Łacińsko-polski słowniczek pojęć dla studentów Wydziału Lekarskiego PATOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO JAMA NOSOWA I ZATOKI PRZYNOSOWE Epistaxis - krwotok z nosa Rhinitis - zapalenie błony śluzowej nosa Rhinitis acuta - ostre z. błony śluzowej nosa Rhinitis catarrhalis - nieżytowe z. błony śl. nosa Rhinitis chronica atrophica - przewlekłe zanikowe zapalenie błony śluzowej nosa Ozaena - przewlekłe zanikowe cuchnące zapalenie błony śluzowej nosa Polypus nasi - polip nosa Deviatio septi nasi - skrzywienie przegrody nosa Furunculus vestibuli nasi - czyrak przedsionka nosa Lues nasi - kiła nosa Rhinoscleroma - twardziel Granulomatosis cum polyangiitide - ziarniniakowatość (granuloma Wegener, z zapaleniem naczyń granolumatosis Wegener) ziarniniak Wegenera, ziarniniakowatość Wegenera) Sinusitis - zapalenie zatok przynosowych Carcinoma planoepitheliale - rak płaskonabłonkowy nasi/sinuum paranasalium nosa/zatok przynosowych Carcinoma lymphoepitheliale - nisko zróżnicowany rak nasi/sinuum paranasalium nosa/zatok z obfitym naciekiem limfoplazmocytowym ( nabłoniak limfatyczny ) Carcinoma sinonasale - niezróżnicowany rak indifferentiatum nosa/zatok przynosowych 1
GARDŁO Pharyngitis - zapalenia gardła Tonsillitis - zapalenie migdałków Angina - ostre paciorkowcowe zapalenie migdałków podniebiennych i gardła Carcinoma nasopharyngeale - rak nosogardzieli Carcinoma nasopharyngeale - rak nosogardzieli akeratodes nierogowaciejący Carcinoma nasopharyngeale nisko zróżnicowany rak lymphoepitheliale nosogardzieli z obfitym naciekiem limfoplazmocytowym ( nabłoniak limfatyczny ) Carcinoma nasopharyngeale - rak n. płaskonabłonkowy planoepitheliale keratodes rogowaciejący Carcinoma planoepitheliale - rak płaskonabłonkowy gardła hypopharyngis dolnego Rhabdomyosarcoma embryonale - mięśniakomięsak pharyngis prążkowanokomórkowy zarodkowy gardła KRTAŃ I TCHAWICA Oedema laryngis Laryngitis Tuberculosis laryngis Laryngotracheitis Nodulus laryngealis (nodulus cantorum) Polypus laryngealis Papilloma laryngis Papillomatosis laryngis - obrzęk krtani - zapalenie krtani - gruźlica krtani - zapalenie krtani i tchawicy - guzek krtaniowy (guzek śpiewaczy) - polip krtani - brodawczak krtani - brodawczakowatość krtani 2
Keratosis planoepithelii laryngis rogowacenia nabłonka ( pachydermia, leucoplakia l.) wielowarstwowego płaskiego ( zeskórnienie ) krtani Carcinoma planoepitheliale l. - rak płaskonabłonkowy krtani Carcinoma verrucosum laryngis rak brodawkowaty krtani Tracheitis - zapalenie tchawicy PŁUCA Agenesia pulmonis - całkowity brak płuca Embolia pulmonalis - zator płucny (embolia arteriarum pulmonalium) (zator tętnic płucnych) Embolia thrombotica a. p. zator skrzeplinowy tętnic p. Embolia sellaris - zator jeździec Embolia adiposa - zator tłuszczowy Aeroembolia - zator powietrzny Infarctus haemorrhagicus pulmonis - zawał krwotoczny płuca Hypertensio pulmonalis - nadciśnienie płucne H. pulmonalis primaria - nadciśnienie płucne pierwotne H. pulmonalis secundaria - nadciśnienie płucne wtórne Syndroma Goodpasture - zespół Goodpasture a Haemosiderosis pulmonalis - idiopatyczna hemosyderoza idiopathica płucna Oedema pulmonum - obrzęk płuc Induratio fusca pulmonum - stwardnienie brunatne płuc Atelectasis - niedodma Atelectasis primaria - niedodma pierwotna (płodowa) (a. foetalis) Atelectasis secundaria - niedodma wtórna A. e compressione - niedodma z ucisku (collapsus) A. e resorptione - niedodma resorpcyjna A. e contractione - n. z obkurczenia (a. e cicatrisatione) (n. z bliznowacenia) 3
Syndroma membranarum - zespół ciężkiej niedomogi hyalinicarum pulmonum oddechowej noworodków (zespół błon szklistych) Lipoproteinosis alveolaris - lipoproteinoza pęcherzyków pulmonum płucnych Microlithiasis alveolaris - mikrokamica pęcherzykowa pulmonum płuc Emphysema - rozedma Emphysema vesiculare - rozedma pęcherzykowa (emphysema alveolare) Emphysema primarium - rozedma pierwotna Emphysema senile - rozedma starcza Emphysema vicariens - rozedma zastępcza Emphysema centrilobulare - rozedma centralna Emphysema marginale - rozedma brzeżna Emphysema bullosum - rozedma pęcherzowa Emphysema panlobulare - rozedma zrazikowa Emphysema interstitiale - rozedma śródmiąższowa Emphysema mediastinale - rozedma śródpiersia Asthma bronchiale - dychawica oskrzelowa Bronchiectases - rozstrzenia oskrzeli Bronchiectases sacciformes - rozstrzenia workowate Bronchiectases cylindriformes - rozstrzenia walcowate Bronchiectases fusiformes - rozstrzenie wrzecionowate Mucoviscidosis pulmonum - mukowiscydoza płuc Laryngotracheobronchitis - zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli Bronchitis - zapalenie oskrzeli Bronchitis acuta - ostre zapalenie oskrzeli Bronchitis muco-purulenta śluzowo-ropne z. oskrzeli Bronchitis chronica - przewlekłe zapalenie oskrzeli B. chronica hypertrophica przewlekłe przerostowe z. o. B. chronica atrophica - przewlekłe zanikowe z. o. Peribronchitis fibrosa - przewlekłe zapalenie otoczenia oskrzeli z włóknieniem 4
Bronchiolitis fibrosa - zapalenie oskrzelików obliterans z włóknieniem i zwężeniem światła Pertussis - krztusiec Diphteria - błonica Abscessus pulmonis - ropień płuca Abscessus metastatici - ropnie przerzutowe płuc pulmonum Abscessus synpneumonicus - ropień w przebiegu zapalenia płuc Abscessus metapneumonicus - ropień w miejscu zapalenia płuc po jego ustąpieniu Fistula broncho-pulmonalis - przetoka płucno-oskrzelowa Gangraena pulmonis - zgorzel płuca Pneumonia - Pneumonia intraalveolaris - (pneumonia alveolaris) (śród)pęcherzykowe Pneumonia pneumococcica - pneumokokowe Pneumonia staphylococcica gronkowcowe Pneumonia streptococcica - paciorkowcowe Pneumonia nosocomialis - z. płuc wewnątrzszpitalne Pneumonia lobaris - płatowe (pneumonia fibrinosa, ( włóknikowe, pleuropneumonia, i opłucnej, pneumonia crouposa) krupowe) Stadium hyperaemiae - okres przekrwienia i obrzęku et oedematis (okres nawału) (stadium congestionis) Stadium - okres zwątrobienia czerwonego hepatisationis rubrae S. hepatisationis - okres zwątrobienia szarego griseae Stadium resolutionis - okres rozejścia się Carnificatio pulmonis - zmięsowacenie płuca 5
Bronchopneumonia - odoskrzelowe (pneumonia lobularis, ( płacikowe, pneumonia multifocalis zapalenie p. wieloogniskowe) Bronchopneumonia - z. p. odoskrzelowe zlewne confluens Bronchopneumonia - z. p. odoskrzelowe abscedens z tworzeniem ropni (Broncho)pneumonia - zachłystowe aspiratoria Pneumonia interstitialis - śródmiąższowe Pneumonia atypica - atypowe P. mycoplasmatica - z. p. wywołane przez Mycoplasma pneumoniae Pneumonia viralis - wirusowe P. gripposa - grypowe P. interstitialis idiopatyczne śródmiąższowe idiopathica Fibrosis pulmonum - idiopatyczne włóknienie płuc idiopathica P. interstitialis nieswoiste śródmiąższowe non specifica P. organisans - kryptogenne wytwórcze cryptogenica (bronchiolitis (zarostowe zapalenie obliterans) oskrzelików) P. interstitialis - ostre śródmiąższowe zapalenie acuta płuc (zespół Hammana-Richa) (syndroma Hamman-Rich) P. interstitialis - złuszczające śródmiąższowe desquamativa P. interstitialis - limfocytowe śródmiąższowe lymphocytica Tuberculosis pulmonum - gruźlica płuc Tuberculosis p. primaria - gruźlica płuc pierwotna Focus tuberculosus - pierwotne ognisko gruźlicze primarius 6
Complexus t. primarius - pierwotny zespół gruźliczy Tuberculosis pulmonum - gruźlica płuc wtórna secundaria (popierwotna, odosobniona) Tuberculosis miliaris - gruźlica prosowata Tuberculosis caseosa - gruźlica serowata Tuberculosis cavernosa - gruźlica jamista Caverna tuberculosa - jama gruźlicza Tuberculosis fibrosa - gruźlica włóknista Tuberculosis acinosa - gruźlica groniasta Tuberculosis nodosa - gruźlica guzkowa Tuberculosis acinoso-nodosa - gruźlica groniasto-guzkowa Tuberculoma - gruźliczak Actinomycosis pulmonum - promienica płuc Aspergillosis pulmonum - grzybica kropidlakowa płuc Aspergillosis p. invasiva - g. kropidlakowa inwazyjna p. Aspergillosis - grzybica kropidlakowa bronchopulmonalis allergica oskrzelowo-płucna alergicza Asperilloma pulmonis - grzybniak kropidlakowy płuca Candidiasis (candidosis) pulmonum - bielnica (kandydiaza, kandydoza) płuc Histoplasmosis pulmonum - histoplazmoza płuc Coccidioidomycosis pulmonum - kokcydioidomykoza płuc Blastomycosis pulmonum - blastomykoza płuc Cryptococcosis pulmonum - kryptokokoza płuc Mucormycosis pulmonum - mukormykoza płuc Pneumonia pneumocystica - pneumocystozowe (pneumonia plasmocellularis) (plazmatycznokomórkowe) Sarcoidosis pulmonum - sarcoidoza płuc Pneumoconiosis - pylica Fibrosis massiva progressiva - postępujące masywne pulmonum włóknienie płuc Anthracosis - pylica węglowa Silicosis - pylica krzemowa Anthracosilicosis - pylica węglowo-krzemowa Asbestosis - pylica azbestowa 7
Berylliosis - pylica berylowa Pneumonitis (alveolitis) - alergiczne allergica (z. płuc z nadwrażliwości) Byssinosis - pylica bawełniana Bagassosis - pylica cukrowa Eosinophilia pulmonalis - eozynofilia płucna (pneumonia eosinophilica) (eozynofilowe ) Papillomatosis bronchialis - brodawczakowatość oskrzeli Metaplasia planoepithelialis - metaplazja płaskonabłonkowa epithelii bronchi nabłonka oskrzela Carcinoma planoepitheliale - rak płaskonabłonkowy płuca pulmonis Hyperplasia adenomatosa atypica - atypowy rozrost gruczołowy Adenocarcinoma in situ pulmonis - gruczolakorak przedinwazyjny płuca (dawniej rak oskrzelikowo-pęcherzykowy, czysty, do 3 cm średnicy) Adenocarcinoma (invasivum) - gruczolakorak (naciekający) pulmonis płuca Adenocarcinoma, lepidicum - gruczolakorak naciekający praedominans z przewagą raka oskrzelikowo-pęcherzykowego Adenocarcinoma acinare g. zrazikowy (gronkowy) Adenocarcinoma papillare - gruczolakorak brodawkowaty Adenocarcinoma micropapillare - g. drobnobrodawkowaty Adenocarcinoma solidum - gruczolakorak lity Carcinoma microcellulare pulmonis - rak drobnokomórkowy płuca Carcinoma macrocellulare pulmonis - rak wielkokomórkowy płuca Carcinoma macrocellulare - rak wielkokomórkowy neuroendocrinicum pulmonis neuroendokrynny płuca Carcinoma adenoplanoepitheliale - rak gruczołowo- (adenosquamosum) pulmonis -płaskonabłonkowy płuca Carcinoma sarcomatoides pulmonis - rak mięsakowaty płuca Carcinoma pleomorphicum p. rak pleomorficzny płuca Carcinoma fusocellulare p. rak wrzecionowatokomórkowy płuca 8
Carcinoma gigantocellulare p. - rak olbrzymiokomórkowy płuca Carcinoidum pulmonis - rakowiak płuca Carcinoidum typicum pulmonis - rakowiak typowy płuca Carcinoidum atypicum pulmonis - rakowiak atypowy płuca OPŁUCNA I ŚRÓDPIERSIE Pneumothorax - odma opłucnowa Pneumothorax posttraumaticus - odma opłucnowa pourazowa Pleuritis - zapalenie opłucnej Empyema pleurae - ropniak opłucnej Adhaesiones pleurales - zrosty opłucnowe Obliteratio cavi pleurae - zarośnięcie jamy opłucnej Hydrothorax - płyn w jamie opłucnej Haemothorax - krwiak opłucnej Chylothorax - obecność chłonki w jamie opłucnej Mesothelioma malignum pleurae - międzybłoniak złośliwy opłucnej Mesothelioma epithelioides międzybłoniak epitelioidny Mesothelioma sarcomatoides międzybłoniak mięsakowaty Mesothelioma biphasicum międzybłoniak dwufazowy Carcinosis (carcinomatosis) - rozsiew raka w opłucnej pleurae Syndroma venae cavae superioris - zespół żyły głównej górnej Emphysema mediastinale - rozedma śródpiersia Thymoma - grasiczak 9