Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 232 (3 pkt.) Ile gramów węgliku wapnia (karbidu) zawierającego 10% zanieczyszczeń należy użyć, aby otrzymać 1 m 3 etynu CH CH w warunkach normalnych? Zadanie 233 (3 pkt.) Na 300 g wapienia zawierającego 10% zanieczyszczeń niereagujących z roztworem kwasu solnego, podziałano HCl w nadmiarze. Oblicz, ile dm 3 tlenku węgla (IV) wydzieli się w tej reakcji (warunki normalne)? Zadanie 234 (2 pkt.) Pr. I/2009/A1 Wodorowęglan amonu ulega rozkładowi termicznemu, tworząc wyłącznie produkty gazowe. ogrzewanie NH 4 HCO 3(s) NH 3(g) + H 2 O (g) + CO 2(g) Oblicz łączną objętość (w przeliczeniu na warunki normalne) gazowych produktów reakcji całkowitego rozkładu 1,58 g wodorowęglanu amonu. Odpowiedź: Zadanie 235 (2 pkt.) Oblicz, ile gramów tlenku siarki (VI) można otrzymać utleniając tlenek siarki (IV) 44,8 dm 3 tlenu w warunkach normalnych? 60
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 236 (3 pkt.) W wapienniku, w temperaturze ok 1200 K rozkładano 1 tonę węglanu wapnia. Ile kilogramów wapna palonego otrzymano obok wydzielającego się tlenku węgla (IV), jeśli reakcja ta biegnie z wydajnością 70%? Zadanie 237 (2 pkt.) Przez płuczkę z wodą wapienną przepuszczono tlenek węgla (IV). Wytrąciło się 75 g osadu. Oblicz, jaką objętość tlenku węgla (IV) przepuszczono przez płuczkę, jeśli pomiarów dokonano w warunkach normalnych? Zadanie 238 (2 pkt.) W latach 70-tych w szkolnych laboratoriach otrzymywano tlen rozkładając tlenek rtęci (II) na tlen i rtęć. Metodę tę jednak zarzucono, ze względu na dużą toksyczność par rtęci. Oblicz, ile gramów HgO należy ogrzewać aby zebrać 224 cm 3 tlenu w warunkach normalnych? Zadanie 239 (2 pkt.) Oblicz, jaka objętość wodoru wydzieli się (w przeliczeniu na warunki normalne) podczas rozpuszczania 8 g wapnia w wodzie? 61
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 240 (2 pkt.) Jaka objętość czadu (tlenku węgla (II)) należy utlenić w warunkach normalnych, aby otrzymać 11 g tlenku węgla (IV)? Zadanie 241 (3 pkt.) Ile dm 3 gazów (pomiary objętości gazów wykonano w przeliczeniu na warunki normalne) wydzieli się podczas prażenia w jednym reaktorze 2 moli chlorku amonu i 2 moli wodorowęglanu amonu? Zadanie 242 (2 pkt.) V/2009/A1 Etyloaminę (etanoaminę) można otrzymać w wyniku katalitycznej redukcji etanalu w obecności amoniaku (aminowanie redukcyjne), zgodnie z poniższym równaniem reakcji. CH 3 CHO + NH 3 + H 2 Kat. Ni CH 3 CH 2 NH 2 + H 2 O Na podstawie: R.T. Morrison i R.N. Boyd: Chemia organiczna, PWN, Warszawa 1998 Oblicz, ile dm3 amoniaku (w przeliczeniu na warunki normalne) przereaguje z 77,0 g etanalu podczas otrzymywania etyloaminy metodą aminowania redukcyjnego. Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku. Zadanie 243 (2 pkt.) Utleniono w warunkach normalnych i ze 100% wydajnością 2,24 dm 3 amoniaku. Ile gramów tlenku azotu (II) otrzymano obok pary wodnej? 62
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 244 (2 pkt.) Ile dm 3 powietrza (warunki normalne) potrzeba do otrzymania 100 dm 3 tlenku siarki (IV) w wyniku spalania pirytu, jeśli drugim produktem jest tlenek żelaza (II)? Zadanie 245 (2 pkt.) Jedną z metod otrzymywania tlenu jest rozkład nadtlenku wodoru. Ile moli H 2 O 2 należy rozłożyć w warunkach normalnych, aby otrzymać 17,92 dm 3 tlenu cząsteczkowego? Zadanie 246 (2 pkt.) Laboratoryjna metoda otrzymywania tlenku siarki (IV) polega na działaniu kwasem siarkowym (VI) na siarczan (IV) potasu. Obliczyć, ile moli siarczanu (IV) potasu potrzeba do otrzymania 0,4 mola tlenku siarki (IV)? Zadanie 247 (2 pkt.) W reakcji magnezu z kwasem solnym wydzieliło się 1,204 10 23 cząsteczek wodoru. Oblicz masę magnezu użytą do reakcji. Zadanie 248 (2 pkt.) Laboratoryjna metoda otrzymywania tlenu polega na termicznym rozkładzie manganianu (VII) potasu. Powstają wówczas manganian (VI) potasu, tlenek manganu (IV) i tlen. 63
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Ile gramów nadmanganianu potasu należy ogrzewać, aby otrzymać 4,48 dm 3 w przeliczeniu na warunki normalne? tlenu Zadanie 249 (3 pkt.) Jaką objętość wodoru należy użyć do reakcji z azotem odmierzonych w temperaturze 298 K pod ciśnieniem 1010 hpa, aby otrzymać 136 g amoniaku? Stała gazowa R = 83,14 hpa dm 3 /K mol Zadanie 250 (2 pkt.) 0,6 g stopu żelaza z węglem spalono w strumieniu tlenu, w wyniku czego powstało 0,066 g tlenku węgla (II). Jaki procent stanowił węgiel w tym stopie? Procent węgla w stopie:... Zadanie 251 (3 pkt.) Azotan(III) amonu rozkłada się podczas ogrzewania na azot i parę wodną. Ile gramów azotanu(iii) amonu należy rozłożyć, by otrzymać 336 cm 3 azotu odmierzonego w temperaturze 298 K pod ciśnieniem 1010 hpa? Stała gazowa R = 83,14 hpa dm 3 /K mol 64
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 252 (3 pkt.) Do 100 g mieszaniny węglanu wapnia i tlenku wapnia dodano nadmiaru kwasu solnego. Objętość wydzielonego tlenku węgla (IV) wyniosła w warunkach normalnych 5,6 dm 3. Jaki procent stanowiło wapno palone w mieszaninie wyjściowej? Procent CaO w mieszaninie wyjściowej:... Zadanie 253 (2 pkt.) Czterech uczniów A D rozpuszczało cynk w kwasie solnym. Każdy z nich zebrał wodór i obliczył jego ilość w warunkach normalnych: uczeń A otrzymał 0,5 mola wodoru, uczeń B 2,24 dm 3 H 2, uczeń C 2 g wodoru a uczeń D 9,03 10 22 cząsteczek wodoru. Oblicz, który uczeń rozpuścił najwięcej a który najmniej cynku. Uczeń A Uczeń B Uczeń C Uczeń D Obliczenia: Obliczenia: Obliczenia: Obliczenia: Najwięcej cynku rozpuścił uczeń... Najmniej cynku rozpuścił uczeń... Zadanie 254 (2 pkt.) Ile moli chlorku wapnia powstało w reakcji wapna palonego z kwasem solnym, jeżeli jednocześnie otrzymano 1,8 g wody? Zadanie 255 (2 pkt.) Ile dm 3 gazu wydzieli się w warunkach normalnych, jeśli na 50 g węglanu wapnia podziałamy roztworem kwasu solnego? 65
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 256 (4 pkt.) Do czterech probówek zawierających rozcieńczony kwas siarkowy (IV) wrzucono w warunkach normalnych kawałki metali: cynku, miedzi, glinu i żelaza o masie 1 g każdy. Oblicz, jakie objętości wodoru wydzieliły się w każdym z naczyń? Zadanie 257 (2 pkt.) 126 g substancji X rozłożono całkowicie w oparciu o reakcję: X Y + Z + W W wyniku rozkładu otrzymano produkty w stosunku wagowym Y : Z : W = 4 : 5 : 9 Oblicz, ile gramów poszczególnych substancji otrzymano? Otrzymano substancji: Y -... Z -... W -... Zadanie 258 (2 pkt.) 256 g substancji X rozłożono całkowicie w oparciu o reakcję: X A + B + C W wyniku rozkładu otrzymano produkty w stosunku wagowym A : B : C = 16 : 9 : 7 Oblicz, ile gramów poszczególnych substancji otrzymano? Otrzymano substancji: A... B... C... Zadanie 259 (3 pkt.) Ustal wzór tlenku azotu, który powstaje w reakcji katalitycznego utleniania amoniaku wiedząc, że w tych samych warunkach ciśnienia i temperatury, każdy 1 dm 3 amoniaku zużywa 1,25 dm 3 tlenu i powstaje 1 dm 3 tlenku azotu oraz para wodna. 66
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Wzór tlenku azotu:... Zadanie 260 (2 pkt.) V/2008/A2 Mangan można otrzymać w wyniku reakcji MnO 2 z glinem, przebiegającej zgodnie z równaniem: 3 MnO 2 + 4 Al 3 Mn + 2 Al 2 O 3 Źródłem MnO 2 jest występujący w przyrodzie minerał, piroluzyt, który zawiera od 94% do 99% masowych tego tlenku. Oblicz, ile gramów glinu potrzeba do redukcji 55 g piroluzytu, który zawiera 95% masowych tlenku manganu(iv). Pozostałe 5% masy minerału to substancje niereagujące z glinem ani manganem. Zadanie 261 (3 pkt.) V/2006/A2 Oblicz maksymalną objętość tlenku siarki (IV), jaka może być związana przez wodny roztwór zawierający 3 mole wodorotlenku sodu w temperaturze 25 0 C i pod ciśnieniem 1013 hpa. Załóż, że produktem reakcji jest sól obojętna. Wartość stałej gazowej R wynosi 83,14 hpa dm 3 /K mol. INFORMACJA DO ZADAŃ 262 i 263 W przyrodzie występuje kilka minerałów tytanu. Najważniejsze z nich to ilmenit FeTiO 3 i rutyl TiO 2. Czysty metal otrzymuje się z rutylu podczas ogrzewania z węglem i chlorem, w wyniku czego powstaje chlorek tytanu (IV) i tlenek węgla (II). W drugim etapie chlorek tytanu ogrzewa się w odpowiednich warunkach z magnezem. Czysty tytan lub jego stop o składzie masowym 85% Ti, 8% Al, 7% V stosowany jest np. do wytwarzania implantów. 67
Rodzaje reakcji chemicznych. Stechiometria równań chemicznych Zadanie 262 (2 pkt.) V/2007/A2 Na podstawie powyższego tekstu napisz równania reakcji przebiegających podczas otrzymywania czystego tytanu.... Zadanie 263 (2 pkt.) V/2007/A2 Oblicz, ile moli tytanu i ile moli glinu zawiera tzw. gwóźdź ortopedyczny o masie 120 g wykonany ze stopu tytanu o podanym wyżej składzie. 68
Wydajność reakcji chemicznych WYDAJNOŚĆ REAKCJI Zadanie 264 (3 pkt.) Podczas prażenia 25 g węglanu wapnia otrzymano 10 g wapna palonego. Oblicz wydajność tej reakcji. Zadanie 265 (3 pkt.) Do roztworu zawierającego 42,5 g azotanu (V) srebra dodano kwasu solnego i otrzymano 27 g osadu. Oblicz wydajność tej reakcji. Zadanie 266 (3 pkt.) W reakcji 54 g glinu z nadmiarem rozcieńczonego kwasu siarkowego (VI) powstało 33,6 dm 3 wodoru (warunki normalne). Oblicz wydajność tej reakcji. Zadanie 267 (3 pkt.) Podczas reakcji magnezu ze stechiometryczną ilością kwasu etanowego CH 3 COOH wydzieliło się 10 dm 3 wodoru w przeliczeniu na warunki normalne. Ile gramów magnezu wzięło udział w reakcji, jeśli jej wydajność wynosiła 75%? 69
Wydajność reakcji chemicznych Zadanie 268 (3 pkt.) W reakcji 25,2 g siarczanu (IV) sodu z roztworem kwasu siarkowego (VI) wydzieliło się 3 dm 3 gazu w warunkach normalnych. Oblicz wydajność tej reakcji. Zadanie 269 (3 pkt.) Do 6,3 g manganianu (VII) potasu dodano stechiometryczną ilość HCl. Zbierano wydzielający się gaz w temperaturze 273 K i pod ciśnieniem 1013 hpa. Jaką objętość zajął ten gaz jeśli wydajność procesu wyniosła 90%? Zadanie 270 (3 pkt.) Do roztworu zawierającego 42,5 g azotanu (V) srebra dodano kwas bromowodorowy. Masa wytrąconego osadu wyniosła 42,5 g. Oblicz wydajność tej reakcji. Zadanie 271 (3 pkt.) Jeżeli z 16 dm 3 stechiometrycznej mieszaniny wodoru i azotu otrzymujemy po reakcji 7 dm 3 amoniaku to ile wynosi wydajność tej reakcji? Pomiarów dokonano w stałych warunkach ciśnienia i temperatury. 70
Wydajność reakcji chemicznych Zadanie 272 (4 pkt.) AM V/2005 31,6 g manganianu (VII) potasu poddano rozkładowi termicznemu. Otrzymano dwa produkty stałe (sól i tlenek) oraz tlen. Zapisz równanie przebiegającej reakcji, a następnie oblicz, ile dm 3 tlenu odmierzonego w warunkach normalnych wydzieliło się, jeżeli wydajność tej reakcji wynosiła 90%. Równanie reakcji:... Zadanie 273 (3 pkt.) W wyniku spalenia 59 g węgla otrzymano 99 dm 3 tlenku węgla (IV) (warunki normalne). Ile wynosi wydajność tej reakcji? 71
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach OBLICZENIA W OPARCIU O RÓWNANIA BIEGNĄCE W STOSUNKACH NIESTECHIOMETRYCZNYCH Zadanie 274 (1 pkt.) Pr. I/2010/A2 Żelazo spala się w chlorze, tworząc tlenek żelaza (III), zgodnie z następującym równaniem reakcji: 2 Fe (s) + 3 Cl 2(g) 2 FeCl 3(s) Uzupełnij poniższe zdanie: W reakcji 1 mola żelaza z dwoma molami chloru, przy założeniu 100% wydajności reakcji, powstaje(-ą).. mol(-e) cząsteczek chlorku żelaza (III). Zadanie 275 (3 pkt.) Do roztworu zawierającego 0,5 mola azotanu (V) srebra dodano roztwór zawierający 0,8 mola chlorku potasu. Oblicz, ile gramów osadu wytrąciło się w tej reakcji? Zadanie 276 (3 pkt.) Do roztworu zawierającego 0,25 mola chlorku żelaza (III) dodano roztwór zawierające 0,70 mola wodorotlenku potasu. Oblicz, ile gramów brunatnego, galaretowatego osadu wytrąciło się? Zadanie 277 (3 pkt.) Zmieszano 13 g cynku i 12,8 g siarki. Oblicz, ile gramów siarczku cynku otrzymano? Którego z substratów i w jakiej ilości moli użyto w nadmiarze? 72
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach Zadanie 278 (3 pkt.) Pr. XII/2004/A2 Amoniak spalono w tlenie. Produktami reakcji były tlenek azotu (II) i para wodna. Oblicz liczbę moli tlenu, która nie uległa reakcji spalania, jeżeli użyto 7 moli tlenu i 3 mole amoniaku. Zadanie 279 (3 pkt.) Do roztworu zawierającego 6 g zasady sodowej dodano roztwór zawierający 12,6 g kwasu azotowego(v). Jaki odczyn miał otrzymany roztwór? Ile cm 3 wody powstanie w tej reakcji? Przyjmij gęstość wody odpowiednią dla warunków: p = 1013 hpa, T = 277 K. gęstość wody 1g/cm 3 Zadanie 280 (3 pkt.) Do 10 g HNO 3 dodano 2,8 g wapna palonego. Który substrat i w jakiej masie nie przereagował całkowicie i pozostał po zakończeniu reakcji? Zadanie 281 (3 pkt.) Prowadzono syntezę srebra i siarki w celu otrzymania osadu Ag 2 S. Zmieszano 0,1 mola srebra i 16 g siarki. Ile gramów siarczku srebra otrzymano? 73
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach Zadanie 282 (3 pkt.) Ile gramów siarczku glinu otrzymamy, jeżeli użyjemy do reakcji 2,5 g glinu i 0,125 mola siarki? Zadanie 283 (3 pkt.) Jaką objętość tlenku węgla (IV) otrzymano w warunkach normalnych, jeśli do redukcji 144 g tlenku żelaza (II) użyjemy 18 g węgla? Zadanie 284 (4 pkt.) I/2006/A2 Zmieszano 3 g wodoru i 15 dm 3 chloru odmierzonego w warunkach normalnych i zainicjowano reakcję. Napisz równanie zachodzącej reakcji. Oblicz, ile moli cząsteczek produktu powstanie w tej reakcji przy założeniu 100% wydajności i określ, którego z substratów użyto w nadmiarze? Równanie reakcji:... Obliczenia: W nadmiarze użyto:... Zadanie 285 (3 pkt.) 20 g cynku wrzucono do roztworu zawierającego 28 g kwasu siarkowego (VI). Obliczyć objętość wydzielonego wodoru (warunki normalne). 74
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach Zadanie 286 (3 pkt.) Zmieszano 25 cm 3 wodoru i 75 cm 3 gazowego chloru, a następnie zainicjowano reakcje. Obliczyć objętość gazowego chlorowodoru, który powstanie w wyniku tej reakcji. Pomiarów dokonano przy zachowaniu stałości wartości temperatury i ciśnienia. Zadanie 287 (3 pkt.) Do zlewki zawierającej 100 cm 3 wody o gęstości 1g/cm 3 wprowadzono 448 cm 3 tlenku siarki (VI) w warunkach normalnych. Oblicz, ile gramów kwasu otrzymano? Zadanie 288 (3 pkt.) Przeprowadzono w warunkach normalnych silnie egzoenergetyczną reakcję rozpuszczania 7,8 g potasu w 5,4 g wody. Oblicz objętość gazu, jaki wydziela się wśród produktów reakcji. Zadanie 289 (3 pkt.) Oblicz, ile cm 3 amoniaku powstanie, gdyby do syntezy użyć takiej objętości wodoru, w której znajduje się 12,04 10 23 cząsteczek, i takiej objętości azotu, w której znajduje się 6,02 10 23 cząsteczek (warunki normalne). Zadanie 290 (3 pkt.) Po eksplozji 110 dm 3 mieszaniny wodoru z tlenem stwierdzono, że w otrzymanej parze wodnej znajduje się domieszka tlenu. Mieszaninę rozdzielono i otrzymano 20 dm 3 tlenu, 75
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach zmierzonych w tych samych warunkach ciśnienia i temperatury, co objętość gazu przed reakcją. Obliczyć, jaki procent objętościowy tlenu i jaki procent objętościowy wodoru zawierała mieszanina przed reakcją. Zadanie 291 (3 pkt.) Przeprowadzono syntezę wodoru i azotu w celu otrzymania amoniaku. Oblicz, ile dm 3 NH 3 otrzymano, jeśli użyto 30 dm 3 wodoru i 85 dm 3 azotu. Pomiarów dokonano w warunkach izobaryczno izotermicznych. Zadanie 292 (3 pkt.) W reaktorze umieszczono 15 cm 3 azotu i 10 cm 3 wodoru i zainicjowano reakcję. Oblicz, ile cm 3 amoniaku powstało po reakcji oraz jaka objętość, którego z substratów pozostała nieprzereagowana? Pomiarów dokonano w stałej temperaturze i przy stałym ciśnieniu. Zadanie 293 (3 pkt.) Zmieszano po 0,5 dm 3 powietrza i wodoru w warunkach normalnych. Oblicz, ile gramów wody powstało przy założeniu 100% wydajności reakcji? Zadanie 294 (3 pkt.) Do reaktora wprowadzono 70 dm 3 mieszaniny tlenu i wodoru. Po zainicjowaniu reakcji mieszanina eksplodowała i otrzymano wodę. W wyniku analizy ustalono, że oprócz wody 76
Stosunki niestechiometryczne w reakcjach pozostało jeszcze 10 dm 3 nieprzereagowanego tlenu. Oblicz, jaki procent objętościowy tlenu i wodoru zawierała mieszanina wyjściowa, jeśli wszystkie pomiary prowadzono w stałej temperaturze i przy stałym ciśnieniu. Zadanie 295 (3 pkt.) Do syntezy amoniaku użyto 70 cm 3 wodoru i 20 cm 3 azotu odmierzonych w warunkach normalnych. W reakcji otrzymano 20 cm 3 amoniaku. Ustal, ile cm 3 wodoru i ile cm 3 azotu pozostało w mieszaninie poreakcyjnej? Zadanie 296 (3 pkt.) W reakcji syntezy amoniaku brało udział 18,06 10 23 atomów wodoru i 6,02 10 23 cząsteczek azotu w warunkach normalnych. Ile teoretycznie mogło w tej reakcji powstać dm 3 amoniaku? Zadanie 297 (3 pkt.) Po reakcji 100 cm 3 mieszaniny wodoru i tlenu, oprócz otrzymanego produktu reakcji pozostało 16 cm 3 tlenu. Całość pomiarów prowadzono w warunkach izobaryczno izotermicznych. Oblicz skład procentowy mieszaniny wyjściowej w procentach objętościowych. 77
Właściwości pierwiastków bloku s WŁAŚCIWOŚCI PIERWIASTKÓW BLOKU s Zadanie 298 (2 pkt.) V/2009/A1 W przemyśle wodór otrzymuje się przede wszystkim w procesie konwersji węglowodorów z parą wodną. Źródłem węglowodorów jest najczęściej gaz ziemny, którego głównym składnikiem jest metan. W mieszaninie gazu ziemnego z parą wodną w temperaturze 1025 K i w obecności katalizatora niklowego zachodzą następujące reakcje: I. CH 4(g) + H 2 O (g) CO (g) + 3 H 2(g) II. Tlenek węgla(ii) reaguje z parą wodą, tworząc tlenek węgla(iv) i wodór Na podstawie: A. Bielański: Podstawy chemii nieorganicznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004 Napisz równanie reakcji II oraz sumaryczne równanie obu etapów: Równanie reakcji II:. Sumaryczne równanie reakcji I i II:. INFORMACJA DO ZADAŃ 299 i 300 Tlenek magnezu ma zastosowanie do produkcji cegieł, którymi wykłada się wnętrza pieców hutniczych. Związek ten stosuje się również w medycynie, jako składnik leków przeciw nadkwasocie (dolegliwości polegającej na nadmiernym wydzielaniu się w żołądku kwasu solnego). Zadanie 299 (2 pkt.) V/2006/A1 a) Korzystając z tablicy elektroujemności, oblicz różnicę elektroujemności magnezu i tlenu, a następnie określ rodzaj wiązania chemicznego w tlenku magnezu. Różnica elektroujemności:... Rodzaj wiązania:... b) Poniżej wymieniono pięć właściwości fizycznych tlenku magnezu. Spośród nich wybierz i podkreśl dwie, uzasadniające zastosowanie tego związku do budowy wnętrz pieców hutniczych. ma wysoką temperaturę topnienia, ma wysoką temperaturę wrzenia, jest ciałem stałym, stopiony przewodzi prąd elektryczny, jest białej barwy Zadanie 300 (3 pkt.) V/2006/A1 a) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zachodzącej w żołądku po zażyciu przez osobę cierpiącą na nadkwasotę leku zawierającego tlenek magnezu.... b) Określ, jaki charakter chemiczny (kwasowy, zasadowy, obojętny) przejawia tlenek magnezu w tej reakcji?... 78
Właściwości pierwiastków bloku s Zadanie 301 (3 pkt.) Poniżej podano kilka stwierdzeń dotyczących litowców. Które z poniższych zdań są prawdziwe? 1) Litowce to metale lekkie; 2) Wodorki litowców to związki, które rozpuszczając się w wodzie tworzą roztwór o odczynie zasadowym; 3) Reakcje litowców z wodą są silnie endoenergetyczne. Prawdziwe są zdania:... Zadanie 302 (2 pkt.) Z podanej poniżej listy tlenków wybierz te, które mogą reagować z NaOH i zapisz te reakcje w formie cząsteczkowej: a) Tlenek azotu (V) b) Tlenek węgla (II) c) Tlenek fosforu (V) d) Tlenek wapnia (wapno palone). Z NaOH reagują:... Reakcje:...... Zadanie 303 (1 pkt.) Pr. I/2005/A1 W poniższej tabeli zamieszczono w kolejności alfabetycznej nazwy wybranych litowców, podano ich gęstości oraz temperatury topnienia. Nazwa metalu Gęstość [g/cm 3 ] Temperatura topnienia [ o C] Cez 1,9 29 Lit 0,53 180 Potas 0,86 64 Rubid 1,53 39 Sód 0,97 98 Oceń poprawność poniższej informacji zakreślając literę P, jeśli uznasz ją za prawdziwą lub literę F, jeśli uznasz ją za fałszywą. Im większa gęstość, tym wyższa temperatura topnienia litowca. P F 79
Właściwości pierwiastków bloku s Zadanie 304 (2 pkt.) Przeprowadzono reakcje przedstawione poniższym schematem: 1 g Na 1 g NaH 1 g Na 2 O I II III 100 g wody Oblicz, w której probówce wydzieliło się najwięcej gazu po reakcji (warunki normalne)? Obliczenia Odpowiedź: Zadanie 305 (2 pkt.) Pr. XI/2006/A1 Przeprowadzono doświadczenie zilustrowane rysunkiem. wapń potas I II H 2 O a) Podaj symbol pierwiastka, który gwałtowniej reaguje z wodą: b) Napisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji zachodzącej w naczyniu I.... 80