Co należy wyeliminować z diety bądź zmniejszyć ilość i jak te produkty zastąpić? Surowe ryby i mięso ryzyko zakażenia bakteriami (listeria, toksoplazmoza), Surowe jaja ryzyko zakażenia salmonellą, Surowe owoce morza ryzyko obecności inwazyjnych form pierwotniaków, Sery z niepasteryzowanego mleka sery korycińskie, sery pleśniowe (nie wszystkie są z niepasteryzowanego mleka należy czytać na etykiecie), oscypek ryzyko zakażenia bakteriami (listeria, toksoplazmoza), Napoje Należy unikać soków i napojów z kartonów, które są źródłem cukrów prostych i dostarczają dużo zbędnych kilokalorii. Należy odstawić napoje gazowane, które także zawierają duże ilości cukru, a dodatkowo konserwanty i barwniki. Mogą obniżać poziom potasu, magnezu, wapnia w organizmie przyszłej mamy. Słodycze w ciąży Słyszy się wiele doniesień na temat spożywania słodyczy w czasie ciąży. Warto podkreślić iż nie ma naukowo potwierdzonych badań jakoby czekolada spożywana w czasie ciąży mogła działać negatywnie na mamę i jej dziecko. Jednak wiele z kobiet będących w ciąży usprawiedliwia tym swój nawyk objadania się słodyczami. Warto podkreślić, że słodkości dostarczają duże ilości energii, a niewiele składników odżywczych są więc źródłem tzw. pustych kalorii. Słodycze są źródłem cukru prostego, sztucznych barwników oraz izomerów kwasów tłuszczowych typu trans, które są niekorzystne dla zdrowia. Nasycone kwasy tłuszczowe powodują m.in. podwyższenie cholesterolu całkowitego we krwi, podwyższenie złego cholesterolu LDL a także triglicerydów. Izomery trans kwasów tłuszczowych dodatkowo obniżają dobry cholesterol HDL we krwi. Spożywanie zbyt dużych ilości tych składników może być przyczyną rozwoju wielu chorób i dolegliwości takich jak próchnica zębów, cukrzyca typu II, insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca czy otyłość. Czekolady i innych słodyczy w czasie ciąży nie powinny spożywać kobiety mające zaburzenia tolerancji glukozy np. cukrzycę ciężarnych. Co ciekawe w Finlandii zrobiono badania, które wykazały iż kobiety które jadły czekoladę podczas ciąży (po 1 kawałku dziennie) rodziły dzieci bardziej aktywniejsze niż ich rówieśnicy. Inne badania wykazały iż czekolada może zmniejszać ryzyko stanu przedrzucawkowego u kobiet ciężarnych. Należy pamiętać o tym, iż zawsze warto zachować umiar i wybierać zdrowe produkty np. słodycze własnej produkcji takie jak ciasta owocowe, ciasteczka owsiane oraz takie, które nie zawierają zbyt dużo cukru oraz tłuszczu: galaretki
z owocami, budynie czy kisiele z owocami (bez sztucznych konserwantów). Warto sięgnąć po suszone czy świeże owoce. Przed zakupem każdego produktu powinniśmy czytać etykiety i wybierać takie o minimalnej zawartości izomerów trans, nasyconych kwasów tłuszczowych i słodzików. Zdrowiej jest samemu zrobić deser nawet z bitą śmietaną, niż jeść sztucznie barwione gotowe i pełne konserwantów słodycze. Jeśli lubisz czekoladę wybierz czekoladę ekologiczną, bez izomerów trans np. lifefood RAW ekologiczną czekoladę 80% z wanilią Przepis na sałatkę owocową Składniki: Szklanka truskawek, Banan, 2 łyżki płatków migdałowych, Łyżka soku z cytryny, 2 łyżki jogurtu greckiego light, Banan obrać, pokroić. Truskawki przekroić na pół. Dodać płatki migdałowe, polać sokiem z cytryny i jogurtem. Smacznego! Produkty typu fast-food Jeśli natomiast nie możemy obyć się bez hamburgera i frytek zróbmy w domu zdrowszą wersję tych smakołyków np. pieczone ziemniaczki i hamburger z mięsa drobiowego z dużą ilością warzyw i sosem jogurtowym, w bułce grahamce lub pełnoziarnistej. Alkohol Badania przeprowadzone w 2009 roku przez Główny Inspektorat Sanitarny wykazały, że około 14% kobiet w ciąży spożywa alkohol. Mimo zwiększającej się świadomości Polskiego społeczeństwa dotyczącej zdrowia i wpływu alkoholu na płód, znaczna ilość kobiet nie rezygnuje ze swoich nawyków sprzed ciąży. Dlatego tak ważna jest edukacja i uświadamianie matek o konsekwencjach stosowania przez nie używek, a zwłaszcza alkoholu. W czasie ciąży kobieta powinna zachować całkowitą abstynencje. Powodem, dla którego w tym okresie należy zaprzestać picia nawet umiarkowanej ilości alkoholu jest zdrowie płodu i dziecka. Alkohol przenika przez łożysko i po upływie około 40-60 minut od spożycia, jego stężenie w krwioobiegu płodu jest takie same jak u matki. Wątroba płodu nie jest w pełni wykształcona, dlatego nie może sobie poradzić z metabolizmem alkoholu, który utrzymuje się w jego organizmie dwa razy dłużej niż u osoby dorosłej. Prowadzi to do zaburzeń w rozwoju organizmu, gdzie najbardziej narażone na działanie alkoholu są takie narządy jak mózg, nerki, serce. Uszkadza również układ nerwowy i doprowadza do
niedotlenienia płodu. Najbardziej niebezpieczne jest picie alkoholu w ciągu pierwszych trzech miesięcy ciąży. U kobiet będących w ciąży, które nadal spożywają napoje alkoholowe znacznie częściej występują samoistne poronienia i przedwczesne porody. Spożywanie alkoholu przez kobietę ciężarną jest równie szkodliwe dla już urodzonego maleństwa. Zaburzenia u dziecka objawiają się zahamowaniem wzrostu, osłabieniem uwagi i koncentracji, jak również osłabieniem układu odpornościowego, brakiem odruchu ssania i drżeniem mięśni. Najbardziej znanym zespołem zaburzeń alkoholowych jest zespół FAS- Alkoholowy Zespół Płodowy. Objawia się on: opóźnieniem wzrostu płodu i noworodka, charakterystycznym wyglądem twarzy z małymi szparami powiekowymi (tzw. otwarte oczy), cienką górną wargą, wydłużeniem i spłaszczeniem rynienki nosowej (rowek nad środkową części górnej wargi), uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego: opóźnieniem rozwoju, zaburzeniami zachowania, obniżeniem sprawności intelektualnej, deformacją czaszki i mózgu. Dzieci z zespołem alkoholowym mają trudności w funkcjonowaniu w społeczeństwie, są ufne, przez co łatwo jest skrzywdzić. Takie dzieci powinny być pod stałą opieką dorosłych. Jest wiele innych schorzeń będących przyczyną spożywania alkoholu przez kobietę w ciąży, powodujących zaburzenia w rozwoju płodu i dziecka. Dlatego tak ważna jest ochrona dziecka przed jego szkodliwym działaniem. PAMIĘTAJ! Należy całkowicie wyeliminować spożywane alkoholu już od pierwszego dnia ciąży, nie ma bezpiecznej ilości alkoholu. Nawet rzadkie sięganie po alkohol i w małych ilościach może uszkodzić układ nerwowy dziecka. Alkohol przechodzi do krwi dziecka w takim samym stężeniu w jakim jest we krwi mamy. Najbardziej niebezpieczne jest picie alkoholu w ciągu pierwszych trzech miesięcy ciąży. Napoje energetyczne Mają działanie mocno pobudzające i rozdrażniające, dlatego kobieta nie powinna ich spożywać. Napoje z dodatkiem aspartamu Dodatek aspartamu do napojów dietetycznych może być szkodliwy dla dziecka powodować alergie i dolegliwości przewodu pokarmowego.
Na jakie produkty należy uważać (kawa) Kofeina jest składnikiem wielu produktów spożywczych takich jak: kawa, herbata, kakao, czekolada, cukierki z kofeiną czy napoje energetyzujące. Może być również dodawana do leków zarówno tych dostępnych bez recepty jak i przepisywanych przez lekarza na receptę. Umiarkowane spożywanie kofeiny nie oddziałuje negatywnie na zdrowie kobiet w ciąży i płodu. Nadmierne spożycie kofeiny może wywołać objawy uboczne takie jak: zbytnia pobudliwość, uczucie niepokoju, przyspieszenie oddychania, kołatanie serca czy nasilona potliwość. Wpływa również na wzmożenie wypłukiwania wapnia i magnezu z układu kostnego, co sprzyja rozwojowi osteoporozy. Nadmiar kofeiny jest niewskazany zwłaszcza w okresie ciąży, gdyż łatwo przechodzi ona z krwią przez łożysko do rozwijającego się płodu. Niedojrzała wątroba dziecka nie jest w stanie metabolizować kofeiny, tak jak wątroba dorosłego człowieka. Skutkiem może być zahamowanie aktywność hormonu wzrostu i niska masa urodzeniowa dziecka. Dodatkowo nadmiar kofeiny może zwiększać ryzyko poronień. Przeprowadzonych zostało wiele badań dotyczących wpływu picia napojów z zawartością kofeiny na organizm kobiety w ciąży. Wykazały one, że umiarkowane spożywanie kofeiny nie oddziałuje negatywnie na zdrowie kobiet w ciąży i płodu. Dodatkowo nie zmniejsza płodności u kobiet pijących regularnie kawę i inne napoje, których składnikiem jest kofeina. W badaniach nie stwierdza się związku pomiędzy piciem napojów z kofeiną a częstością nieprawidłowego wzrostu płodu oraz poronień. Jednak wszystkie te dane dotyczą umiarkowanego spożycia kofeiny. Dzienna dopuszczalna dawka tej substancji dla kobiet w ciąży to 300 mg dziennie. Biorąc pod uwagę fakt, że przeciętny Europejczyk spożywa średnio 200 mg kofeiny na dzień, ryzyko przedawkowania jest niewielkie. Mimo to kobiety będące w ciąży powinny unikać picia większej ilości kawy, ze względu na to, iż spożywają wiele innych napojów i produktów zawierających w swoim składzie kofeinę. U dorosłego człowieka kofeina jest metabolizowana w czasie około 4 godzin, u kobiet ciężarnych czas ten jest wydłużony. Dodatkowo metabolizm kofeiny może trwać różnie w zależności od wrażliwości człowieka na jej działanie. Zawartość kofeiny w niektórych produktach spożywczych: 1 filiżanka (150ml) kawy palonej to około 85 mg kofeiny, 1 filiżanka kawy rozpuszczalnej to około 60 mg kofeiny, 1 filiżanka kawy bezkofeinowej to około 3 mg kofeiny, 1 filiżanka herbaty parzonej to około 30 mg kofeiny, 1 filiżanka herbaty instant to około 20 mg kofeiny,
1 filiżanka kakao to około 4 mg kofeiny, 1 filiżanka czekolady to około 4 mg kofeiny, 1 szklanka (250ml) napoju energetyzującego zawierającego kofeinę lub guaranę to około 28-87 mg kofeiny, 1 tabliczka (50g) czekolady to około 5,5-35,5 mg kofeiny,