Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA... (skrajne daty) 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Żywienie w chorobach metabolicznych i chorobach przewodu Nazwa przedmiotu/ modułu pokarmowego Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej przedmiot Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil Forma studiów Rok i semestr studiów Rodzaj przedmiotu Koordynator Imię i nazwisko osoby prowadzącej / osób prowadzących Wydział Medyczny Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu Dietetyka I stopień Praktyczny Stacjonarne/niestacjonarne Rok III; Semestr V,VI obowiązkowy * - zgodnie z ustaleniami na wydziale 1.2.Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Sem. Wykł. Ćw. Konw. Lab. ZP Prakt. Inne ( jakie?) 10 (sem.v) 25 (sem.v) - - - 50 (sem.v) 25 (sem.vi) 30 (sem.v) 30 (sem.vi) 40 (samokształcenie) Liczba pkt ECTS 8 (6+2) 1.3. Sposób realizacji zajęć X zajęcia w formie tradycyjnej zajęcia realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość 1.4. Forma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku) ( egzamin, zaliczenie z oceną, zaliczenie bez oceny) Egzamin 2.WYMAGANIA WSTĘPNE Podstawowa wiedza z zakresu patomechanizmu chorób metabolicznych i chorób przewodu pokarmowego.
3. CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA, TREŚCI PROGRAMOWE I STOSOWANE METODY DYDAKTYCZNE 3.1. Cele przedmiotu/modułu Poznanie wiedzy dotyczącej zasad żywienia w chorobach metabolicznych, ze szczególnym C1 uwzględnieniem miażdżycy, choroby niedokrwiennej serca, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, nadwagi i otyłości. Poznanie wiedzy dotyczącej zasad żywienia w chorobach przewodu pokarmowego, ze szczególnym C2 uwzględnieniem chorób wątroby i dróg żółciowych, chorób trzustki, jamy ustnej i przełyku, zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego. Rozpoznawanie ryzyka chorób metabolicznych i chorób przewodu pokarmowego u pacjentów oraz C3 wpływ profilaktyki na ich zapobieganie. 3.2 EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU/ MODUŁU ( WYPEŁNIA KOORDYNATOR) EK ( efekt kształcenia) P_W01 Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) Rozumie patomechanizm chorób metabolicznych i chorób przewodu pokarmowego. Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) K_W04, K_W07, K_W22 P_W02 Klasyfikuje i omawia założenia diet stosowanych w różnych stanach chorobowych przewodu pokarmowego i w chorobach metabolicznych. K_W23, K_W37, K_W38 P_U01 P_U02 Planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobami przewodu pokarmowego i z chorobami metabolicznymi. Ocenia indywidualne zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze u osoby z chorobami przewodu pokarmowego i z chorobami metabolicznymi. K_U11, K_U13, K_U19 K_U07, K_U20, K_U33 P_K01 Wykazuje postawę poszanowania praw pacjenta i bezpieczeństwa pracy. K_K14 3.3 TREŚCI PROGRAMOWE (wypełnia koordynator) A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne wykładów (sem. V) TP 1. Żywienie w chorobach jamy ustnej, przełyku, żołądka.. TP 2. Żywienie w chorobach jelita cienkiego i grubego. TP 3. Żywienie w chorobach miąższu wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Żywienie w ostrym i przewlekłym zapaleniu trzustki. TP 4. Cukrzyca - przyczyny, objawy, rodzaje, rozpoznawanie, powikłania. Cukrzyca jako choroba metaboliczne oraz cywilizacyjna.
TP 5. Leczenie żywieniowe i opis przypadków u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. TP 6. Leczenie żywieniowe i opis przypadków pacjentów z nadciśnieniem tętniczym. Postępowanie dietetyczne u pacjentów po zawale mięśnia sercowego. TP 7. Żywienie w dyslipidemiach. Żywienie w hipercholesterolemii oraz hipertriglicerydemii. TP 8. Nadwaga i otyłość przyczyny, skutki, metody przeciwdziałania wśród różnych grup ludności. B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych, konwersatoryjnych, laboratoryjnych, zajęć praktycznych Treści merytoryczne ćwiczeń (sem. V) TP 1. Żywienie w chorobach jamy ustnej i przełyku. Zastosowanie diet o zmiennej konsystencji. Planowanie diety. TP 2. TP 3. TP 4. TP 5. TP 6. TP 7. TP 8. TP 9. TP 10. Żywienie w chorobach żołądka. Dobór produktów zalecanych i zabronionych. Dieta po resekcji żołądka. Zasady żywienia w chorobach jelita cienkiego. Ocena jadłospisu pod kątem produktów zalecanych i potraw zabronionych i zalecanych. Zasady żywienia w chorobach jelita grubego. Planowanie diet. Żywienie w chorobach miąższu wątroby w zależności od stanu wydolności. Planowanie diet. Żywienie w chorobach pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych. Żywienie w ostrym zapaleniu trzustki. Żywienie w przewlekłym zapaleniu trzustki. Ocenić jadłospis pod kątem produktów zalecanych i zabronionych. Profilaktyka chorób sercowo- naczyniowych. Miażdżyca i choroba niedokrwienna serca. Zastosowanie diety śródziemnomorskiej. Zalecenia żywieniowe i układanie jadłospisów dla pacjentów z chorobami sercowo naczyniowymi. Treści merytoryczne zajęć praktycznych (sem. V) TP 1. Charakterystyka diet stosowanych w chorobach metabolicznych. TP 2. TP 3. TP 4. TP 5. Charakterystyka diet stosowanych w chorobach układu pokarmowego. Zasady żywienia w profilaktyce i leczeniu otyłości. Zasady żywienia w profilaktyce i leczeniu cukrzycy. Zasady żywienia w chorobach przewodu pokarmowego.
TP 6. TP 7. Zasady żywienia w chorobach wątroby i dróg żółciowych. Zasady żywienia w chorobach trzustki. Treści merytoryczne zajęć praktycznych (sem. VI) TP 1. Żywienie w hiperlipidemii. TP 2. TP 3. TP 4. TP 5. Dietoprofilaktyka i dietoterapia powikłań miażdżycy. Zasady żywienia w chorobach sercowo-naczynowych Żywienie w chorobach przemiany materii. Dietoprofilaktyka i dietoterapia w cukrzycy. Żywienie w chorobach metabolicznych i chorobach przewodu pokarmowego KIERUNEK - DIETETYKA: STUDIA NIE*/STACJONARNE* III ROK sem. V, VI * Właściwe zakreślić Lp. Efekty Stopień osiągnięcia efektu 1. Przeprowadza wywiad dotyczący oceny zwyczajów żywieniowych, stanu biopsychospołecznego pacjenta zgodnie z zasadami. 2-3-4-5 2. Ocenia indywidualne zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze 2-3-4-5 3. Przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy i reżimu sanitarnego (mycie rąk, segregacja odpadów, odzież ochronna, aktualne badania epidemiologiczne). 2-3-4-5 4. Przestrzega praw pacjenta i zasad etyki zawodowej. 2-3-4-5 5. Układa zalecenia żywieniowe w chorobach układu pokarmowego 2-3-4-5 6. Układa zalecenia żywieniowe w chorobach wątroby i woreczka żółciowego 2-3-4-5 7. Układa zalecenia żywieniowe w chorobach trzustki 2-3-4-5 8. Układa zalecenia żywieniowe w chorobach metabolicznych 2-3-4-5 9. Układa zalecenia żywieniowe w cukrzycy 2-3-4-5 10. Jest aktywny i wykazuje inicjatywę w doskonaleniu jakości pracy. 2-3-4-5 11. Organizuje praktykę zawodową zgodnie z regulaminem praktyk (dotyczy praktyk zawodowych do wyboru) Razem: (średnia wartość ocen w wyżej wymienionych pozycjach)..
3.4 METODY DYDAKTYCZNE WYKŁAD Z PREZENTACJĄ MULTIMEDIALNĄ, KONWERSATORIUM, ĆWICZENIA PRAKTYCZNE, ANALIZA PRZYPADKÓW 4 METODY I KRYTERIA OCENY 4.1 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol efektu Metody oceny efektów kształcenia ( np.: kolokwium, egzamin ustny, egzamin pisemny, projekt, sprawozdanie, obserwacja w trakcie zajęć) P_W01 Egzamin W P_W02 Egzamin W P_U01 Jadłospis ĆW, ZP P_U02 Projekt ĆW,ZP P_K01 Obserwacja opiekuna, ocena grupy, samoocena ĆW., ZP Forma zajęć dydaktycznych ( w, ćw, ) 4.2 Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) Ćwiczenia, zajęcia praktyczne: 1. pełne uczestnictwo i ocena aktywności studenta w czasie zajęć, 2. ocena przygotowania do zajęć, 3. dyskusja w czasie ćwiczeń, 4. sprawdzanie wiedzy w czasie ćwiczeń, 5. opis przypadku 6. zaliczenia pisemne cząstkowe Zakres ocen: 2,0 5,0 Wykłady: 1. Egzamin: A: Pytania z zakresu wiadomości do zapamiętania; B: Pytania z zakresu widomości do rozumienia; C: Rozwiązywanie zadania pisemnego typowego; D: Rozwiązywanie zadania pisemnego nietypowego; - za niewystarczające rozwiązanie zadań tylko z obszaru A i B = ocena 2,0 - za rozwiązanie zadań tylko z obszaru A i B możliwość uzyskania max. oceny 3,0 - za rozwiązanie zadań z obszaru A + B + C możliwość uzyskania max. oceny 4,0 - za rozwiązanie zadań z obszaru A + B + C + D możliwość uzyskania oceny 5,0 Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin: student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi), pytania otwarte. Ocena wiedzy:
Egzamin: 5.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 90%-100% 4.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 80%-89% 4.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 70%-79% 3.5 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 60%-69% 3.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia na poziomie 50%-59% 2.0 wykazuje znajomość każdej z treści kształcenia poniżej 50% Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Zaliczenie praktyczne Zaliczenie zorganizowane w postaci określonego zadania do wykonania, dopuszczalna również prezentacja lub wykonanie projektu, realizacja określonego zadania. Ocena umiejętności 5.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, jest dobrze przygotowany, bardzo dobrze planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. 4.5 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, dobrze planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. 4.0 student aktywnie uczestniczy w zajęciach, jest poprawiany, dobrze planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze. 3.5 student uczestniczy w zajęciach, jego zakres przygotowania nie pozwala na całościowe przedstawienie omawianego problemu, dostatecznie dobiera planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, często jest poprawiany. 3.0 student uczestniczy w zajęciach, dostatecznie planuje, wdraża i ocenia jadłospisy stosowane w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, jednak często popełnia błędy. 2.0 student biernie uczestniczy w zajęciach, wypowiedzi są niepoprawne merytorycznie, nie planuje, nie wdraża i nie ocenia jadłospisów stosowanych w żywieniu osób z chorobą układu pokarmowego i chorobach metabolicznych oraz nie dokonuje oceny zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze, często jest poprawiany. Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych: Obserwacja opiekuna, ocena grupy, samoocena Ocena kompetencji społecznych: Ocena za poszanowania praw pacjenta i bezpieczeństwa pracy (P_K01) Zakres ocen: 2,0-5,0
5. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta godziny zajęć wg planu z nauczycielem 10+25+50+25 = 110 przygotowanie do zajęć 10 udział w konsultacjach 10 czas na napisanie referatu/eseju 10 przygotowanie do egzaminu 10 udział w egzaminie 2 Inne (jakie?) - SUMA GODZIN 150 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS Liczba pkt ECTS w ramach zajęć powiązanych z praktycznym przygotowaniem zawodowym Liczba pkt ECTS w ramach zajęć służących zdobywaniu pogłębionej wiedzy i umiejętności prowadzenia badań nauk. 3+3+2 = 8 pkt obowiązuje od roku akad. 2017/2018 obowiązuje od roku akad. 2017/2018 6. PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy zasady i formy odbywania praktyk 30 godz.sem.v + 30 godz.sem.vi Zgodnie z regulaminem zajęć praktycznych i praktyk zawodowych 7. LITERATURA Literatura podstawowa: 1. Bętkowska T., Rożnowska K.: Diety w różnych chorobach. Agencja Wydawniczo-Usługowa Emilia, Kraków 2005. 2. Bujko J.: Podstawy dietetyki. SGGW, Warszawa 2006. 3. Ciborowska M., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2002. 4. Ciesielski L., Łupiński S.: Kompendium żywienia ciężko chorych. Artos 1990. 5. Dzieniszewski J.(red.): Podstawy naukowe żywienia w szpitalach. IŻiŻ, Warszawa 2001. 6. Gawęcki J., Mossor-Pietraszewska T.: Kompendium wiedzy o żywności i żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004. 7. Gawęcki J.,Hryniewiecki L: Żywienie człowieka. Podstawy nauki
o żywieniu człowieka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006. 8. Gertig H., Przysławski J.: Bromatologia. Zarys nauki o żywności i żywieniu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 9. Hasik J., Gawęcki J.(red.): Żywienie człowieka zdrowego i chorego. T.II. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005. 10. Hasik J., Hryniewiecki L., Grzymisławski M.: Dietetyka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1999. 11. Kierst W.: Nauka o żywieniu człowieka zdrowego i chorego. PZWL, Warszawa 1996. 12. Kunachowicz H.(red.): Dieta bezglutenowa co wybrać?. Wartość odżywcza produktów i potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2001. 13. Kunachowicz H., Czarnowska Misztal, Turlejska H.: Zasady żywienia człowieka. WSiP, Warszawa 2004. 14. żywności. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. 15. Kunachowicz H., Nadolna J., Przygoda B., Iwanow K.: Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005. Literatura uzupełniająca: 1. Szczygłowa H.: System dietetyczny dla służby zdrowia. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 1992. 2. Szewczyński J., Skrodzka Z.: Higiena żywienia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1994. 3. Szponar L., Respondek W.: Żywienie w niektórych stanach chorobowych. Kalendarz Lekarza Praktyka, PTL, Warszawa 1999. 4. Świderski F.: Żywność wygodna i funkcjonalna. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2003. 5. Tatoń J., Czech A., Bernas M.: Otyłość, zespół metaboliczny. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2006. 6. Wieczorek-Chełmińska Z.: Nowoczesna dietetyczna książka kucharska. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2000. 7. Wieczorek-Chełmińska Z.: Zasady żywienia i dietetyka stosowana. PZWL, Warszawa 1992. 8. Wieczorek-Chełmińska Z.: Żywienie w chorobach nowotworowych. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 9. Wieczorek-Chełmińska Z.: Żywienie w chorobach wątroby, dróg żółciowych i trzustki. Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2001. 10. Wieczorek-Chełmińska Z.: Żywienie w osteoporozie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.