Raport o stabilności systemu finansowego Lipiec 2015

Podobne dokumenty
Raport o stabilności systemu finansowego Styczeń 2015

Raport o stabilności systemu finansowego Grudzień 2012 r. Departament Systemu Finansowego 1

Raport o stabilności systemu finansowego Lipiec 2012 r. Departament Systemu Finansowego 1

Raport o stabilności systemu finansowego luty 2016 r.

Raport o stabilności systemu finansowego czerwiec 2009 r. Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski

Raport o stabilności systemu finansowego lipiec 2015 r.

Raport o stabilności systemu finansowego czerwiec 2009 r. Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski

Raport o stabilności systemu finansowego Grudzień 2011 r. Departament Systemu Finansowego 1

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2013 r. Departament Systemu Finansowego 1

Raport o stabilności systemu finansowego grudzień 2009 r. Narodowy Bank Polski Departament Systemu Finansowego

Wyzwania dla sektora finansowego związane ze środowiskiem niskich stóp procentowych

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r.

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2017 r.

Zarządzanie Kapitałem w Bankach

Podsumowanie roku 2010 oraz wyzwania i szanse bankowości w Polsce w 2011 r. Narodowy Bank Polski

Raport o stabilności systemu finansowego lipiec 2010 r. Departament Systemu Finansowego 1

Rozwój systemu finansowego w Polsce

Gospodarka polska, gospodarka światowa w jakim punkcie dziś jesteśmy?

Finansowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Warszawa, lipiec 2013 Departament

Uwarunkowania rozwoju banków spółdzielczych

Sytuacja polskiego sektora bankowego. Warszawa, 22 listopada 2012

Znaczenie oszczędności dla gospodarstwa domowego, dla sektora bankowego i dla gospodarki narodowej -Rekomendacje mieszkaniowe

Raport o stabilności systemu finansowego. Grudzień 2010 r. Departament Systemu Finansowego 1

Wyniki finansowe Banku w 1 kw r.

Analiza sektora bankowego* wg stanu na 31 marca 2013 r.

PLANY FINANSOWE KRAJOWYCH BANKO W KOMERCYJNYCH NA 2015 R.

Raport o stabilności systemu finansowego Departament Systemu Finansowego

Budowa i odbudowa zaufania na rynku finansowym. Piotr Szpunar Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski

Informacja na temat działalności Grupy Kapitałowej Banku Millennium w I kwartale 2014 roku

Prognozy gospodarcze dla

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Polski sektor bankowy XII Forum Bankowe

Wyniki finansowe Banku BPH w III kw r.

Uchwała Nr 14/2017. Komitetu Stabilności Finansowej. z dnia 13 stycznia 2017 r.

RYNEK FINANSOWY W POLSCE - WYBRANE PROBLEMY

BANKI SPÓŁDZIELCZE I ZRZESZAJĄCE W 2013 r.

Wpływ bieżącej sytuacji gospodarczej na sektor małych i średnich przedsiębiorstw MSP

BANK PEKAO S.A. WZROST

Wybrane wyniki badań dotyczących perspektyw rozwoju rynku kredytów mieszkaniowych w Polsce do 2015 roku zrealizowanych przez IBnGR

System finansowy w Polsce. dr Michał Konopczak Instytut Handlu Zagranicznego i Studiów Europejskich michal.konopczak@sgh.waw.pl

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A. Wyniki skonsolidowane za 2009 rok -1-

Forum Bankowe Uwarunkowania ekonomiczne i regulacyjne sektora bankowego. Iwona Kozera, Partner EY 15 marca 2017

Polityka makrostabilnościowa jako konieczny element polityki stabilizowania koniunktury. Prof. dr hab. Marek Belka Prezes Narodowego Banku Polskiego

O FRANKACH I BANKACH. PRAWDA od 1999 do 2015 roku banki odprowadziły do budżetu. 40,2mld zł

Informacja na temat profilu ryzyka oraz zestaw wskaźników i danych liczbowych dotyczących ryzyka

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

BANKI SPÓŁDZIELCZE I ZRZESZAJĄCE I kw r.

Komunikat TFI PZU SA w sprawie zmiany statutu PZU SFIO Globalnych Inwestycji

Informacja na temat profilu ryzyka oraz zestaw wskaźników i danych liczbowych dotyczących ryzyka

W n y i n ki f ina n ns n o s w o e w G u r p u y p y PK P O K O Ba B nk n u k u Po P l o sk s iego I k w k a w rtał ł MAJA 2011

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Informacja na temat profilu ryzyka oraz zestaw wskaźników i danych liczbowych dotyczących ryzyka

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A. Wyniki skonsolidowane za I kwartał 2009 roku -1-

Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8

Informacja o sytuacji banków w I kwartale 2015 r.

II ETAP EGZAMINU EGZAMIN PISEMNY

Wyniki finansowe Banku BPH w II kw r.

Maciej Rapkiewicz, Instytut Sobieskiego,

Narodowy Bank Polski. Raport o stabilności systemu finansowego Departament Systemu Finansowego

Kondycja polskiego sektora bankowego w drugiej połowie 2012 roku. Podsumowanie wyników polskich banków za I półrocze

Informacja o działalności Grupy Kapitałowej Banku Millennium w I kwartale 2013 r.

Wyniki skonsolidowane za I kwartał 2012 roku. Maj 2012

Wyniki finansowe PKO Banku Polskiego na tle konkurentów po III kw r. Opracowano w Departamencie Strategii i Analiz

Pozostałe zmiany zawarte w projekcie mają charakter redakcyjny.

=Dá F]QLN QU s}ï v] }o] Çl] ] v]'ïv i v }l îìíï

Sytuacja na rynku kredytowym. wyniki ankiety do przewodniczących komitetów kredytowych I kwartał 2016 r.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A. Wyniki skonsolidowane za I kwartał 2011 roku. Maj 2011

Grupa Banku Zachodniego WBK

Informacja na temat profilu ryzyka oraz zestaw wskaźników i danych liczbowych dotyczących ryzyka

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A.

INSTYTUCJE FINANSOWE W SCHEMACIE GOSPODARKI

Informację na temat sytuacji w tym sektorze zamieściła Komisja Nadzoru Finansowego.

I N F O R M A C J A. w zakresie adekwatności kapitałowej na dzień (Filar III) BANK SPÓŁDZIELCZY w Łosicach

Informacja o sytuacji banków w okresie styczeń-wrzesień 2012 r.

Jaki model polskiej bankowości spółdzielczej i zmian na rynkach finansowych? w świetle zmian regulacji prawnych

GRUPA BANKU MILLENNIUM

Analiza wyników ekonomiczno-finansowych oraz wykonania planu finansowego Banku Spółdzielczego w Niedrzwicy Dużej na dzień

WYNIKI FINANSOWE BANKU PO III KWARTAŁACH 2002 R. PREZENTACJA DLA ANALITYKÓW I INWESTORÓW

Rozwój Polski w warunkach stagnacji gospodarczej Unii Europejskiej

Wyniki Grupy PKO Banku Polskiego I półrocze 2010 roku

Wyniki finansowe banków w okresie I-III kwartał 2009 r. [1]

Szacunki wybranych danych finansowych Grupy Kapitałowej Banku Pekao S.A. po IV kwartale 2009 r.

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 2 grudnia 2015 r.

Projekcja inflacji i wzrostu gospodarczego Narodowego Banku Polskiego na podstawie modelu NECMOD

Wyniki skonsolidowane za 2Q 2016

Spis treści. Przedmowa 2. Streszczenie 3. ERRS Raport roczny Spis treści 1

I N F O R M A C J A. w zakresie adekwatności kapitałowej na dzień (Filar III) BANK SPÓŁDZIELCZY w Łosicach

Wyniki finansowe banków w I półroczu 2017 r.

Informacja o działalności Grupy Kapitałowej Banku Millennium w pierwszym kwartale 2012 roku

Opis dyskusji na posiedzeniu decyzyjnym Rady Polityki Pieniężnej w dniu 15 kwietnia 2015 r.

Obciążenia Banków Spółdzielczych. Granice możliwości zwiększania obciążeń

PLANY FINANSOWE KRAJOWYCH BANKO W KOMERCYJNYCH NA 2014 R.

Unia bankowa skutki dla UE, strefy euro i dla Polski. Warszawa, 29 listopada 2012 r.

Prezes Narodowego Banku Polskiego Marek Belka:

System kas oszczędnościowo-budowlanych w Europie: historia sukcesu

Informacja o działalności Banku Millennium w roku 2004

BANK HANDLOWY W WARSZAWIE S.A. Wyniki za 2013 rok i podział zysku. Warszawa, 24 czerwca 2014

Prawo bankowe. Prawa finansowe

GRUPA PEKAO S.A. Wyniki finansowe po 1 kwartale 2006 r.

Transkrypt:

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 Departament Stabilności Finansowej Raport o stabilności systemu finansowego Lipiec 2015 Warszawa / 29 lipca 2015

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 2 Raport o stabilności systemu finansowego Raport jest elementem polityki informacyjnej NBP przyczyniającym się do realizacji ustawowych celów NBP, w tym zadania działania na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego (art. 3 ust. 2 pkt 6a) oraz zadania kształtowania warunków niezbędnych do rozwoju systemu bankowego (art. 3 ust. 2 pkt 6). Publikowanie raportów o stabilności systemu finansowego przez banki centralne jest standardem międzynarodowym; NBP publikuje Raport o stabilności systemu finansowego od 2001 r. Raport NBP przedstawia wyniki analiz zagrożeń dla stabilności krajowego systemu finansowego, w tym oceny jego odporności na ewentualne szoki, oraz formułuje, dla uczestników rynku i instytucji tworzących sieć bezpieczeństwa finansowego, rekomendacje dot. działań mających na celu ograniczenia tego ryzyka. Obecna edycja Raportu oparta jest na danych dostępnych do 31 maja 2015 r.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 3 Ramki tematyczne 1. Metoda identyfikacji ryzyka nadmiernej akcji kredytowej 2. Dylematy związane z redukcją portfela kredytów walutowych 3. Ryzyko finansowe w gospodarstwach domowych: pierwsze wnioski z pilotażowego Badania Zasobności Gospodarstw Domowych w Polsce (2014 r.) 4. Wprowadzenie pakietu regulacji CRDIV/CRR, a wyzwania dla bankowości spółdzielczej 5. Ocena wpływu utrzymania historycznie niskiego poziomu nominalnych stóp procentowych na stabilność sektora banków komercyjnych w Polsce 6. Dlaczego potrzebne jest szybkie wprowadzenie do prawa polskiego przepisów UE dot. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji finansowych? 7. Wyniki testów warunków skrajnych przeprowadzonych dla europejskich zakładów ubezpieczeń przez EIOPA w 2014 r. 8. Niekredytowe instytucje finansowe, a ryzyko systemowe

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2014 4 Spis treści 1 Syntetyczna ocena stabilności krajowego systemu finansowego 2 Otoczenie gospodarcze instytucji finansowych 3 Sektor bankowy 4 Pozostałe instytucje finansowe 5 Obszary ryzyka i rekomendacje

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 5 1. Syntetyczna ocena stabilności krajowego systemu finansowego

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 6 Syntetyczna ocena stabilności krajowego systemu finansowego Obszar oceny Zmiana w okresie od ostatniej edycji Raportu Perspektywy otoczenia polskiej gospodarki Bieżąca sytuacja finansowa sektora bankowego Zdolność do absorbowania szoków przez sektor bankowy Bieżąca sytuacja finansowa sektora SKOK Bieżąca sytuacja finansowa sektora niekredytowych instytucji finansowych Syntetyczna ocena perspektyw stabilności krajowego systemu finansowego Źródło: NBP. istotne polepszenie polepszenie bez zmian pogorszenie istotne pogorszenie

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 7 2. Otoczenie gospodarcze instytucji finansowych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 8 Otoczenie międzynarodowe Poprawa sytuacji gospodarczej w strefie euro -> pozytywne tendencje w krajach Europy Środkowo- Wschodniej Malejąca groźba stagnacji połączonej z deflacją w strefie euro Możliwe nierównowagi na rynkach globalnych ryzyko korekty (np. gdy zaostrzanie polityki FED) Napięcia polityczne w strefie euro (Grecja) oraz ryzyko geopolityczne ryzyko korekty na EM Prognozy Komisji Europejskiej dla strefy euro

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 9 Sytuacja makroekonomiczna

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 10 Sytuacja makroekonomiczna PKB (r/r) % - projekcja z lipca 2015 r. na tle wykresu wachlarzowego projekcji z listopada 2014 r. Inflacja CPI (%) projekcja z lipca 2015r. na tle wykresu wachlarzowego projekcji z listopada 2014 r. Źródło: NBP. Źródło: NBP.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 11 Rynki finansowe

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 12 Rynki finansowe Bieżąca i oczekiwana stawka referencyjna WIBOR 3M Rentowność pięcioletnich obligacji skarbowych wybranych krajów Kurs złotego i jego zmienność Różnica między WIBOR 3M a OIS 3M PLN (punkty bazowe)

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 13 Rynek nieruchomości

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 14 Rynek nieruchomości Kredytowa dostępność mieszkania

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 15 3. Sektor bankowy

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 16 Akcja kredytowa i finansowanie Roczne tempo wzrostu kredytów dla sektora niefinansowego Przyrost kredytów dla sektora niefinansowego w okresie grudzień 2008 r. marzec 2015 r.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 17 Ramka 1: Metoda identyfikacji ryzyka nadmiernej akcji kredytowej Uwaga: Zmienne znormalizowane (z-score) z odjętą stałą równą progowi generującemu sygnał o kryzysie dla modelu bez efektów krajowych (ustalając próg założono, że koszt błędów II rodzaju jest dwukrotnie wyższy niż I rodzaju). Luka odchylenie relacji kredyt bankowy do PKB od trendu wyznaczonego na podstawie filtru Hodricka-Prescotta z parametrem wygładzania równym 12.000, po uwzględnieniu zmian kursu walutowego. DSR wskaźnik obsługi zadłużenia (debt service ratio). Prawdopodobieństwo kryzysu - implikowane z oszacowanego modelu. Źródło: NBP.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 18 Jakość portfela kredytów Wskaźnik kredytów zagrożonych Odpisy z tytułu utraty wartości kredytów Wskaźniki kredytów zagrożonych dla przedsiębiorstw Wskaźniki kredytów zagrożonych dla gospodarstw domowych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 19 Ramka 2: Dylematy związane z redukcją portfela kredytów walutowych (1/3) NBP podtrzymuje wnioski z RoSSF 2015/1 - Obecnie portfel kredytów walutowych nie stwarza zagrożenia systemowego. Podstawa oceny: Sytuacja dochodowa gospodarstw domowych spłacających kredyty walutowe jest przeciętnie lepsza niż kredytobiorców złotowych; Istotny wzrost płac, który nastąpił od momentu udzielenia większości kredytów walutowych, stworzył bufor dochodowy pozwalający kredytobiorcom na zaabsorbowanie efektów deprecjacji złotego; Obniżki stóp procentowych w Szwajcarii kompensują częściowo wzrost kosztów obsługi walutowych kredytów mieszkaniowych wynikający z aprecjacji franka szwajcarskiego; Wysokie wyposażenie banków w kapitał daje im możliwość zaabsorbowania znacząco wyższych kosztów pogorszenia jakości kredytów (wynik stres testów); Jakość walutowych kredytów mieszkaniowych pozostaje dobra pomimo szoków o znacznej skali.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 20 Ramka 2: Dylematy związane z redukcją portfela kredytów walutowych (2/3) Dlaczego na Węgrzech tak, a w Polsce nie? Sytuacja w Polsce różni się znacznie od tej na Węgrzech, które kompleksowo rozwiązały kwestię kredytów walutowych poprzez działania publiczne (w 2011 r. i 2014 r.) Portfel kredytów walutowych na Węgrzech i w Polsce Węgry Polska Maksymalna wartość portfela w relacji do PKB 20% (2011 r.) 12,5% (2011 r.) Średnie oprocentowanie kredytów mieszkaniowych w CHF w latach 2008-2014 6,1% 2,3% Udział kredytów zagrożonych 20,7% (2011 r.) 42,0% (2014 r.) 3,1% (2014 r.) Źródło: NBP, MNB.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 21 Ramka 2: Dylematy związane z redukcją portfela kredytów walutowych (3/3) Trzy zasady, które powinny być w opinii NBP przestrzegane przy projektowaniu ewentualnych działań dotyczących portfela CHF: Podejmowane działania nie powinny prowadzić do destabilizacji systemu bankowego lub do istotnego ograniczenia akcji kredytowej; takimi działaniami byłyby te prowadzące do istotnego osłabienia jego wyposażenia w kapitał i zdolności do absorbowania szoków (np. poprzez poniesienie przez sektor bankowy wysokich kosztów skoncentrowanych w czasie) Podejmowane działania nie powinny stwarzać bodźców dla pokusy nadużycia (moral hazard), zarówno po stronie kredytodawców, jak i kredytobiorców; mogłoby to sprzyjać zachowaniom prowadzącym w przyszłości do wzrostu ryzyka systemowego Beneficjentem działań pomocowych powinna być jedynie ograniczona grupa kredytobiorców, tj. ci o niskich dochodach i niskim majątku finansowym, którzy wskutek niekorzystnych okoliczności mają problemy z obsługą kredytów; należy zapewnić równe traktowanie kredytobiorców zadłużonych w złotym i w walutach obcych. Wyjściem może być stworzenie bodźców ekonomicznych dla banków w celu podjęcia przez nie samodzielnych działań w drodze przygotowania oferty dla ich klientów. Bodźce te mogą mieć postać np. wyższych wag ryzyka, lub dodatkowych wymogów kapitałowych.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 22 Ramka 3: Ryzyko finansowe podejmowane przez gospodarstwa domowe: pierwsze wnioski z pilotażowego Badania Zasobności Gospodarstw Domowych w Polsce (2014 r.) (1/2) W celu oceny ryzyka kredytowego NBP, we współpracy z GUS, przeprowadził w 2014 r. Badanie Zasobności Gospodarstw Domowych (BZGD). Poniżej najważniejsze wnioski. 1. W Polsce 37% gospodarstw domowych jest zadłużonych, z czego 12,5% ma kredyty hipoteczne, a 29,0% kredyty inne niż hipoteczne. 2. Wskaźniki DSTI dla kredytów ogółem (9,8%) oraz dla kredytów hipotecznych (14,0%) są niższe niż w większości krajów UE. Odsetek zadłużonych gospodarstw domowych i skala obciążenia kosztami długu w Polsce na tle krajów strefy euro. Źródło: NBP, EBC (2013).

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 23 Ramka 3: Ryzyko finansowe podejmowane przez gospodarstwa domowe: pierwsze wnioski z pilotażowego Badania Zasobności Gospodarstw Domowych w Polsce (2014 r.) (2/2) 3. Na ryzyko danego kredytobiorcy oprócz wskaźnika DSTI wpływa również poziom posiadanych płynnych środków. W Polsce gospodarstwa wydające najwięcej na obsługę długu mają bufory płynnościowe na poziomie podobnym do reszty zadłużonych, czyli 9,9% rocznego dochodu (mediana) przy poziomie 8,4% dla całej grupy gospodarstw domowych z długiem. 3A. Odsetek gospodarstw domowych, które mają jednocześnie: DSTI > 30% dochodu oraz poziom płynnych aktywów < dwumiesięczny dochód wynosi 11,2% wszystkich zadłużonych. 3B. Wyjątek - gospodarstwa domowe o najniższym poziomie dochodów 1 posiadające kredyt konsumpcyjny 32% deklaruje brak aktywów płynnych 4. W przypadku kredytów mieszkaniowych odsetek gospodarstw domowych mających jednocześnie DSTI > 30% oraz LtV > 90% to jedynie 2,6% wszystkich gospodarstw domowych spłacających kredyty hipoteczne (po aprecjacji franka szwajcarskiego w 2015 r. ten odsetek może być istotnie wyższy). 1 Gospodarstwa domowe o najniższym poziomie dochodów zdefiniowano, jako dolny kwintyl rozkładu dochodów gospodarstw domowych.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 24 Finansowanie i płynność banków Luka finansowania i finansowanie zagraniczne Roczne tempo wzrostu depozytów Efektywne oprocentowanie zobowiązań Udział krajowych skarbowych papierów wartościowych w aktywach

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 25 Wyniki finansowe i pozycja kapitałowa Kwartalny wynik finansowy Główne składniki funduszy własnych i wybrane współczynniki kapitałowe

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 26 Pozycja kapitałowa Łączny współczynnik kapitałowy dla banków komercyjnych Dźwignia finansowa dla banków komercyjnych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 27 Wyniki testów warunków skrajnych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 28 Szok makroekonomiczny i rynkowy - założenia Szok makroekonomiczny Scenariuszy referencyjny: lipcowa projekcja NBP Scenariusz szokowy: Szok na światowych rynkach finansowych skutkujący wzrostem zmienności cen aktywów oraz obniżeniem tempa wzrostu gospodarek wschodzących, wywołanym nadmiernymi inwestycjami w przeszłości i czynnikami demograficznymi Utrwalenie trendów deflacyjnych w strefie euro, prowadzące do wzrostu realnych stóp procentowych i realnej wartości długów prywatnych i publicznych oraz długotrwałego obniżenia popytu i stagnacji gospodarczej Zaostrzenie napięć o charakterze geopolitycznym na Bliskim Wschodzie oraz konfliktów Rosji z jej sąsiadami, skutkujące zwiększeniem barier w handlu międzynarodowym wzrostem cen surowców energetycznych W konsekwencji w Polsce znaczne obniżenie tempa wzrostu gospodarczego i pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Szok rynkowy wzrost rentowności obligacji skarbowych o 300 pb oraz deprecjacja złotego o 30% Scenariusz szokowy na tle lipcowej projekcji PKB PKB r/r 2015 2016 2017 Referencyjny 3,6% 3,4% 3,6% Szokowy 2,4% 0,8% 1,6% Źródło: NBP.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 29 Wyniki testów warunków skrajnych Skumulowane zmiany współczynnika wypłacalności w scenariuszu szokowym (w % RWA) Źródło: NBP.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 30 Wyniki testów warunków skrajnych Dane historyczne II kw. 2014 I kw. 2015 Wyniki symulacji za okres II kw. 2015 IV kw. 2017 Scenariusz referencyjny Scenariusz szokowy Wartości średnioroczne (jako % aktywów) Odpisy z tytułu utraty wartości kredytów 0,6 0,6 0,9 Wynik odsetkowy 2,29 2,27 2,23 Wynik finansowy netto 1,2 0,9 0,5 Potrzeby kapitałowe (łączny wpływ szoku makroekonomicznego i rynkowego) 0,4 mld zł 0,5 mld zł 3,0 mld zł Źródło: NBP.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 31 Symulacja szoku płynności założenia: Całkowite rozliczenie krótkoterminowych transakcji na krajowym rynku międzybankowym; Odpływ (brak odnowienia umów) części środków pozyskanych od zagranicznych instytucji finansowych; Wzrost wartości środków złotowych potrzebnych do odnowienia transakcji zabezpieczających (wpływ deprecjacji złotego); Odpływ niestabilnej części środków gospodarstw domowych, przedsiębiorstw oraz podmiotów sektora rządowego i samorządowego, o terminie zapadalności do 1 miesiąca, w skutek utraty zaufania do sektora bankowego; podmioty te dodatkowo wycofują odpowiednio 5%, 10% i 10% swoich depozytów; Wymienione wyżej założenia są uwzględniane jednocześnie i dotyczą wszystkich bankach komercyjnych.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 32 Symulacja szoku płynności wyniki: Symulacja ryzyka płynności wykazała, że w przypadku materializacji tego bardzo restrykcyjnego scenariusza szokowego: grupa banków o około 9% udziale w aktywach sektora nie miałyby odpowiednio wysokich buforów płynnych aktywów do pokrycia zobowiązań; łączny niedobór środków płynnych w tych bankach wyniósłby około 20 mld zł; konieczna byłaby interwencja NBP. W porównaniu do poprzedniej edycji Raportu nastąpiła niewielka poprawa odporności sektora bankowego Źródło: NBP. Rozkład wyników symulacji szoku płynności

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 33 4. Pozostałe instytucje finansowe

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 34 Sektor SKOK

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 35 Sektor spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (1/2) Fundusze własne i współczynnik wypłacalności Rozkład aktywów kas kontynuujących działalność według współczynnika wypłacalności Kredyty przeterminowane w kasach struktura, udział w portfelu kredytowym i stopień pokrycia odpisami Struktura depozytów kas oraz kwartalne tempo zmiany stanu depozytów

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 36 Sektor spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (2/2) Sytuacja w sektorze SKOK pozostaje trudna, zarówno w zakresie kapitału, jak i zyskowności Znaczenie SKOK-ów w polskim systemie finansowym jest jednak niewielkie ze względu na: relatywnie niewielki udział w rynku usług finansowych świadczonych sektorowi niefinansowemu; substytucyjnych charakter tych usług; nieznaczną skalę bezpośrednich powiązań kas z innymi instytucjami finansowymi. Jednakże, istotnym pośrednim kanałem oddziaływania sektora SKOK na system bankowy jest system gwarantowania depozytów. Procesy restrukturyzacji sektora SKOK, w tym w szczególności wypłata depozytów w sytuacji upadłości kas, są finansowane z zasobów Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, którego środki pochodzą głównie z wpłat banków. Konieczność kontynuacji restrukturyzacji sektora, poszerzając zakres dostępnych instrumentów (Ramka 6)

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 37 Sektor Niekredytowych Instytucji Finansowych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 38 Sektor niekredytowych instytucji finansowych (1/2) Niekredytowe instytucje finansowe działające w Polsce nie generują ryzyka systemowego ze względu na: tradycyjny model biznesowy, charakter prowadzonej działalności i instrumentów podlegających obrotowi na rynkach finansowych w Polsce oraz brak produktów o zdefiniowanej stopie zwrotu; niewielką skalę kredytowania NIF przez banki, jak również finansowania banków przez NIF; relatywnie niewielką skalę (poza OFE) międzysektorowych powiązań właścicielskich z bankami; poziom funduszy własnych i zyskowności świadczą o braku zagrożeń dla ciągłości świadczenia wyspecjalizowanych usług finansowych przez te podmioty; w przypadku ZU odporność sektora została potwierdzona przez europejskie stres testy.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 39 Sektor niekredytowych instytucji finansowych (2/2) Powiązania kapitałowe między segmentami systemu finansowego Zaangażowanie funduszy emerytalnych (FE), zakładów ubezpieczeń (ZU), funduszy inwestycyjnych (FI) wobec banków (w mld złotych)

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 40 Ramka 7: Wyniki testów warunków skrajnych przeprowadzonych dla europejskich zakładów ubezpieczeń przez EIOPA w 2014 r. W stres testach EIOPA w module podstawowym badano wpływ szoków na rynkach aktywów na wysokość środków własnych zakładów ubezpieczeń. Wyniki symulacji pokazały, że zgodnie z wymogami dyrektywy Wypłacalność II polski sektor posiada kapitały na odpowiednim poziomie. W drugim module badano wpływ długotrwałego utrzymywania się niskich stóp procentowych (scenariusz japoński) oraz nagłego wzrostu stóp (scenariusz odwrócony) na poziom środków własnych zakładów ubezpieczeń. Testy wykazały najwyższy poziom odporności polskiego sektora ubezpieczeń na realizację tych scenariuszy w porównaniu z innymi krajami UE. Środki własne na pokrycie SCR dla europejskiego sektora ubezpieczeń przed i po przeprowadzeniu stres testów w module niskich stóp procentowych

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 41 5. Obszary ryzyka i rekomendacje

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 42 Obszary ryzyka dla stabilności krajowego systemu finansowego Brak pełnej infrastruktury prawnej i organizacyjnej sieci bezpieczeństwa finansowego organu makroostrożnościowego, rozwiniętego systemu przymusowej restrukturyzacji ograniczające możliwości reagowania na zagrożenia. Ryzyko zmniejszenia odporności sektora bankowego lub/i ograniczenia akcji kredytowego (deleveraging) jako konsekwencja realizacji propozycji zwiększenia obciążeń fiskalnych banków oraz działań związanych z portfelem kredytów w CHF. Ryzyko destabilizacji sektora Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo- Kredytowych - przedłużający się proces restrukturyzacji i brak szeregu narzędzi temu służących (brak wprowadzenia rozwiązań dyrektywy BRR). Ryzyko niewłaściwego wprowadzenia regulacji CRDIV/CRR w sektorze bankowości spółdzielczej (brak budowy IPS) i wyzwania długookresowe przebudowy ich modelu biznesowego.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 43 Kluczowe rekomendacje (1/2) 1 i 2. Należy wzmocnić sieć bezpieczeństwa finansowego poprzez powołanie nadzoru makroostrożnościowego oraz wprowadzenie mechanizmu działań naprawczych i przymusowej restrukturyzacji (recovery and resolution). Funkcjonowanie nadzorcy makroostrożnościowego ułatwi skuteczną identyfikację, ocenę i ograniczanie ryzyka systemowego. Narzędzia resolution pozwolą na ograniczenie kosztów restrukturyzacji sektora SKOK. 3. Należy zintensyfikować działania restrukturyzacyjne w sektorze SKOK, zmierzające do wzrostu efektywności działania, zwiększenia odporności i kapitałów tych kas, których sanacja jest możliwa. Kasa Krajowa powinna w tym celu zmobilizować w maksymalnym stopniu wewnętrzne zasoby systemu SKOK, w szczególności poprzez zasilenie nimi funduszu stabilizacyjnego i aktywnie uczestniczyć w tym procesie. W pozostałych przypadkach, proces wyjścia z rynku kas niezdolnych do dalszego działania powinien być przeprowadzony w sposób minimalizujący koszty publiczne. 4. Należy wzmocnić sektor bankowości spółdzielczej poprzez wdrożenie systemów ochrony instytucjonalnej (IPS) obejmujących płynność i kapitał banków. Wdrożenie IPS jest niezbędne dla spełnienia wymogów kapitałowych i płynnościowych CRD IV/CRR. Ściślejsza integracja pozwoli bankom spółdzielczym na sprostanie wyzwaniom wynikającym z niskiej zyskowności i silnej konkurencji. 5. Banki powinny zachować szczególną dbałość o utrzymanie wysokiego wyposażenia kapitałowego i rozwijać akcję kredytową bez istotnego zwiększania dźwigni finansowej. Akumulacja znaczącej części zysku pozwoli bankom na zachowanie ich wysokiej odporności oraz dalszy bezpieczny rozwój działalności, zwłaszcza w kontekście tego, że otoczenie polskiej gospodarki cechuje się nadal dużą niepewnością.

Raport o stabilności systemu finansowego. Lipiec 2015 44 Kluczowe rekomendacje (2/2) 6. Należy unikać działań publicznych, które osłabiają pozycję finansową banków i ograniczają odporność sektora bankowego na materializację zagrożeń. Dotyczy to niektórych propozycji restrukturyzacji portfela kredytów walutowych oraz nałożenia na banki dodatkowych obciążeń fiskalnych. Efektem ubocznym takich działań może być osłabienie zdolności banków do kredytowania gospodarki. 7. Banki powinny podejmować samodzielne działania zmierzające do redukcji portfela kredytów walutowych. Poprzez działania nadzorcze, w postaci np. wyższych wag ryzyka lub dodatkowych wymogów kapitałowych, należy stworzyć bodźce ekonomiczne zachęcające banki do takich działań. 8. Banki powinny uwzględniać w swojej polityce kredytowej możliwość wzrostu stóp procentowych w przyszłości. Banki powinny w szczególności zapewnić, aby kredytobiorcy zaciągający długoterminowe kredyty o zmiennym oprocentowaniu dysponowali wystarczającymi buforami dochodowymi na wypadek istotnego wzrostu poziomu stóp procentowych. Elementem ograniczenia wrażliwości kredytobiorców mogłoby być również rozszerzenie przez banki oferty długoterminowych kredytów o stałym oprocentowaniu. 9. Banki powinny nadal ograniczać ryzyko związane ze strukturą finansowania poprzez jej dalszą dywersyfikację. Zmiany regulacji dotyczących listów zastawnych będą sprzyjać temu procesowi. 10. Banki powinny prowadzić szczególnie ostrożną politykę kredytową w zakresie kredytowania nieruchomości komercyjnych. Sytuacja na najważniejszych segmentach tego rynku (nieruchomości biurowych i handlowo-usługowych) wskazuje na rosnącą nierównowagę, co w warunkach wzrastającej nadal podaży może skutkować wzrostem ryzyka kredytowego.

www.nbp.pl