Doświadczenie: Badanie właściwości powietrza. Tytuł: Wpływ powietrza na spalanie. Badanie składu powietrza. Powietrze Zlewka bez dzióbka, 2 świeczki Zapalamy dwie świeczki, jedną z nich nakrywamy zlewkę. Porównujemy czas palenia się świeczek. Doświadczenie: Badanie właściwości powietrza. Tytuł: Badanie składu powietrza. Badanie sadu powietrza. Badanie właściwości tlenku węgla(iv). Pływająca świeczka Szalka Petriego ( =12cm), zlewka 200cm 3 Szalkę Petriego napełniamy wodą, na środku ustawiamy pływającą świeczkę, zapalamy ją i przykrywamy zlewkę. Na zlewce zaznaczmy pocz¹tkowy poziom wody. Po 5 min od zgaszenia świecy zaznaczamy poziom wody w zlewce ponownie i porównujemy. C + O 2 CO 2 C + O 2 CO 2 Doświadczenie nie jest jednoznaczne!!! Z równania C + O 2 CO 2 nie wynika by miała zmniejszyć się objętość gazu w reakcji. Zmiana objêtoœci wynika z bardzo dobrej rozpuszczalno ści tlenku węgla(iv) w wodzie (stąd to odczekanie jeszcze 5 min. :) Można je pokazać przy badaniu właściwości CO 2 jako zadanie problemowe. 1
Doświadczenie: Tlen. Tytuł: Otrzymywanie tlenu z tlenku rtęci(ii). Metoda otrzymywania tlenu na skalę laboratoryjną. Przykład reakcji analizy. Przykład reakcji odwracalnej. HgO Probówka, łapa drewniana, palnik, łuczywko Do suchej probówki wsypujemy niewielką œæ ilo HgO i ogrzewamy w płomieniu palnika. Po chwili do próbówki wprowadzamy żarzące się łuczywko. HgO Tlenek rtęci(ii) jest trujący!!! Po zużyciu wsypać z powrotem do butelki. Doświadczenie: Tlen. Tytuł: Otrzymywanie tlenu z chloranu(v) potasu. Metoda otrzymywania tlenu na skalę laboratoryjną. Przykład reakcji katalizowanej. Chloran(V) potasu, MnO 2 Probówka, łapa drewniana, palnik, łuczywko 1. Do suchej probówki wsypujemy KClO 3 i ogrzewamy w płomieniu palnika. (Wydzielający się gaz identyfikujemy żarzącym się łuczywkiem). 2. Do suchej probówki wsypujemy KClO 3 i ogrzewamy w płomieniu palnika. Gdy nastąpi jego stopienie sprawdzamy czy wydziela się tlen (żarzącym się łuczywkiem), usuwamy próbówkę z płomienia palnika i szybko wsypujemy niewielka ilość tlenku manganu(iv) i ponownie wprowadzamy do probówki żarzące się łuczywko. 1. 2. 1. 2. 400C 1. 2 KClO 3 > KClO 4 + KCl + O 2 500C KClO 4 > KCl + 2O 2 MnO2 150-200C 2. 2 KClO 3 > 2KCl + 3O 2 2
Doświadczenie: Tlen. Tytuł: Otrzymywanie tlenu z manganianu(vii) potasu. Metoda otrzymywania tlenu na skalę laboratoryjną. KMnO 4 zestaw do otrzymywania tlenu (kolba destylacyjna, wanienka, płuczka) cylindry na gazy - 5, łuczywka. Do kolby wsypujemy ok. 1/3 jej objêtoœci manganian(vii) potasu. Montujemy zestaw. Ogrzewamy kolbę. Sprawdzamy (łuczywkiem), kiedy zacznie wydzielać się tlen. Zbieramy go pod wodą do cylindrów. Doświadczenie: Tlen. Tytuł: Otrzymywanie tlenu - przez elektrolizę wody. Metoda otrzymywania tlenu na skalę laboratoryjną. Przykład elektrolizy. Kwas H 2 SO 4 Aparat Hoffmana W dolnej części rurek umieszczamy elektrody platynowe a następnie napełniamy aparat roztworem kwasu siarkowego(vi) tak aby wyparł całkowicie powietrze z obu rurek. Kraniki zamykamy i łączymy elektrody poprzez prostownik z źródłem prądu. KMnO 4 200C > K 2 MnO 2 + 2O 2 H 2 SO 4 + 2H 2 O 2H 3 O + 2- + SO 4 Katoda(-): 4 H 3 O + + 4e - 4H 2H 2 Anoda(+):6H 2 O + 4e - 4H 3 O + + O 2 2H 2 O H 3 O + + OH - 3
Doświadczenie: Tlen Tytuł: Badanie właściwości fizykochemicznych tlenu. Badanie właściwości fizykochemicznych tlenu. łuczywka Badanie zapachu, koloru, rozpuszczalności w wodzie, palności. Doświadczenie: Tlen. Tytuł: Spalanie pierwiastków w tlenie. Ukazanie właściwości tlenu - sam się nie spala ale ułatwia spalanie. Jedna z metod otrzymywania tlenków. Reakcja syntezy. Efektowne objawy reakcji chemicznej (w przypadku spalania Na lub Mg) Ukazanie charakteru tlenków. Tlen w cylindrach, Na, Mg, S, P, błękit bromotymolowy łyżeczka do spalań, piasek, palnik Na łyżeczkę do spalań nabieramy niewielką iloœæ piasku. Na piasek nakładamy grudkę spalanej substancji, którą zapalamy w płomieniu palnika. Łyżeczkę do spalań z płonącą substancją wprowadzamy do cylindra z tlenem (w cylindrze poruszamy łyżeczką do spalań góra-dół). Po spaleniu węgla do cylindra wlewamy wodę destylowaną i wytrząsamy cylinder. Następnie dodajemy 3-4 krople błękitu bromotymolowego. (jak by był dobrze rozpuszczalny do nie dałoby się do zbierać pod wodą) Na + O 2 Mg + O 2 S + O 2 P 4 + O 2 Na 2 O + H 2 O MgO + H 2 O S O 2 + H 2 O P 4 O 10 + H 2 O 4
Doświadczenie: Ozon Tytuł: Otrzymywanie ozonu. Zbadanie właściwości ozonu KMnO 4 stały, H 2 SO 4 stężony tygielek, bagietka, OKULARY OCHRONNE Do tygielka dajemy 3-4 kryształki KMnO 4 i dodajemy 3-4 krople stężonego H 2 SO 4. Zapach Doświadczenie: Wodór. Tytuł: Otrzymywanie wodoru (w małym aparaciku). Otrzymywanie wodoru. Reakcja metalu z kwasem. Jedna z metod otrzymywania soli. Zn, kwas solny Aparacik do otrzymywania wodoru (szeroka szklana rurka z 2 korkami, w jednym korku zamocowany kawałek cynku, w drugim rurka), probówka, zlewka 250cm 3 W korku mocujemy dokładnie kawałek cynku i zatykamy nim rurkę, nalewamy kwas solny, mocujemy drugi korek. Wydzielający się gaz zbieramy do probówki. Zn + HCl (Gdy chcemy przerwaæ reakcję obracamy aparacik dnem do góry i ustawiamy w takiej pozycji w zlewce) 5
Doświadczenie: Wodór Tytuł: Otrzymywanie wodoru w aparacie Kippa Otrzymywanie wodoru. Reakcja metalu z kwasem. Jedna z metod otrzymywania soli. Zn, kwas siarkowy(vi) Aparat Kippa, probówki, wanienka Do aparatu Kippa wkładamy kawałki cynku i nalewamy kwasu siarkowego(vi) po próbie czystości wodoru zbieramy go pod wodą do probówek. Doświadczenie: Wodór. Tytuł: Otrzymywanie wodoru w reakcji glinu z wodorotlenkiem sodu. Otrzymywanie wodoru. Reakcja metalu z zasadą. Amfoteryczny charakter glinu. Jedna z metod otrzymywania soli. Al, NaOH Probówka Do probówki wkładamy Al i nalewamy NaOH. Wydzielający się gaz zapalamy. Zn + H 2 SO 4 Al + NaOH 6
Doświadczenie: Wodór Tytuł: Badanie właściwości fizykochemicznych wodoru. Badanie właściwości fizykochemicznych wodoru. wodór Badanie zapachu, koloru, rozpuszczalności w wodzie, palności. (palność: przechylamy próbówkę lekko do góry zapalamy u wylotu) Doświadczenie: Wodór Tytuł: Badanie właściwości fizycznych wodoru gęstość. Badanie właściwości fizycznych wodoru gęstość wzg. powietrza. wodór 2 probówki, łuczywko Do próbówki zawierającej wodór (odwróconej dnem do góry) przykładamy od dołu druga próbówkę z powietrzem, trzymając mocno obie probówki odwracamy je do góry. Po chwili do wylotu górnej probówki przykładamy palące się łuczywko. H 2 +O 2 H 2 +O 2 7
Doświadczenie: Wodór Tytuł: Bañki mydlane Ukazanie właściwości wodoru - gęstości wodór Wanienka, płyn do mycia garnków, zapałki Do wanienki nalewamy wody i płynu do mycia garnków, przez tak przygotowany roztwór przepuszczamy gazowy wodór. Bañki mydlane ulatujące do góry zapalamy. Doświadczenie: Wodór Tytuł: Wykazanie właściwości redukujących wodoru. Wykazanie właściwości redukujących wodoru. CuO, wodór Probówka duża, łapa metalowa Do probówki wsypujemy CuO próbówkę ogrzewamy i wprowadzamy wodór. CuO + H 2 H 2 +O 2 8
Doświadczenie: Chlor. Tytuł: Otrzymywanie chloru. KMnO 4, HCl Doświadczenie: Chlor. Tytuł: Badanie właściwości fizykochemicznych. Badanie właściwości fizykochemicznych - palności. Na + Cl 2 Mg + Cl 2 S + Cl 2 P 4 + Cl 2 Cu + Cl 2 9
Doświadczenie: Chlor Tytuł: Badanie właściwości fizycznych rozpuszczalności w wodzie. Badanie właściwości fizycznych rozpuszczalności w wodzie. Doświadczenie: Chlor. Tytuł: Chlor spalanie pierwiastków w chlorze. Otrzymywanie chlorków. Przykład reakcji redox. Cl, Na, S, P, Mg 1. 2. Spiralę z Cu rozżarzamy w palniku i wprowadzamy do chloru. 10
Doświadczenie: Tlenki azotu. Tytuł: Badanie właściwości tlenków azotu. Badanie właściwości tlenków azotu. Reakcje odwracalne. Pb(NO 3 ) 2 Probówka, łapa drewniana W suchej probówce ogrzewamy azotan(v) ołowiu (II). Pb(NO 3 ) 2 TRUJĄCE bezpieczniej w zatopionej fiolce 11