ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA 1. OPIS TECHNICZNY. 2. ZŁĄCZNIKI: NR1 Zespół centrali wentylacyjnej. 3. ZESTAWIENIE ELEMENTÓW INSTALACJI I URZĄDZEŃ. 4. RYSUNKI: VAC-C-1 VAC-C-2 VAC-C-3 VAC-C-4 VAC-C-5 VAC-C-6 Rzut parteru Rzut I pietra Rzut dachu Przekrój A-A Przekrój B-B Przekrój C-C OPIS TECHNICZNY INSTALACJI 1
WENTYLACJI I KLIMATYZACJI 1. PODSTAWA OPRACOWANIA. Merytoryczną podstawę opracowania instalacji wentylacji i klimatyzacji obiektu stanowią: 1. Projekt budowlano - architektoniczny, autorstwa dr inŝ. arch. Mariusza Grycha i mgr inŝ. arch. Krzysztofa Koryzno (Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej). 2. Uzgodnienia z w/w jednostką projektową. 3. Uzgodnienia międzybranŝowe. 4. Projekt zabezpieczeń ppoŝ. dla Projektu budowlanego Przebudowa istniejącej hali w budynku Chemii C z przeznaczeniem na nową siedzibę Zakładu Remontowo-Budowlanego Politechniki Gdańskiej z wydzieloną częścią na magazyn Działu Wydawnictw z dnia 26.08.2006 roku, autorstwa bryg. w st. spocz. inŝ. Tadeusza Szmytke. 5. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wraz z późniejszymi zmianami. 6. Aktualne normy, normatywy oraz katalogi producentów urządzeń. Podstawę formalną stanowi zlecenie i umowa. 2. ZAŁOśENIA PROJEKTOWE INSTALACYJI. Parametry powietrza - przyjęte do obliczeń: Zima: temperatura zewnętrzna T z = -16 0 C, wilgotność - φ z =100%; temperatura wewnętrzna T w = +20 0 C, (temperatura nawiewu); wilgotność względna wewnętrzna - φ = 40 do 60 %, (wynikowa bez regulacji). Lato: temperatura zewnętrzna T z = +28 0 C, wilgotność - φ z =52%; temperatura wewnętrzna T w = +24 0 C do +26 o C, dla pomieszczeń biurowych i pracowni od strony południowej, pozostałe pomieszczenia bez klimatyzacji; 2
wilgotność względna wewnętrzna - φ z = 40 do 60 %, (wynikowa bez regulacji). Ilość powietrza świeŝego, przyjęta do wentylacji pomieszczeń biurowych i pomieszczeń pracowni projektowych zapewnia 4-krotną wymianę powietrza na godzinę i co najmniej 40 m3/h na osobę. Ilość powietrza świeŝego przyjęta do wentylacji pomieszczeń magazynowych i archiwum zapewnia 2-krotną wymianę powietrza na godzinę. System wentylacyjny w okresie zimowym nie pokrywa strat ciepła pomieszczeń, które obsługuje. Funkcje tą pełni instalacja centralnego ogrzewania. ZałoŜono energooszczędność projektowanej instalacji, przez zastosowanie w centrali wentylacyjnej krzyŝowego wymiennika odzysku ciepła. 3. ROZWIĄZANIE TECHNICZNE. 3.1 Pomieszczenia biurowe i pomieszczenia pracowni projektowych. Do obsługi tych pomieszczeń projektuje się instalacje nawiewno-wywiewną z funkcją odzysku ciepła i ogrzania powietrza w okresie zimowym. Dobrano centrale wentylacyjną, nawiewno-wywiewną (zespół ZNW1) w następującej konfiguracji: - sekcja filtracyjna (klasa EU5) - sekcja wymiennika krzyŝowego (odzysku ciepła) - sekcja nagrzewnicy wodnej (parametr czynnika 80/60) - sekcja wentylatorowa (wentylator z płynną regulacją prędkości obrotowej) - sekcja tłumienia. Poszczególne parametry techniczne i elementy urządzenia patrz karta doboru w załączniku nr1. Centrala wentylacyjna nawiewno-wywiewna (zespół ZNW1) usytuowana jest na dachu budynku i jest urządzeniem zblokowanym. Powietrze po obróbce w centrali (zawsze 100% powietrza świeŝego), dostarczane jest do pomieszczeń instalacją kanałową prowadzoną w przestrzeni sufitu podwieszanego. Rozdział powietrza, następuje przez kratki nawiewne i anemostaty. 3
Wywiew powietrza z pomieszczeń odbywa się anemostatami lub kratkami wywiewnymi, dalej przez instalacją kanałową i centralę - na zewnątrz budynku. Wentylatory nawiewu i wyciągu posiadają moŝliwość płynnej regulacji ilości powietrza, dzięki zastosowaniu silników z przemiennikami częstotliwości. Nawiewniki i kratki montowane są w suficie podwieszanym lub bezpośrednio na instalacji kanałowej. System sterowania w sposób płynny reguluje temperaturę powietrza nawiewanego oraz daje moŝliwość ustawienia czasu pracy centrali wentylacyjnej (w cyklu tygodniowym) lub moŝliwość załączania ręcznego w miarę potrzeb. Chłodzenie powietrza realizowane jest przez dwa niezaleŝne układy klimatyzacyjne dla parteru i piętra osobno typu VRV lub digital scrool (zespół K1 i K2). Jednostka zewnętrzna (agregat) umieszczona jest na dachu budynku a jednostki wewnętrzne (typu kasetonowego) w poszczególnych pomieszczeniach biurowych i pracowniach. Powietrze krąŝąc przez parownik klimatyzatora ochładza się i osusza. Dobrane moce chłodnicze poszczególnych jednostek wewnętrznych zapewniają schłodzenie powietrza zewnętrznego, nawiewanego przez zespół ZNW1. KaŜdy z klimatyzatorów posiada swój sterownik (pilot) dający moŝliwość nastawy indywidualnych parametrów pracy, niezaleŝnie od pozostałych pomieszczeń. 3.2 Pomieszczenia magazynowe i archiwum. Wymianę powietrza w ilości, co najmniej 2 krotnej w ciągu godziny zapewnia zespół ZNW1 i W1. PoniewaŜ część z tych pomieszczeń jest wydzielona poŝarowo, naleŝy na przejściach przez przegrody budowlane montować klapy p.poŝ o odporności ogniowej EI60. Rozprowadzenie i wywiew powietrza instalacją kanałową, dystrybucja kratkami i anemostatami z rozmieszczeniem zapewniającym, równomierną wymianę powietrza w całej kubaturze pomieszczeń. 3.3 Pomieszczenia węzła sanitarnego. Ustępy i sanitariaty wyposaŝone będą w zbiorczy układ wyciągowy. Wywiew powietrza realizowany jest przez wentylator dachowy (W1) z pionowym wyrzutem powietrza, zamontowanym na połaci dachowej wraz z podstawą tłumiącą. 4
Kompensata powietrza wyciąganego następuje z korytarza, powietrzem nawiewanym z układu ZNW1. Usytuowanie wyrzutu powietrza w stosunku do czerpni zespołu ZNW1, gwarantuje zachowanie odległości 6 metrów między nimi. Wentylator sterowany jest zegarem dobowym, zamontowanym w rozdzielni elektrycznej na obwodzie zasilającym. Z załoŝenia, w czasie funkcjonowania obiektu wentylator pracuje w sposób ciągły, natomiast pracę nocną moŝna ustawić w zaleŝności od preferencji uŝytkownika. 3.4 Automatyka i sterowanie. 3.4.1 Układ automatyki sterujący pracą centrali ZNW1. zestawienie elementów automatyki: 1. Szafka zasilająco-sterująca wyposaŝona w sterownik i zdalny panel operatorski. 2. Falowniki silników wentylatorów do montaŝu przy centrali. 3. Kanałowy czujnik temperatury nawiew. 4. Kanałowy czujnik temperatury wywiew. 5. Kanałowy czujnik temperatury zabezpieczenie przeciw oblodzeniowe odzysku ciepła. 6. Zewnętrzny czujnik temperatury. 7. Przylgowy czujnik temperatury aktywne zabezpieczenie przeciwzamroŝeniowe nagrzewnicy wodnej. 8. Siłownik przepustnicy nawiew. 9. Siłownik przepustnicy wywiew. 10. Presostat filtra nawiewu. 11. Presostat filtra wywiewu. 12. Presostat wentylatora nawiew. 13. Presostat wentylatora wywiew. 14. Zawór trójdrogowy z siłownikiem (nagrzewnica wodna). 15. Termostat przeciwzamroŝeniowy. charakterystyka układu Układ automatyki jest oparty na swobodnie programowalnym sterowniku. System wentylacyjny moŝe pracować w trzech trybach: tryb normalny (dzień), tryb nocny zmniejszona ilość powietrza lub wyłączenie, tryb automatyczny - czyli wybór między trybami normalnym i nocnym, wg katalogu czasowego wbudowanego w sterownik. Obsługa całego układu automatyki realizowana za pomocą panelu operatorskiego. tryb normalny (wiodący) W tym trybie, pracują oba wentylatory centrali wentylacyjnej na nominalnych wydatkach powietrza. Parametrem wiodącym dla sterowania pracą układu nagrzewnicy jest temperatura nawiewu. Przy zapotrzebowaniu na ciepło układ automatyki reguluje płynnie najpierw odzysk ciepła na wymienniku krzyŝowym, a następnie reguluje płynnie mocą nagrzewnicy wodnej. 5
tryb nocny W tym trybie, centrala wentylacyjna moŝe być wyłączona lub pracować z mniejszą ilością powietrza nawiewanego i wywiewanego. Nastawę ilości powietrza uzyskuje się przez odpowiednie ustawienie częstotliwości pracy na falownikach silników wentylatorów. ochrona przeciwzamroŝeniowa nagrzewnicy wodnej Nagrzewnica wodna zabezpieczona jest za pomocą dwóch elementów: termostatu po stronie powietrza rozpiętego za nagrzewnicą oraz czujnika mierzącego temperaturę wody powrotnej z nagrzewnicy. Czujnik temperatury wody powrotnej monitoruje non stop parametry czynnika i gdy spadają one poniŝej wartości zadanej (np. 5 o C) sterownik otwiera zawór nagrzewnicy. Przy 100% wysterowaniu zaworu i braku wzrostu temperatury wody powyŝej stanu alarmowego, układ sterowania wyłączy centralę (następuje zatrzymanie wentylatorów i zamknięcie przepustnicy świeŝego powietrza). Powrót temperatury czynnika do stanu powyŝej alarmowego powoduje ponowny rozruch układu. NiezaleŜnie od pomiaru temperatury czynnika, zadziałanie termostatu przeciwzamroŝeniowego po stronie powietrza - wyłącza centralę. Zatrzymanie centrali generuje komunikat alarmowy na sterowniku - panelu operatorskim. sterowanie wentylatorów Silniki wentylatorów zasilane są przez falowniki. Falowniki spełniają funkcję regulacji prędkości wentylatorów (zmiana wydatku centrali) i zabezpieczają termicznie silniki. Dodatkowo zapewniają stały wydatek powietrza, niezaleŝnie od stopnia zabrudzenia filtrów. Poprawność pracy wentylatorów kontrolowana jest przez presostaty róŝnicy ciśnień. Brak spręŝu podczas pracy centrali powoduje jej zatrzymanie (zamknięcie przepustnic świeŝego powietrza) oraz wygenerowanie odpowiedniego alarmu ze wskazaniem wadliwie pracującego wentylatora. Po mimo awaryjnego zatrzymania układu, nadal aktywna jest funkcja zabezpieczenia nagrzewnicy wodnej. Ponowny rozruch instalacji następuje po potwierdzeniu alarmu przez uŝytkownika. Sterowanie zaworem trójdrogowym nagrzewnicy wodnej Utrzymywanie zadanej wartości temperatury powietrza nawiewanego realizowane jest po przez porównywanie temperatury powietrza nawiewanego z wartością zadaną i płynne sterowanie stopniem otwarcia zaworu nagrzewnicy. dodatkowe funkcje realizowane przy pomocy sterownika: - identyfikowanie wszystkich stanów awaryjnych układu (wentylatory, filtry, defrost); - podział na alarmy wymagające potwierdzenia lub niewymagające tego (zanikają po ustaniu przyczyny alarmu); - opóźnienie startu jednego silnika wentylatora względem drugiego (odciąŝenie sieci zasilającej); - aktywne zabezpieczenie nagrzewnicy wodnej (czujnik na powrocie wody z nagrzewnicy) + termostat rozpięty za nagrzewnicą (zabezpieczenie po stronie powietrza); - blokowanie rozruchu centrali np. po trzech alarmach przeciwzamroŝeniowych w ciągu godziny, odblokowanie po potwierdzeniu alarmu przez obsługę; - blokowanie sekwencji grzania w zaleŝności od wartości temp. zewnętrznej; - aktywne zabezpieczenie odzysku ciepła przed oszranianiem wymiennika; - maksymalne wysterowanie odzysku ciepła, gdy temp. zewnętrzna spada poniŝej zadanej wartości nie zaleŝnie czy występuje zapotrzebowanie na ogrzewanie; - praca układu wg katalogu czasowego (przełączanie między trybami dzień, noc, wyłączony) wbudowanego w sterownik; -moŝliwość oddalenia od rozdzielnicy zasilająco-sterującej panelu obsługi (wyświetlacz ciekłokrystaliczny + przyciski obsługi); 6
- komunikaty tekstowe na panelu obsługi (identyfikacja trybu pracy, rodzaj występującego alarmu). Panel operatorski układu, zamontowany będzie w korytarzu na I piętrze. Daje moŝliwość pełnej kontroli parametrów pracy urządzenia. 3.4.2 Sterowanie pracą wentylatora dachowego W1. W obwód zasilający wentylatora, wpięty jest cyfrowy regulator czasowy umieszczony w rozdzielni elektrycznej. W cyklu dobowym i tygodniowym daje moŝliwość nastawy czasu załączenia i wyłączenia. Proponuje następujący wariant pracy: - praca ciągła w okresie funkcjonowania budynku (dzień), - praca cykliczna: załączenie na 10 minut po kaŝdej pełnej godzinie w okresie nocnym i weekendowym. 3.4.3 Sterowanie pracą zespołów klimatyzacyjnych K1 i K2. KaŜda jednostka wewnętrzna ma własny sterownik bezprzewodowy dający moŝliwość ustawienia trybu pracy: chłodzenie, osuszanie, praca nocna, wybór biegu pracy wentylatora, nastawa temperatury zadanej w pomieszczeniu. 3.5 MontaŜ i rozprowadzenie instalacji. 1. Podwieszenie urządzeń, instalacji kanałowej i armatury wentylacyjnej, wykonać przy pomocy profili montaŝowych, zawiesi typu Z, L, R i prętów gwintowanych z wykorzystaniem podkładek amortyzujących. 2. Instalacje kanałową zespołu ZNW1 prowadzoną w budynku - izolować termicznie wełną mineralną gr. 30mm na folii aluminiowej. 3. Instalacje kanałową nawiewną i wywiewną, znajdującą się na dachu i biegnącą od centrali wentylacyjnej do wewnątrz budynku, naleŝy izolować termicznie wełną mineralną gr. 50mm na folii aluminiowej oraz płaszczem z blachy ocynkowanej. 4. Kolejność montaŝu w przestrzeni międzystropowej uzgodnić z innymi branŝami na budowie. 5. PrzeciwpoŜarowe klapy odcinające montować zgodnie z wytycznymi zawartymi w aprobacie technicznej producenta. 6. Końcowe odcinki sieci kanałowej, przy podejściach do skrzynek rozpręŝnych, anemostatów i nawiewników wykonać z elastycznych przewodów wytłumiających o minimalnych parametrach akustycznych, odpowiadających kanałowi typu, Sonodec. 7. Wszystkie przewody elastyczne łączyć z instalacją kanałową stosując opaski ślimakowe, dla łatwego demontaŝu i otwarcia instalacji w celu czyszczenia. 7
8. Wykonać przekucie (1000x300) w istniejącym stropie parteru na przejście instalacji kanałowej. 9. Wykonać otwory Ø170 w poprzecznych Ŝebrach płyt dachowych na przejście instalacji kanałowej. 10. Nie stosować taśmy uszczelniającej-samoprzylepnej na łączach elementów okrągłych/spiro. 11. Po zakończeniu montaŝu sieć kanałową wyregulować, zgodnie z podanymi w projekcie ilościami powietrza. 12. Urządzenia i elementy instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej, montować zgodnie z DTR-ką producenta. 13. Przewody freonowe pomiędzy agregatem a jednostką wewnętrzną wykonać z miedzi chłodniczej i izolować powłoką na bazie kauczuku o grubości 9mm. Instalacje biegnącą na zewnątrz budynku, wykonać z izolacją w wersji z płaszczem zewnętrznym z twardego PCV dla zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi, czynnikami atmosferycznymi i promieniowaniem UV. 14. Odprowadzenie skroplin z jednostek wewnętrznych klimatyzatorów wykonać z PCV wodociągowego klejonego, średnicy φ20mm. Odcinki poziome układać ze spadkiem minimum 2%. Wyprowadzić do trójników pionów kanalizacyjnych (miejsca zaznaczone na rysunkach). 15. PołoŜenie anemostatów i kratek dopasować do rozmieszczenia modułu sufitu podwieszanego. 4. ZABEZPIECZENIA PRZECIWPOśAROWE ZWIĄZANE Z INSTALACJĄ WENTYLACJI I KLIMATYZACJI. 4.1. Pomieszczeniem wydzielonym poŝarowo jest archiwum na I piętrze oraz dwa pomieszczenia magazynowe + WC na parterze. Wszystkie kanały wentylacyjne wchodzące i wychodzące z tych pomieszczeń są oddzielone w miejscu przegród budowlanych, przeciwpoŝarowymi klapami odcinającymi o odporności ogniowej EI60. Klapy ppoŝ. uruchamiane są przez wyzwalacz termiczny. 4.2. Połączenie nawiewników, kratek wyciągowych oraz anemostatów z instalacją kanałową, przy zastosowaniu przewodów elastycznych, nie przekracza 4 metrów długości. 5. ZASILANIE W CZYNNIKI ENERGETYCZNE. 8
5.1. Ciepło technologiczne. Jako medium grzewcze dla centrali wentylacyjnej ZNW1, przyjęto wodę o parametrach 80/60 0 C. Zapotrzebowanie mocy cieplnej dla nagrzewnicy wodnej zespołu centrali wynosi: Q GRZ = 22 kw System wentylacyjny nie pokrywa strat ciepła budynku. Zapewnia jedynie ogrzanie powietrza nawiewanego (świeŝego) do temperatury +20 0 C. Układ sieci rurowej instalacji ciepła technologicznego dla wentylacji, zawarty jest w projekcie ogrzewania. 5. 2. Zasilanie elektryczne. Łączna zainstalowana moc elektryczna dla urządzeń wentylacyjno-klimatyzacyjnych wynosi: Q EL = 15,2 kw Zapotrzebowanie mocy elektrycznej dla poszczególnych urządzeń zawarto w tabelarycznym zestawieniu elementów instalacji. 6.TABELARYCZNE ZESTAWIENIE SYSTEMÓW (URZĄDZEŃ) WENTYLACYJNO- KLIMATYZACYJNYCH Nazwa Zespołu Wentyla cyjnego Funkcja zespołu Obsługiwane pomieszczenia Konfiguracja urządzenia 1. ZNW1 - dostarczanie powietrza świeŝego - filtracja -odzysk ciepła -ogrzewanie powietrza - usuwanie powietrza zuŝytego Pomieszczenia biurowe pracownie, archiwum, pomieszczenia magazynowe 2. W1 - usuwanie powietrza zuŝytego Węzły sanitarne parteru i I piętra 3. - schładzanie powietrza Pomieszczenia -wentylator - filtry nawiewu i wyciągu - krzyŝowy wymiennik odzysku ciepła - nagrzewnica wodna - wentylatory nawiewu i wyciągu z falownikiem - tłumiki - wentylator dachowy z regulatorem prędkości obrotowej i cokołem tłumiącym 9
K1 oraz K2 - filtracja -osuszanie biurowe, pracownie - chłodnica freonowa - filtr - agregat skraplający 7. WYTYCZNE DLA BRANśY BUDOWLANEJ 1. Wykonać otwory w podciągach Ŝelbetowych parteru, na przejścia instalacji przewodów wentylacyjnych. 2. Na dachu wykonać konstrukcje wsporczą, pod centrale wentylacyjną (rama 4000x1000) i agregaty klimatyzacyjne (rama 1000x1000). 3. Wykonać otwór w płycie dachowej Ŝebrowanej o wymiarach 900x650 na przejście instalacji wentylacyjnej. Otwór powinien wpasować się między Ŝebra poprzeczne płyty (patrz rysunek). 8. WYTYCZNE DLA BRANśY SANITARNEJ. 1. W piony kanalizacyjne biegnące przez sanitariaty wstawić na kaŝdym piętrze trójniki z redukcją na Ø50. 9. WYTYCZNE DLA BRANśY ELEKTRYCZNEJ. 1. Zasilić rozdzielnie zasilająco-sterującą centrali wentylacyjnej ZNW1 znajdującą się na dachu. 2. Zasilić wentylator dachowy W1 wyciągu z węzłów sanitarnych - zasilanie prowadzić do zacisków urządzenia. W obwód zasilania wstawić cyfrowy zegar dobowy. 3. Doprowadzić przewód zasilający do agregatów klimatyzatorów na dach. 10. WSKAZÓWKI EKSPLOATACYJNE. 10
1. W okresie zimowym, przy dłuŝszym zaniku napięcia lub awarii pompy obiegowej ciepła technologicznego (zasilanie centrali ZNW1), naleŝy dokonać spustu wody z nagrzewnicy wodnej dla uniknięcia zamroŝenia. 11. UWAGI KOŃCOWE 1. Całą instalacje wykonać zgodnie z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru instalacji wentylacyjnych [TIN COBRTI INSTAL - zeszyt 5, Warszawa, wrzesień 2002r.] 2. Wszelkie urządzenia i materiały powinny posiadać atesty oraz dopuszczenia do stosowania.. 11
ZAŁĄCZNIK NR 1 Zespół centrali wentylacyjnej UWAGA: Załączona karta katalogowa określa konfiguracje i parametry centrali wentylacyjnej i jest doborem przykładowym. Dopuszczalny jest dowolny producent przy zachowaniu poniŝszych parametrów: Wydatek powietrza [m 3 /h], SpręŜ dyspozycyjny [Pa], Moc wymienników odzysku ciepła [KW], Moc nagrzewnicy [KW], Pobory mocy silników nie większe niŝ podane, Poziom hałasu nie większy niŝ podany, Waga podana masa +/- 100kg, Gabaryty długość x szerokość x wysokość +/- 30 cm. 12