PUBLIKACJA BEZPŁATNA WSPÓŁFINANSOWANA ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO POSTAW NA ROZWÓJ! Kampania informacyjno - promocyjna oraz doradztwo dla osób dorosłych w zakresie kształcenia ustawicznego- edycja 2
Spis treści 1. Charakterystyka e-learningu - rodzaje, modele, formy, tryby 2. E-learning, a szkolenia tradycyjne - podobieństwa, różnice, perspektywy 3. Blended learning - szkolenia mieszane 4. Narzędzia, mechanizmy, rozwiązania e-learning 5. Technologiczne uwarunkowania e-learningu 6. Międzynarodowe organizacje standaryzujące-przegląd stosowanych standardów komunikacyjnych, technicznych i jakościowych e-learning 7. Rentowność e-learningu - Koszty i zyski e-learningu 8. Efektywności e-learningu - metody oceny efektywności 9. Prognozy rozwój e-learningu
1. Charakterystyka e-learningu- rodzaje, modele, formy, tryby
Definicja e-learningu Nie istnieje ogólna powszechnie uznana definicja e-learningu Próby definiowania e-learningu są zawsze wykładnią doświadczeń i wizji osoby definiującej 4
Definicja e-learningu E-learning to model nauczania wykorzystujący technologię do tworzenia, dystrybucji i dostarczania danych, informacji, szkoleń oraz wiedzy w celu podniesienia efektywności pracy oraz działań organizacji Lanc Dublin 5
Postulaty e-learningu 1. Jakość treści, a e-learning 2. Uczenie się jako proces e-learningowy 3. Personalizacja a e-learning 4. E-learning jako kultura uczenia się 5. E-learning jako technologia 6
3J e-learningu 3J e-learningu just for me: spersonalizowane szkolenia just in time: elastyczne czasowo just enough: uczenie się w stopniu wystarczającym 7
Miejsce e-learningu w systemie nauczania 8
e-learning jako system wspierania procesów, generowania, zdobywania, systematyzowania, przechowywania, udostępniania informacji wraz z procedurami przekształcania informacji w wiedzę. 9
Formy e-learningu Formy 10
Formy e-learningu CBT Computer Based Training (CBT) jako nośnik materiałów edukacyjnych wykorzystuje głównie płyty CD, DVD oraz inne zewnętrzne nośniki danych WBT Web Based Training (WBT) do przekazywania treści edukacyjnych wykorzystuje Internet lub zamknięte sieci komputerowe (intranet, extranet) 11 11
Tryby e-learningu Tryby 12
Tryby e-learningu Tryb asynchroniczny Komunikacja nie zachodzi w czasie rzeczywistym, a do jego jej realizacji wykorzystywane jest oprogramowanie wspierające komunikację grupową. np. forum dyskusyjne, listy dyskusyjne, poczta elektroniczna Tryb synchroniczny Wymiana wiedzy odbywa się w czasie rzeczywistym wirtualne zajęcia. np. zsynchronizowany czat tekstowy, komunikacja głosowa, wideokonferencje, wirtualna tablica 13 13
Podział e-learningu Podział ze względu na tryb dostępu: Off-line. Szkolenia, których treść może zostać pobrana z systemu szkoleń i przeglądana bez konieczności stałej komunikacji z portalem szkoleniowym On-line. Szkolenia, które muszą być przeprowadzane przy stałym połączeniu z portalem szkoleniowym 14
Rozwiązania e-learning Podział ze względu na informację zwracaną do systemu zarządzania : Szkolenia bez śledzenia (no tracking). System zarządzania nie gromadzi żadnych informacji na temat postępu użytkownika w szkoleniu Szkolenia ze śledzeniem postępu (tracking). Systemu zarządzania gromadzi informacje na temat postępu studenta lub wyniku przeprowadzonego szkolenia (automatyczne prowadzenie punktacji i oceny postępu) 15
Rozwiązania e-learning Szkolenia gotowe ( z półki ) gotowe rozwiązania szkoleniowe; odpowiedź na typowy problem Szkolenia spersonalizowane szkolenia gotowe zaadaptowane w pewnych aspektach do szczególnych potrzeb klienta Szkolenia dedykowane ( szyte na miarę ) szkolenia stworzone ściśle według oczekiwań klienta w odpowiedzi na jego specyficzne potrzeby 16
Rozwiązania e-learning Szkolenia gotowe ( z półki ) gotowe rozwiązania szkoleniowe; odpowiedź na typowy problem Szkolenia spersonalizowane szkolenia gotowe zaadaptowane w pewnych aspektach do szczególnych potrzeb klienta Szkolenia dedykowane ( szyte na miarę ) szkolenia stworzone ściśle według oczekiwań klienta w odpowiedzi na jego specyficzne potrzeby 17
Zalety i wady e-learningu dla szkolącego Redukcja kosztów szkolenia, głównie poprzez eliminację wydatków na zakwaterowanie, wyżywienie, wynajem sal itp. Oszczędność czasu wynikająca z eliminacji czynności przygotowawczych Efektywność szkoleń uzyskiwana poprzez odpowiednie skonstruowanie materiału dydaktycznego Możliwość łatwej i szybkiej modyfikacji, aktualizacji i rozbudowy treści szkoleniowych Łatwość administrowania szkoleniami oraz możliwość monitorowania procesu szkolenia i postępów uczestników. Zalety e-learningu dla szkolonego Możliwość nauki w praktycznie dowolnym czasie i miejscu Indywidualizacja procesu szkoleniowego przez dostosowanie zakresu, intensywności, tempa i poziomu szkolenia do możliwości poszczególnych uczestników Dostęp osób do baz wiedzy, szkoleń oraz innych przydatnych informacji, co zwiększa możliwości samokształcenia osób zainteresowanych własnym rozwojem. 18
Zalety i wady e-learningu dla szkolącego Duży początkowy koszt szkolenia, który wzrasta w przypadku konieczności zaimplementowania platformy e-learningowej do zarządzania szkoleniami Konieczność posiadania odpowiedniej infrastruktury informatycznej dla prowadzenia tego rodzaju szkoleń W przypadku szczególnego rodzaju potrzeb szkoleniowych, które wymagają "żywego" kontaktu z innymi osobami inne formy szkolenia mogą okazać się bardziej skuteczne. E-learning doskonale natomiast sprawdza się w przypadku nauki przedmiotów ścisłych i technicznych. Wady e-learningu dla szkolonego Mniejsze możliwości interakcji z innymi uczestnikami szkoleń, tworzenia więzi między nimi poprzez nabywanie wspólnych doświadczeń oraz osobisty kontakt Problem z wewnętrzną motywacją i samodyscypliną osób uczących się, co ma znaczenie szczególnie w przypadku samokształcenia. 19
2. E-learning, a szkolenia tradycyjne - podobieństwa, różnice, perspektywy
21 e-learning a szkolenia tradycyjne
22 e-learning a szkolenia tradycyjne
3. Blended learning szkolenia mieszane
Blended learning - idea Pomysł jest nową kombinacją starych elementów. Nie ma nowych elementów. Są tylko nowe kombinacje. G. Dryden 24
Blended learning w organizacji Blended learning to : Nauczanie mieszane Nauczanie hybrydowe Nauczanie komplementarne 25
Blended learning w organizacji narzędzia Model e-learning Model tradycyjny Synchroniczne seminaria prowadzone w sieci przez instruktora (np. wideo-konferencje, wirtualne klasy) demonstracje online laboratoria i zdalne symulacje chat mentoring coaching seminaria i prelekcje wykłady, ćwiczenia konsultacje, spotkania etc. Asynchroniczne uczenie się przez samodzielną aktywność w sieci (poszerzanie wiedzy) lista dyskusyjna kursy CD-ROM samokształcenie zadania domowe samokształcenie - czytanie literatury fachowej, itp. kasety audio i wideo 26
Blended learning - porównanie modeli kształcenia Nauczanie tradycyjne Nauczanie zdalne e Nauczanie komplementarne b Konieczność przebywania nauczyciela i studentów w tym samym czasie i miejscu. Zwłaszcza w nauczaniu asynchronicznym całkowite uniezależnienie czasu i miejsca pracy szkolonego i szkolącego. Płynne i sterowalne proporcje czasu wspólnej i niezależnej pracy szkolonego i szkolącego. Aktywność osób szkolonych podczas zajęć ograniczona czasem ich trwania i niemożliwością indywidualizowania kontaktu. Ze względu na strukturę zadań i możliwość prawie nieograniczonego stosowania aktywnych metod nauczania wszyscy uczestnicy mają szansę, aby intensywnie angażować się w proces dydaktyczny. Możliwość stosowania zarówno zdalnych, jak i bezpośrednich form aktywizacji studentów. Co więcej, możliwość wspierania motywacji w realizacji aktywności w Internecie w trakcie zajęć tradycyjnych i odwrotnie. W przypadku dużej liczby uczestników w grupie indywidualizacja nauczania jest w zasadzie niemożliwa. Indywidualizacja nauczania możliwa jest w zasadzie niezależnie od liczby uczestników. Indywidualizacja nauczania polega na optymalizacji w zależności od proporcji zdalnie i tradycyjnie nauczanych treści oraz liczebności grupy. Łatwość motywowania uczestnika obecnością i bezpośrednim motywowaniem trenera. Ze względu na brak bezpośredniego kontaktu utrudnione jest stosowanie metod i technik motywowania uczestników. Możliwość motywowania zarówno w bezpośrednim kontakcie, jak i przy pomocy technik komunikacji internetowej. Sztywna organizacja czasu pracy nauczyciela. Niemalże całkowicie zindywidualizowana organizacja czasu pracy nauczyciela. Organizacja czasu pracy wymuszona w przypadku zajęć tradycyjnych, natomiast swobodna podczas zajęć zdalnych. 27
Blended learning - proces b-learningu 28
Blended learning - proces b-learningu ETAP 1 - Określenie celów i grupy docelowej Określenie celów szkolenia oraz wyselekcjonowanie uczestników. ETAP 2 - Szkolenie e-learning Przeprowadzenie odpowiednich szkoleń e-learningowych, które pozwolą: Nabyć lub uzupełnić uczestnikom podstawową wiedzę z danej dziedziny Wyrównać poziom posiadanej przez grupę wiedzy tak, aby wszystkie osoby były w tym samym stopniu przygotowane do planowanych szkoleń tradycyjnych. ETAP 3 - Szkolenie tradycyjne Przeprowadzenie szkolenia tradycyjnego, które dzięki wzajemnym interakcjom uczestników i trenera umożliwi: Utrwalenie uczestnikom zdobytej podczas szkoleń e-learningowych wiedzy i wiadomości Przećwiczenie w praktyce umiejętności oraz zachowań, które powinni nabyć uczestnicy szkolenia Wymianę doświadczeń, dyskusję, wyjaśnianie ewentualnych wątpliwości, uzyskanie dodatkowych wyjaśnień ze strony prowadzących i trenerów. ETAP 4 - Działania po szkoleniu Przeprowadzenie działań poszkoleniowych w formie elektronicznej (powtórki, ćwiczenia, testy itp.), które pozwolą uczestnikom na dalsze utrwalenie wiedzy i umiejętności zdobytych w trakcie poprzednich etapów szkolenia. 29
4. Narzędzia, mechanizmy, rozwiązania e-learning
Narzędzia, mechanizmy i rozwiązania e-learningowe Podział narzędzi e-learningu 31
Narzędzia, mechanizmy i rozwiązania e-learningowe Kluczowe wymagania zestawu komputerowego 32
Narzędzia, mechanizmy i rozwiązania e-learningowe Kluczowe media transmisyjne 33
Technologia realizacji e-learning - bariery Bariery wdrażania e-learningu Bariery ludzkie złą jakość treści szkoleniowej, skutkującą brakiem zaciekawienia, inspiracji brak umiejętności posługiwania się komputerem i lęk przed pracą z nim brak motywacji do samodzielnego podnoszenia poziomu indywidualnych kompetencji brak systematyczności i dyscypliny pracy w trakcie realizacji szkolenia brak umiejętności zabierania głosu w dyskusji oraz pracowania w zespole brak umiejętności obsługi technicznych mechanizmów komunikacyjnych (czatu, listy czynników, lecz z niskich barier wyjścia z przedsięwzięcia). Bariery technologiczne brak sieci lub jej słabą przepustowość koszt dostępu do szkolenia szczególnie w sytuacji, kiedy trzeba używać modemu koszt zakupu lub unowocześnienia komputera (np. uzupełnienia go stację CD lub głośniki) okresowe przerwy w dostępie do lnternetu (awarie sieci) brak dostępu do telefonu lub infrastruktury audiokonferencyjnej (jako alternatywnego medium komunikacji, służącego na przykład do zdalnych konsultacji) Bariery korporacyjne brak inicjatywy w przekazywaniu pracownikowi odpowiedzialności za jego rozwój zawodowy niska ranga wiedzy i umiejętności w systemie wartości organizacji brak wewnętrznego marketingu ukierunkowanego na działania e-learningowe brak motywacji do wykorzystania nowych mechanizmów szkoleniowych brak sponsorów i propagatorów e-learningu na średnim i wyższym szczeblu zarządzania, wynikające zwykle z braku wiedzy brak czasu na uczenie sie 34
Systemy informatyczne stosowane w procesach zdalnego nauczania oraz ich komponenty w różnego typu organizacjach Funkcje platform edukacyjnych Funkcje platform edukacyjnych: Edukacyjne Zarządzania wiedzą Zarządzania zasobami ludzkimi Przechowywanie usystematyzowanej wiedzy Dodawanie/usuwanie materiałów edukacyjnych do/z platformy edukacyjnej Dodawanie nowych użytkowników do platformy edukacyjnej Dostarczanie wiedzy Publikowanie materiałów na platformie edukacyjnej Usuwanie użytkowników z platformy edukacyjnej Testowanie wiedzy Raportowanie wiedzy Profilowanie materiałów edukacyjnych Profilowanie użytkowników platformy edukacyjnej Komunikacja 35
5. Technologiczne uwarunkowania e-learningu
Technologiczne uwarunkowania Rodzaje systemów e-learningowych e-learningu 37
Technologiczne uwarunkowania e-learningu w aspekcie funkcjonowania systemów informatycznych stosowanych Porównanie systemów e-learningowych System LMS LCMS LCS Wymiar Ludzie Wiedza Komunikacja Główna funkcja Grupa docelowa Możliwości zarządzania procesem szkoleń Możliwości budowy kursów Możliwości interakcji Zarządzanie szkoleniami i budowaniem kompetencji Firmy lub działy organizujące proces edukacyjny i zarządzanie nim Pełne, obejmujące nie tylko szkolenia zdalne, ale również stacjonarne Mocno ograniczone, zwykle wyłącznie tworzenie prostych form ćwiczeniowych Mocno ograniczone (zwykle czat i/lub lista dyskusyjna) Zarządzanie materiałami szkoleniowymi Firmy lub działy specjalizujące się w tworzeniu szkoleń oraz zarządzaniu wiedzą Mocno ograniczone, obejmujące wyłącznie kursy zbudowane za pomocą systemu Pełne: repozytorium treści, zarządzanie obiektami, zarządzanie wersjami elementów oraz obiektów, zarządzanie pracą grupową Mocno ograniczone (zwykle czat i/lub lista dyskusyjna) Zarządzanie komunikacją i współpracą Firmy lub działy charakteryzujące się dużą interakcją wewnętrzną lub zewnętrzną Mocno ograniczone obejmujące wyłącznie proces nauczania synchronicznego Mocno ograniczone obejmujące wyłącznie proces szkolenia synchronicznego Pełne możliwości interakcji: współpraca i komunikacja przez sieć 38
Systemy e-learningu E-learning = technologia + nauczanie Odpowiednie oprogramowanie jest niezbędne do tego, aby technologia umożliwiła realizację celów szkoleniowych Potrzebne są systemy do tworzenia e-szkoleń, zarządzania nimi oraz stymulowania komunikacji między e-trenerem i kursantami 39
LMS Learning Management System Podstawowe cele LMS: Zarządzanie ludźmi w procesie szkoleń (nie tylko elektronicznych!) Monitorowanie postępów i ocena wyników szkoleń Raportowanie Wdrożenie systemu LMS nie zawsze ma uzasadnienie ekonomiczne. Nie jest też niezbędne do tego, aby korzystać w pełni z zalet e-szkoleń. 40
LMS podstawowe funkcje Dostęp do planów szkoleń. Współplanowanie szkoleń Zatwierdzanie planów szkoleń Publikacja informacji o szkoleniach. Rejestracja na szkolenia Udostępnianie e-szkoleń kursantom i dystrybucja materiałów dydaktycznych Śledzenie przebiegu i analiza wyników szkoleń. Raportowanie (historia szkoleń, wyniki testów i ankiet, analiza luk kompetencyjnych) 41
LCMS Learning Content Management System Podstawowe cele LCMS: Projektowanie i opracowywanie treści e-kursów Zarządzanie repozytorium e-szkoleń i materiałów dydaktycznych Dystrybucja e-szkoleń i materiałów dydaktycznych LCMS przeznaczony jest wyłącznie do zarządzania procesem szkoleniowym opartym na e-learningu! 42
LCMS podstawowe funkcje Tworzenie kontentu (treści e-kursów) od podstaw Import i integracja danych (tworzenie e-szkoleń na podstawie gotowych elementów) Składowanie kontentu. Możliwość przeszukiwania repozytorium treści szkoleniowych Dystrybucja treści szkoleniowych (opracowany materiał źródłowy może być wyprowadzony z systemu w postaci e-kursu dostarczanego na CD lub poprzez Internet, e-booka, a nawet drukowanego podręcznika) 43
LCMS inne funkcje Wielokrotne wykorzystywanie tej samej treści w różnych szkoleniach Wykorzystywanie tych samych elementów w różnych kontekstach (e-kurs, prezentacja.ppt, wydruk) Uzależnianie przebiegu kursu od wyników testu (np. pretestu): tzw. prescriptive learning Generowanie kursu do prezentacji za pomocą różnych mediów: tzw. adaptive learning (dystrybucja online, offline, w tym poprzez materiały drukowane) 44
LCS Life Communication System LCS, nazywane także, w kontekście e-szkoleń, VCS (Virtual Classroom System) podstawowe cele: Umożliwienie realizacji e-szkoleń w trybie synchronicznych np. poprzez wideokonferencje, chat Systemy LCS wspierają nie tylko procesy szkoleniowe, ale także, a może przede wszystkim, procesy komunikacji zdalnej (np. zespoły wirtualne) 45
LCS zakres funkcjonalności Synchroniczny przekaz dźwięku i obrazu na odległość Nagrywanie, odtwarzanie i edytowanie sesji Obsługa chatu Import, edycja i przesyłanie (udostępnianie) różnych treści (np. prezentacji.ppt) Wspieranie interaktywności: możliwość głosowań, wypełniania ankiet, sygnalizowania chęci zabrania głosu, pisania po wirtualnej tablicy Wysyłanie komunikatów indywidualnych (do uczestnika) oraz ogólnych (do całej grupy) 46
SMS Skills Management System Podstawowe cele SMS: Zarządzanie modelami kompetencyjnymi Możliwość dokonywania oceny 360º Analiza luk kompetencyjnych i dobieranie szkoleń mających na celu ich zniwelowanie Wyszukiwanie osób o określonych kompetencjach Moduł SMS powinien być zintegrowany z LMS: możliwość powiązania zarządzania szkoleniami z zarządzaniem kompetencjami 47
AS Assessment System Podstawowe cele AS: Projektowanie i obsługa testów oraz egzaminów przeprowadzanych zdalnie Raportowanie: udostępnianie oraz analiza wyników testów i egzaminów Wdrożenie AS (systemu testującego) może być traktowane jako pierwszy krok w kierunku e- szkoleń 48
AT Authoring Tool AT to tzw. rozwiązania (narzędzia) autorskie Podstawowy cel AT to opracowywanie poszczególnych elementów e-kursów lub opracowywanie e-kursów na bazie dostępnych już elementów Przykłady AT: edytory tekstu, programy do obróbki grafiki oraz materiałów audiowideo, programy do tworzenia animacji 49
5. Międzynarodowe organizacje standaryzujące-przegląd stosowanych standardów komunikacyjnych, technicznych i jakościowych e-learning
Międzynarodowe organizacje standaryzujące. Przegląd stosowanych standardów komunikacyjnych, technicznych i jakościowych e-learningu Rodzaje standardów: Standard oficjalny (Accredited) oparty o akty prawne, rządowe regulacje, międzynarodowe porozumienia itp. Standard praktyczny (de facto) powstaje gdy dostatecznie duża liczba użytkowników stosuje takie samo rozwiązanie. Cechą takiego standardu jest płynność, standard ewoluuje wraz ze zmianą dostępnych technologii i upodobań użytkowników. Standard wewnętrzny powstaje na użytek zespołu, jednej organizacji. 51
Międzynarodowe organizacje standaryzujące. Przegląd stosowanych standardów komunikacyjnych, technicznych i jakościowych e-learningu Organizacje standaryzujące: Organizacje standaryzujące technologie nauczania na odległość Organizacje standaryzujące (certyfikujące) jakość materiałów Organizacje akredytujące standardy (np. IEEE, ISO) Organizacje standaryzujące technologie cząstkowe, wykorzystywane do celów nauczania na odległość (W3C) 52
Międzynarodowe organizacje standaryzujące. Przegląd stosowanych standardów komunikacyjnych, technicznych i jakościowych e-learningu Podmioty określające standardy nauczania: AICC IMS ADL IEEE 53
6. Rentowność e-learningu - Koszty i zyski e- learningu
Koszty i zyski e-learningu analiza porównawcza z kosztami szkoleń tradycyjnych Koszty efektywne w e-learningu: TC (Total Coast) - koszty całkowite 55
Koszty i zyski e-learningu analiza porównawcza z kosztami szkoleń tradycyjnych Kosztów średnich AC (Average Cost) 56
Metody analizy biznesowej w ocenie e-learningu Model analizy biznesowej 57
Metody analizy biznesowej w ocenie e-learningu Inne narzędzia i metody kalkulacji nakładów i efektów e-szkoleń Zwrot z inwestycji ROI na etapie analizy potrzeb szkoleniowych ustala się związki pomiędzy brakami kompetencyjnymi a konkretnymi problemami, które należy w przedsiębiorstwie rozwiązać. Rozwiązanie problemu związane z wyeliminowaniem luki kompetencyjnej, stanowi korzyść z przeprowadzonego szkolenia, którą zestawia się z poniesionymi na nie nakładami. W uproszczeniu można przyjąć, że miara wskazująca na ile zyski z inwestycji przekraczają poniesione koszty. Wskaźnik ROI informuje więc, ile zysku osiągnął podmiot gospodarujący ze złotówki zainwestowanej w szkolenia (J. Zgud, 2000). Arkusz inwestycji i korzyści zestawia koszty poniesione na szkolenie (np. wynagrodzenia dla prowadzących, wynajem sal) z jego wymiernymi i niewymiernymi efektami (np. oszczędność czasu, poprawa produktywności) (Piechnik- Kurdziel, 2000). Analiza kosztów i korzyści na grupie kontrolnej celem tej metody jest porównanie kosztów poniesionych na szkolenie z jego mierzalnymi efektami. Analiza może być prowadzona jedynie na grupie pracowników poddanych szkoleniu. Istnieje także możliwość wprowadzenia grupy kontrolnej pracowników, którzy nie uczestniczyli w szkoleniu. Ewentualne różnice w zachowaniach zaobserwowanych w obu tych grupach wskazują na rezultaty szkolenia (Kuryłowicz-Rodzoch, 1999). 58
Metody oceny efektywności ekonomicznej projektów e- learningowych w przedsiębiorstwach Metody statyczne metody porównania kosztów, metoda porównania zysków, metody porównania rentowności, metody okresu zwrotu nakładów Metody dynamiczne metoda wartości bieżące netto, metoda wewnętrznej stopy zwrotu, metoda annuitetowa, metoda EVA/MVA 59
7. Efektywności e-learningu - metody oceny efektywności
Ankiety i testy Metody badania efektywności e-szkoleń Analiza użyteczności szkolenia Metoda SkillScan 61
Metody badania efektywności e-szkoleń Model Kirkpatricka 62
Metody badania efektywności e-szkoleń Model Phillipsa 63
Metody badania efektywności e-szkoleń Metoda COIP Content (kontekst) - na tym etapie gromadzone są informacje o bieżącej sytuacji na szczeblu organizacji, problemów pracowników oraz nieefektywności działań i procedur Outcome (rezultaty) - na tym etapie gromadzone są informacje o faktycznych konsekwencjach szkolenia; brane są pod uwagęokreślono nieprawidłowe źródło.: rezultaty bezpośrednie, pośrednie i długofalowe - kolejne trzy poziomy oceny Input (nakłady) - na tym etapie gromadzone są dane niezbędne do podjęcia decyzji o wyborze określonej metody czy formy szkolenia, a także dla skalkulowania zwrotu nakładów poniesionych na szkolenie w czasie Process (proces) - na tym etapie gromadzone są opinie i oceny uczestników szkolenia dotyczące walorów merytorycznych i organizacyjnych szkolenia. Outcome (rezultaty) Context (kontekst) COIP Process (proces) Input (nakłady) 64
Czynniki wpływające na wzrost efektywności dydaktycznej e-szkoleń E-learning a pamięć 65
Szacowanie zwrotu z inwestycji (ROI) w e- learningu W przeszłości - szkolenia raczej jako koszty (ograniczanie kosztów szkoleń poprzez zwiększanie ich efektywności) W przyszłości - szkolenia jako inwestycje (wiedza i umiejętności pracowników są traktowane na równi z aktywami finansowymi firmy ) 66
Szacowanie zwrotu z inwestycji (ROI) w e-learningu Rentowność projektów e-learningowych: korzyści z użytkowania wiedzy nabywanej podczas szkoleń korzyści z usprawnienia informatycznego jaką jest platforma e-learningowa 67
Szacowanie zwrotu z inwestycji (ROI) w e- learningu Aby obliczyć ROI dla e-learning należy wyznaczyć poziom oszczędności jaki daje e- Learning Najlepiej dokonać tego poprzez porównanie do klasycznego szkolenia, pamiętając o zaletach jakie posiada szkolenie e-learning 68
Szacowanie zwrotu z inwestycji (ROI) w e- learningu BCR (Benefis/Cost Ratio) = Suma korzyści z inwestycji/suma kosztów inwestycji ROI (Return On Investment) = (Korzyść netto z inwestycji/suma kosztów inwestycji) * 100% ROI > 0 zysk ROI A < 0 strata ROI = -100% to nie da się pokryć inwestycji 69
Prognozy rozwój e-learningu
Stopień zapamiętania Jak uczymy się? 70% 80% 50% 30% 20% 10% Słuchanie Oglądanie Czytanie Oglądanie & Słuchanie Wspólna praca Samodzielna praca Szybko!!! 71
M- Learning M-learning (mobile learning) uczenie się na odległość wymagające bezprzewodowej technologii. M-learning oznacza mobilne uczenie się z wykorzystaniem przenośnego, bezprzewodowego sprzętu jak laptopy, palmtopy, a także nowoczesne telefony komórkowe, tzw. smartfony. Wszystkie te urządzenia, aby spełniały wymogi m-learningu, powinny posiadać stały, bezprzewodowy dostęp do Internetu w każdym możliwym miejscu. 72
Trendy w rozwoju e-szkoleń Rapid Learning Nauczanie na żądanie. Rapid Learning - Szybkie nauczanie z użyciem prostych szkoleń. Knowledge Pills - pigułki wiedzy Knowledge Pills - krótkie szkolenia zawierające najważniejsze, skondensowane informacje na dany temat. 73
Nauczanie na odległość V generacji 74
PUBLIKACJA BEZPŁATNA WSPÓŁFINANSOWANA ZE ŚRODKÓW UNII EUROPEJSKIEJ W RAMACH EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Akademickie Biuro Karier Zawodowych Uniwersytetu Łódzkiego ul. Kopcińskiego 8/12, 90-232 Łódź Tel:(42) 635-47-58, Fax: (42) 635-47-57 e-mail:postawnarozwoj@uni.lodz.pl www.postawnarozwoj.uni.lodz.pl