KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny I/ 1 i 2 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) Pielęgniarstwo polskim obligatoryjny Godziny wykłady: 20 zajęcia praktyczne: 10 praktyka zawodowa: 70 Stopień studiów: pierwszy Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) niestacjonarne (pomostowe) ścieżka kształcenia AB Obszar(y) kształcenia zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Nauki podstawowe Jednostka prowadząca przedmiot: r Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: dr hab.grażyna Bączyk, prof. PWSZ (Koordynator przedmiotu) dr hab. Stanisław Malinger, prof.pwsz Lista osób prowadzących zajęcia: (ogólnouczelniany, z innego kierunku) ogólnouczelniany e-mail:gbaczyk@ump.edu.pl dr hab. Stanisław Malinger, prof.pwsz dr hab.grażyna Bączyk,prof.PWSZ e-mail:gbaczyk@ump.edu.pl mgr Justyna Skrzyńska e-mail: michmal2@tlen.pl Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 62-200 Gniezno Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1 Wiedza: 1.Zna zasady formułowania diagnozy pielęgniarskiej i etapy procesu pielęgnowania. 2 Ma podstawową wiedzę z zakresu etiologii, patogenezy i obrazu klinicznego w schorzeniach układu krążenia, układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego, układu moczowego, układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego i krwi zdobytą na zajęciach klinicznych z Chirurgii. 3. Posiada wiedzę z anatomii, fizjologii, badań fizykalnych,farmakologii. 2 Umiejętności: 1. Wykorzystuje umiejętności zdobyte na zajęciach z podstaw pielęgniarstwa, badań fizykalnych, psychologii i promocji zdrowia. 2. Wykazuje umiejętność efektywnego komunikowania się. 3. Wykazuje umiejętność współpracy z członkami zespołu terapeutycznego oraz pacjentem i jego rodziną, 3 Kompetencje społeczne 1. Jest świadom własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do ekspertów. 2. Wykazuje odpowiedzialność moralną za pacjenta i wykonywanie zadań zawodowych. 3. Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece. 4. Realizuje zadania w sposób zapewniający bezpieczeństwo własne i otoczenia, w tym przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy.
Cel przedmiotu: C1, Zna zakres działań pielęgniarki w oddziale chirurgicznym w zależności od rozpoznania klinicznego, stanu pacjenta oraz planowanej metody terapii, C2, Rozumie zagadnienie klinicznych chorób leczonych chirurgicznie i zasady postępowania w stanach zagrożenia życia, C3, Rozumie odrębności pielęgnowania pacjentów w wieku podeszłym, C4, Zna zagadnienia w zakresie pielęgnowania chorego leczonego chirurgicznie, C5, Umie rozpoznawać stan chorego, monitorować funkcje poszczególnych układów, zapobiegać powikłaniom pooperacyjnym. C6, Posiada umiejętność postępowania( pielęgnowania) w podstawowych chorobach leczonych chirurgicznie C7, Ma umiejętność sprawowania opieki nad chorym w okresie okołooperacyjnym w różnych schorzeniach C8, Potrafi dokonać oceny stanu odżywienia chorego i zapotrzebowania energetycznego oraz prowadzić żywienie drogą enteralną i parenteralną, C9, Ma świadomość ważności samodzielnego podejmowania działań w zakresie opieki nad chorym leczonym chirurgicznym, C7, Wykazuje gotowość do podwyższania swoich kompetencji i umiejętności, C8, Zna i przestrzega zasady etyki zawodowej i karty praw pacjenta, C9, Prezentuje postawę profesjonalną i sumiennie podchodzi do obowiązków zawodowych Efekty kształcenia Wiedza W wyniku przeprowadzonych zajęć student: 1 Wyjaśnia etiopatogenezę, objawy kliniczne, przebieg, leczenie, rokowanie i opiekę pielęgniarską w schorzeniach: układu krążenia (serca, naczyń krwionośnych), układu oddechowego, układu nerwowego, układu pokarmowego (żołądka, jelit, wielkich gruczołów), wątroby, trzustki, układu moczowego (nerek i pęcherza moczowego), układu kostno-stawowego, mięśni, układu dokrewnego oraz krwi; 2 Zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku 3 Zna zasady diagnozowania w pielęgniarstwie internistycznym, geriatrycznym, chirurgicznym, pediatrycznym, neurologicznym, psychiatrycznym, anestezjologicznym, położniczo-ginekologicznym i opiece paliatywnej; 4 Zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia 5 Zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia 6 Charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia D.W3 D.W.4 D.W.5 D.W.6 D.W.7 D.W.8
7 Charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym, uzależnione od jego wieku i stanu zdrowia; 8 Zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od wieku i stanu zdrowia; 9 Różnicuje reakcje chorego na chorobę i hospitalizację, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia; 10 Zna rolę pielęgniarki przy przyjęciu chorego do przedsiębiorstwa podmiotu leczniczego, z uwzględnieniem wieku i stanu zdrowia pacjenta; 11 Zna swoiste zasady organizacji opieki specjalistycznej (geriatrycznej, intensywnej opieki medycznej, neurologicznej, psychiatrycznej, pediatrycznej, internistycznej, chirurgicznej, paliatywnej oraz systemu ratownictwa medycznego w Polsce); 12 Zna zasady żywienia chorych, z uwzględnieniem leczenia dietetycznego, wskazań przed- i pooperacyjnych; 13 Charakteryzuje czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne; 14 Zna zasady przygotowania pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym oraz w chirurgii jednego dnia; D.W.9 D.W.10 D.W.11 D.W.12 D.W.14 D.W.30 D.W.31 D.W.32 15 Zna kierunki obserwacji pacjenta po zabiegu operacyjnym, w celu zapobiegania wczesnym i późnym powikłaniom; 16 Wymienia objawy, charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania w określonych jednostkach chorobowych leczonych chirurgicznie 17 Wyjaśnia działania zintegrowanego systemu opieki stomijnej i innych stowarzyszeń na rzecz zdrowia Efekty kształcenia Umiejętności W wyniku przeprowadzonych zajęć student: 1 Gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie oraz dokonuje ewaluacji opieki; 2 Rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia 3 Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień; D.W.33 D.W.34 D.W.35 Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia D.U1 D.U.2 D.U.3 4 Prowadzi profilaktykę powikłań w przebiegu chorób; D.U.5 5 Diagnozuje stopień ryzyka rozwoju odleżyn i dokonuje ich klasyfikacji; D.U.8 6 Pobiera materiał do badań diagnostycznych; D.U9 7 Ocenia stan ogólny pacjenta w kierunku powikłań po specjalistycznych badaniach diagnostycznych i powikłań pooperacyjnych D.U.10
8 Doraźnie podaje tlen, modyfikuje dawkę stałą insuliny szybko i krótko działającej 9 Przygotowuje chorego do badań diagnostycznych pod względem fizycznym i psychicznym; 10 Dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską; D.U.11 D.U.12 D.U.13 11 Prowadzi żywienie enteralne i parenteralne dorosłych i dzieci z D.U.19 wykorzystaniem różnych technik, w tym pompy obrotowo-perystaltycznej 12 Rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, D.U.20 rehabilitacyjnego i leczniczo-pielęgnacyjnego 13 Pielęgnuje pacjenta z przetoką, rurką intubacyjną i tracheotomijną D.U.21 14 Prowadzi, dokumentuje i ocenia bilans płynów pacjenta; D.U.25 15 Przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; D.U26 16 Asystuje lekarzowi w trakcie badań diagnostycznych i leczniczych D.U.27 17 Prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; D.U.28 18 Ocenia poziom bólu, reakcję chorego na ból i nasilenie bólu oraz stosuje postępowanie przeciwbólowe; 19 Dostosowuje interwencje pielęgniarskie do rodzaju problemów pielęgnacyjnych; 20 Przygotowuje i podaje leki różnymi drogami, samodzielnie lub na zlecenie lekarza D.U.29 D.U.32 D.U.33 Kompetencje W wyniku przeprowadzonych zajęć student: Efekty kształcenia 1 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; ABCD.K.1. 2 Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; Odniesienie do Kierunkowych Efektów Kształcenia ABCD.K.2. 3 Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece ABCD.K.3. 4 Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; ABCD.K.4. 5 Przestrzega Praw pacjenta; ABCD.K.5. 6 Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; ABCD.K.6. 7 Przestrzega tajemnicy zawodowej; ABCD.K.7.
8 Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; ABCD.K.8. 9 Jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; ABCD.K.9 10 Przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami. ABCD.K.10. Przyjęte kryteria oceny Ocena lokalna Definicja lokalna Ocena ECTS Definicja ECTS 5 Bardzo dobry znakomita wiedza, umiejętności, kompetencje 4,5 Dobry plus bardzo dobra wiedza, umiejętności, kompetencje 4 Dobry dobra wiedza, umiejętności, kompetencje 3,5 Dostateczny plus zadowalająca wiedza, umiejętności, kompetencje, ale ze znacznymi niedociągnięciami 3 Dostateczny zadowalająca wiedza, umiejętności, kompetencje, z licznymi błędami (próg 60% opanowania W,U,KS) 2 Niedostateczny niezadowalająca wiedza, umiejętności, kompetencje (poniżej 60% opanowania W,U,KS) A B C D E FX, F Celujący wybitne osiągnięcia Bardzo dobry powyżej średniego standardu, z pewnymi błędami Dobry generalnie solidna praca z szeregiem zauważalnych błędów Zadowalający zadowalający, ale ze znaczącymi błędami Dostateczny wyniki spełniają minimalne kryteria Niedostateczny podstawowe braki w opanowaniu materiału
Przyjęte metody oceny Ocenianie diagnozujące: 1. Sprawdzian wiedzy, np. z wykładów lub z zakresu wymagań wstępnych Ocenianie formujące: 1. Kolokwia zaliczeniowe obejmujące daną tematykę zajęć. 2. Obserwacja studenta podczas wykonywanych zajęć. 3. Ocena dyskusji na zajęciach. 4. Zaliczenie zestawów zagadnień niezbędnych do zaliczenia praktycznego. 5. Ocena przygotowanego projektu. 6. Ocena prezentacji. 7. Ocena innych zadań wykonywanych przez studenta zgodnie z efektami założonymi w sylabusie. Ocenianie podsumowujące: 1. Egzaminy i zaliczenia ustne - wykaz zagadnień przyporządkowanych do określonych efektów kształcenia. 2. Egzaminy i zaliczenia pisemne z przyporządkowaniem do określonych efektów kształcenia. 3. Na zajęciach praktycznych, praktykach zawodowych - ocena realizacji efektów kształcenia na podstawie zaliczenia efektów kształcenia zajęć praktycznych, umiejętności praktycznych wykazanych w dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia 4. Egzaminu dyplomowego, który składa się z części teoretycznej i praktycznej - obejmuje sprawdzenie wiedzy, umiejętności praktycznych i kompetencji społecznych zdobytych w całym okresie studiów (Zał. Regulamin przebiegu egzaminu dyplomowego). Treści programowe - wykłady 1. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego, lęk przedoperacyjny, ból pooperacyjny. Reakcja metaboliczna na zabieg operacyjny. Gospodarka wodno-elektrolitowa i kwasowozasadowa po operacji. Przygotowanie chorego z cukrzyca do zabiegu operacyjnego. Chory w wieku starszym leczony chirurgicznie. 2. Powikłania pooperacyjne- zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie pielęgniarskie. 3. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, trzustki. 4. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy, choroby jelit. Krwawienie z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego 5. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami tarczycy leczonego chirurgicznie 6. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami naczyń krwionośnych 7. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu moczowego.
Treści programowe seminaria ( dr hab. Stanisław Malinger) 1. Patofizjologiczne podstawy reakcji organizmu na uraz: a. homeostaza,b. gospodarka wodna i elektrolitowa,c. rana, d. ból,e. wstrząs,f. zaburzenia układu oddechowego, g. zaburzenia układu krążenia, h. zaburzenia naczyń obwodowych 2. Zakażenia szpitalne w chirurgii: a. przyczyny zakażeń b. ochrona ustroju c. postępowanie w zakażeniach 3. Badania diagnostyczne i małe zabiegi lecznicze: a. badania laboratoryjne b. badania obrazowe c. małe zabiegi lecznicze 4. Żywienie chorych w chirurgii a. zasoby energetyczne ustroju b. pourazowe zaburzenia metaboliczne c. podstawowe zapotrzebowanie ustroju d. żywienie: doustne, dojelitowe, dożylne 5. Okres okołooperacyjny: a. przygotowanie chirurga do operacji b. przygotowanie chorego do operacji c. opieka pooperacyjna 6. Opieka nad chorym na oddziałach chirurgii jednego dnia 7. Opieka nad chorym z urazem a. ułożenie chorego b. utrzymanie drożności dróg oddechowych c. sztuczne oddychanie d. masaż serca e. postępowanie przeciwwstrząsowe 8.Opieka nad chorym w ostrych stanach chirurgicznych a. diagnostyka b. resuscytacja c. zapalenie otrzewnej d. niedrożność jelit e. zabiegi lecznicze 9. Opieka nad chorym z chorobami układu pokarmowego a. objawy chorób układu pokarmowego b. rozpoznawanie c. wskazania do leczenia chirurgicznego d. leczenie wybranych chorób przewodu pokarmowego: przełyk, żołądek, dwunastnica,wątroba, trzustka, drogi żółciowe, jelito cienkie, jelito grube, śledziona, przepukliny brzuszne. 10. Opieka nad chorymi z rakiem piersi: a. nienowotworowe choroby sutka b. nowotwory łagodne c. rak sutka 11. Opieka nad pacjentem z wybranymi chorobami endokrynologicznymi a. metody badania gruczołów wydzielania wewnętrznego b. choroby tarczycy c. choroby przytarczyc d. nadnercza e. czynność wewnątrzwydzielnicza trzustki 12. Opieka nad chorym urologicznym: a. zasadnicze objawy chorób urologicznych b. badanie urologiczne c.nowotwory narządów moczowo-płciowych d. choroby stercza e. kamica układu moczowego
Treści programowe zajęcia praktyczne-oddział chirurgii 1. Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego, lęk przedoperacyjny, ból pooperacyjny. Przygotowanie chorego z cukrzycą do zabiegu operacyjnego. Chory w wieku starszym leczony chirurgicznie. Przygotowanie chorego do zabiegu w ramach w chirurgii jednego dnia. Czynniki zwiększające ryzyko okołooperacyjne. 2. Powikłania pooperacyjne -zapobieganie, rozpoznawanie, postępowanie pielęgniarskie. 3. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowychi, choroby trzustki. 4. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego:choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy oraz przepukliny 5. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: krwawienie z górnego i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. 6. Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu pokarmowego: choroby jelita cienkiego i grubego. Pielęgnowanie chorego z niedrożnością przewodu pokarmowego. Pielęgnowanie chorego ze stomią jelitową. 7.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami tarczycy leczonego chirurgicznie 8.Pielęgnowanie pacjenta ze schorzeniami naczyń krwionośnych. Pielęgnowanie chorego po amputacji kończyn 9.Pielęgnowanie pacjenta z chorobami układu moczowego Pielęgnowanie chorego z przetoką moczową 10.Pielęgnowanie pacjenta po urazie czaszkowo mózgowym oraz po urazie kręgosłupa. 11.Żywienie chorych chirurgicznych w okresie przed i pooperacyjnym : dojelitowo i pozajelitowo. Przygotowania chorego do samoopieki. Treści programowe praktyki zawodowe 1. Organizacja systemu lecznictwa chirurgicznego. Diagnostyka w chirurgii. 2. Przygotowanie pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie planowym i nagłym. Chirurgia jednego dnia. 3. Pielęgnowanie chorych po zabiegach operacyjnych z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia, metody i techniki operacyjnej. 4. Powikłania pooperacyjne sprzyjające czynniki, profilaktyka, pielęgnacja i leczenie. 5. Interpretowanie wyników podstawowych badań wykonywanych w oddziale chirurgii, ocena zagrożeń stanu zdrowia i życia osób hospitalizowanych. 6. Realizacja procesów pielęgnowania pacjentów objętych opieką pielęgniarską w trakcie pobytu w oddziale chirurgii. Treści programowe samokształcenie 1. Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych. 2. Rany- klasyfikacja, proces i sposoby gojenia, leczenie, pielęgnacja rany pooperacyjnej. 3.Oparzenia i odmrożenia- postępowanie leczniczo-pielęgnacyjne 4.Zakażenia okołooperacyjne 5.Pielęgnowanie pacjenta z drenażem opłucnej. 6. Zadania pielęgniarki wobec chorych żywionych pozajelitowo. Przygotowanie chorego oraz rodziny do samo opieki.
Literatura podstawowa: 1. Chirurgia t. I i II, pod red Wojciecha Noszczyka, PZWL 2006 2. Chirurgia dla studentów medycyny, pod red. Jana Fibaka, PZWL 1996 3. Podstawy kliniczne oraz pielęgnowanie chorych w okresie przed- i pooperacyjnym w chirurgii ogólnej, ortopedii i traumatologii. Red. Grażyna Bączyk, Wojciech Kapała. Poznań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, 2012 4. Podstawy pielęgniarstwa chirurgicznego, Elżbieta Walewska, PZWL 2006 Literatura uzupełniająca: 1. Żywienie pozajelitowe i dojelitowe w chirurgii. Szczygieł B. Socha J.PZWL 1994 2. Choroby gruczołu krokowego. Borowski A. PZWL 1998 3. Procedury pielęgniarskie. Podręcznik dla studiów medycznych. Kózka M. Płaszewska-Żywko L.PZWL 2009 4. Pielęgniarstwo operacyjne. Maria Jolanta Ciuruś, Adi Łódź 1998 Obciążenie pracą studenta Forma aktywności godzin Łączny nakład pracy 100 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem 20 Zajęcia praktyczne 10 Praktyki zawodowe 70