HRSpot Biuletyn zespołu ds. podatków pracowniczych i doradztwa personalnego Polska Nr 51, listopad 2011 Obciążenia pracownicze Przedstawiamy kolejne wydani ie biuletynu poświęconego szeroko rozumia anemu obszarowi spraw pracowniczyc ch. Czy składki na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne można odliczyć od podatku PIT? W przedstawionym stanie faktycznym w roku 2011 podatnik uzyskał dochód ze stosunku pracy, a jego pracodawcaa potrącał i odprowadzał zaliczki na PIT. W związku z rozwiązaniem umowy o pracę podatnik chciał zapłacić składkę na dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne za okres 3 miesięcy, w wysokości 9% od kwoty przeciętnego wynagrodzenia oraz odliczyć 7,75% podstawy wymiaru składki w zeznaniu podatkowym za rok 2011. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi potwierdził, że podatnik opłacając samodzielnie składki na ubezpieczenie zdrowotne w 2011 r., może pomniejszyć kwotę podatku w rocznym zeznaniu podatkowym za rok 2011 o składki na ubezpieczenie zdrowotne, których wysokość zostanie ograniczona do poziomu 7,75% podstawy wymiaru składki. Przypomniał, że ustawodawca nie uzależnia możliwości odliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne od tego, czy są to składki opłacone obowiązkowo, czy też dobrowolnie (art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PIT). Zatem, jeżeli objęcie osoby fizycznej ubezpieczeniem zdrowotnym oraz określenie wysokości składki, nastąpiło zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, odliczeniu od podatku podlegają składki faktycznie zapłacone w danym roku podatkowym do wysokości 7,75% podstawy wymiaru tych składek. W takim przypadku, zgodnie z art. 68 ust. 4 ustawy o PIT, podstawę wymiaru składki, stanowi kwota
deklarowanego miesięcznego dochodu, nie niższa jednak od kwoty odpowiadającej przeciętnemu wynagrodzeniu. Opodatkowanie świadczeń uzyskanych przez pracownika z tytułu podróży Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wypowiedział się w sprawie opodatkowania PIT zwrotu kosztów noclegu oraz kosztów użytkowania samochodów służbowych przez menedżerów zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. W przedstawionym stanie faktycznym, wyjazdy były przedstawione, jako stały element wykonywania obowiązków służbowych i odbywały się w granicach obszaru wskazanego w umowie o pracę. Nie były one jednak traktowane przez pracodawcę, jako podróż służbowa w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Dyrektor przypomniał, że zwolnienie poniesionych przez pracodawcę kosztów noclegu z opodatkowania PIT przysługuje wyłącznie pod warunkiem, że pracownik odbywa podróż służbową w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. Pracodawca wysyłając pracownika w podróż służbową zobowiązany jest wypłacić pracownikowi dietę oraz inne należności na pokrycie związanych z nią kosztów. Wówczas na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT, należności te są zwolnione z opodatkowania do wysokości określonej w odrębnych przepisach. Jednak w przypadku, gdy pracownik nie przebywa w podróży służbowej pracodawca nie jest zobowiązany do wypłaty wyżej wymienionych należności. Konsekwentnie zwrot kosztów noclegu stanowi dla pracownika dodatkowe świadczenie, które nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o PIT. Mając powyższe na uwadze, Dyrektor stwierdził, że zwrócony pracownikowi przez pracodawcę koszt noclegu stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT. Pracodawca ma, więc obowiązek doliczyć jego wartość do wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi w danym miesiącu oraz obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy. Natomiast w sytuacji, gdy pracownicy do wykonywania określonych czynności służbowych w imieniu i na rzecz pracodawcy wykorzystują samochody służbowe i pracodawca dokonuje zwrotu kosztów za przejazd, pracownicy nie uzyskują z tego tytułu przychodu w rozumieniu ustawy o PIT. Tym samym po stronie pracodawcy nie powstaje obowiązek ustalenia przychodu.
Human Resources Firmy chętniej sięgają po szkolenia zewnętrzne Wyniki badania PwC Saratoga HC Benchmarking 2011 pokazują, że firmy chętniej decydują się na szkolenia dla swoich pracowników. Po spadku w czasie kryzysu liczba godzin szkoleniowych 2010 r. w przeliczeniu na etat wróciła do poziomu z 2008 r. i wyniosła niemal 32 godziny. Ma to również związek z częstszym niż w zeszłym roku sięganiem po szkolenia dofinansowywane z Europejskiego Funduszu Społecznego wartość dofinansowania z tego źródła wzrosła o 23,6%, a liczba godzin szkoleniowych o 125% %. W stosunku do zeszłego roku zmieniła się również struktura szkoleń. W roku 2009 r. firmy w większym stopniu decydowały się na szkolenia wewnętrzne, które uzyskały przewagę nad szkoleniami zewnętrznymi. Było to wówczas spowodowane potrzebą redukcji kosztów i częstszym korzystaniem w własnych zasobów w procesie rozwoju pracowników. Rok 2010 r. przyniósł odwrócenie tej sytuacji, co pokazuje, iż preferowanym przez przedsiębiorstwa modelem jest kupowanie szkoleń na rynku, bardziej niż ich realizacja własnymi siłami. Wybierając formę szkoleń między wewnętrznymi a zewnętrznymi firmy nie powinny jednak brać pod uwagę jedynie kosztów. Szkolenia wewnętrzne, mimo iż pracownikom mogą się wydawać mniej atrakcyjne, pozwalają na efektywniejsze wykorzystanie potencjału firmy oraz lepsze dostosowanie profilu szkoleń do specyfiki organizacji. Zaangażowanie pracowników w prowadzenie szkoleń wewnętrznych spełnia również rolę istotnego czynnika motywacyjnego, zwiększając poziom identyfikacji trenerów wewnętrznych z organizacją. Struktura szkoleń w polskich firmach Źródło: Raport Saratoga HC Benchmarking 2011
Prawo Pracy Rząd ureguluje premie w biurach maklerskich 15 września 2011 r. Ministerstwo Finansów przyjęło pierwszy projekt rozporządzenia w sprawie zasad ustalania przez dom maklerski polityki zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze. Projekt stanowi implementację przepisów dyrektywy CRD3, która weszła w życie w styczniu 2011 r., wprowadzającej obostrzenia dotyczące zasad wynagradzania w instytucjach finansowych (rozporządzenie wprowadza zmiany podobne do tych, które Komisja Nadzoru Finansowego wprowadziła w odniesieniu do banków na początku października 2011 r.). Zgodnie z rozporządzeniem, polityka wynagrodzeń powinna m.in. zakładać, iż większość wynagrodzenia powinna stanowić pensja stała, natomiast przynajmniej połowę składników zmiennych wynagrodzenia powinny stanowić akcje domu maklerskiego lub instrumenty finansowe, których wartość zależna jest od wiarygodności kredytowej domu maklerskiego. Ponadto, co najmniej 40% zmiennych składników wynagrodzenia powinna być uzależniona od efektów pracy danej osoby i uwzględniać ryzyko domu maklerskiego. Część ta ma być rozliczana i wypłacana w okresie od trzech do pięciu lat, przy czym okres ten ustala się z uwzględnieniem cyklu koniunkturalnego, charakteru i ryzyka prowadzonej działalności oraz obowiązków tej osoby. Zmiany zawarte w projekcie powinny wpłynąć pozytywnie na dbałość o długofalowe wyniki domów maklerskich. Projekt rozporządzenia jest na etapie uzgodnień i jego tekst opublikowany 15 września 2011 r. może jeszcze ulec znaczącym zmianom. Potrąceniu nie podlega wierzytelność wynikająca z pobrania nienależnego wynagrodzenia Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 czerwca 2011 r. (II PK 256/10) potwierdził, iż pozwany pracodawca nie jest uprawniony do potrącenia swojej wierzytelności, nawet gdy jest ona potwierdzona tytułem wykonawczym, wynikającej z pobrania przez pracownika nienależnego wynagrodzenia. Wyrok zapadł na gruncie stanu faktycznego, w którym pracodawcy została zasądzona wyrokiem sądowym od pracownika kwota wynikająca z nienależnego zawyżenia wynagrodzenia. W osobnym procesie pracownik dochodził od pracodawcy roszczeń z tytułu wynagrodzenia za pracę, ekwiwalentu za urlop i odszkodowania
w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. W toku tego procesu pracodawca postawił do potrącenia swą wierzytelność zasądzoną wcześniejszym wyrokiem sądowym. Sąd Najwyższy przypomniał, że należne i zasądzone pracownikowi świadczenia podlegają ochronie i jedyne dopuszczalne potrącenie może nastąpić w trybie art. 87 KP, a nie na warunkach określonych w art. 498 KC. Potrącenie na podstawie art. 87 1 KP może nastąpić tylko przy wypłacie wynagrodzenia i na ściśle określonych warunkach. Ponadto Sąd Najwyższy podkreślił, że na podstawie art. 87 1 pkt. 2 KP do potrącenia może dojść dopiero po wszczęciu postępowania egzekucyjnego (komorniczego lub administracyjnego). Kontakt z nami Camiel van der Meij Partner Katarzyna Serwińska Dyrektor Doradztwo podatkowe +48 22 523 4959 camiel.van.der.meij@pl.pwc.com Doradztwo podatkowe +48 22 523 4794 katarzyna.serwinska@pl.pwc.com Artur Kaźmierczak Dyrektor Aleksandra Minkowicz-Flanek Counsel Doradztwo w zakresie strategicznego zarządzania HR Doradztwo w zakresie prawa pracy +48 22 523 7490 artur.kazmierczak@pl.pwc.com +48 22 523 4533 aleksandra.minkowicz-flanek@pl.pwc.com www.pwc.pl www.taxonline.pl HRSpot jest publikacją działu prawno-podatkowego PwC. Uwaga: Wszelkie zawarte w niniejszej publikacji informacje mają charakter orientacyjny publikacja nie może stanowić jedynej podstawy podejmowanych działań. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zasięgnąć fachowej porady. 2011 PricewaterhouseCoopers Sp. zo.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. W tym dokumencie nazwa "PwC" odnosi się do PricewaterhouseCoopers Sp. z o.o., firmy wchodzącej w skład sieci PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda stanowi odrębny i niezależny podmiot prawny.