PATOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO

Transkrypt

1 Łacińsko-angielsko-polski słowniczek pojęć dla studentów Wydziału Lekarskiego PATOLOGIA UKŁADU ODDECHOWEGO JAMA NOSOWA I ZATOKI PRZYNOSOWE epistaxis epistaxis krwawienie z nosa (nose-bleed, nose-bleeding) rhinitis rhinitis zapalenie błony śluzowej nosa rhinitis acuta acute rhinitis ostre z. błony śluzowej nosa rhinitis catarrhalis catarrhal rhinitis nieżytowe z. błony ś. nosa rhinitis chronica atrophica chronic atrophic rhinitis przewlekłe zanikowe zapalenie błony śluzowej nosa ozaena (rhinitis chronica atrophica foetida) ozaena (fetid atrophic rhinitis) przewlekłe zanikowe cuchnące z. błony ś. nosa polypus nasi nasal polyp polip nosa deviatio septi nasi nasal septum deviation skrzywienie przegrody nosa (deviated nasal septum) furunculus vestibuli nasi nasal vestibular furuncle czyrak przedsionka nosa lues nasi nasal syphilis kiła nosa rhinoscleroma (rhino)scleroma twardziel granulomatosis cum polyangiitide (granolumatosis Wegener) granulomatosis with polyangiitis (Wegener granulomatosis) ziarniniakowatość z zapaleniem wielonaczyniowym (ziarniniak Wegenera, ziarniniakowatość Wegenera) sinusitis sinusitis zapalenie zatok przynosowych sinonasale planoepitheliale sinonasal squamous cell rak płaskonabłonkowy jamy nosowej/zatok przynosowych sinonasale lymphoepitheliale sinonasale indifferentiatum sinonasal lymphoepithelial sinonasal undifferentiated nisko zróżnicowany rak jamy nosowej/zatok p. z obfitym naciekiem limfoplazmocytowym ( nabłoniak limfatyczny ) niezróżnicowany rak jamy nosowej/zatok przynosowych

2 GARDŁO pharyngitis pharyngitis zapalenia gardła tonsillitis tonsillitis zapalenie migdałków angina (pharyngotonsillitis acuta streptococcica) (acute) streptococcal pharyngotonsillitis angina (ostre paciorkowcowe zapalenie migdałków podniebiennych i gardła nasopharyngeale nasopharyngeal rak nosogardzieli nasopharyngeale planoepitheliale akeratodes nasopharyngeale planoepitheliale keratodes planoepitheliale hypopharyngis rhabdomyosarcoma embryonale pharyngis nonkeratinizing nasopharyngeal squamous cell keratinizng nasopharyngeal squamous cell hypopharyngeal squamous cell embrional rhabdomyosarcoma of the pharynx rak nosogardzieli płaskonabłonkowy nierogowaciejący rak n. płaskonabłonkowy rogowaciejący rak płaskonabłonkowy gardła dolnego mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy zarodkowy gardła KRTAŃ I TCHAWICA oedema laryngis laryngeal oedema obrzęk krtani laryngitis laryngitis zapalenie krtani tuberculosis laryngis (laryngitis tuberculosa) laryngeal tuberculosis (tuberculous laryngitis) gruźlica krtani (gruźlicze zapalenie krtani) laryngitis diphterica diphteritic (diphteric) laryngitis błonicze zapalenie krtani epiglottitis epiglottitis zapalenie nagłośni laryngotracheobronchitis (laryngotracheitis, laryngitis subglottica) laryngotracheobronchitis (croup, laryngotracheitis, subglottic laryngitis) z. krtani, tchawicy i oskrzeli (krup, z. krtani i tchawicy, podgłośniowe zapalenie krtani) nodulus laryngealis (nodulus cantorum)/ polypus laryngealis vocal cord nodule (laryngeal nodule)/vocal cord polyp (laryngeal polyp) guzek krtaniowy (guzek śpiewaczy) papilloma planoepitheliale laryngis laryngeal squamous cell papilloma brodawczak płaskonabłonkowy krtani papillomatosis laryngis laryngeal papillomatosis brodawczakowatość krtani keratosis planoepithelii laryngis ( pachydermia, leukoplakia laryngis) keratosis of the laryngeal squamous epithelium rogowacenia nabłonka wielowarstwowego płaskiego krtani ( zeskórnienie krtani) planoepitheliale l. squamous cell rak płaskonabłonkowy krtani of the larynx verrucosum laryngis verrucous of the l. rak brodawkowaty krtani tracheitis tracheitis zapalenie tchawicy

3 PŁUCA agenesia pulmonis agenesis of the lung całkowity brak płuca (brak zawiązka płuca) embolia pulmonalis (embolia arteriarum pulmonalium) pulmonary embolism (embolism of the pulmonary arteries zator płucny (zator tętnic płucnych) embolia thrombotica a. p. pulmonary thromboembolism zator skrzeplinowy tętnic p. embolia sellaris saddle embolism zator jeździec embolia adiposa fat embolism zator tłuszczowy aeroembolia air embolism zator powietrzny infarctus haemorrhagicus pulmonis hemorrhagic infarct of the lung zawał krwotoczny płuca hypertensio pulmonalis pulmonary hypertension nadciśnienie płucne h. pulmonalis primaria primary pulmonary nadciśnienie płucne pierwotne hypertension h. pulmonalis secundaria secondary pulmonary nadciśnienie płucne wtórne hypertension syndroma Goodpasture Goodpasture syndrome zespół Goodpasture a haemosiderosis pulmonalis idiopathic pulmonary idiopatyczna hemosyderoza płucna idiopathica hemosiderosis oedema pulmonary edema obrzęk płuc hyperaemia passiva chronica chronic passive hyperemia of the lungs przewlekłe przekrwienie bierne płuc (chronic congestion of the lungs) induratio fusca brown induration of the lungs stwardnienie brunatne płuc atelectasis atelectasis niedodma atelectasis primaria (atelectasis foetalis) primary atelectasis (fetal atelectasis) niedodma pierwotna (niedodma płodowa) atelectasis secundaria secondary atelectasis niedodma wtórna atelectasis e compressione compression atelectasis niedodma z ucisku (collapsus pulmonis) atelectasis e resorptione resorption atelectasis niedodma resorpcyjna atelectasis e contractione (atelectasis e cicatrisatione) contraction atelectasis (cicatrisation atelectasis) niedodma z obkurczenia (n. z bliznowacenia) syndroma insufficientiae respiratoriae acutae acute respiratory distress syndrome (ARDS) zespół ostrej niewydolności oddechowej syndroma insufficientiae respiratoriae neonatorum (syndroma membranarum hyalinicarum) lipoproteinosis alveolaris microlithiasis alveolaris respiratory distress syndrome (of the newborn) (infant respiratory distress syndrome, RDS, IRDS, hyaline membrane disease) pulmonary alveolar lipoproteinosis (p. a. proteinosis) pulmonary alveolar microlithiasis zespół niewydolności oddechowej noworodków (zespół błon szklistych) lipoproteinoza pęcherzyków płucnych (proteinoza p. płucnych) mikrokamica pęcherzykowa płuc

4 emphysema emphysema rozedma emphysema alveolare alveolar emphysema rozedma pęcherzykowa (emphysema vesiculare) emphysema primarium primary emphysema rozedma pierwotna emphysema senile senile emphysema rozedma starcza emphysema vicariens compensatory emphysema rozedma zastępcza (vicarious emphysema) emphysema centriacinare (emphysema centrilobulare) centriacinar emphysema (centrilobular emphysema) rozedma centralna (rozedma środkowej części płacika) emphysema marginale marginal emphysema (distal e., paraseptal e.) rozedma brzeżna (rozedma obwodowej części płacika emphysema bullosum bullous emphysema rozedma pęcherzowa e. panacinare (e. panlobulare) panacinar e. (panlobular e.) rozedma całego płacika emphysema interstitiale interstitial emphysema rozedma śródmiąższowa emphysema mediastinale mediastinal emphysema rozedma śródpiersia emphysema subcutaneum subcutaneous emphysema rozedma podskórna asthma bronchiale (bronchial) asthma dychawica oskrzelowa asthma bronchiale atopicum atopic asthma dychawica oskrzelowa atopowa a. bronchiale non atopicum non-atopic asthma d. oskrzelowa nieatopowa a. b. postmedicamentosa drug-induced asthma d. oskrzelowa wywołana lekami asthma bronchiale professionale occupational asthma d. oskrzelowa zawodowa bronchiectases bronchiectases rozstrzenia oskrzeli b. sacciformes (b. cysticae) saccular b. (cystic b.) r. workowate (r. torbielowate) b. cylindriformes (b. tubulares) cylindrical b. (tubular b.) rozstrzenia walcowate b. fusiformes (b. varicosae) fusiform b. (varicose b.) rozstrzenie wrzecionowate mucoviscidosis cystic fibrosis (mucoviscidosis) mukowiscydoza laryngotracheobronchitis laryngotracheobronchitis (croup) zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli (krup) bronchitis bronchitis zapalenie oskrzeli bronchitis acuta acute bronchitis ostre zapalenie oskrzeli bronchitis muco-purulenta mucopurulent bronchitis śluzowo-ropne z. oskrzeli bronchitis chronica chronic bronchitis przewlekłe zapalenie oskrzeli b. chronica asthmatica chronic asthmatic bronchitis przewlekłe dychawicze z. o. bronchitis chronica obstructiva chronic obstructive bronchitis przewlekłe zapalenie oskrzeli z upośledzeniem przepływu b. chronica hypertrophica chronic hypertrophic przewlekłe przerostowe z. o. bronchitis b. chronica atrophica chronic atrophic bronchitis przewlekłe zanikowe z. o. peribronchitis fibrosa fibrous peribronchitis przewlekłe zapalenie otoczenia oskrzeli z włóknieniem bronchiolitis fibrosa obliterans fibrous obliterative bronchiolitis z. oskrzelików z włóknieniem i zwężeniem światła pertussis pertussis (whooping cough) krztusiec diphteria diphteria błonica

5 abscessus pulmonis lung abscess ropień płuca abscessus metastatici metastatic lung abscesses ropnie przerzutowe płuc abscessus synpneumonicus synpneumonic abscess ropień w przebiegu zapalenia płuc abscessus metapneumonicus metapneumonic abscess ropień w miejscu zapalenia płuc po jego ustąpieniu fistula broncho-pleuralis bronchopleural fistula przetoka oskrzelowo-opłucnowa gangraena pulmonis pulmonary gangrene zgorzel płuca pneumonia pneumonia pneumonia intraalveolaris (pneumonia alveolaris) intraalveolar pneumonia (alveolar pneumonia) (śród)pęcherzykowe pneumonia pneumococcica pneuomococcal pneumonia z. płuc pneumokokowe pneumonia staphylococcica staphylococcal pneumonia gronkowcowe pneumonia streptococcica streptococcal pneumonia paciorkowcowe pneumonia nosocomialis nosocomial pneumonia (hospital-acquired p.) wewnątrzszpitalne pneumonia lobaris (pleuropneumonia, p. fibrinosa, p. crouposa) stadium hyperaemiae et oedematis (stadium congestionis) stadium hepatisationis rubrae lobar pneumonia (pleuropneumonia, fibrinous p., croupous p.) stage of congestion stage of red hepatization płatowe (z. p. i opłucnej, z. p. włóknikowe, z. p. krupowe) okres przekrwienia i obrzęku (okres nawału) okres zwątrobienia czerwonego s. hepatisationis griseae stage of grey hepatisation okres zwątrobienia szarego stadium resolutionis stage of resolution okres rozejścia się carnificatio pulmonis carnification of the lung zmięsowacenie płuca bronchopneumonia (pneumonia lobularis, pneumonia multifocalis bronchopneumonia (lobular pneumonia, multifocal pneumonia) odoskrzelowe ( płacikowe, zapalenie p. wieloogniskowe) b. confluens confluent b. z. p. odoskrzelowe zlewne b. abscedens b. with abscess formation z. p. o. z tworzeniem ropni (broncho)pneumonia aspiratoria aspiration (broncho)pneumonia z. płuc (odoskrzelowe) zachłystowe pneumonia interstitialis interstitial pneumonia śródmiąższowe pneumonia atypica atypical pneumonia atypowe pneumonia mycoplasmatica mycoplasmatic pneumonia z. p. wywołane przez Mycoplasma pneumoniae pneumonia viralis viral pneumonia wirusowe p. gripposa influenza pneumonia grypowe

6 pneumonia interstitialis idiopathica idiopathic interstitial pneumonia idiopatyczne śródmiąższowe fibrosis idiopathica (pneumonia interstitials usualis, alveolitis fibrosans cryptogenes idiopathic pulmonary fibrosis (usual interstitial pneumonia - UIP, cryptogenic fibrosing alveolitis) idiopatyczne włóknienie płuc (zwykłe śródmiąższowe z. płuc, kryptogenne zwłókniające z. pęcherzyków płucnych pneumonia interstitialis non specifica non-specific interstitial pneumonia (NSIP) nieswoiste śródmiąższowe pneumonia organisans cryptogenes cryptogenic organizing pneumonia (bronchiolitis kryptogenne wytwórcze obliterans organizing pneumonia - BOOP) pneumonia interstitialis acuta (syndroma Hamman-Rich) acute interstitial pneumonia (Hamman- Rich syndrome) ostre śródmiąższowe (zespół Hammana-Richa) pneumonia i. desquamativa desquamative i. p. (DIP) złuszczające ś. z. płuc p. i. lymphocytica lymphocytic i. p. (LIP) limfocytowe ś. z. płuc tuberculosis pulmonary tuberculosis gruźlica płuc tuberculosis primaria primary p. tuberculosis gruźlica płuc pierwotna focus tuberculosus primarius primary tuberculous focus pierwotne ognisko gruźlicze (Ghon focus) complexus t. primarius primary tuberculous complex (Ghon complex) pierwotny zespół gruźliczy tuberculosis secundaria secondary pulmonary tuberculosis gruźlica płuc wtórna (gruźlica płuc popierwotna, gruźlica płuc odosobniona) tuberculosis p. progressiva progressive p. tuberculosis gruźlica płuc postępująca tuberculosis caseosa caseous tuberculosis gruźlica serowata tuberculosis cavernosa cavernous tuberculosis gruźlica jamista caverna tuberculosa tuberculous cavity jama gruźlicza tuberculosis fibrosa fibrous tuberculosis gruźlica włóknista tuberculosis acinosa acinar tuberculosis gruźlica groniasta tuberculosis nodosa nodular tuberculosis gruźlica guzkowa tuberculosis acinoso-nodosa acino-nodular tuberculosis gruźlica groniasto-guzkowa tuberculosis miliaris miliary tuberculosis gruźlica prosowata tuberculoma tuberculoma gruźliczak actinomycosis pulmonary actinomycosis promienica płuc aspergillosis pulmonary aspergillosis grzybica kropidlakowa płuc aspergillosis p. invasiva invasive p. aspergillosis g. kropidlakowa inwazyjna p. aspergillosis bronchopulmonalis allergica allergic bronchopulmonary aspergillosis grzybica kropidlakowa oskrzelowo-płucna alergiczna aspergilloma pulmonis pulmonary aspergilloma grzybniak kropidlakowy płuca candidiasis (candidosis) pulmonary candidiasis bielnica (kandydiaza, kandydoza) płuc

7 histoplasmosis pulmonary histoplasmosis histoplazmoza płuc coccidioidomycosis pulmonary coccidiomycosis kokcydioidomykoza płuc blastomycosis pulmonary blastomycosis blastomykoza płuc cryptococcosis pulmonary cryptococcosis kryptokokoza płuc mucormycosis pulmonary mucormysosis mukormykoza płuc pneumonia pneumocystica (pneumonia plasmocellularis) Pneumocystis pneumonia (interstitial plasma cell p.) pneumocystozowe (plazmatycznokomórkowe z. płuc) sarcoidosis pulmonary sarcoidosis sarcoidoza płuc pneumoconiosis pneumoconiosis pylica anthracosis anthracosis pylica węglowa silicosis silicosis pylica krzemowa anthracosilicosis anthracosilicosis pylica węglowo-krzemowa asbestosis asbestosis pylica azbestowa fibrosis massiva progressiva progressive massive fibrosis of the lungs postępujące masywne włóknienie płuc berylliosis berylliosis pylica berylowa pneumonitis allergica (alveolitis allergica) hypersensitivity pneumonitis (allergic alveolitis) alergiczne (z. płuc z nadwrażliwości) byssinosis byssinosis pylica bawełniana ( brown lung disease ) bagassosis bagassosis pylica cukrowa eosinophilia pulmonalis (pneumonia eosinophilica) pulmonary eosinophilia (eosinophilic pneumonia) eozynofilia płucna (eozynofilowe ) papillomatosis bronchialis bronchial papillomatosis brodawczakowatość oskrzeli metaplasia planoepithelialis epithelii bronchi squamous metaplasia of the bronchial epithelium metaplazja płaskonabłonkowa nabłonka oskrzela planoepitheliale squamous cell rak płaskonabłonkowy płuca pulmonis of the lung hyperplasia adenomatosa atypica atypical adenomatous hyperplasia atypowy rozrost gruczolakowy adeno in situ pulmonis adeno (invasivum) pulmonis adeno, lepidicum praedominans adeno in situ of the lung (invasive) adeno of the lung adeno, lepidic predominant gruczolakorak przedinwazyjny płuca ( czysty gruczolakorak tapetujący do 3 cm średnicy) gruczolakorak (naciekający) płuca g. naciekający z przewagą podtypu tapetującego adeno acinare acinar adeno g. zrazikowy (g. gronkowy) adeno papillare papillary adeno gruczolakorak brodawkowaty adeno micropapillare micropapillary adeno g. drobnobrodawkowaty adeno solidum solid adeno gruczolakorak lity microcellulare pulmonis small cell of the lung rak drobnokomórkowy płuca

8 macrocellulare p. large cell of the lung rak wielkokomórkowy płuca macrocellulare neuroendocrinicum large cell neuroendocrine rak wielkokomórkowy neuroendokrynny adenoplanoepitheliale (c. adenosquamosum) pulmonis adenosquamous of the lung rak gruczołowo-płaskonabłonkowy płuca sarcomatoides pulmonis sarcomatoid of the l. rak mięsakowaty płuca pleomorphicum pleomorphic rak pleomorficzny fusocellulare spindle cell rak wrzecionowatokomórkowy gigantocellulare giant cell lung rak olbrzymiokomórkowy carcinoidum pulmonis carcinoid (tumor) of the lung rakowiak płuca carcinoidum typicum pulmonis typical carcinoid rakowiak typowy carcinoidum atypicum pulmonis atypical carcinoid rakowiak atypowy OPŁUCNA I ŚRÓDPIERSIE pneumothorax pneumothorax odma opłucnowa pneumothorax posttraumaticus (post-)traumatic odma opłucnowa pourazowa pneumothorax pleuritis pleuritis (pleurisy) zapalenie opłucnej pleuritis serosa serous pleuritis surowicze zapalenie opłucnej pleuritis fibrinosa fibrinous pleuritis włóknikowe zapalenie opłucnej pleuritis sicca dry pleuritis suche zapalenie opłucnej pleuritis haemorrhagica hemorrhagic pleuritis krwotoczne zapalenie opłucnej empyema pleurae pleural empyema ropniak opłucnej adhaesiones pleurales pleural adhesions zrosty opłucnowe obliteratio cavi pleurae obliteration of the pleural zarośnięcie jamy opłucnej cavity hydrothorax hydrothorax płyn (przesięk) w jamie opłucnej haemothorax hemothorax krwiak opłucnej chylothorax chylothorax obecność chłonki w jamie opłucnej mesothelioma malignum (diffusum/localisatum) pleurae (diffuse/localized) malignant mesothelioma of the pleura (rozlany/ograniczony) międzybłoniak złośliwy opłucnej mesothelioma epithelioides epithelioid mesothelioma międzybłoniak epitelioidny mesothelioma sarcomatoides sarcomatoid mesothelioma międzybłoniak mięsakowaty mesothelioma biphasicum biphasic mesothelioma międzybłoniak dwufazowy carcinosis pleurae pleural tosis rozsiew raka w opłucnej (tosis pleurae)) (pleural carcinosis) syndroma venae cavae superioris superior vena cava syndrome zespół żyły głównej górnej emphysema mediastinale mediastinal emphysema rozedma śródpiersia thymoma thymoma grasiczak Opracowanie: wersja łacińsko-polska J. Swatek wersja angielska M. Puderecki, J. Swatek