Wyliczenia rachunkowe wskazują - w związku z różnymi zasadami rozliczania podatku od takich umów - iż od wyższych kwot brutto będzie, w niektórych przypadkach, niższy podatek do pobrania przez płatnika. W związku z nowelizacją ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 6 listopada 2008 r. powstaje dualizm w opodatkowaniu dochodów/przychodów uzyskiwanych przez podatników z tytułu zawartych umów zlecenia oraz innych podobnych umów, w tym umów o dzieło. Wynagrodzenie z tytułu umowy zlecenia oraz innych podobnych tytułów może być opodatkowane: 1. w wysokości 18% zryczałtowanego podatku pobieranego przez płatnika (znowelizowany art. 30 ust 1 pkt 5a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej UPDOF). Podatek pobierany jest od kwoty wynagrodzenia bez pomniejszania podstawy opodatkowania o koszty związane z umową zlecenia. 2. w wysokości 18% podatku obliczonego na zasadach ogólnych, tj. z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów wyliczonych wg zasad wskazanych poniżej. Zasady rozliczania 1 / 5
Podstawowe pytanie związane z powyższymi uregulowaniami dotyczy kwestii, jakie przepisy należy stosować w konkretnym przypadku? Postępowanie każdego Zleceniodawcy (płatnika) powinno być następujące. W pierwszej kolejności należy zbadać czy dane wynagrodzenie nie jest objęte obowiązkiem pobrania zryczałtowanego podatku w wysokości 18%. Podatek taki jest pobierany w sytuacji, gdy: 1. wypłata dotyczy następujących źródeł przychodów określonych w art. 13 UPDOF: - przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych (pkt 2), - przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt. 7 (pkt. 5), - przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt. 9 (pkt. 6), - przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych (pkt 7), - przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od: - osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki 2 / 5
organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, - właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością, z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt. 9 (pkt. 8), - przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej - z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt. 7 (pkt. 9); - wypłata jest związana z zawartą umową lub umowami z osobami niebędącymi jednocześnie pracownikami płatnika ; - wysokość wynagrodzenia wypłacana Zleceniobiorcy nie przekracza w danym miesiącu 200,00 zł, co oznacza, iż wynagrodzenie to jest mniejsze lub równe 200 zł. W przypadku gdy dana umowa nie spełnia powyższych przesłanek, należy stosować zasady ogólne opodatk owania umów zlecenia oraz innych o podobnym charakterze. Dokonując obliczenia podatku wg zasad ogólnych należy zwrócić uwagę na to, że: - podatek wg nowej skali podatkowej wynosi 18%; - przy obliczeniu kwoty netto do wypłaty uwzględnia się koszty uzyskania przychodów w wysokości 20% uzyskanego przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe w wysokości do której zapłaty jest zobowiązany podatnik (art. 22 ust. 9 UPDOF). 3 / 5
Optymalizacja podatkowa W związku z różnymi zasadami rozliczania podatku od umów zlecenia i innych podobnych tytułów, wyliczenia rachunkowe wskazują, iż od wyższych kwot brutto będzie, w niektórych przypadkach, niższy podatek do pobrania przez płatnika. I tak przy założeniu, że Zleceniobiorca nie podlega ubezpieczeniom społecznym (posiada inny tytuł prawny zobowiązujący do potrącania tych składek na to ubezpieczenie, np. umowę o pracę zawartą z innym podmiotem) kwota wynagrodzenia brutto w wysokości 200 zł powoduje konieczność pobrania podatku w wysokości identycznej, jak w przypadku wynagrodzenia brutto 250 zł. Wyliczenie podatku: - kwota zlecenia: 200 zł x 18% zryczałtowany podatek (bez uwzględniania kosztów uzyskania przychodów) = 36 zł (kwota należnego podatku); - kwota zlecenia: 250 zł - 50 zł (20% zryczałtowane koszty uzyskania przychodów) = 200 zł (podstawa do opodatkowania) x 18% podatek ustalony wg skali = 36 zł (kwota należnego podatku). Z powyższego przykładu wynika niezbicie, iż w przypadku, gdy wynagrodzenie brutto 4 / 5
wynikające z umowy zlecenia lub umowy podobnej wynosi 201-250 zł, opodatkowanie podatkiem dochodowym jest niższe niż w przypadku umowy zlecenia z wynagrodzeniem brutto wynoszącym 200 zł. W celu dokonania optymalizacji podatkowej korzystne jest zawieranie umów z określeniem wynagrodzenia w przedziale 201-250 zł, gdyż wówczas, w związku z możliwością uwzględnienia kosztów uzyskania przychodów: - kwota pobranego podatku dochodowego przez płatnika jest niższa niż w przypadku umowy zlecenia z określonym wynagrodzeniem brutto 200 zł; - w konsekwencji Zleceniobiorca otrzyma wyższe wynagrodzenie netto. 5 / 5