KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny II / 3 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) Pielęgniarstwo polskim obligatoryjny Godziny wykłady: 50 Liczba punktów 3 seminaria: 20 zajęcia praktyczne: 120 praktyka zawodowa: 160-6 4 samokształcenie: 25 1 Stopień studiów: pierwszy Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) stacjonarne Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Nauki podstawowe Jednostka prowadząca przedmiot: Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: Obszar(y) kształcenia zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej (ogólnouczelniany, z innego kierunku) ogólnouczelniany Lista osób prowadzących zajęcia: Dr hab. Stanisław Malinger, prof.pwsz mgr Justyna Skrzyńska Dr Grażyna Bączyk (Kordynator przedmiotu) mgr Agnieszka Liczbińska e-mail: gbaczyk@ump.edu.pl mgr Kamila Pryka e-mail: kamilama@poczta.fm Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 62-200 Gniezno Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1 Wiedza: 2 Umiejętności: 3 Kompetencje społeczne Zakres wiadomości określony w efektach kształcenia dla przedmiotów: Anatomia, Fizjologia, Podstawy pielęgniarstwa, Farmakologia Zakres umiejętności określony w efektach kształcenia dla przedmiotów: Anatomia, Fizjologia, Podstawy pielęgniarstwa, Farmakologia Zakres kompetencji społecznych określony w efektach kształcenia dla przedmiotów: Anatomia, Fizjologia, Podstawy pielęgniarstwa, Farmakologia
Cel przedmiotu: C1, zna zakres działań pielęgniarki w oddziale chirurgicznym w zależności od rozpoznania klinicznego, stanu pacjenta oraz planowanej metody terapii, C2, rozumie zagadnienie klinicznych chorób leczonych chirurgicznie i zasady postępowania w stanach zagrożenia życia, C3, rozumie odrębności pielęgnowania pacjentów w wieku podeszłym, C4, zna zagadnienia w zakresie pielęgnowania chorego leczonego chirurgicznie, C5, umie rozpoznawać stan chorego, monitorować funkcje poszczególnych układów, zapobiegać powikłaniom pooperacyjnym. C6, posiada umiejętność postępowania( pielęgnowania) w podstawowych chorobach leczonych chirurgicznie C7, ma umiejętność sprawowania opieki nad chorym w okresie okołooperacyjnym w różnych schorzeniach C8, potrafi dokonać oceny stanu odżywienia chorego i zapotrzebowania energetycznego oraz prowadzić żywienie drogą enteralną i parenteralną, C9, ma świadomość ważności samodzielnego podejmowania działań w zakresie opieki nad chorym leczonym chirurgicznym, C7, wykazuje gotowość do podwyższania swoich kompetencji i umiejętności, C8, zna i przestrzega zasady etyki zawodowej i karty praw pacjenta, C9, prezentuje postawę profesjonalną i sumiennie podchodzi do obowiązków zawodowych Wiedza W wyniku przeprowadzonych zajęć student: Efekty kształcenia 1 Wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; 2 Zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku 3 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym, pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym, anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i opiece paliatywnej; 4 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia 5 Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia 6 Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia D.W3 D.W.4 D.W.5 D.W.6 D.W.7 D.W.8
Wiedza W wyniku przeprowadzonych zajęć student: 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Efekty kształcenia Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od jego wieku i stanu zdrowia; Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku i stanu zdrowia; Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia; Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia pacjenta; Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej (geriatrycznej, intensywnej opieki medycznej, neurologicznej, psychiatrycznej, pediatrycznej, internistycznej, chirurgicznej, paliatywnej oraz systemu ratownictwa medycznego w Polsce); Zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego, wskazań przed- i pooperacyjnych; Charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne; Zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz w chirurgii jednego dnia; Zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym, w celu zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom; Wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie Wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia Umiejętności W wyniku przeprowadzonych zajęć student: 1 Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia D.W.9 D.W.10 D.W.11 D.W.12 D.W.14 D.W.30 D.W.31 D.W.32 D.W.33 D.W.34 D.W.35 Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia D.U1 2 3 4 5 6 7 8 Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień; Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób; Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji; Pobiera materiał do badań diagnostycznych; Ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i powikłań pooperacyjnych Doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej D.U.2 D.U.3 D.U.5 D.U.8 D.U9 D.U.10 D.U.11
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym; Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską; Prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych i dzieci z wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego i leczniczo-pielęgnacyjnego Pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i tracheotomijną Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta; Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; Ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe; Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych; Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza D.U.12 D.U.13 D.U.19 D.U.20 D.U.21 D.U.25 D.U26 D.U.27 D.U.28 D.U.29 D.U.32 D.U.33 Kompetencje W wyniku przeprowadzonych zajęć student: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; Przestrzega Praw pacjenta; Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; Przestrzega tajemnicy zawodowej; Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; Jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; 10 Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia ABCD.K.1. ABCD.K.2. ABCD.K.3. ABCD.K.4. ABCD.K.5. ABCD.K.6. ABCD.K.7. ABCD.K.8. ABCD.K.9 ABCD.K.10.
Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Wykład: Test, Sprawdzian pisemny z wiedzy teoretycznej Seminaria: Test, wypowiedź ustna, Projekt/prezentacja, Kolokwium/ kartkówki obejmujące obszary tematyczne zajęć Samokształcenie: Praca pisemna, prezentacja/projekt, opracowanie procesu pielęgnowania Zajęcia praktyczne: 1. 100% obecność na zajęciach ( w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć po wcześniejszym uzgodnieniu terminu) 2. Przestrzeganie regulaminu zajęć praktycznych. 3. Zaliczenie procesu pielęgnowania. 4. Zaliczenie tematów w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. 5. Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu pielęgniarstwa chirurgicznego wg efektów kształcenia zawartych w dzienniczku umiejętności praktycznych. 6. Zaangażowanie w pracę z całym zespołem terapeutycznym podczas sprawowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem chirurgicznym (ocena na podstawie obserwacji). 7. Ocena wykorzystania wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych. 8. Komunikowanie się z pacjentem i jego rodziną. 9. Korzystanie z piśmiennictwa źródłowego. Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Praktyka zawodowa: 1.100% obecność na zajęciach ( w przypadku nieobecności odpracowanie zajęć po wcześniejszym uzgodnieniu terminu) 2. Przestrzeganie regulaminu praktyk zawodowych. 3. Zaliczenie procesu pielęgnowania. 4. Zaliczenie tematów w formie sprawdzianu pisemnego lub ustnego. 5. Zaliczenie czynności praktycznych z zakresu pielęgniarstwa chirurgicznego wg efektów kształcenia zawartych w dzienniczku umiejętności praktycznych. 6. Zaangażowanie w pracę z całym zespołem terapeutycznym podczas sprawowania opieki pielęgniarskiej nad pacjentem chirurgicznym (ocena na podstawie obserwacji). 7. Ocena wykorzystania wiedzy teoretycznej w działaniach praktycznych. 8. Samodzielność w wykonywaniu czynności pielęgniarskich u chorego leczonego chirurgicznie (ocena na Podstawie obserwacji). Końcowe sprawdzenie osiągnięć efektów kształcenia Ocena pracy zaliczeniowej zajęcia (20%), ocena procesu pielęgnowania i diagnozy indywidualnego przypadku (20%), aktywność na zajęciach(20%) oraz egzamin przedmiotowy (40%)
Treści programowe - wykłady 1. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego, lęk przedoperacyjny, ból pooperacyjny. Reakcja metaboliczna na zabieg operacyjny. Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowozasadowa po operacji. Przygotowanie chorego z cukrzyca do zabiegu operacyjnego. Chory w wieku starszym leczony chirurgicznie. 2. Powikłania pooperacyjne- zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie pielęgniarskie. 3. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. 4. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby trzustki. 5. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy 6. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami tarczycy leczonego chirurgicznie 7. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: krwawienie z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. 8. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami naczyń krwionośnych
Treści programowe seminaria ( dr hab. Stanisław Malinger) 1. Patofizjologiczne podstawy reakcji organizmu na uraz: a. homeostaza, b. gospodarka wodna i elektrolitowa, c. rana, d. ból, e. wstrząs, f. zaburzenia układu oddechowego, g. zaburzenia układu krążenia, h. zaburzenia naczyń obwodowych 2. Zakażenia szpitalne w chirurgii: a. przyczyny zakażeń b. ochrona ustroju c. postępowanie w zakażeniach 3. Badania diagnostyczne i małe zabiegi lecznicze: a. badania laboratoryjne b. badania obrazowe c. małe zabiegi lecznicze 4. Żywienie chorych w chirurgii a. zasoby energetyczne ustroju b. pourazowe zaburzenia metaboliczne c. podstawowe zapotrzebowanie ustroju d. Żywienie: doustne, dojelitowe, dożylne 5. Okres okołooperacyjny: a. przygotowanie chirurga do operacji b. przygotowanie chorego do operacji c. opieka pooperacyjna 6. Opieka nad chorym na oddziałach chirurgii jednego dnia 7. Opieka nad chorym z urazem a. ułożenie chorego b. utrzymanie drożności dróg oddechowych c. sztuczne oddychanie d. masaż serca e. postępowanie przeciwwstrząsowe 8.Opieka nad chorym w ostrych stanach chirurgicznych a. diagnostyka b. resuscytacja c. zapalenie otrzewnej d. niedrożność jelit e. zabiegi lecznicze 9. Opieka nad chorym z chorobami układu pokarmowego a. objawy chorób układu pokarmowego b. rozpoznawanie c. wskazania do leczenia chirurgicznego d. leczenie wybranych chorób przewodu pokarmowego: przełyk, żołądek, dwunastnica, wątroba, trzustka, drogi żółciowe, jelito cienkie, jelito grube, śledziona, przepukliny, brzuszne. 10. Opieka nad chorymi z rakiem piersi: a. nienowotworowe choroby sutka b. nowotwory łagodne c. rak sutka 11. Opieka nad pacjentem z wybranymi chorobami endokrynologicznymi a. metody badania gruczołów wydzielania wewnętrznego b. choroby tarczycy c. choroby przytarczyc d. nadnercza e. czynność wewnątrzwydzielnicza trzustki 12. Opieka nad chorym urologicznym a. zasadnicze objawy chorób urologicznych b. badanie urologiczne c. nowotwory narządów moczowo-płciowych d. choroby stercza e. kamica układu moczowego.
Treści programowe zajęcia praktyczne - oddział chirurgii 1.Organizacja zajęć w oddziale chirurgicznym. Omówienie regulaminu, zasad pracy i obowiązującej dokumentacji. 2. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego, lęk przedoperacyjny, ból pooperacyjny. Przygotowanie chorego z cukrzycą do zabiegu operacyjnego. Chory w wieku starszym leczony chirurgicznie. Przygotowanie chorego do zabiegu w ramach w chirurgii jednego dnia. Czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne 3. Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych. 4. Powikłania pooperacyjne- zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie pielęgniarskie. 5. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. 6. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego trzustki: ostre i przewlekłe zapalenie trzustki. 6. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz przepukliny. 7. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: krwawienie z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. 8. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby jelita cienkiego i grubego. Pielęgnowanie chorego z niedrożnością przewodu pokarmowego. Pielęgnowanie chorego ze stomią jelitową. Rehabilitacja po zabiegach gastroenterologicznych. 9. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami tarczycy leczonego chirurgicznie. 10. Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami naczyń krwionośnych. Pielęgnowanie chorego po amputacji kończyn. 11. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu moczowego. Pielęgnowanie chorego z przetoką moczową. 12. Pielęgnowanie pacjenta po urazie czaszkowo mózgowym. 13. Pielęgnowanie pacjenta po urazie kręgosłupa. 14. Żywienie chorych chirurgicznych w okresie przed i pooperacyjnym: dojelitowo i pozajelitowo. Przygotowania chorego do samoopieki. 15. Przygotowanie personelu sali operacyjnej, narzędzi chirurgicznych, bielizny operacyjnej i aparatury medycznej zgodnie z zasadami aseptyki. 16. Przygotowanie sali operacyjnej do zabiegów septycznych oraz operacji wykonywanych u chorych zakaźnie na WZW typu B i C, na AIDS lub u nosicieli wirusa HIV. 17. Przygotowanie rąk do zabiegu operacyjnego poprzez chirurgiczne mycie i dezynfekcję. 18. Standardy i dokumentacja w bloku operacyjnym.
Treści programowe praktyki zawodowe Utrwalenie umiejętności praktycznych zdobytych na zajęciach praktycznych według tematyki: 1.Organizacja zajęć w oddziale chirurgicznym. Omówienie regulaminu, zasad pracy i obowiązującej dokumentacji. 2. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego, lęk przedoperacyjny, ból pooperacyjny. Przygotowanie chorego z cukrzycą do zabiegu operacyjnego. Chory w wieku starszym leczony chirurgicznie. Przygotowanie chorego do zabiegu w ramach w chirurgii jednego dnia. Czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne. Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych. 3.Powikłania pooperacyjne oraz po specjalistycznych badaniach diagnostycznych - zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie pielęgniarskie. 4.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. 5.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego trzustki: ostre i przewlekłe zapalenie trzustki. 6.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz przepukliny. 7.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: krwawienie z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. 8. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby jelita cienkiego i grubego. Pielęgnowanie chorego z niedrożnością przewodu pokarmowego. Pielęgnowanie chorego ze stomią jelitową. Rehabilitacja po zabiegach gastroenterologicznych 9. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami tarczycy leczonego chirurgicznie 10. Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami naczyń krwionośnych. Pielęgnowanie chorego po amputacji kończyn 11. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu moczowego. Pielęgnowanie chorego z przetoką moczową 12.Pielęgnowanie pacjenta po urazie czaszkowo mózgowym. 13. Pielęgnowanie pacjenta po urazie kręgosłupa. 14. Żywienie chorych chirurgicznych w okresie przed i pooperacyjnym: dojelitowo i pozajelitowo. 15. Przygotowanie personelu sali operacyjnej, narzędzi chirurgicznych, bielizny operacyjnej i aparatury medycznej zgodnie z zasadami aseptyki. 16. Przygotowanie sali operacyjnej do zabiegów septycznych oraz operacji wykonywanych u chorych zakaźnie na WZW typu B i C, na AIDS lub u nosicieli wirusa HIV. 17. Przygotowanie rąk do zabiegu operacyjnego poprzez chirurgiczne mycie i dezynfekcję. 18. Standardy i dokumentacja w bloku operacyjnym.
Treści programowe samokształcenie Przygotowanie procesu pielęgnowania chorego leczonego na oddziale chirurgicznym z wybranymi jednostkami chorobowymi. Przygotowanie pracy pisemnej na podstawie opisu przypadku, dotyczącego chorego leczonego chirurgicznie. Literatura podstawowa: 1. Chirurgia t. I i II, pod red Wojciecha Noszczyka, PZWL 2006 2. Chirurgia dla studentów medycyny, pod red. Jana Fibaka, PZWL 1996 3. Podstawy kliniczne oraz pielęgnowanie chorych w okresie przed- i pooperacyjnym w chirurgii ogólnej, ortopedii i traumatologii. Red. Grażyna Bączyk, Wojciech Kapała. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, 2012 4. Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego, Elżbieta Walewska, PZWL 2006 Literatura uzupełniająca: 1. Żywienie pozajelitowe i dojelitowe w chirurgii. Szczygieł B. Socha J.PZWL 1994 2. Choroby gruczołu krokowego. Borowski A. PZWL 1998 3. Procedury pielęgniarskie. Podręcznik dla studiów medycznych. Kózka M. Płaszewska-Żywko L.PZWL 2009 4. Pielęgniarstwo operacyjne. Maria Jolanta Ciuruś, Adi Łódź 1998 Obciążenie pracą studenta Forma aktywności godzin Punkty ECTS Łączny nakład pracy 375 14 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem 70 3 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z instruktorem zawodu 280 10 Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta 30 1