Sylabus - Leki Pochodzenia Naturalnego 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Farmacja, jednolite studia magisterskie, forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne, profil ogólnoakademicki Rok akademicki: 2016-2017 Nazwa modułu/przedmiotu: Leki Pochodzenia Naturalnego Kod przedmiotu Jednostka/i prowadząca/e kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów Semestr studiów Typ modułu/przedmiotu Osoby prowadzące Erasmus TAK/NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus Katedra Farmakognozji i Molekularnych Podstaw Fitoterapii Prof. dr hab. Marek Naruszewicz V IX podstawowy Prof. dr hab. Marek Naruszewicz, dr hab. Anna Kiss, dr hab. Agnieszka Bazylko, dr Monika Czerwińska NIE dr Monika Czerwińska Liczba punktów ECTS: 2 2. Cele kształcenia Celem nauczania jest przekazanie wiedzy na temat roślinnych produktów leczniczych i suplementów diety dostępnych na rynku. Szczególny nacisk położony jest na rozróżnienie produktów zawierających substancje roślinne lub przetwory roślinne o udowodnionym badaniami klinicznymi działaniu, tradycyjnych produktów leczniczych roślinnych oraz suplementów diety. W zakres przedmiotu wchodzą także: wskazania do stosowania, dawkowanie, omówienie czynników wpływających na jakość preparatów roślinnych, technologia, formy leku oraz metody standaryzacji leku, interakcje leków roślinnych z syntetycznymi substancjami chemicznymi, oraz toksyczność i działania niepożądane leków roślinnych. Strona 1 z 6
3. Wymagania wstępne 1. farmakognozja 2. biochemia 3. patofizjologia 4. biofarmacja 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Lista efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 W9 W10 U1 U2 Treść przedmiotowego efektu kształcenia zna zagadnienia związane z korelacją wyników badań in vitro in vivo (IVIVC) zna działania niepożądane swoiste dla leku i zależne od dawki zna problematykę żywności wzbogaconej, suplementów diety oraz środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego zna problematykę leków pochodzenia naturalnego oraz suplementów diety zawierających lecznicze surowce roślinne oraz ich zastosowanie w profilaktyce i terapii różnych jednostek chorobowych zna zasady projektowania złożonych preparatów roślinnych, z uwzględnieniem składu chemicznego surowców roślinnych, ich dawkowania, działań niepożądanych i interakcji z innymi lekami zna kryteria oceny jakości leczniczych produktów roślinnych i suplementów diety zna zasady wprowadzania na rynek leczniczych produktów roślinnych i suplementów diety zawierających surowce roślinne zna problematykę badań klinicznych leków roślinnych oraz pozycję i znaczenie fitoterapii w systemie medycyny konwencjonalnej zna mechanizmy działania substancji roślinnych na poziomie biochemicznym i molekularnym zna rynkowe produkty lecznicze pochodzenia roślinnego oraz metody ich wytwarzania wykorzystuje nabyte wiadomości z fizjologii, patofizjologii, mikrobiologii, immunologii, farmakokinetyki oraz chemii leków do zrozumienia mechanizmów działań niepożądanych oraz interakcji lekowych ocenia jakość produktów zawierających lecznicze surowce roślinne różnego pochodzenia Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) D.W5 D.W20 D.W36 D.W41 D.W42 D.W43 D.W44 D.W45 D.W46 D.W47 D.U17 D.U33 Strona 2 z 6
U3 U4 U5 U6 U7 U8 U9 U10 U11 U12 U13 projektuje skład preparatu roślinnego o określonym działaniu ocenia profil działania określonego preparatu na podstawie znajomości jego składu udziela pełnej informacji na temat preparatu roślinnego znajdującego się w obrocie, podaje jego zastosowanie lecznicze, opisuje interakcje oraz skutki działań niepożądanych łączy informacje z różnych dyscyplin w celu przewidywania skuteczności terapeutycznej, w zależności od rodzaju postaci leku i miejsca aplikacji współdziała w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności farmakoterapii udziela informacji o mechanizmie działania, właściwościach farmakologicznych i działaniu niepożądanym leku współpracuje z lekarzem w celu wyboru właściwego leku właściwie udziela informacji o stosowaniu suplementów diety i preparatów żywieniowych przedstawia informacje dotyczące leku pochodzenia naturalnego w sposób przystępny i dostosowany do poziomu odbiorców udziela porad w zakresie stosowania, przeciwwskazań, interakcji i działań niepożądanych leków pochodzenia roślinnego formułuje problemy badawcze związane z lekiem pochodzenia roślinnego D.U35 D.U36 D.U37 D.U39 D.U46 D.U47 D.U52 D.U64 D.U66 D.U67 D.U68 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 10 1 nieobowiązkowe Seminarium 20 5.2 nieobowiązkowe Ćwiczenia nieobowiązkowe 6. Tematy zajęć i treści kształcenia W1 - Roślinne produkty lecznicze definicja, zasady rejestracji w Polsce i wymagania dla leku roślinnego. Bezpieczeństwo leczniczych produktów roślinnych. W7 W2 - Substancje roślinne lub przetwory roślinne o ugruntowanym badaniami, w tym klinicznymi, działaniu. W1, W8, W9 W3 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach układu pokarmowego ze szczególnym uwzględnieniem zaparć nawykowych. W2, W4 Strona 3 z 6
W4 - Roślinne Produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach układu moczowego i łagodnym rozroście gruczołu krokowego. W2, W4 W5 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w terapii nadwagi i otyłości. W2, W3, W4 W6 - Roślinne produktylecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach układu oddechowego. W2, W4 W7 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach układu krążenia. W2, W4 W8 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w zaburzeniach układu odpornościowego. W2, W4 W9 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach układu nerwowego. W2, W4 W10 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane w chorobach skóry. W2, W4 S1 - Nutraceutyki- definicja i zastosowanie. Interakcje substancji roślinnych z substancjami chemicznymi otrzymanymi syntetycznie. W2, W3, U1, U8, U10 S2 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety wykazujące działanie estrogenopodobne i ich zastosowanie w łagodzeniu dolegliwości menopauzalnych. Substancje halucynogenne i narkotyczne. W1-W6, W8-W10, U1-U13 S3 - Roślinne produkty lecznicze i suplementy diety stosowane u pacjentów pediatrycznych i geriatrycznych. - W1-W6, W8-W10, U1-U13 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia W2, W3, U1, U8, U10 W1-W6, W8- W10, U1-U13 S1 8. Kryteria oceniania Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia udział w dyskusji S2, S3 udział w dyskusji Kryterium zaliczenia Forma zaliczenia przedmiotu: zaliczenie w formie testu na ocenę ocena kryteria 2,0 (ndst) poniżej 60% poprawnych odpowiedzi na teście 3,0 (dost) minimum 60% do 67% poprawnych odpowiedzi na teście 3,5 (ddb) minimum 68% do 75% poprawnych odpowiedzi na teście 4,0 (db) minimum 76% do 85% poprawnych odpowiedzi na teście 4,5 (pdb) minimum 86% do 94% poprawnych odpowiedzi na teście 5,0 (bdb) minimum 95% poprawnych odpowiedzi na teście 9. Literatura Strona 4 z 6
Literatura obowiązkowa: 1. ESCOP Monographs; ESCOP i Thieme, Exeter, Stuttgart, New York 2003 i suplement 2009 2. European Medicines Agency: http://www.ema.europa.eu/ema/ 3. Interna pod red. W. Januszewicza i F. Kokota; PZWL, Warszawa 2006 4. Matławska I.; Farmakognozja; AM Poznań, Poznań 2008 5. Strzelecka H., Kowalski J. pod red.; Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa; PWN, Warszawa 2000 6. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J.; Fitoterapia i leki roślinne; PZWL, Warszawa 2007 Literatura uzupełniająca: 1. Planta Medica 2012; 78: 1458 1477, cały numer 2. Young Hee Choi, Young-Won Chin, and Yoon Gyoon Kim. Herb-Drug Interactions: Focus on Metabolic Enzymes and Transporters. Arch Pharm Res 2011; 34(11): 1843-1863 3. Paul Posadzki, Leala Watson, Edzard Ernst. Herb drug interactions: an overview of systematic reviews. British Journal of Clinical Pharmacology 2012; 75(3): 603 618 4. Hyun-Jong Cho, In-Soo Yoon. Pharmacokinetic Interactions of Herbs with Cytochrome P450 and P- Glycoprotein. Evidence-based Complementary and Alternative Medicine 2015, Article number 736431 5. van Wyk B.-E.; Rośliny lecznicze świata. MedPharm Polska, 2008 6. Lutomski J., Alkiewicz j.; Leki roślinne w profilaktyce i terapii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1993 7. Bruneton J.; Pharmacognosy, Phytochemistry, Medicinal Plants. 2nd edition, Lavoisier Publishing Inc., Intercept Ltd., TEC&DOC Londres, Paris, New York 1999 8. Kohlmünzer S.; Farmakognozja podręcznik dla studentów farmacji; PZWL, Warszawa 2003 10. Kalkulacja punktów ECTS Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 10 0.5 Seminarium 20 0.5 Ćwiczenia Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy): konieczność przygotowania się do zajęć, przygotowanie się do zaliczenia Przygotowanie studenta do zajęć 10 0.5 Przygotowanie studenta do zaliczeń 20 0.5 Inne (jakie?) Razem 11. Informacje dodatkowe Strona 5 z 6
Osoba odpowiedzialna za organizację zajęć: dr Monika Czerwińska - pokój 211 codziennie 10.00-15.00 - kontakt drogą elektroniczną: monika.czerwinska@wum.edu.pl Miejsce wykładów: sale wykładowe w budynku Wydziału Farmaceutycznego Miejsce seminariów: sala seminaryjna Katedry Farmakognozji i Molekularnych Podstaw Fitoterapii, oraz inne sale w budynku Wydziału Farmaceutycznego http://farmakognozja.wum.edu.pl/ Podpis Kierownika Jednostki Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 6 z 6