Analiza finansowa ekonomicznej kondycji na przykładzie przedsiębiorstwa z branży produkcji napojów Financial analysis of economic health the company in the manufacture beverages case Working paper M. Kobryń-Król Wroclaw University of Economics Streszczenie: Celem niniejszej pracy była analiza kondycji finansowej wybranego przedsiębiorstwa - działającego w branży produkcji napojów - za pomocą modelu zaproponowanego przez J. Zietlowa w artykule A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Zaadoptowane na potrzeby pracy podejście - za pomocą danych ze sprawozdań finansowych - pozwoliło oszacować dla lat 2006-2011 piętnaście szczegółowych wskaźników finansowych opisujących płynność, elastyczność czy wypłacalność badanej firmy, cztery węzłowe indeksy i w ostatecznym rozrachunku przy pomocy odpowiednich mnożników uzyskano syntetyczny miernik - Financial Health Index. Słowa kluczowe: analiza finansowa, wskaźniki kondycji finansowej, elastyczność finansowa, płynność, wypłacalność
Abstract: The aim of this working papers was to analyze the financial condition of the selected company - in the manufacture beverages - using the model proposed by J. Zietlowa in the article A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Adapted to the needs of this study approach - using data from the financial statements - allowed to estimate for the period 2006-2011 fifteen detailed financial indicators describing the liquidity, financial flexibility or solvency of the company, the four nodal indexes and in the final analysis, using the appropriate multipliers obtained synthetic indicator - Financial Health Index. Key words: financial analysis, indicators of the financial condition, financial flexibility, liquidity, solvency. JEL Classification: A10, B49, G20 Rencenzent 1: K. Ladra Link do recenzji: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_analiza_finansowa_ekonomicznej_kondycji_n a_przyk_adzie_przedsi_biorstwa_z_bran_y_produkcji_napoj_w_autorstwa_m_kobry_kr_l/887390 Rencenzent 2: A. Hącia Link do recenzji: http://figshare.com/articles/refleksja_na_temat_pracy_z_analizy_finansowej_/887403 Str. 2/17
Wstęp Z uwagi na to, że sprawozdania finansowe przedstawiają wiele różnych zjawisk i procesów finansowych, na ich postawie - jak pisze E. Nowak (2005, s. 53) - można tworzyć szeroki wachlarz wskaźników finansowych o odmiennej treści ekonomicznej, różnorodnej pojemności informacyjnej i znaczeniu analitycznym. Jak zaznacza jednak B. Wersty (1994, s. 45), analiza zjawisk i procesów ekonomicznych powinna być przeprowadzona za pomocą takiej ilości wskaźników, które dadzą pełny obraz badanego obiektu, gdyż w przeciwnym wypadku obraz ten będzie fragmentaryczny, a wnioski wysunięte z jego analizy błędne. W niniejszej pracy do oceny kondycji finansowej wybranego przedsiębiorstwa posłużono się modelem zaproponowanym przez J. Zietlowa (został on przedstawiony w artykule pt. A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability), który bazuje na wielowymiarowej analizie wykorzystując piętnaście szczegółowych wskaźników finansowych, zgrupowanych w zależności od perspektywy czasowej w cztery węzłowe indeksy, które następnie przy pomocy odpowiednich mnożników tworzą syntetyczny miernik - Financial Health Index. Zastosowany model, stanowi nowe podejście do mierzenia kondycji finansowej firm i stanowić może uzupełnienie tradycyjnej analizy wskaźnikowej. Celem pracy była próba zaadaptowania modelu J. Zietlowa, zastosowanego przez autora w odniesieniu do organizacji nonprofit, na grunt przedsiębiorstwa nastawionego na zysk. Wybrana do analizy firma to ogólnopolski producent wód mineralnych i napojów, zatrudniający blisko pół tysiąca pracowników, który posiada kilka zakładów produkcyjnych oraz sześć centrów dystrybucji wody w systemie galonowym, co zapewnia mu ugruntowaną pozycję i miano ważnego gracza rynkowego. Aby ująć przedstawioną analizę wskaźnikową przez pryzmat dynamiki zjawisk, wykorzystano dane z kilku okresów sprawozdawczych (sprawozdania finansowe za lata 2001-2011) i oszacowano wskaźniki finansowe dla lat 2006-2011. Str. 3/17
Kategorie ogólne (perspektywa czasowa od 0 to 36 miesięcy) 1. Logarytm naturalny wieku (ang. Natural Logarithm of Age) J. Zietlow (2012, s. 15) wskazuje, że wskaźniki finansowe powinny uwzględniać wiele aspektów kondycji finansowej przedsiębiorstwa, wśród których powinny znaleźć się także te ogólne, czyli reputacja, wielkość czy obecność zaangażowanego zarządu. Jak pisze J. Kubiak (2011, 45) można przyjąć, że wraz z liczbą lat funkcjonowania firmy rośnie ilość sporządzanych przez nią w różnej formie informacji, opinii analityków, rośnie wiedza banków i innych dawców kapitału na temat specyfiki jej działalności, a co się z tym wiąże zdobywa ona odpowiednią reputację. Tak więc wiek, ale także i wielkość firmy mogą być wskaźnikami dla reputacji kapitału i tym samym zdolności do szybkiego gromadzenia funduszy, dotacji czy pozyskiwania kredytów bankowych. Reputacja zapewnia więc elastyczność finansową i jest ważnym elementem ryzyka, gdyż ułatwia uzyskanie środków pieniężnych w pilnej potrzebie bądź w sytuacji, gdy pojawia się atrakcyjna okazja inwestycyjna (J. Zietlow tamże, s. 18). Wartości uzyskane przez wybrane przedsiębiorstwo w obszarze pierwszego miernika przedstawia tabela 1. Tabela 1. Logarytm naturalny wieku Okres działalności Wiek Natural Logarithm of Age 2006 1980-2006 26 3,26 2007 1980-2007 27 3,30 2008 1980-2008 28 3,33 2009 1980-2009 29 3,37 2010 1980-2010 30 3,40 2011 1980-2011 31 3,43 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Jak ukazują wyniki zawarte w tabeli powyżej, logarytm naturalny wieku wzrasta wraz z długością życia przedsiębiorstwa i wskazuje jednocześnie na wzrost jego elastyczności finansowej. Wiek firmy może bowiem sugerować trwałość, stabilność organizacji i wpływać na to, że zaczyna być ona godna zaufania dla kontrahentów. Str. 4/17
2. Logarytm naturalny wielkości (ang. Natural Logarithm of Size) Ze stabilnością i elastycznością finansową firmy również dodatnio skorelowany jest kolejny wskaźnik logarytm naturalny wieku, którego uzyskane wartości przestawia tabela 2. Tabela 2. Logarytm naturalny wielkości Total Revenues + Income & Support Natural Logarithm Realized and Unrealized Loss on Real Estate and of Size Investments 2006 103942 11,55 2007 117269,5 11,67 2008 109354 11,60 2009 125244 11,74 2010 130203 11,78 2011 142568 11,87 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. W latach 2006-2011 można zauważyć niewielki wzrost wartości badanego wskaźnika. Odnotowana tendencja wzrostowa jest zjawiskiem pożądanym, gdyż logarytm naturalny wielkości jest miarą dostępu do rynków kapitałowych, jego większe wartości wskakują na mniejsze ryzyko finansowe i większą elastyczność finansową. Większe organizacje mają także większą dojrzałość i rozpoznawalność (J. Zietlow tamże, s. 18). 3. Wskaźnik niestabilności aktywów (ang. Asset Instability Index) Kolejnym analizowanym indeksem jest wskaźnik niestabilności aktywów, którego wartości w badanych latach kształtowały się jak poniżej. Tabela 3. Wskaźnik niestabilności aktywów. Y t Asset Instability Index 2006 11375t-468 7261,34 2007 7720t+20367 9210,04 2008 2614t+45533 4628,93 2009 921t+55179 1473,49 2010 1558t+54644 1966,77 2011 3448t+51153 3275,08 Źródło: Obliczenia własne na podstawie S. Ostasiewicz, Z. Rusnak, U. Siedlecka (2011, s. 375-376), J. Zietlow (2012, s. 49), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Jak wynika z oszacowanych powyżej linii trendów dla lat 2006 2011 możemy zaobserwować wzrost aktywów średnio o od 921 (2009 r.) do 7720 mln zł rocznie (2007 r.). Str. 5/17
Obliczone wartości indeksu niestabilności aktywów, który jest - jak pisze J. Zietlow (tamże, s. 27-28, 54-55) - miarą finansowej elastyczności przedsiębiorstwa, wskazują, że największe rozproszenie wartości aktywów wokół trendu odnotowano w 2007 r., w kolejnych dwóch latach nastąpił pod tym względem spadek, po czym w latach 2010 i 2011 obserwujemy wzrost rozproszenia. Duża nieprzewidywalność aktywów - jak wyjaśnia wspomniany autor - sprawia, że decyzje zarządu w zakresie finansów firmy stają się trudne, a pożyczkodawcy powinny być ostrożni. Podwskaźnik ogólny (ang. General subscore) Oszacowane powyżej trzy pierwsze szczegółowe wskaźniki finansowe, mierzące finansową elastyczność przedsiębiorstw, pozwalają przy zastosowaniu odpowiednich mnożników określić wielkość podwskaźnika ogólnego, którego wysokie wartości osiągają przedsiębiorstwa duże i dojrzałe, i którego wartość obniża niestabilny wzrost aktywów (J. Zietlow tamże, s. 27-29, 49). Tabela 4. Podwskaźnik ogólny. General subscore 2006 7,81 2007 7,88 2008 7,94 2009 8,07 2010 8,12 2011 8,17 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (tamże, s. 49). W ciągu sześciu lat General subscore dla badanej organizacji rósł sukcesywnie i w 2011 jego wartość była o 4,6 % wyższa w porównaniu z rokiem 2006, co wskazuje na dość niewielki wzrost kondycji finansowej firmy. Abstrahując od tendencji należy jednak zaznaczyć, że wielkość podwskaźnika ogólnego na poziomie 8,17 uzyskana przez przedsiębiorstwo w 2011 r. jest dość wysoka i świadczy o jego dobrej kondycji finansowej. Str. 6/17
Kategorie najbliższej pespektywy (perspektywa czasowa od 0 do 3 miesięcy) Druga grupa wskaźników finansowych, należących do kategorii najbliższej perspektywy, koncentruje się na płynności i przepływie środków pieniężnych. Zdaniem A.Rzeczyckiej (2006, s. 114-119), płynność finansowa, pojmowana jako zdolność firmy do terminowego regulowania swoich zobowiązań, jest szczególnie istotna w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa w krótkim okresie. Jak wskazuje W. Bień (2000, s. 103) jest ona zachowana wówczas, gdy wielkość majątku obrotowego przewyższa zobowiązania krótkoterminowe, oraz gdy majątek trwały jest z nadwyżką finansowany kapitałem stałym. Z kolei rachunek przepływów pieniężnych dostarcza informacji do oceny zdolności przedsiębiorstwa do generowania środków pieniężnych i ich ekwiwalentów, jak i do oceny jego potrzeb związanych z ich wykorzystaniem. Informacje te, jak piszą E. Walińska i L. Kopczyńska (2007, s. 101), są niezbędne do oceny płynności i wypłacalności firmy. 4. Wskaźnik dostatecznej rezerwy gotówkowej (ang. Cash Reserve Sufficiency Ratio) Pierwszym z mierników płynności finansowej firmy jest wskaźnik dostatecznej rezerwy gotówkowej. Tabela 5. Wskaźnik dostatecznej rezerwy gotówkowej Cash Reserve Sufficiency Ratio 2006 0,75 2007 0,75 2008 0,75 2009 0,75 2010 0,75 2011 0,75 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 20, 50), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Wskaźnik ukazuje w jakim stopniu środki pieniężne zaspokajają potrzeby firmy związane z kosztami, które stanowią wydatek. Jak ukazuje tabela wartość indeksu we wszystkich badanych latach wyniosła tylko 0,75 (minimalna pożądana wartość to 1). Może co oznaczać, że firma nie gromadzi wolnych środków pieniężnych na rachunku bankowym, a swoja działalność finansuje z należności oraz kredytów krótkoterminowych (Z. Maksimowicz 2001, s. 49). Str. 7/17
5. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki (ang. Modified Cash Ratio) Kolejny indeks, pozwala określić poziom wypłacalności firmy i nosi miano zmodyfikowanego wskaźnika gotówki. Jego wyższe wartości oznaczają lepszą kondycję finansową przedsiębiorstwa (J. Zietlow tamże, s. 20). Tabela 6. Zmodyfikowany wskaźnik gotówki Modified Cash Ratio 2006-0,11 2007-0,17 2008-0,15 2009-0,13 2010-0,14 2011-0,12 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 50), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Otrzymane wyniki wskazują, że firma nie posiada na rachunku bankowym dostatecznej ilości środków pieniężnych, które zapewniłby jej zwrot z zainwestowanych aktywów. 6. Docelowa płynność Lambda (ang. Target Liquidity Lambda) Następny badany wskaźnik pozwala określić płynność i elastyczność przedsiębiorstwa. Tabela 7. Wskaźnik docelowej płynności Lambda. Target Liquidity Lambda 2006 0,62 2007 0,85 2008 5,28 2009 4,38 2010 6,18 2011 7,74 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 20, 50), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstwa dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Na podstawie uzyskanych wartości wskaźnika, można stwierdzić, że najmniejsze prawdopodobieństwo braku płynności, a co za tym idzie najlepszą kondycję finansową przedsiębiorstwo posiadało w 2011 r. (J. Zietlow tamże, s. 21, 55). 7. Skorygowany wskaźnik płynności (ang. Current Liquidity Index) Jako, że jak twierdzi L. Kopczyńska (2007, s. 359) analiza płynności finansowej dokonywana na podstawie bilansu okazuje się niewystarczająca, gdyż przedstawia poziom płynności w danym momencie, nie zawiera źródeł wpływów i wykorzystania środków pieniężnych, do dynamicznej oceny płynności należy wykorzystać sprawozdanie z przepływu Str. 8/17
środków pieniężanach. I właśnie Current Liquidity Index jest wskaźnikiem, który uwzględnia przepływy gotówki z działalności operacyjnej i pozwala tym samym lepiej ocenić gospodarkę pieniężną firmy. Tabela 8. Skorygowany wskaźnik płynności Current Liquidity Index 2006 1,34 2007 1,07 2008 0,90 2009 0,80 2010 0,64 2011 0,54 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 51), ), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstwa dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Jak ukazują wyniki zawarte w tabeli 8 wartość szacowanego wskaźnika na przestrzeni badanych lat znacznie spadła. Odnotowany spadek był wynikiem m.in. zmniejszających się w tym czasie przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej, a więc jak pisze G. Łukasiak (2009, s.104) - mniejszej zdolności firmy do generowania gotówki z działalności operacyjnej. Podwskaźnik najbliższej perspektywy (ang. Immediate-Term Subscore) Z bieżącym zarządzaniem finansami związane jest, jak podkreśla wielu autorów (m.in. G. Michalski 2010, s. 174; W. Pluta 2003, s. 39; M. Piotrowska 1997, s. 10), w szczególności zarządzenie płynnością finansową przedsiębiorstwa. Obliczone powyżej cztery wskaźniki umożliwiają przy użyciu odpowiednich mnożników oszacować wielkość podwskaźnika najbliższej perspektywy, przedstawiającego kondycję finansową przedsiębiorstwa w stosunku do oczekiwanych i nieoczekiwanych wpływów i wypływów pieniężnych w okresie do trzech miesięcy (J. Zietlow tamże, s. 19). Tabela 9. Podwskaźnik najbliższej perspektywy Immediate-Term Subscore 2006 0,76 2007 0,07 2008 4,00 2009 3,43 2010 4,76 2011 6,29 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 31, 51). Str. 9/17
Powyższe wyniki wskazują, że na przestrzeni sześciu lat możemy obserwować znaczy wzrost wartości w tej kategorii, świadczący o dużej ( 8,3 krotnej) poprawie kondycji finansowej firmy. Kategorie krótkoterminowe (ramy czasowe od 3 do 12 miesięcy) 8. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (ang. Operating Cash Flow Ratio) Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej informuje w jakim stopniu nadwyżka środków pieniężnych osiągnięta z działalności operacyjnej pokrywa bieżące zobowiązania (por. E. Nowak 2005, s. 148). Tabela10. Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej Operating Cash Flow Ratio 2006 0,33 2007 0,32 2008 0,27 2009 0,26 2010 0,23 2011 0,14 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstwa dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Z danych w tabeli 10 wynika, że na przestrzeni badanych lat pokrycie zobowiązań bieżących przez nadwyżkę środków pieniężnych z działalności operacyjnej spadło z 33 do 14%, czyli blisko o 58%. Może to oznaczać, że w perspektywie od 3 do 12 miesięcy firma zaczęła mieć problemy z wystarczająco silnym przepływem środków pieniężnych pozwalającym na pokrycie odpowiednio wysokiej wartości bieżących zobowiązań. 9. Wskaźnik aktywów (ang. Asset Ratio) Wskaźnik aktywów mierzy jaki procent aktywów ogółem stanowią aktywa bieżące, a więc aktywa, które w ciągu 12 miesięcy mogą być zamienione na gotówkę. Jak zaznacza B. Pomykalska i M. Wypych (2000, s. 182), aktywa stanowią potencjał przyczyniający się w sposób bezpośredni lub pośredni do przepływów pieniężnych, a to z kolei określa Str. 10/17
przyszłe korzyści ekonomiczne dla firmy. Znaczenie struktury aktywów dla sytuacji finansowej przedsiębiorstwa wynika głównie z tego, że poszczególne składniki majątkowe różnią się między sobą stopniem płynności, skalą ryzyka, jakim jest obarczone ich wykorzystanie czy też formą uczestnictwa w realizacji operacji gospodarczych. Tabela 11. Wskaźnik aktywów. Asset Ratio 2006 0,5 2007 0,49 2008 0,54 2009 0,56 2010 0,55 2011 0,61 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 22, 52), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B Dzięki obliczeniom wyraźnie widać, że udział aktywów bieżących z roku na rok systematycznie rósł. Bez wątpienia aktywa obrotowe w branży produkcyjnej powinny stanowić dominującą pozycje w aktywach firmy, gdyż to właśnie produkty gotowe, materiały, zapasy, należności generują przyszłe zyski. Tendencja ta świadczy o rosnącej wypłacalności finansowej firmy (J. Zietlow tamże, s. 21, 55). 10. Wskaźnik administracyjnych wydatków (ang. Administrative Expense Ratio) Kolejny wskaźnik obrazuje możliwości przedsiębiorstwa w zakresie obniżania wydatków administracyjnych i wskazuje jednocześnie na jego elastyczność finansową. Tabela 12. Administracyjny współczynnik wydatków Administrative Expense Ratio 2006 0,03 2007 0,03 2008 0,02 2009 0,02 2010 0,03 2011 0,04 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Powyższe wyniki ukazują kształtowanie się Administrative Expense Ratio na mniej więcej tym stałym niskim poziomie. Jak wyjaśnia J. Zietlow (tamże, s. 32), zbyt mały udział kosztów administracyjnych w perspektywie konieczności obniżenia całokształtu kosztów firmy nie jest Str. 11/17
zjawiskiem pożądanym, gdyż oznacza problemy z finansową elastycznością pozwalającą zredukować wydatki w ciągu 6 do 12 miesięcy ( mniej tłuszczu, z którego można wyciąć ). Podwskaźnik krótkoterminowy (ang. Short-Term Subscore) Analizowane powyżej wskaźniki należące do kategorii krótkoterminowej pozwoliły oszacować wartość podwskaźnika krótkoterminowego. Tabela 13. Podwskaźnik krótkoterminowy. Short-Term Subscore 2006 3,80 2007 3,72 2008 3,93 2009 4,06 2010 4,05 2011 4,46 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 52). Jak ukazują powyższe dane w latach 2006-2011 przedsiębiorstwo odnotowało systematyczną poprawę kondycji finansowej. Wartość Short-Term Subscore wzrosła o 17,4%, na co główny wpływ miał wzrost płynnej struktury aktywów. Kategorie średnioterminowe (od 12 do 36 miesięcy) 11. Zmiana aktywów netto (ang. Net Surplus) Kolejny wskaźnik pokazuje w jaki sposób zmieniają się aktywa netto przedsiębiorstwa. Tabela14. Zmiana aktywów netto Net Surplus [w tys. zł] 2006 4845 2007 5742 2008 3371 2009 5123 2010 926 2011-2296 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Zgodnie z zaleceniami J. Zieltowa (tamże, s. 56) organizacji najlepiej służy stała i rosnąca zmiana aktywów. Z analizy danych w tabeli 14 wynika, że w badanej firmie odnotowano systematyczne spadek przyrostu wartości aktywów netto. Str. 12/17
12. Wskaźnik wniesionego wkładu (ang. Contribution Ratio) Wskaźnik wniesionego wkładu, porównuje uzyskany przychód i wsparcie do dochodu połączonego z przychodem i wsparciem, i jest wskaźnikiem mierzącym elastyczność finansową przedsiębiorstwa. Ponadto należy on do wskaźników finansowych o charakterze nominant, czyli przy wzroście wartości do pewnej wielkości nominalnej ocena sytuacji firmy jest coraz bardziej korzystna, natomiast dalszy wzrost tych wartości powoduje pogorszenie się oceny jej sytuacji (J. Zietlow tamże, s. 24, 52). Tabela 15. Wskaźnik wniesionego wkładu. Contribution Ratio 2006 0,95 2007 0,95 2008 0,96 2009 0,95 2010 0,98 2011 0,99 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 52), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstwa dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Analizując przedstawione powyższej wartości można zauważyć niepokojący ciągły wzrost wartości wskaźnika. 13. Wskaźnik samofinansowania (ang. Self-Financing Ratio) Kolejny ze wskaźników odnosi poziom wygenerowanej nadwyżki środków pieniężnych z działalności operacyjnej do przepływów pieniężnych netto z działalności inwestycyjnej. Tabela16. Współczynnik samofinansowania Self-Financing Ratio 2006 0,19 2007 0,68 2008 1,04 2009 1,53 2010 1,24 2011 1,40 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 53), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Jak pisze J. Zieltow (tamże, s. 56), organizacje pragnące samodzielnie finansować wzrost posiadanych aktywów trwałych, będą dążyć do wartości 1 lub więcej. Wyższe wartości Self- Str. 13/17
Financing Ratio, oznaczają większą ilość zapasu finansowego, którą można wykorzystać na kapitał obrotowy. Z analizy danych w tabeli 16 wynika, że przedsiębiorstwo w badanych latach odnotowało znaczną poprawę wartości wskaźnika samofinansowania, przekraczając już w 2008r. zalecaną wartość 1. Oznacza to, że firma posiada środki za sfinansowanie części aktywów obrotowych, która nie jest tym samym finansowana zobowiązaniami krótkoterminowymi. 14. Wskaźnik zadłużenia finansowego (ang. Financial Debt Ratio) Przedostatni ze szczegółowych wskaźników finansowych wskazuje na wypłacalność przedsiębiorstwa. Wskaźnik przedstawia stosunek zobowiązań finansowych do sumy tychże zobowiązań i aktywów netto. W swojej interpretacji podobny jest do wskaźnika mierzącego stosunek zadłużenia do kapitału własnego, tak więc im niższa wartość tego wskaźnika tym lepiej, gdyż oznacza to mniejsze obciążenie firmy zobowiązaniami (J. Zietlow tamże, s. 25, 56). Tabela17. Wskaźnik zadłużenia finansowego Financial Debt Ratio 2006 0,00048 2007 0,00040 2008 0,00032 2009 0,00028 2010 0,00032 2011 0,00034 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zieltow (2012, s. 53), Sprawozdania finansowe wybranego przedsiębiorstw dostępne w Monitorze Spółdzielczym B Z uzyskanych w tym zakresie bardzo niskich wartości wskaźnika wynika, że firma jest w bardzo niewielkim stopniu obciążona zobowiązaniami finansowymi. 15. Wskaźnik koszów pozyskiwania funduszy (ang. Fundraising Cost Ratio) Ostatnim szczegółowym wskaźnikiem jest wskaźnik kosztów pozyskania funduszy, który porównuje koszty pozyskiwania funduszy do całkowitego dochodu i wsparcia (J. Zietlow tamże, s. 25). Jako, że w sprawozdaniach finansowych wybranego przedsiębiorstwa nie ma informacji o tym sposobie pozyskiwania środków, typowym notabene dla organizacji nonprofit, wartość tego wskaźnika nie została oszacowana. Str. 14/17
Podwskaźnik średnioterminowy (ang. Medium-Term Subscore) Ostatnich pięć szczegółowych wskaźników pozwala określić kondycję finansową firmy w perspektywie od 12 do 36 miesięcy, a więc okresie, który odzwierciedla w dużym stopniu wymagania finansowe wynikające z nakładów inwestycyjnych (J. Zieltow tamże, s. 8). Tabela 19. Podwskaźnik średnioterminowy Medium-Term Subscore 2006-1,47 2007-0,48 2008 0,19 2009 1,21 2010 0,53 2011 0,78 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 53). W ciągu sześciu lat Medium-Term Subscore dla wybranej jednostki gospodarczej znacząco wzrósł, co wskazuje na znaczą poprawę tego składnika kondycji finansowej. Wskaźnik kondycji finansowej (ang. Financial Health Index) Na podstawie oszacowanych wartości przedstawionych powyżej wskaźników można określić wielkość kompleksowego i wieloaspektowego wskaźnika kondycji finansowej. Tabela 20. Wskaźnik kondycji finansowej FINANCIAL HEALTH INDEX 2006 19,31 2007 18,36 2008 36,11 2009 36,39 2010 40,37 2011 48,27 Źródło: Obliczenia własne na podstawie J. Zietlow (2012, s. 36-37, 53). Przedstawione w tabeli 20 dane świadczą, że na przełomie lat 2006-2011 kondycja finansowa wybranego przedsiębiorstwa znacząco się poprawiła. Z wartości osiągniętej w 2006r. tj. 19,31 wzrastała sukcesywnie dochodząc w 2011r. do wielkości 48,27, co stanowi wzrost o blisko 250%. Śledząc uzyskane wyniki cząstkowe należy zaznaczyć, że do osiągniętego wyniku przyczynił się wzrost w zakresie wszystkich czterech indeksów węzłowych: General Subscore, Immediate-Term Subscore, Short-Term Subscore, jak i Medium-Term Subscore. Str. 15/17
Zakończenie: Praktyczne zastosowanie modelu J. Zietlowa pozwoliło ocenić wybrane przedsiębiorstwo pod kątem takich obszarów jej działalności jak płynność, elastyczność czy wypłacalność, i w ostatecznych rozrachunku przełożyć uzyskane wyniki na ostateczny miernik - Financial Health Index. Syntetyczny wskaźnik - Financial Health Index -z uwagi na wzrost wartości o blisko 250% wskazał na pozytywne zmiany zachodzące w całokształcie zdarzeń i procesów mających miejsce w przedsiębiorstwie na przestrzeni badanego okresu. Jednak dzięki temu, że każdy z 15 szczegółowych wskaźników niesie ze sobą konkretne informacje, wskazując na mocne i słabe strony kondycji finansowej przedsiębiorstwa, uzyskane w tym zakresie wyniki mogą być podstawą dla kierowniczej kadry do podjęcia działań w konkretnych obszarach. Str. 16/17
Bibliografia. Bień W. (2000) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Warszawa: Wyd. Difin. Kopczyńska L. (2007) Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa. W: M. Walczak (red.) Analiza finansowa w zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem. Warszawa: Wyd. Difin Kubiak J. (2011) Metody badania asymetrii informacji w przedsiębiorstwie w zakresie alokacji kapitału. Gospodarka Narodowa 4. Łukasiak G. (2009) Wykorzystanie analizy przepływów pieniężnych w procesie decyzyjnym przedsiębiorstwa (ujęcie dynamiczne). W: G. Łukasiak (red.) Analiza finansowa w procesie decyzyjnym współczesnego przedsiębiorstwa. Katowice: Wyd. AE w Katowicach. Michalski G. (2010) Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw. Warszawa: Wyd. C.H. Beck. Maksymowicz Z. (2001) Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstwa sektora elektroenergetycznego. W: S. Wrzosek (red.) Analiza finansowa. Materiały do ćwiczeń. Wrocław: Wyd. AE. Nowak E. (2005) Analiza sprawozdań finansowych. Warszawa: Wyd. PWE Ostasiewicz S., Rusnak Z., Siedlecka U. (2011) Statystyka. Elementy teorii i zadania. Wrocław: Wyd. UE we Wrocławiu. Piotrowska M. (1997) Finanse spółek. Krótkoterminowe decyzje finansowe. Wrocław: Wyd. AE. Pluta W. (2003) Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Warszawa: Wyd. PWE. Pomykalska B., Wypych M. (2000) Sprawozdania finansowe jako źródło informacji o przedsiębiorstwie i podstawa podejmowania decyzji. W: M. Wypych (red.) Finanse przedsiębiorstwa z elementami zarządzania i analizy. Łódź: Wyd. ABSOLWENT. Rzeczycka A. (2006) Problemy zarządzania kapitałem obrotowym. W: G. Golawska- Witkowska, A. Rzeczycka, H. Zalewski (red.) Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa. Bydgoszcz: Wyd. Oficyna Wydawnicza Branta. Walińska E., Kopczyńska L. (2007) Sprawozdawczość finansowa jako źródło analizy finansowej przedsiębiorstwa. W: M. Walczak (red.) Analiza finansowa w zarządzaniu współczesnym przedsiębiorstwem. Warszawa: Wyd. Difin Wersty B. (1994) Analiza decyzyjna w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Wrocław: Wyd. AE Zietlow J. (2012) A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Dostępne na SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 16 grudnia 2013) Sprawozdania finansowe dostępne w Monitorze Spółdzielczym B. Str. 17/17