Co z tą strukturą, czyli o giełdowych produktach strukturyzowanych w czasach niepewności Profesjonalny Inwestor 2008 Robert Raszczyk Główny Specjalista Dział Rozwoju Instrumentów Finansowych, GPW Międzyzdroje, 29.11.2008
Program Wprowadzenie Definicja produktów strukturyzowanych Zalety notowania na giełdzie Instrumenty cechy, budowa, profile wypłat, wady, zalety, przykłady Certyfikaty bonusowe i dyskontowe Zmiana SZOG Surowce na giełdzie Struktury a GPW Statystyka Perspektywy rozwoju
2008 czas niepewności
Indeks VIX
Źródło: Structured Products, Październik 2008
Czym są produkty strukturyzowane? Cel: spełnienie wymogów inwestycyjnych Cena struktur : uzaleŝniona od wartości określonego wskaźnika rynkowego (np. kursu akcji lub koszyków akcji, wartości indeksów giełdowych, cen surowców, kursów walut) Inwestycja tylko w jeden papier wartościowy Mają emitenta
Powody zainteresowania produktami ze strony inwestorów Zmienność rynków finansowych Dostęp do róŝnych instrumentów bazowych Awersja do ryzyka
Płynność Zalety notowania produktów strukturyzowanych na GPW MoŜliwe wejście i wyjście z inwestycji dzięki rynkowi wtórnemu Niskie koszty transakcyjne Znana formuła wypłaty Dostęp do nowych rynków i nowych instrumentów
Obligacje strukturyzowane Produkt notowany na giełdzie, najczęściej z gwarancją wypłaty wartości nominalnej oraz określoną formułą wypłaty w dacie wykupu Instrumenty oparte o: Indeksy róŝne papiery wartościowe koszyki róŝnych instrumentów finansowych towary fundusze
Obligacje strukturyzowane przykład (1) Barclays Capital Trendspotter wartość nominalna - 100 PLN w dniu wykupu zwrot 100% kapitału zainwestowanego w okresie subskrypcji aktywa bazowe to koszyk obejmujący: surowce naturalne - Ropa Naftowa WTI, nieruchomości - akcje spółek budowlanych strefy EURO zaangaŝowanych na europejskim rynku nieruchomości - EPRA Euro Zone IX, akcje spółek wybranych spólek w krajach Europy Środkowej i Wschodniej notowanych na giełdzie w Polsce, na Węgrzech i w Czechach - CECE EUR, obligacje rządowe państw strefy Euro IBOXX EUR Zone Sovereigns TR (kraje strefy EURO), indeks Rynku PienięŜnego PLN WIBOR 6M, fundusze hedgingowe HFRX Global HF EUR - pozwalające zarabiać równieŝ na spadkach
Obligacje strukturyzowane przykład (2) Barclays Capital Trendspotter (2) wagi dla czterech najlepszych pod względem stopy zwrotu komponentów koszyka odpowiednio 40%, 30%, 20% i 10% dwa pozostałe aktywa z najgorszymi stopą zwrotu bez wagi modyfikacja (odpowiednie przydzielanie wag) co pół roku
Certyfikaty strukturyzowane Produkt notowany na giełdzie Wiele z nich posiada animatora Jeden papier dla wszechstronnej inwestycji Produkty oparte o: Indeksy Koszyki akcji, towarów Surowce mineralne i towary rolne
Certyfikaty strukturyzowane zwykłe ( delta-one, trackery) Odzwierciedlają zachowanie instrumentu bazowego Profil ryzyka 1:1 w stosunku do instrumentu bazowego Prosty, przejrzysty i łatwy dostęp do instrumentu bazowego Idealne dla inwestorów lokujących kapitał na rynkach zwyŝkujących bez dźwigni finansowej
Certyfikaty gwarantowane Dają gwarancję kapitału Określona partycypacja w zyskach Elastyczność Wejście w inwestycje w trakcie trwania - 100% gwarancja zwrotu kapitału dotyczy wyłącznie wartości emisyjnej
Certyfikaty ekspresowe Dni obserwacji Cechy Pewne warunki do spełnienia WaŜna wartość indeksu MoŜliwy wcześniejszy wykup Atrakcyjna stopa zwrotu
Certyfikaty ekspresowe na przykładzie produktu DBW20E0411 (1) Dzień obserwacji Wynik indeksu Wykup 09.04.2009 osiągnięcie lub przekroczenie przez indeks WIG20 100% poziomu początkowego TAK 100 zł x (100% + (14% x 1)) NIE 09.04.2010 osiągnięcie lub przekroczenie przez indeks WIG20 100% poziomu początkowego TAK 100 zł x (100% + (14% x 2)) NIE 11.04.2011 dzień wykupu osiągnięcie lub przekroczenie przez indeks WIG20 100% poziomu początkowego TAK 100 zł x (100% + (14% x 3)) NIE
Certyfikaty ekspresowe na przykładzie produktu DBW20E0411 (2) NIE Wykup - 100 zł x 100% Dzień obserwacji 11.04.2011 dzień wykupu Wartość indeksu pomiędzy 70% a 100% (bariera) TAK NIE (poniżej lub na poziomie 70%) Wykup - 100 zł x Wynik gdzie Wynik oznacza: "WIG20 końcowy/wig20 początkowy"
Certyfikaty ekspresowe Zalety Wady MoŜliwy wcześniejszy wykup Rosnący kupon Warunkowe zabezpieczenie wartości nominalnej Elastyczność Brak bieŝących wypłat Ograniczona wypłata (znany kupon) Ryzyko strat
Zysk (w%) 100 Certyfikaty bonusowe (scenariusz A) 80 65 40 Poziom zabezpieczenia 70% Bonus +40% 20 0-20 70 100-40 -60-80 -100 instrument bazowy certyfikat Strata (w %)
Zysk (w%) 100 Certyfikaty bonusowe (scenariusz B) 80 65 40 20 0-20 70 100-40 -60-80 -100 instrument bazowy certyfikat Strata (w %)
Certyfikaty strukturyzowane bonusowe Zalety Wady Nieograniczony udział w zyskach NiŜsze ryzyko w stosunku do inwestycji bezpośredniej Elastyczność Brak bieŝących wypłat Ryzyko kursowe Wpływ zmienności na kurs produktu
Certyfikaty dyskontowe (scenariusz 1) Kurs produktu bazowego Cap Poziom dyskonta Kurs instrumentu bazowego w dniu wykupu przekroczył poziom CAP-u - inwestor otrzymuje tylko kwotę na poziomie CAP-u (górnego ograniczenia) Czas trwania instrument bazowy
Kurs produktu bazowego Certyfikaty dyskontowe (scenariusz 2) Cap Poziom dyskonta Kurs instrumentu bazowego w dniu wykupu nie przekroczył poziomu CAP-u, inwestor otrzymuje odpowiednią kwotę rozliczenia (lub określony instrument bazowy) na poziomie kursu instrumentu bazowego Czas trwania instrument bazowy
Kurs produktu bazowego Certyfikaty dyskontowe (scenariusz 3) Cap Poziom dyskonta Kurs instrumentu bazowego w dniu wykupu przekroczył poziomu dyskonta, inwestor otrzymuje odpowiednią kwotę rozliczenia (lub określony instrument bazowy) na poziomie kursu instrumentu bazowego Czas trwania instrument bazowy
Zalety Certyfikaty dyskontowe Wady Zwiększona szansa zysku (takŝe w trendzie bocznym) Elastyczność Bufor ryzyka Ograniczenie zysku (cap) Brak bieŝących wypłat Ryzyko kursowe Wpływ zmienności na kurs produktu
Certyfikaty dyskontowe przykład (1) ZałoŜenia: Instrument bazowy: akcja spółki XYZ Cena certyfikatu: 85 zł Cena instrumentu bazowego: 100 zł Poziom cap-u : 120 zł Wartość dyskonta (w stosunku do ceny instrumentu bazowego): 15%
Certyfikaty dyskontowe przykład (2) Cena instrumentu bazowego w dniu wykupu: 125 zł Inwestor otrzymuje kwotę rozliczenia na poziomie cap-u Stopa zwrotu dla posiadacza certyfikatu (max. stopa zwrotu): 41.18% Stopa zwrotu dla posiadacza akcji: 25% Cena instrumentu bazowego w dniu wykupu: 105 zł Inwestor otrzymuje równowartość ceny instrumentu bazowego w dniu wykupu (w szt. instrumentu bazowego) Stopa zwrotu dla posiadacza certyfikatu: 23,53% Stopa zwrotu dla posiadacza akcji: 5% Cena instrumentu bazowego w dniu wykupu: 70 zł Inwestor otrzymuje równowartość ceny instrumentu bazowego w dniu wykupu (w szt. instrumentu bazowego) Strata dla posiadacza certyfikatu: 17.65% Strata dla posiadacza akcji: 30%
Zmiana: Zmiana SZOG Zasady określania kursu odniesienia dla certyfikatów strukturyzowanych Uzasadnienie: UmoŜliwienie określania kursu odniesienia nie tylko o transakcje (nie zawsze na sesji są zawierane transakcje) ale równieŝ o ostatnie aktualne kwotowanie animatora danego instrumentu. Cel zmiany: uwzględnianie jak najbardziej aktualnej wyceny instrumentu w przypadku gdy nie zawarto transakcji, a zlecenia animatora są obecne w arkuszu.
Surowce na giełdzie
Certyfikat Złoto RCGLDAOPEN (wrzesień 07 luty 08) 22-lut-08 + 15,25% (WIG20-19,46%) 25-sty-08 08-lut-08 11-sty-08 21-gru-07 07-gru-07 23-lis-07 09-lis-07 25-paź-07 11-paź-07 27-wrz-07 13-wrz-07
Certyfikat Ropa Naftowa RCCRUAOPEN (wrzesień 07 czerwiec 08) 23 22 20-cze-08 + 47,92% (WIG20-28,72%) 21 20 19 18 17 16 15 14 23-maj-08 08-maj-08 22-kwi-08 06-cze-08 08-kwi-08 25-mar-08 07-mar-08 22-lut-08 08-lut-08 25-sty-08 11-sty-08 21-gru-07 07-gru-07 23-lis-07 09-lis-07 25-paź-07 11-paź-07 27-wrz-07 13-wrz-07
Inwestycja w surowce przykład (1) Zakup 100 szt RCGLDAOPEN w dniu 1 października 2007 100 szt. x 196,82 zł = 19.682,00 zł Kurs USD/PLN 2,6483 SprzedaŜ 100 szt RCGLDAOPEN w dniu 1 października 2008 100 szt. x 214,00 zł = 21.400,00 zł Kurs USD/PLN 2,3895 Rentowność inwestycji 21.400,00 zł - 19.682,00 zł = 1.718,00 zł (+8,73%)
WaŜne: w czasie trwania inwestycji: Osłabienie się polskiej waluty - zmiana na korzyść inwestora Umacnianie się polskiej waluty - zmiana na niekorzyść inwestora Przykład: Inwestycja w surowce przykład (2) Cena instrumentu bazowego * mnoŝnik * kurs USD/PLN 747,20* 0,1 * 2,6483 = 197,88 zł Cena instrumentu bazowego * mnoŝnik * kurs USD/PLN Strata: 197,88 zł - 175,25 zł = 22,63 zł (-12,91%) 747,20 * 0,1 * 2,3454 = 175,25 zł
Inwestycja w surowce wnioski (1+y) x (1+z) 1 y procentowa zmiana wartości instrumentu bazowego z procentowa zmiana wartości kursu walutowego spadek ceny instrumentu bazowego spadek wartości certyfikatu (przy załoŝeniu niezmiennej wartości kursu USD/PLN) spadek kursu USD/PLN (złotówka się umacnia) spadek wartości certyfikatu (przy załoŝeniu niezmiennej ceny instrumentu bazowego) wzrost wartości instrumentu bazowego wzrost wartości certyfikatu (przy załoŝeniu niezmiennej wartości kursu USD/PLN) wzrost wartości USD/PLN (złotówka traci na wartości) wzrost wartości certyfikatu (przy załoŝeniu niezmiennej ceny instrumentu bazowego)
Zasady obrotu na GPW Obligacje strukturyzowane Rynek kasowy Certyfikaty strukturyzowane Rynek kasowy Rynek równoległy Rynek równoległy System kursu jednolitego z dwukrotnym określeniem kursu (2 krotny fixing o 11.15 i 15.00) Notowanie w procentach wartości nominalnej Notowania ciągłe 9.00 16.30 Notowanie w PLN Rozliczenie transakcji T+2 Rozliczenie transakcji T+2
Struktura budowy nazwy skróconej dla obligacji strukturyzowanych XX ABC MMYY Emitent Produkt bazowy Data Zapadalności Przykład:
Struktura budowy nazwy skróconej dla certyfikatów strukturyzowanych XX ABC Z MMYY Emitent Instrument bazowy Seria Data Zapadalności Przykład:
2007: Rozwój rynku na GPW Wartość obrotów: ponad 25 mln zł 25-krotny wzrost w porównaniu z rokiem 2006 (tylko dwie serie obligacji strukturyzowanych) 2008: Styczeń Październik 2008: wartość obrotów: ok. 126 mln zł wolumen obrotu: ok. 846 tys. szt. 6 emitentów (Barclays Bank PLC, BNP Paribas Arbitrage Issuance B.V., Deutsche Bank, London, Erste Bank, Raiffeisen Centrobank, UniCredit)
Liczba notowanych produktów strukturyzowanych na GPW (01-11.2008) certyfikaty obligacje 33 33 33 34 35 16 16 17 18 21 9 3 3 5 5 6 6 7 7 9 9 10 Styczeń 2008 Luty 2008 Marzec 2008 Kwiecień 2008 Maj 2008 Czerwiec 2008 Lipiec 2008 Sierpień 2008 Wrzesień 2008 Pażdzienik 2008 Listopad 2008
Obroty produktami strukturyzowanymi w mln zł (roczne) 126,0 1,0 25,0 2006 2007 2008
Obroty produktami strukturyzowanymi w mln zł (01-10.2008) 25,0 26,0 16,5 9,8 7,3 6,5 6,8 10,3 12,6 5,2 Styczeń 08 Luty 08 Marzec 08 Kwiecień 08 Maj 08 Czerwiec 08 Lipiec 08 Sierpień 08 Wrzesień 08 Październik 08
Kolejne produkty: Certyfikaty bonusowe Certyfikaty dyskontowe Certyfikaty turbo Certyfikaty short Plany na przyszłość Kolejni emitenci: np. ABN Amro Bank (RBS) Dalsze struktury aktywnych juŝ emitentów
Produkty strukturyzowane notowane na GPW, to nie polisy i nie lokaty Instrumenty rynku kasowego Proszę pamiętać Certyfikaty strukturyzowane obrót jak akcjami Obligacje strukturyzowane obrót jak obligacjami Brak depozytów Jeden papier wartościowy zamiast wielu
Potrzebujesz więcej informacji? www.gpw.pl Masz pytanie? Zadaj je przez internet: produkty.strukturyzowane@gpw.pl
Dziękuję za uwagę!