Piotr Sekulski Piotr A. Zając Dominika Zielińska Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wykłady tablice
REPETYTORIA C H BECK Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
W sprzedaży: W. Federczyk, M. Klimaszewski, B. Majchrzak POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE, wyd. 4 Wykłady Becka M. Wierzbowski (red.) POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE, PODATKOWE, EGZEKUCYJNE I PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI, wyd. 16 Podręczniki Prawnicze R. Kędziora OGÓLNE POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE, wyd. 4 Akademia Prawa P. Gołaszewski POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I SĄDOWOADMINISTRACYJNE, wyd. 2 Ćwiczenia Becka B. Szmulik, S. Serafin, K. Miaskowska ZARYS PRAWA ADMINISTRACYJNEGO, wyd. 3 Skrypty Becka www.ksiegarnia.beck.pl
Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wykłady tablice Piotr Sekulski Doktorant w Katedrze Prawa Pracy i Polityki Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego Piotr A. Zając Aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie Dominika Zielińska Studentka V roku prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2015
Poszczególne rozdziały opracowali: Piotr Sekulski Piotr A. Zając Dominika Zielińska rozdział VI VIII rozdział I V rozdział IX XI Wydawca: Aneta Flisek Wydawnictwo C.H.Beck 2015 Wydawnictwo C.H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: TiMPrint Druk i oprawa: Totem, Inowrocław ISBN 978-83-255-7598-4 ISBN e-book 978-83-255-7599-1
Spis treści Wykaz skrótów Literatura Przedmowa XI XIII XV Rozdział I. Postępowanie przed sądami administracyjnymi. Wprowadzenie 1 1. Sądownictwo administracyjne w polskim systemie prawnym 1 2. Przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego 2 I. Definicja sprawy sądowoadministracyjnej 2 3. Kryterium kontroli dokonywanej przez sądy administracyjne 2 4. Zakres spraw rozpoznawanych przez sądy administracyjne 4 I. Rozstrzyganie spraw sądowoadministracyjnych 4 1. Decyzja administracyjna 5 2. Postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym 5 3. Postanowienia wydawane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie 7 4. Inne niż decyzje i postanowienia akty dotyczące uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa 7 5. Pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach 8 6. Akty prawa miejscowego organów j.s.t. i terenowych organów administracji rządowej 8 7. Akty organów j.s.t. i ich związków (inne niż określone w art. 3 2 pkt 5 PrPostSAdm), podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej 9 8. Akty nadzoru nad działalnością organów j.s.t. 9 9. Bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy administracji publicznej 9 II. Sprawy poddane kontroli sądowoadministracyjnej na podstawie przepisów szczególnych 10 III. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych 11 IV. Rozstrzyganie sporów o właściwość 11 5. Sprawy wyłączone spod kontroli sądów administracyjnych 11 6. Stosunek postępowania sądowoadministracyjnego do postępowania cywilnego 12 Rozdział II. Zasady postępowania sądowoadministracyjnego 13 7. Podział zasad rządzących postępowaniem sądowoadministracyjnym 13
VI Spis treści 8. Zasady wymiaru sprawiedliwości 14 I. Zasada sądowego, jawnego wymiaru sprawiedliwości 14 II. Zasada niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej 14 III. Zasada dwuinstancyjności 15 9. Zasady postępowania sądowoadministracyjnego 16 I. Zasada prawdy materialnej 16 II. Zasada skargowości 16 III. Zasada bezpośredniości 17 IV. Zasada równouprawnienia stron 17 V. Zasada formalizmu procesowego 17 VI. Zasada koncentracji materiału procesowego 18 VII. Zasada kierownictwa sędziowskiego 18 VIII. Zasada udzielania pomocy prawnej stronom 18 IX. Zasada wpływu postępowania karnego na postępowanie sądowoadministracyjne 19 Rozdział III. Sądy administracyjne 21 10. Organizacja sądów administracyjnych 21 I. Wojewódzkie sądy administracyjne 21 1. Organizacja WSA 21 2. Organy WSA 21 II. Naczelny Sąd Administracyjny 22 1. Organizacja NSA 22 2. Organy NSA 23 11. Sędziowie sądów administracyjnych 24 I. Status sędziów sądów administracyjnych 24 II. Skład sądu 24 III. Skład sądu sprzeczny z przepisami 25 IV. Instytucja wyłączenia sędziego 25 1. Wniosek o wyłączenie sędziego 26 12. Właściwość sądów administracyjnych 28 I. Rodzaje właściwości sądów administracyjnych 28 II. Właściwość miejscowa 28 III. Właściwość rzeczowa 29 IV. Właściwość funkcjonalna 29 V. Skutki niewłaściwości sądu 30 13. Referendarze sądowi 30 Rozdział IV. Strony postępowania 33 14. Strony i uczestnicy postępowania 33 I. Uczestnicy postępowania 33 15. Zdolność sądowa podmiotów postępowania 34 I. Pojęcie zdolności sądowej 34 II. Skutki braku zdolności sądowej 35 16. Zdolność procesowa 35 I. Pojęcie zdolności procesowej 35 II. Skutki braku zdolności procesowej 36
Spis treści VII 17. Udział prokuratora, Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka oraz organizacji społecznych w postępowaniu sądowoadministracyjnym 36 I. Umocowanie do udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym 36 II. Udział prokuratora w postępowaniu przed sądami administracyjnymi 37 III. Udział Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu sądowoadministracyjnym 37 IV. Udział Rzecznika Praw Dziecka w postępowaniu sądowoadministracyjnym 38 V. Udział organizacji społecznej w postępowaniu sądowoadministracyjnym_ 38 18. Pełnomocnictwo procesowe 39 I. Podmioty mogące być pełnomocnikami 39 II. Zakres przedmiotowy pełnomocnictwa 40 III. Forma pełnomocnictwa 40 IV. Zakończenie stosunku pełnomocnictwa 41 Rozdział V. Ogólne informacje dotyczące postępowania 43 19. Czynności procesowe 43 I. Pojęcie czynności procesowej 43 II. Klasyfikacja czynności procesowych 44 III. Czynności procesowe ze względu na kryterium podmiotowe 44 1. Czynności procesowe sądu 44 2. Czynności procesowe przewodniczącego 44 3. Czynności procesowe stron i uczestników postępowania 45 IV. Czynności procesowe ze względu na formę czynności 46 1. Czynności procesowe ze względu na możliwość odwołania czynności 46 2. Czynności procesowe ze względu na ilość stron niezbędnych do ich podjęcia 46 20. Pisma procesowe i sądowe 46 I. Obligatoryjne elementy pisma procesowego 47 II. Rodzaje pism procesowych 48 III. Braki formalne pism procesowych i tryb ich uzupełniania 48 21. Terminy w postępowaniu sądowoadministracyjnym 49 I. Rodzaje terminów 50 II. Skuteczność dochowania terminu 50 III. Uchybienie i przywrócenie terminu 50 22. System doręczeń 52 I. Pojęcie doręczenia pism 52 II. Sposoby doręczeń pism 53 III. Obowiązek stron zawiadamiania o zmianie adresu 55 IV. Doręczanie pism pełnomocnikom 55 V. Sposób potwierdzenia odbioru pisma 55 23. Zapis przebiegu postępowania 56 I. Informacje ogólne 56 II. Sprostowanie i uzupełnienie protokołu 56 III. Zastrzeżenia do protokołu 57
VIII Spis treści Rozdział VI. Postępowanie przed WSA 59 24. Wszczęcie postępowania 59 I. Wniesienie skargi 59 1. Podmioty uprawnione do wniesienia skargi 60 2. Termin do wniesienia skargi 62 3. Wymogi formalne skargi 62 II. Wniesienie wniosku 64 III. Skutki wniesienia skargi 64 1. Suspensywny charakter skargi 65 2. Uprawnienia autokontrolne organu 66 25. Przebieg postępowania sądowoadministracyjnego 67 I. Etap wstępny 67 II. Posiedzenia sądowe 68 1. Ogólne informacje dotyczące posiedzeń 70 2. Uprawnienia przewodniczącego składu orzekającego 71 III. Rozprawa 71 1. Przebieg rozprawy 71 26. Postępowania odrębne 75 I. Postępowanie mediacyjne 75 II. Postępowanie uproszczone 76 27. Zawieszenie i umorzenie postępowania 78 I. Zawieszenie postępowania 78 II. Podjęcie zawieszonego postępowania 80 III. Umorzenie postępowania 81 Rozdział VII. Orzeczenia sądów administracyjnych 83 28. Informacje ogólne 83 29. Zakaz reformationis in peius 84 30. Orzeczenia sądów administracyjnych 85 I. Rodzaje orzeczeń 85 II. Wydawanie wyroków 86 III. Rodzaje wyroków sądów administracyjnych 88 IV. Postanowienia 93 31. Pozostałe uprawnienia sądu administracyjnego 94 I. Uprawnienia sygnalizacyjne 94 II. Uprawnienia dyscyplinujące 94 32. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia orzeczeń 96 I. Sprostowanie 96 II. Uzupełnienie 97 III. Wykładnia orzeczeń 97 33. Prawomocność orzeczeń 98 Rozdział VIII. Koszty w postępowaniu sądowoadministracyjnym 101 34. Koszty postępowania 101 35. Ponoszenie kosztów 103 I. Wniosek o przyznanie należnych kosztów 104 36. Zwolnienie od kosztów 104
Spis treści IX 37. Prawo pomocy 105 I. Wniosek o przyznanie prawa pomocy 106 Rozdział IX. Postępowanie odwoławcze 111 38. Rodzaje środków odwoławczych 111 39. Skarga kasacyjna 112 I. Przesłanki dopuszczalności i przedmiot zaskarżenia 112 II. Wymogi formalne 113 III. Podstawy zaskarżenia 116 IV. Postępowanie w sprawie skargi kasacyjnej 117 1. Postępowanie przed sądem I instancji 118 2. Postępowanie przed sądem II instancji 119 V. Orzeczenia wydawane w postępowaniu kasacyjnym 120 40. Zażalenie 121 I. Wymogi formalne dotyczące zażalenia 122 II. Rozstrzygnięcia zaskarżalne zażaleniem 122 III. Postępowanie wywołane zażaleniem 124 1. Postępowanie przed WSA 124 2. Postępowanie przed NSA 125 41. Skarga o wznowienie postępowania 125 I. Dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania oraz podstawy skargi 125 II. Wymagania formalne skargi o wznowienie postępowania 126 III. Postępowanie ze skargi o wznowienie postępowania 127 42. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia 129 I. Wymagania formalne 130 II. Postępowanie ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia 131 1. Postępowanie przed sądem, który wydał zaskarżone orzeczenie 131 2. Postępowanie przed NSA 131 Rozdział X. Unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego 133 Rozdział XI. Uchwały NSA 135 43. Rodzaje uchwał NSA 135 44. Uchwały wyjaśniające przepisy prawne 136 45. Uchwały rozstrzygające zagadnienie prawne w konkretnej sprawie 136 Indeks rzeczowy 139