Zasady znakowania piwa na podstawie przepisów rozporządzenia 1169/2011? Dorota Balińska-Hajduk Biuro Kontroli Jakości Handlowej Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych Warszawa, 8 października 2014 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, str. 18-63 z późn. zm.) weszło w życie 13 grudnia 2011 r. stosuje się od 13 grudnia 2014 r. z wyjątkiem art. 9 ust. 1 lit. l) (wartość odżywcza), który stosuje się od 13 grudnia 2016 r.
ROZPORZĄDZENIE 1169/2011 nowe definicje wielkość czcionki przejrzyste i pełne informacje o alergenach informacje towarzyszące nazwie produktu znakowanie krajem lub miejscem pochodzenia obowiązkowe znakowanie wartością odżywczą wymagania dla informacji przekazywanych dobrowolnie
NOWE DEFINICJE (1) etykieta metka, znak firmowy, znak handlowy, ilustracja lub inny opis pisany, drukowany lub w inny sposób naniesiony (lub załączony) na opakowanie lub pojemnik z żywnością
NOWE DEFINICJE (2) etykietowanie Odnoszące się do środka spożywczego: napisy dane szczegółowe znaki handlowe nazwy marek ilustracje symbole umieszczone na: opakowaniu dokumencie ulotce etykiecie opasce pierścieniu
NOWE DEFINICJE (3) pole widzenia wszystkie powierzchnie opakowania, których treść można odczytać z pojedynczego punktu widzenia
NOWE DEFINICJE (4) nazwa zwyczajowa nazwa akceptowana przez konsumentów bez potrzeby jej dalszego wyjaśniania
INFORMACJE NA TEMAT ŻYWNOŚCI (1) Informacje dotyczące danego środka spożywczego nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności: co do właściwości środka spożywczego, w szczególności co do jego charakteru, tożsamości, właściwości, składu, ilości, trwałości, kraju lub miejsca pochodzenia, metod wytwarzania lub produkcji przez przypisywanie temu środkowi spożywczemu działania lub właściwości, których on nie posiada
INFORMACJE NA TEMAT ŻYWNOŚCI (2) Informacje dotyczące danego środka spożywczego nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd, w szczególności: przez sugerowanie, że środek spożywczy ma szczególne właściwości, gdy w rzeczywistości wszystkie podobne środki spożywcze mają takie właściwości, zwłaszcza przez szczególne podkreślanie obecności lub braku określonych składników lub składników odżywczych przez sugerowanie poprzez wygląd, opis lub prezentacje graficzne, że chodzi o określony środek spożywczy lub składnik, mimo że w rzeczywistości komponent lub składnik naturalnie obecny lub zwykle stosowany w danym środku spożywczym został zastąpiony innym komponentem lub innym składnikiem
OBOWIĄZKOWE INFORMACJE NA TEMAT ŻYWNOŚCI Nazwa żywności* Wykaz składników Alergeny Minimalna wielkość czcionki! Ilość określonych składników lub kategorii składników Ilość netto* Data minimalnej trwałości Warunki przechowywania lub warunki użycia Nazwa lub firma i adres podmiotu działającego na rynku spożywczym Kraj lub miejsce pochodzenia Instrukcja użycia Rzeczywista objętościowa zawartość alkoholu* Informacja o wartości odżywczej * W tym samym polu widzenia
WIELKOŚĆ CZCIONKI Wysokość x = 1,2 mm W przypadku opakowań lub pojemników, których największa powierzchnia ma pole mniejsze niż 80 cm 2 minimalna wysokość x rozmiaru czcionki co najmniej 0,9 mm 11
OKREŚLENIE NAJWIĘKSZEJ POWIERZCHNI - BUTELKI, PUSZKI Odniesienie do powierzchni z wyłączeniem: wieczek, denek, kołnierzy wokół wieczek i denek puszek, szyjek butelek, a także miejsc, w których szyjki się rozszerzają 12
NAZWA ŚRODKA SPOŻYWCZEGO (1) Piwo to produkt otrzymywany w wyniku fermentacji alkoholowej brzeczki piwnej pod wpływem drożdży piwowarskich dolnej lub górnej fermentacji. Brzeczkę produkuje się ze słodu browarnego, chmielu i ich przetworów oraz wody, bez dodatków lub z dodatkiem surowców niesłodowanych, takich jak: jęczmień, pszenica, ryż, odłuszczona kukurydza, cukier, syrop skrobiowy oraz dozwolonych substancji dodatkowych, takich jak: preparaty enzymatyczne i stabilizujące, karmel spożywczy, ekstrakty i kwasy. Łączna ilość dodawanych surowców niesłodowanych nie może zastąpić więcej niż 45% słodu we wsadzie surowcowym. (PN-A-79098:1995 Piwo)
NAZWA ŚRODKA SPOŻYWCZEGO (2) Nazwa piwa nie może być zastąpiona: nazwą chronioną jako własność intelektualna, nazwą marki lub nazwą wymyśloną.
OBOWIĄZKOWE DANE SZCZEGÓŁOWE TOWARZYSZĄCE NAZWIE Załącznik VI rozporządzenia 1169/2011 Nazwa zawiera dane szczegółowe dotyczące warunków fizycznych tego środka spożywczego lub szczególnego przetwarzania, jakiemu został poddany, bądź dane takie towarzyszą nazwie, we wszystkich przypadkach, w których pominięcie takiej informacji mogłoby wprowadzać nabywcę w błąd.
WYKAZ SKŁADNIKÓW (1) W przypadku napojów o zawartości alkoholu wyższej niż 1,2 % obj. nie ma obowiązku zamieszczania informacji dotyczących wykazu składników
WYKAZ SKŁADNIKÓW (2) Jeśli zamieszczane dobrowolnie to zasady wg rozporządzenia: Poprzedzony właściwym nagłówkiem, który składa się z wyrazu składniki lub zawiera ten wyraz Obejmuje wszystkie składniki środka spożywczego, w malejącej kolejności ich masy w momencie użycia składników przy wytwarzaniu tego środka spożywczego
SKŁADNIKI ALERGENNE (1) Są oznaczane w wykazie składników z dokładnym odniesieniem do nazwy substancji lub produktu wymienionego w zał. II do rozporządzenia nr 1169/2011 Substancje lub produkty powodujące alergie lub reakcje nietolerancji podkreśla się za pomocą pisma wyraźnie odróżniającego je od reszty wykazu składników, np. za pomocą czcionki, stylu lub koloru tła
SKŁADNIKI ALERGENNE (2) W przypadku braku wykazu składników, oznaczenie, obejmuje słowo zawiera, po którym podawana jest nazwa substancji lub produktu, które powodują alergie lub reakcje nietolerancji. W takim przypadku nie ma konieczności wyróżniania lub podkreślania w inny sposób tych substancji lub produktów
OZNACZENIE ILOŚCIOWE SKŁADNIKÓW (1) Występują w nazwie środka spożywczego lub są zwykle kojarzone z tą nazwą przez konsumenta, Są podkreślone w etykietowaniu słownie, obrazowo lub graficznie; lub Są istotne dla scharakteryzowania danego środka spożywczego i odróżnienie go od produktów, z którymi mógłby być pomylony Załącznik VIII
OZNACZENIE ILOŚCIOWE SKŁADNIKÓW (2) Jest wyrażone wartością procentową, która musi odpowiadać ilości składnika lub składników w chwili jego/ich użycia Znajduje się albo w nazwie środka spożywczego, albo bezpośrednio przy niej lub w wykazie składników w powiązaniu z danym składnikiem lub kategorią składników
OZNACZENIE ILOŚCIOWE SKŁADNIKÓW (3) Nie jest wymagane m.in. w przypadku składnika lub kategorii składników: które są użyte w małych ilościach do celów aromatyczno smakowych; które występując w nazwie środków spożywczych, nie wpływają na wybór dokonywany przez konsumenta w kraju w którym są wprowadzane na rynek, ponieważ zmiana ilości nie ma zasadniczego wpływu na charakterystykę środków spożywczych lub nie odróżnia tego środka spożywczego od podobnych środków spożywczych
ILOŚĆ NETTO (ilość nominalna) Ilość nominalna jest uważana za ilość netto w rozumieniu przepisów rozp. 1169/2011 Rozporządzenie w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących oznakowań towarów paczkowanych Określenie objętość netto jednostki miary: mililitr ml lub ml centylitr cl lub cl litr l lub L Oznakowanie ilości nominalnej towaru paczkowanego może być poprzedzone objętość netto Nie ma znaczenia zachowanie odstępu między wartością liczbową a jednostką miary ilości nominalnej produktu
DATA MINIMALNEJ TRWAŁOŚCI Składa się z dnia, miesiąca i ewentualnie roku, w takiej kolejności oraz niekodowanej formie, jednakże w przypadku środków spożywczych, których trwałość : nie przekracza 3 miesięcy, wystarczy oznaczenie dnia i miesiąca; przekracza 3 miesiące lecz nie przekracza 18 miesięcy, wystarczy oznaczenie miesiąca i roku; przekracza 18 miesięcy, wystarczy oznaczenie roku. Poprzedza się wyrażeniem: najlepiej spożyć przed gdy data zawiera oznaczenie dnia, najlepiej spożyć przed końcem w innych przypadkach. TERMIN PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA Składa się z dnia, miesiąca, i ewentualnie roku. Poprzedza się określeniem: należy spożyć do.
WARUNKI PRZECHOWYWANIA Jeżeli środki spożywcze wymagają szczególnych warunków przechowywania lub warunków użycia, należy podać te warunki. W razie potrzeby po dacie minimalnej trwałości następuje opis warunków przechowywania, które muszą być przestrzegane, aby produkt mógł być przechowywany przez określony okres Po terminie przydatności do spożycia następuje opis warunków przechowywania, które muszą być przestrzegane.
DANE IDENTYFIKUJĄCE PODMIOTU DZIAŁAJĄCEGO NA RYNKU Podmiot, pod którego nazwą lub firmą produkt jest wprowadzany na rynek, lub Importer danego środka spożywczego na rynek Unii jeżeli podmiot nie prowadzi działalności w Unii nazwa lub firma i adres podmiotu odpowiedzialnego za informacje na temat żywności
KRAJ LUB MIEJSCE POCHODZENIA (1) W przypadku gdy zaniechanie wskazania mogłoby wprowadzać konsumenta w błąd, zwłaszcza gdy informacje towarzyszące środkowi spożywczemu lub etykieta jako całość mogą sugerować, że dany środek spożywczy pochodzi z innego kraju lub miejsca Produkt polski
KRAJ LUB MIEJSCE POCHODZENIA (2) Jeżeli podany kraj lub miejsce pochodzenia produktu jest inne niż kraj lub miejsce pochodzenia jego podstawowego składnika* Nie ma zastosowania do czasu przyjęcia przez Komisję Europejską przepisów wykonawczych * Podstawowy składnik stanowi więcej niż 50% środka spożywczego lub jest na ogół kojarzony przez konsumenta z nazwą środka spożywczego
INSTRUKCJA UŻYCIA W przypadku gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka byłoby utrudnione. Instrukcje użycia danego środka spożywczego oznaczane są w taki sposób, aby umożliwić jego właściwe użycie. Muszą być określone słownie i liczbowo. Użycie symboli jest tylko dodatkowym sposobem wyrażania takich danych.
ZAWARTOŚĆ ALKOHOLU Rzeczywista objętościowa zawartość alkoholu oznaczona w temperaturze 20ºC. Określana liczbą z uwzględnieniem nie więcej niż jednego miejsca po przecinku. Po wartości liczbowej należy dodać symbol % obj. Można poprzedzić wyrazem alkohol lub skrótem alk. TOLERANCJE załącznik XII 0,5 % obj. w przypadku piwa o mocy nieprzekraczającej 5,5 % obj. 1 % obj. w przypadku piwa o mocy przekraczającej 5,5 % obj.
WARTOŚĆ ODŻYWCZA Obowiązkowo należy podać: wartość energetyczną oraz ilość tłuszczu, kwasów tłuszczowych nasyconych, węglowodanów, cukrów, białka i soli. Wyłączenia: zał. V + alkohole Jeżeli w oznakowaniu piwa dobrowolnie podano informacje o wartości odżywczej, to jej treść można ograniczyć jedynie do wartości energetycznej
KOD IDENTYFIKACYJNY PARTII - przepisy krajowe Środki spożywcze w opakowaniach jednostkowych znakuje się kodem identyfikacyjnym partii produkcyjnej na opakowaniu lub etykiecie w sposób widoczny, czytelny i nieusuwalny umożliwiający identyfikację artykułu rolno-spożywczego z danej partii Kod identyfikacyjny partii poprzedza się literą L jeżeli nie jest możliwe odróżnienie kodu identyfikacyjnego od innych informacji zawartych w oznakowaniu
OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ Obowiązkowe dane: ZBIORCZYCH (1) na opakowaniu (tj. na tzw. wielopaku); lub na dołączonej do niego etykiecie; lub w dokumentach handlowych w takim przypadku na opakowaniu zewnętrznym: nazwa, data min. trwałości/termin przydatności do spożycia, wszelkie specjalne warunki przechowywania lub użycia, dane podmiotu odpowiedzialnego za informacje na temat żywności.
OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ ZBIORCZYCH (2) Jeżeli jednak pojedynczo opakowane sztuki (wchodzące w skład wielopaku) są jednostkami sprzedaży przeznaczonymi dla konsumenta finalnego, obowiązkowe informacje muszą się również znajdować na poszczególnych sztukach
Przewodnik KE dotyczący stosowania rozporządzenia 1169/2011 http://ec.europa.eu/food/food/labellingnutrition/foodla belling/docs/qanda_application_reg1169-2011_pl.pdf Przewodnik opracowany przez IJHARS we współpracy z MRiRW oraz UOKiK http://www.ijhars.gov.pl/index.php/przewodnik-dorozporzadzenia-11692011.html
Dziękuję za uwagę Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych ul. Wspólna 30 00-930 Warszawa http://www.ijhars.gov.pl tel. 22 623 29 00