Zapalenie i obrzęk. Zapalenie (inflammatio, inflammation)

Transkrypt

1 Zapalenie i obrzęk Zapalenie (inflammatio, inflammation) Miejscowy lub ogólny odczyn tkanek na działanie czynnika patologicznego, obejmujące zaburzenia w krążeniu oraz zmiany postępowe i wsteczne. Jest to nieswoisty, humoralny, komórkowy i metaboliczny odczyn tkanek na działanie czynnika patologicznego.

2 Mediatory stanu zapalnego Histamina (i serotonina u gryzoni) Kininy (bradykinina, kalikreina) Eikozanoidy (leukotrieny, prostaglandyny) Cytokiny (interleukiny) IL1A, IL1B Układ dopełniacza Białka ostrej fazy Antagoniści receptora H1 Antagoniści receptora B1, B2 i B3 (np. Deltibant) Inhibitory cyklooksyge-nazy 1 i 2 (COX1, COX2) IRAP interleukin 1 receptor antagonistic protein (IL-1RA) Komórki zaangażowane w przebieg zapalenia Komórki tuczne (mast cells) Komórki śródbłonka (endotheliocytes) Makrofagi (monocyty) Granulocyty obojętnochłonne (neutrophiles) Płytki krwi (platelets) Limfocyty (lymphocytes) Fibroblasty (fibroblasts)

3 Cechy zapalenia (Celsus) Zaczerwienienie (rubor) Obrzęk (tumor) Ból (dolor) Podwyższenie temperatury (calor) Upośledzenie funkcji (functio laesa) - Galen Fazy zapalenia Faza naczyniowa (vascular phase) Faza wysiękowa (exudative phase) Faza komórkowa (cellular phase)

4 Przebieg zapalenia Uszkodzenie tkanki Odruchowy skurcz naczyń włosowatych Uwolnienie mediatorów zapalenia Reakcja bólowa Rozszerzenie naczyń (przekrwienie czynne - tętnicze) Powstanie obrzęku zapalnego Rozszczelnienie ścian naczyń włosowatych Ucieczka białek do przestrzeni międzykomórkowych Ucieczka wody do przestrzeni pozanaczyniowej Przechodzenie leukocytów (diapedeza) do przestrzeni pozanaczyniowej na skutek chemotaksji Przebieg zapalenia

5 Przebieg zapalenia Przebieg zapalenia

6 Zabijanie wewnątrzkomórkowe Mechanizm powstawania obrzęku zapalnego Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin) Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin)

7 Mechanizm powstawania obrzęku zapalnego Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin) Albuminy Przestrzeń pozanaczyniowa (wysokie stężenie albumin) Zapalenie ucha u królika Wypełnione naczynia krwionośne Strefa obrzęku Chrząstka Brak obrzęku Powstawanie obrzęku zapalnego

8 Zapalenie ucha u królika Adhezja Adhezja leukocytów do kom. śródbłonka Zapalenie ucha u królika Granulocyt Diapedeza leukocytów

9 Zapalenie ucha u królika Naciek zapalny Zapalenie ucha u królika Postępująca martwica skóry i naciek zapalny

10 Zapalenie ucha u królika Postepująca martwica skóry i naciek zapalny Zapalenie ucha u królika Uprzątanie ogniska martwicy

11 Podział zapaleń Czas trwania Z. ostre (i. acuta, acute inflammation) Z. podostre (i. subacuta, subacute i.) Z. przewlekłe (i. chronica, chronic i.) Czynnik etiologiczny Z. bakteryjne (bacterial i.) Z. wirusowe (viral i.) Z. grzybicze (fungal i.) Z. aseptyczne (aseptical i.) Z. urazowe (traumatic i.) Podział zapaleń Obraz patomorfologiczny Z. wysiękowe (i. exudativa, exudative i.) Surowicze (i. serosa, serosal i.) Nieżytowe (i. catarrhalis, catarrhal i.) Włóknikowe (i. fibrinosa, fibrinous i.) Ropne (i. purulenta, purulent i., suppurative i.) Z. wytwórcze (i. proliferativa, proliferative i.) Z. uszkadzające (i. alterativa, alterative i.)

12 Podział zapaleń Umiejscowienie w narządzie Miąższowe (i. parenchymatosa, parenchymatous i.) Sródmiąższowe (i. interstitialis, interstitial i.) Swoistość Swoiste (i. specifica, specific i.) Nieswoiste (i. nonspecifica, nonspecific i.) Sposób działania czynnika Pierwotne (i. primaria, primary i.) Wtórne (i. secundaria, secondary i.) Zapalenie swoiste Na podstawie obrazu patomorfologicznego można zidentyfikować czynnik etiologiczny. Zwykle procesy przewlekłe, w których w ognisku toczą się zawsze trzy procesy zapalny, naprawczy (z wytwarzaniem ziarniny) i zwyrodnieniowy (z martwicą). Gruźlica, nosacizna, promienica

13 Odoskrzelowe zapalenie płuc (bronchopneumonia catarrhalis) Zapalenie nieswoiste, spowodowane przeziębieniem i miejscowym spadkiem odpornosci. Sprzyjają mu złe warunki środowiskowe i stres. Płuca są przekrwione, widoczne rozszerzone naczynia krwionośne. W pęcherzykach płyn surowiczy, liczne leukocyty. Odoskrzelowe zapalenie płuc

14 Odoskrzelowe zapalenie płuc Krupowe zapalenie płuc (pneumonia crouposa s. fibrinosa, lobar pneumonia, pneumonia with fibrinous exudate) Stadium nawału (s. infiltrationis, infiltration stage) Stadium zwątrobienia (s. hepatisationis) Z. czerwone (hepatisatio rubra, red hepatisation) Z. rdzawe (hepatisatio fusca, rusty hepatisation) Z. szare (hepatisatio grisea, grey hepatisation) Z. żółte (hepatisatio flava, yellow hepatisation) Stadium lizy (s. resolutionis, resolution stage)

15 Krupowe zapalenie płuc Zwątrobienie czerwone

16 Zwątrobienie czerwone Zwątrobienie czerwone

17 Zwątrobienie szare Odczyn Biernackiego (OB) Szybkość opadu zależy od: Zawartości globulin w osoczu Zawartości fibrynogenu Stosunku albumin do globulin Liczby i wielkości krwinek czerwonych Skłonności erytrocytów do tworzenia agregatów ph krwi

18 Przyspieszenie opadu Zmniejszona liczba erytrocytów Obniżenie zawartości hemoglobiny Wzrost ilości globulin Choroby nerek (utrata albumin) Stany zapalne Nowotwory Ciąża Stres Zwolnienie opadu Zagęszczenie krwi Biegunki Wstrząs anafilaktyczny

19 Obrzęk (oedema) Nadmierne gromadzenie płynów w przestrzeniach międzykomórkowych, pozanaczyniowych i jamach ciała Obrzęk zapalny (inflammatory oedema) Bolesność Tęga konsystencja Podwyższona temperatura Występowanie wysięku

20 Obrzęk zapalny Wysięk (exsudatum) Ciężar właściwy pow g/cm3 Zawartość białka pow. 4% Mętny, opalizujący Żółtawy Zawiera włóknik Zawiera elementy morfotyczne krwi (głównie leukocyty)

21 Obrzęk niezapalny Niebolesny Ciastowata konsystencja Normalna lub obniżona temperatura Występowania przesięku Mechanizm powstawania obrzęku głodowego Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (niskie stężenie albumin) Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin)

22 Mechanizm powstawania obrzęku zastoinowego Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin) Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin) Obrzęk niezapalny

23 Przesięk (transsudatum) Ciężar właściwy pon. 1,018 g/cm3 Zawartość białka pon. 4% Przejrzysty Bezbarwny Nie zawiera włóknika Nieliczne elementy morfotyczne Zapalenie odoskrzelowe płuc

24 Odoskrzelowe zapalenie płuc Odoskrzelowe zapalenie płuc

25 Krupowe zapalenie płuc Zapalenie nieżytowe jelit

26 Zapalenie nieżytowe jelit Zapalenie kłębkowe nerki

27 Zapalenie odmiedniczkowe nerek Gruźlica

28 Obrzęk płuc Koniec