Konstytucyjne założenia polskiego prawa spadkowego Źródła polskiego prawa spadkowego Podatek spadkowy Rozdział II. Spadek. Ogólna problematyka dziedziczenia Pojęcie spadku i jego zakres I. Kryteria zaliczenia do spadku praw i obowiązków zmarłego II. Wyłączenie praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłego. 79 III. Wyłączenie praw i obowiązków przechodzących na oznaczone osoby niezależnie od ich przymiotu spadkobierców IV. Główne składniki spadku V. Dziedziczenie posiadania VI. Długi spadkowe Odrębne części spadku I. Uwagi ogólne II. Gospodarstwo rolne III. Wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej IV. Lasy Otwarcie spadku Charakter prawny dziedziczenia I. Dziedziczenie jako następstwo pod tytułem ogólnym II. Nabycie spadku przez spadkobierców III. Przesłanki nabycia spadku Powołanie do spadku Zdolność do dziedziczenia I. Pojęcie zdolności do dziedziczenia II. Zdolność osób fizycznych do dziedziczenia III. Zdolność osób prawnych do dziedziczenia IV. Zdolność jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, do dziedziczenia V. Zdolność do dziedziczenia a chwila otwarcia spadku VII

2 VIII Spis treści 14. Niegodność I. Uwagi ogólne II. Przyczyny niegodności III. Uznanie za niegodnego IV. Przebaczenie Zabezpieczenie spadku. Zarząd spadku nieobjętego Rozdział III. Dziedziczenie ustawowe Uwagi ogólne I. Znaczenie dziedziczenia ustawowego II. Kryteria określenia kręgu spadkobierców ustawowych III. Kolejność powołania i udziały spadkobierców ustawowych Ogólne zasady dziedziczenia ustawowego w prawie polskim I. Krąg spadkobierców ustawowych II. Sytuacja małżonka jako spadkobiercy ustawowego III. Dziedziczenie zstępnych i małżonka spadkodawcy IV. Dziedziczenie innych krewnych i małżonka spadkodawcy V. Dziedziczenie na podstawie przysposobienia VI. Dziedziczenie przez pasierbów spadkodawcy VII. Dziedziczenie gminy i Skarbu Państwa VIII. Uprawnienia dziadków spadkodawcy w dziedziczeniu ustawowym Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych i wkładów gruntowych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych I. Zasięg działania przepisów pod względem czasu II. Stosunek przepisów o dziedziczeniu ustawowym gospodarstw rolnych do ogólnych zasad prawa spadkowego III. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstwa rolnego według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1971 r IV. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstwa rolnego według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1982 r V. Dziedziczenie gospodarstwa rolnego na zasadach ogólnych według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1982 r VI. Przesłanki wymagane do dziedziczenia ustawowego gospodarstw rolnych według przepisów Kodeksu cywilnego po nowelizacji z 1990 r VII. Dziedziczenie ustawowe gospodarstw rolnych w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z r VIII. Dziedziczenie ustawowe wkładów gruntowych w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych IX. Dziedziczenie ustawowe lasów niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego Rozdział IV. Testament Ogólna problematyka testamentu I. Uwagi wprowadzające II. Swoboda testowania i jej ograniczenia III. Pojęcie testamentu Przesłanki ważności testamentu I. Zagadnienia ogólne II. Zdolność spadkodawcy do sporządzenia testamentu III. Wady oświadczenia woli przy testamencie IV. Treść testamentu V. Forma testamentu

3 21. Odwołanie testamentu I. Zagadnienia ogόlne II. Sposόb odwołania testamentu III. Skutki odwołania testamentu Ogłoszenie testamentu I. Zagadnienia ogόlne II. Zagadnienia proceduralne III. Materialnoprawne konsekwencje ogłoszenia testamentu Wykładnia testamentu I. Wykładnia testamentu jako czynności prawnej II. Wykładnia testamentu allograficznego oraz testamentόw szczegόlnych. 418 III. Szczegόłowe reguły interpretacyjne a reguła ogόlna Rozdział V. Rozrządzenia testamentowe Uwagi wprowadzające Powołanie spadkobiercy I. Zagadnienia ogόlne II. Podstawienie III. Przyrost Zapis zwykły i polecenie I. Zapis zwykły II. Polecenie Zapis windykacyjny I. Miejsce zapisu windykacyjnego w systemie prawa II. Przedmiot i forma zapisu windykacyjnego III. Zakaz zastrzeżenia warunku lub terminu IV. Obciążenie zapisobiercy windykacyjnego zapisem zwykłym V. Stosowanie przepisów o powołaniu spadkobiercy oraz o zapisie zwykłym do zapisu windykacyjnego Wykonawca testamentu I. Funkcja instytucji wykonawcy testamentu II. Powołanie wykonawcy testamentu III. Uprawnienia i obowiązki wykonawcy testamentu IV. Roszczenia między spadkobiercą a wykonawcą V. Charakter prawny stanowiska wykonawcy testamentu VI. Wygaśnięcie obowiązków wykonawcy testamentu Rozdział VI. Przyjęcie i odrzucenie spadku Uwagi wprowadzające Konstrukcja prawa polskiego I. Zagadnienia podstawowe II. Zasada niepodzielności przyjęcia spadku Skutki oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku I. Przyjęcie spadku II. Odrzucenie spadku Oświadczenie w sprawie przyjęcia lub odrzucenia spadku I. Istota oświadczenia i jego skutki II. Bieg terminu III. Transmisja IV. Bieg terminu do przyjęcia spadku w razie transmisji Wpływ wad oświadczenia woli na przyjęcie lub odrzucenie spadku. 553 I. Uwagi ogólne II. Poszczególne wady III. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia w sprawie przyjęcia spadku IX

4 Rozdział VII. Udokumentowanie nabycia spadku Potrzeba i znaczenie udokumentowania nabycia spadku Postępowania dokumentujące prawa do spadku I. Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku II. Wybrane zagadnienia w toku postępowania III. Treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku IV. Akt poświadczenia dziedziczenia V. Europejskie poświadczenie dziedziczenia Wzruszenie aktu poświadczenia dziedziczenia albo postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku Skutki udokumentowania praw spadkowych I. Stanowisko prawne spadkobiercy a udokumentowanie praw spadkowych II. Konstrukcja domniemania z art KC III. Ochrona osoby trzeciej przewidziana w art KC IV. Stosunek art do art KC Rozdział VIII. Ochrona dziedziczenia Uwagi wprowadzające Cel i struktura roszczenia o ochronę dziedziczenia I. Cel roszczenia o ochronę dziedziczenia II. Charakter roszczenia o ochronę dziedziczenia III. Przedmiot roszczenia o ochronę dziedziczenia Strony roszczenia o ochronę dziedziczenia I. Uwagi ogólne II. Wierzyciel roszczenia o ochronę dziedziczenia. Legitymacja czynna. 618 III. Legitymacja bierna Przesłanki roszczenia Stosunek do innych roszczeń I. Roszczenia windykacyjne II. Roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia III. Roszczenie o ochronę posiadania IV. Roszczenie z tytułu czynu niedozwolonego V. Roszczenia dodatkowe Roszczenia uzupełniające spadkobiercy Roszczenia rzekomego spadkobiercy o zwrot nakładów Przedawnienie roszczeń I. Przedawnienie roszczeń o wydanie spadku lub poszczególnych przedmiotów spadkowych II. Przedawnienie roszczeń z art KC Skutki prawne uchylenia orzeczenia o uznaniu za zmarłego Zastosowanie art KC do zapisu windykacyjnego Rozdział IX. Odpowiedzialność za długi spadkowe Odpowiedzialność i dług I. Ogólne pojęcie odpowiedzialności II. Postacie odpowiedzialności III. Ograniczenia odpowiedzialności IV. Ogólne pojęcie długu V. Dług a odpowiedzialność VI. Dług spadkowy w ogólności Długi spadkowe I. Uwagi ogólne II. Obowiązki ciążące na spadkodawcy i przechodzące na spadkobiercę. 666 X

5 III. Obowiązki powstałe w chwili otwarcia spadku wynikające ze stosunków prawnych, w których pozostawał spadkodawca IV. Pozostałe obowiązki spadkobiercy Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe I. Początek i wygaśnięcie odpowiedzialności II. Charakter odpowiedzialności III. Zakres odpowiedzialności Ochrona interesów spadkobiercy ponoszącego ograniczoną odpowiedzialność oraz wierzycieli spadkowych I. Uwagi ogólne II. Oddzielenie majątków, likwidacja spadku i ustawowe określenie kolejności spłacania długów spadkowych III. Regulacje zawarte w dekrecie Prawo spadkowe IV. Obowiązujący stan prawny Odpowiedzialność spadkobiercy za niektóre rodzaje długów spadkowych I. Odpowiedzialność za zachowek II. Odpowiedzialność za zapisy zwykłe i polecenia III. Odpowiedzialność za długi spadku, gdy w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne IV. Odpowiedzialność za inne obowiązki (art in fine KC) Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe I. Uwagi ogólne II. Konstrukcja prawna odpowiedzialności zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe III. Zakres odpowiedzialności zapisobiercy windykacyjnego za długi spadkowe IV. Ochrona interesów zapisobiercy windykacyjnego w zakresie jego odpowiedzialności za długi spadkowe V. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za zachowek VI. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za zapisy i polecenia. 789 VII. Odpowiedzialność zapisobiercy windykacyjnego za inne obowiązki (art in fine KC) Rozdział X. Wspólność majątku spadkowego Natura prawna wspólności majątku spadkowego I. Modele wspólności majątku spadkowego przyjęte w innych systemach prawnych II. Wspólność majątku spadkowego w prawie polskim Majątek spadkowy I. Majątek spadkowy a spadek II. Odrębny charakter majątku spadkowego III. Zagadnienie surogacji w majątku spadkowym Czas trwania wspólności majątku spadkowego I. Powstanie wspólności majątku spadkowego II. Ustanie wspólności majątku spadkowego Udziałowy charakter wspólności majątku spadkowego I. Pojęcie udziału w spadku II. Udział w przedmiocie należącym do spadku Rozporządzenie udziałem w przedmiocie należącym do spadku I. Pojęcie rozporządzenia udziałem w przedmiocie należącym do spadku. 816 II. Skutki bezskuteczności rozporządzenia udziałem w przedmiocie należącym do spadku XI

6 59. Zarząd majątkiem spadkowym I. Uwagi ogólne II. Zarząd ustawowy III. Zarząd umowny IV. Zarząd wykonywany na podstawie testamentu Współposiadanie i korzystanie z przedmiotów należących do spadku Rozdział XI. Dział spadku Dział spadku i jego normatywne podstawy Przedmiot działu Tryby i sposoby działu spadku uwagi wprowadzające I. Tryby działu spadku II. Sposoby działu spadku Umowny dział spadku I. Uwagi wstępne II. Strony umowy o dział spadku III. Przedmiot umowy o dział spadku IV. Charakter umowy o dział spadku V. Treść umowy o dział spadku VI. Wady oświadczenia woli umowy o dział spadku VII. Forma umowy o dział spadku VIII. Skutki prawne umowy o dział spadku Sądowy dział spadku I. Uwagi wstępne II. Problem jurysdykcji krajowej III. Właściwość sądu IV. Uczestnicy postępowania o dział spadku V. Wniosek o dział spadku VI. Ustalenie składu i wartości spadku VII. Spory objęte art. 685 KPC VIII. Roszczenia uboczne według art. 686 KPC IX. Roszczenia z tytułu zapisów X. Roszczenia z tytułu posiadania przedmiotów spadkowych XI. Roszczenia z tytułu pobranych pożytków i innych przychodów XII. Roszczenia z tytułu nakładów na spadek XIII. Roszczenia z tytułu spłaconych długów XIV. Inne rozliczenia w postępowaniu o dział spadku XV. Sposoby działu spadku w postępowaniu sądowym XVI. Podział spadku w naturze (podział fizyczny spadku) XVII. Przejęcie spadku XVIII. Dział cywilny spadku XIX. Okoliczności oddziałujące na ustalenie sched spadkowych XX. Spłaty i dopłaty XXI. Postanowienie działowe Dział spadku z gospodarstwem rolnym Skutki działu spadku podsumowanie Zagadnienia intertemporalne Rozdział XII. Zachowek Uwagi ogólne I. Podstawowe założenia. Rozwój instytucji II. Sposoby ochrony. Zachowek a rezerwa Krąg osób uprawnionych do zachowku I. Zasady podstawowe XII

7 II. Osoby wyłączone III. Wydziedziczenie Roszczenie o zachowek i jego wysokość I. Testament jako źródło roszczenia II. Udział spadkowy stanowiący podstawę obliczenia zachowku III. Substrat zachowku IV. Wysokość zachowku V. Dziedziczność roszczenia o zachowek Odpowiedzialność za zachowek I. Uwagi wstępne II. Zachowek jako dług spadkowy III. Żądanie zmniejszenia zapisów i poleceń IV. Przedawnienie V. Roszczenia subsydiarne o uzupełnienie zachowku Zachowek ze spadku obejmującego gospodarstwo rolne Rozdział XIII. Umowy dotyczące spadku Pojęcie i rodzaje umów dotyczących spadku Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia I. Uwagi wstępne II. Pojęcie i charakter prawny umowy o zrzeczenie się dziedziczenia III. Przesłanki ważności IV. Treść umów o zrzeczenie się dziedziczenia V. Skutki zrzeczenia się dziedziczenia VI. Uchylenie zrzeczenia się dziedziczenia Umowy dziedziczenia Umowy o zbycie spadku I. Pojęcie umowy o zbycie spadku II. Funkcje zbycia spadku III. Przedmiot zbycia spadku IV. Strony umowy V. Wymagania dotyczące formy VI. Zasada podwójnego skutku. Zagadnienie kauzalności VII. Sytuacja prawna nabywcy VIII. Sytuacja prawna zbywcy Indeks rzeczowy XIII