Informacja z kontroli lampek choinkowych i girland świetlnych pod kątem spełniania zasadniczych wymagań. Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Poznaniu realizując temat kontroli lampek choinkowych i girland świetlnych pod kątem spełniania zasadniczych wymagań przeprowadził w IV kwartale 2008 roku kontrole w 10 podmiotach gospodarczych. Na terenie województwa wielkopolskiego kontrolą objęto następujących przedsiębiorców: 1 upoważnionego przedstawiciela producenta, 1 importera, 8 sprzedawców detalicznych w tym: 2 placówki wielkopowierzchniowe, 5 sklepów, 1 stoisko na targowisku. Ogółem kontroli poddano 56 partii lampek choinkowych, z czego 53 pochodzą z Chińskiej Republiki Ludowej, dla 3 nie ustalono kraju pochodzenia. Zestawienie kontrolowanych podmiotów 1. Przedstawiciel producenta w Dąbrowie k. Poznania. 2. Sklep wielkopowierzchniowy w Poznaniu. 3. Filia importera w Pile. 4. Sklep detaliczny w Pile. 5. Sklep w Ostrzeszowie. 6. Sklep w Ostrowie Wlkp. 7. Sklep wielkopowierzchniowy w Koninie, 8. Stoisko z art. elektrycznymi, Targowisko w Koninie 9. Sklep w Grodzisku Wlkp. 10. Sklep w Rawiczu 1
Celem kontroli było sprawdzenie wprowadzonych do obrotu lampek choinkowych i girland świetlnych pod kątem spełniania wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego (Dz. U. nr 155, poz. 1089). 672.221,00 zł. Ogółem zbadano 56 partii wyrobów o liczności 41.207 kompletów o łącznej wartości Przedmiotowy zakres kontroli 1. Oznakowanie i dokumentacja dołączona do wyrobu W toku kontroli sprawdzono umieszczenie na wyrobach oznakowania zgodnie z 11 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego. Nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzono w odniesieniu do 1 partii wyrobów, tj.: - Ozdoba ratanowa podświetlana dostawca z Pabianic. Zakwestionowano brak oznakowania umieszczonego bezpośrednio na wyrobie, oznakowanie znajdowało się wyłącznie na opakowaniu. Pozostałe wyroby objęte kontrolą posiadały oznakowanie potwierdzające zgodność tego sprzętu z zasadniczymi wymaganiami, umieszczone na opakowaniu oraz na przywieszce dołączonej do przewodu zasilającego. Oznakowanie to było widoczne, łatwo czytelne i nieusuwalne. Zgodnie z 5 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego sprawdzono czy na badanym sprzęcie elektrycznym zamieszczono podstawowe informacje warunkujące bezpieczne użytkowanie (instrukcja obsługi, informacje znajomość zagrożeniach itp.) oraz nazwę producenta, znak firmowy lub znak towarowy. Sprawdzenia podstawowych informacji zamieszczonych na ulotkach lub opakowaniach dokonano na podstawie norm zharmonizowanych: PN-EN 60598-1 2007 Oprawy oświetleniowo Wymagania ogólne i badania oraz PN-EN 60598-2-20:2000 Oprawy oświetleniowe Wymagania szczegółowe Girlandy świetlne. W tym zakresie zakwestionowano 17 partii wyrobów 2
A) 4 partie lampek choinkowych, dla których stwierdzono brak umieszczenia bezpośrednio na wyrobie lub opakowaniu nazwy producenta, co jest wymagane 5 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego. Zakwestionowane partie wyrobów to: Lampki choinkowe sople 200 żarówek model (-), Lampki choinkowe 100 żarówek model (-), Lampki choinkowe ryż 200 żarówek model (-), Dekoracje oświetleniowe (wąż świetlny) model (-). B) Zgodnie z pkt 20.5.1 normy PN-EN 60598-2-20:2000, na opakowaniu lub/i ulotce wyrobu powinny znajdować się odpowiednie informacje. W badanym zakresie stwierdzono nieprawidłowości w stosunku do 13 partii wyrobów tj.: Lampki choinkowe sople 200 Lampki choinkowe 100 żarówek Lampki choinkowe ryż 200 żarówek Dekoracje oświetleniowe (wąż świetlny) Lampki choinkowe typ: H100/G, partia ze sklepu w Ostrowie Wlkp., Ozdoba ratanowa podświetlana 10 żarówek Lampki choinkowe 25 żarówek, Lampki choinkowe ART. NO. (-) Lampki choinkowe ART. NO. (-) Lampki choinkowe ART. NO. (-) Lampki choinkowe wąż świetlny ART. NO. (-), 10M, Światełka na choinkę, model (-) Lampki choinkowe diody LED, nr kat. (-) C) W 10 partiach wyrobów stwierdzono brak informacji wymaganych w pkt 20.5.2 Normy PN-EN 60598-2-20:2000. Niezgodność stwierdzono dla następujących wyrobów: Lampki choinkowe model (-), Lampki choinkowe model (-), 3
Lampki choinkowe model (-), Lampki choinkowe model (-) candle/w, Lampki choinkowe ART. NO. (-) 25 żarówek, Lampki choinkowe wąż świetlny ART. NO. (-), Ozdoba ratanowa podświetlana 10 żarówek, nr (-). D) Ponadto dla 4 partii wyrobów, tj.: Lampki choinkowe wąż świetlny ART. NO. (-), stwierdzono brak odpowiedniego symbolu oznaczającego, że wyrób nadaje się do bezpośredniego zamocowania na powierzchniach normalnie palnych, co jest niezgodne z pkt 3.2.9 normy PN-EN 60598-1 2007. E) Dla 2 partii wyrobów (Lampki choinkowe typ: (-), partia ze sklepu w Ostrowie Wlkp., Lampki choinkowe 100 żarówek model (-), ustalono brak informacji o maksymalnej liczbie kompletów, które mogą być połączone ze sobą, co jest niezgodne z pkt 3.2.17 normy PN-EN 60598-1 2007. Pozostałe kontrolowane lampki choinkowe spełniają wymagania rozporządzenia. 2. Procedura oceny zgodności Do lampek choinkowych kontrolowanych w firmie: w Dąbrowie k. Poznania (wszystkie partie), filia importera w Pile (wszystkie partie), w Grodzisku Wlkp.(1 partia gwiazdor model (-), dołączono deklaracje zgodności z zasadniczymi wymaganiami. Deklaracje zawierały informacje określone w 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego tj: 4
nazwę i adres producenta, opis identyfikujący sprzęt elektryczny, odniesienie do norm, rok umieszczenia znaku, dane osoby upoważnionej do składania podpisu w imieniu producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela. Przedsiębiorca w Dąbrowie k. Poznania jest upoważnionym przedstawicielem producenta do działania w jego imieniu zgodnie z art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności. Upoważnienie zostało przedłożone na piśmie. Przedsiębiorca posiada deklaracje zgodności kontrolowanych wyrobów wystawione przez producenta. Filia importera w Pile jako wprowadzający do obrotu przedłożyła dokumentację potwierdzającą przeprowadzenie procedury oceny zgodności wszystkich kontrolowanych wyrobów. Kontrolowany przedsiębiorca przedstawił wykonanie badań w zakresie oznakowania na zgodność z Dyrektywami Europejskimi (LVD 73/23/EEC), gdzie podstawą badania były normy: PN-EN 60598-1 Oprawy oświetleniowe. Wymagania ogólne i badania, PN-EN 60598-2-20:2000 Oprawy oświetleniowe. Wymagania ogólne i szczegółowe. Girlandy świetlne. W przypadku sklepów : wielkopowierzchniowego w Poznaniu, wielkopowierzchniowego w Koninie, w Ostrzeszowie, w Ostrowie Wlkp., oceniane wyroby nie budziły wątpliwości pod względem ich budowy i konstrukcji, wystąpiły mniej istotne niezgodności z zasadniczymi wymaganiami możliwe do usunięcia w drodze działań naprawczych. Z tego powodu nie wystąpiono o deklaracje zgodności dla tych wyrobów. W przypadku kontrolowanego stoiska z art. elektrycznymi na targowisku miejskim w Koninie, gdzie wszystkich 5 ocenianych partii wyrobów stwierdzono nieprawidłowości, właściciel nie przedstawił żadnych dowodów zakupu na badane lampki. W wyniku powyższego nie został ustalony importer tych produktów i nie uzyskano deklaracji zgodności dla przedmiotowych lampek. Przekazano w tym zakresie informację do właściwego Urzędu Skarbowego. Kontrolowany przedsiębiorca oferujący do sprzedaży lampki choinkowe w sklepie w Rawiczu nie przekazał do chwili sporządzenia niniejszej informacji deklaracji zgodności, 5
odnoszących się do zbadanych lampek choinkowych. W związku z powyższym ustalany jest adres przedsiębiorcy wprowadzającego do obrotu handlowego takie lampki oraz jego miejsce w łańcuchu dystrybucji bowiem oznakowanie tego towaru nie zawierało adresu przedsiębiorcy. 3. Przestrzeganie przepisów zawartych w art. 41 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym Nieprawidłowości w tym zakresie stwierdzono w odniesieniu do 13 partii wyrobów, tj.: Dekoracje świąteczne typ 8138, art. (-), Dekoracje świąteczne typ 8115-000, art. (-), Dekoracje świąteczne art. (-), Lampki choinkowe 100 żarówek nr kat. (-), Girlanda elektryczna model (-), Światełka na choinkę model (-), Ozdoba ratanowa podświetlana 10 żarówek, nr kat. (-), Lampki choinkowe typ: H100/G, partia ze sklepu w Ostrowie Wlkp., Lampki choinkowe sople 200 żarówek model (-), Lampki choinkowe 100 żarówek model (-), Lampki choinkowe ryż 200 żarówek model (-), Dekoracje oświetleniowe (wąż świetlny) model (-), Ozdoby świąteczne (wąż świetlny) art. nr (-). Zakwestionowano brak symbolu umieszczonego bezpośrednio na wyrobie zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz/lub stwierdzono brak informacji dotyczących zużytego sprzętu zgodnie z art. 22 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. W sklepie wielkopowierzchniowym w Poznaniu oraz sklepie w Grodzisku Wlkp. stwierdzono brak informacji o punktach zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. W związku z naruszeniem przepisów z art. 41 pkt 2 oraz/lub pkt 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym co jest wykroczeniem z art. 76 pkt 1 6
oraz 2 ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym osoby odpowiedzialne ukarano karą grzywny w formie mandatu karnego. Pozostałe sprawdzone lampki choinkowe oraz placówki handlowe wypełniają w tym zakresie wymagania ww. ustawy. 4. Przestrzeganie przepisów zawartych w art. 7 i 7a ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim Wszystkie badane wyroby posiadały czytelne informacje i oznakowanie w języku polskim. W zakresie tym nieprawidłowości nie stwierdzono. 5. Badania laboratoryjne Nie pobrano do badań laboratoryjnych lampek choinkowych. 6. Inne zagadnienia Wymienione na wstępie 56 partii wyrobów zostało poddane oględzinom, z czego sporządzono stosowne protokoły oględzin oraz zdjęcia wyrobów. W toku oględzin sprawdzono wyroby pod kątem wymagań zawartych w normie PN-EN 60598 1:2007, PN-EN 60598-2-20:2000 oraz wymagań rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego. Dla 4 partii dekoracji świetlnych : art.(----), typ ESL-20-230V zakwestionowano brak maksymalnej mocy znamionowej kompletu, która powinna być podana na opakowaniu lub na ulotce umieszczonej wewnątrz opakowania zgodnie z pkt 20.5.2 normy PN-EN 60598-2- 20:2000. Natomiast dla 2 partii wyrobów (ART. NO. (-), ART. NO. (-) stwierdzono błędnie podaną moc zastosowanych żarówek. W przypadku 2 partii wyrobów w ilości 9 szt. (lampki choinkowe ART. NO. (-) lampki choinkowe ART. NO. (-) stwierdzono zbyt krótki przewód przyłączeniowy, co jest niezgodne z art. 6 i 7 rozporządzenia w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego. W oznakowaniu 2 partii wyrobów (ART. NO. (-), ART. NO. (-) wystąpiła rozbieżność w oznaczeniu modelu lampek na opakowaniu oraz na przywieszce przy przewodzie. Na 2 partiach wyrobów (modele --) podano błędną informację na temat wymiany żarówek: 7
Żarówki mocuje się poprzez wciśnięcie, wkręcanie spowoduje zniszczenie przewodów elektrycznych, natomiast zastosowane w girlandzie żarówki były żarówkami instalowanymi poprzez wkręcanie tj. posiadały gwint. Natomiast na opakowaniu i przywieszce 2 partii wyrobów (modeli ---) umieszczono sprzeczną informację o maksymalnej liczbie kompletów, które mogą być ze sobą połączone. Kolejna sprzeczna informacja umieszczona była na : lampkach choinkowych 10 żarówek, nr kat. (-), Ustalenia kontroli dały podstawę do: - nałożenia 1 mandatu karnego z art. 136 2 kw., została umieszczona informacja, że girlanda przeznaczona jest do stosowania wewnątrz pomieszczeń a na przywieszce, że może być stosowana na zewnątrz. Zwrócono również uwagę na to, że 2 partie wyrobów (dekoracje świąteczne art. (-) oraz wąż świetlny ART. NO. (-) na opakowaniu zawierały błędną informację o tym, że: należy wymienić żarówkę przepaloną na żarówkę o tej samej mocy i napięciu oraz że nie należy wymieniać żarówek, gdy girlanda jest zasilana. Żarówki w tym komplecie nie są bowiem przeznaczone do wymiany. Podczas przeprowadzonych kontroli a także w postępowaniu pokontrolnym zwrócono producentom uwagę na zamieszczenie na wyrobach sprzecznych informacji, wnosząc o dostosowanie oznakowania do obowiązujących norm prawnych. Pozostałe badane produkty spełniały wymagania ww. norm i rozporządzenia. Wykorzystanie ustaleń kontroli Do 3 podmiotów wprowadzających wyroby do obrotu skierowano pisma z informacją o konieczności podjęcia działań naprawczych, zmierzających do usunięcia stwierdzonych niezgodności z innymi wymaganiami oraz niezgodności z zasadniczymi wymaganiami w zależności od wyrobów. Do upoważnionego przedstawiciela producenta, firmy z Dąbrówki k. Poznania skierowano pismo z informacją o konieczności podjęcia działań naprawczych, zmierzających do usunięcia stwierdzonych niezgodności z innymi wymaganiami. Do przedsiębiorcy w Warszawie prowadzącego działalność na terenie województwa wielkopolskiego za pośrednictwem swojej filii w Pile skierowano pismo z informacją o konieczności podjęcia działań naprawczych, zmierzających do usunięcia stwierdzonych niezgodności z zasadniczymi wymaganiami. 8
Od przedstawiciela producenta w Dąbrowie k. Poznania otrzymano zdjęcia prawidłowo oznakowanych produktów oraz poprawione instrukcje. Właściciel sklepu w Grodzisku Wlkp. poinformował o zwróceniu zakwestionowanych lampek do dostawcy. Właściciel stoiska z art. elektrycznymi na Targowisku Miejskim w Koninie podjął decyzję o wycofaniu z obrotu handlowego 5 partii przeznaczonych do sprzedaży wyrobów. Do dnia sporządzenia informacji nie otrzymano potwierdzenia przeprowadzenia działań naprawczych od 4 podmiotów. Ustalenia kontroli dały podstawę do nałożenia 3 mandatów karnych. Skierowano pisma do właściwego terenowo Inspektoratu Ochrony Środowiska. Podsumowanie W IV kwartale b.r. kontrolą objęto lampki i ozdoby choinkowe. wyroby zakwestionowane 44,6% wyroby spełniające wymagania 55,4% Podczas prowadzonych czynności kontrolnych oględzinom poddano 56 partii wyrobów o łącznej wartości 672.221,00 zł. Zakwestionowano 25 partii wyrobów tj. 44,6% wszystkich badanych o wartości 100.583,69 zł, co stanowi 15% ogólnej wartości. 9
% udział niezgodności w odniesieniu do zakwestionowanych wyrobów 60% 52% 52% 50% 40% 40% 30% 24% 20% 10% 4% 16% 8% 16% 8% 0% CE art. 5 ust 2 art. 6 i 7 pkt 20.5.1 pkt 20.5.2 pkt 3.2.9 pkt 3.2.17 kosz i info. moc W wyniku kontroli inspektorzy stwierdzili niezgodności z zasadniczymi wymaganiami Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 sierpnia 2007 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla sprzętu elektrycznego oraz niezgodności z normami w odniesieniu do 17 wyrobów, z czego: 4 z art. 5 ust. 2 w/w rozporządzenia brak znaku lub nazwy producenta, 2 z art. 6 i 7 w/w rozporządzenia zbyt krótki przewód, 13 z pkt 20.5.1 normy PN-EN 60598-2-20:2000 brak odpowiednich ostrzeżeń, informacji, 10 z pkt 20.5.2 normy PN-EN 60598-2-20:2000 - brak odpowiednich ostrzeżeń, informacji, oznaczeń, 4 z pkt 3.2.9 normy PN-EN 60598-1 2007 brak odpowiedniego symbolu oznaczającego, że girlanda nadaje się do bezpośredniego zamocowania F na powierzchniach normalnie palnych, 2 z pkt 3.2.17 normy PN-EN 60598-1 2007 brak maksymalnej liczby girland, które mogą być połączone ze sobą. Dla 1 wyrobu zakwestionowano brak oznakowania na wyrobie, oznakowanie znajdowało się wyłącznie na opakowaniu. umieszczonego bezpośrednio 10
W toku kontroli stwierdzono również inne nieprawidłowości nie kwalifikowane jako zasadnicze wymagania dla sprzętu elektrycznego tj: dla 13 wyrobów brak informacji dotyczących zużytego sprzętu wymaganych przepisami z art. 22 ust.1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym oraz/lub brak symbolu umieszczonego bezpośrednio na wyrobie zgodnie z art. 23 w/w ustawy dla 6 partii wyrobów zakwestionowano błędną/brak maksymalnej mocy znamionowej kompletu, która powinna być podana na opakowaniu lub na ulotce umieszczonej wewnątrz opakowania zgodnie z pkt 20.5.2 normy PN-EN 60598-2-20:2000. Na wielu wyrobach stwierdzono również sprzeczne bądź zbędne informacje, na co zwrócono uwagę producentom. Stwierdzone nieprawidłowości kontrolowanych lampek miały charakter formalnych uchybień a niezgodności z zasadniczymi wymaganiami były mniej istotne. Wobec przedsiębiorców (producentów, importerów, wprowadzających do obrotu), gdzie było to możliwe, zastosowano środki umożliwiające im podjęcie działań naprawczych we własnym zakresie. Wyniki przeprowadzonych kontroli dają podstawę do twierdzenia, że kontrolowani przedsiębiorcy (m. innymi importer i przedstawiciel producenta lampek choinkowych) posiadają dokumenty potwierdzające zgodność wyrobów z zasadniczymi wymaganiami. Analizując wyniki przeprowadzonych kontroli należy stwierdzić, że na rynku jest jeszcze wiele lampek choinkowych nie spełniających innych, bądź zasadniczych wymagań w odniesieniu do norm zharmonizowanych. Pojawiają się również nieprawidłowości wynikające z niestosowania się podmiotów do przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. 11