SZKOLNY PROGRAM PROMOCJI ZDROWIA REALIZOWANY W ZESPOLE SZKÓŁ W NIECHLOWIE,,Według lekarzy jedynym sposobem utrzymania zdrowia jest jedzenie tego, na co się nie ma chęci, picie tego, czego się nie lubi i robienie tego, czego by się wolało nie robić. /Mark Twain/ I. OPIS PROGRAMU- uzasadnienie wybrania priorytetów Nasza szkoła to szkoła wiejska, w której uczy się 243 dzieci w szkole i w gimnazjum z 11 miejscowości z terenu gminy. Uczniowie dowożeni spędzają często w autobusie szkolnym nawet około 40 minut rano i po zakończeniu zajęć. Dodając do tego czas poświęcony w domu na naukę, niewiele zostaje na jakiekolwiek formy aktywności ruchowej, mimo że środowisko naturalne jej sprzyjabliskość terenów leśnych, obszary Natura 2000. Obserwacje i rozmowy z nauczycielami wychowania fizycznego wskazują, że część uczniów nie ćwiczy również na lekcjach, często ze zbyt błahych powodów (średnio miesięcznie około 8% uczniów przynosi doraźne zwolnienia z ćwiczeń na lekcjach wychowania fizycznego podpisane przez rodziców). Diagnozy prowadzone przez lekarza- ortopedę już od kilku lat jednoznacznie pokazują, że coraz więcej dzieci już w wieku wczesnoszkolnym ma wady postawy, a rodzice często nie mają świadomości, jak wpłynie to na dalsze życie ich pociech. Często zbyt pochopnie nie wyrażają zgody na uczestnictwo dziecka w zajęciach gimnastyki korekcyjnej organizowanych w szkole, bagatelizując problem. Wg stanu na 11.09.2014r. na 73 przebadanych przez ortopedę dzieci w klasach I-III u 59 (80,8%) z nich zdiagnozowano wady postawy takie jak: płaskostopie, skolioza, asymetryczne łopatki, okrągłe plecy. Tylko 62,7% z nich uczęszcza regularnie na zajęcia z gimnastyki korekcyjnej. Uczniowie dowożeni do muszą często znaleźć się na przystanku już około godz. 7.10, stąd niejednokrotnie wychodzą z domu bez śniadania, nie zabierają go też ze sobą do. Wg danych uzyskanych z przeprowadzonych wśród uczniów ankiety tylko 65% z nich codziennie rano przed wyjściem do spożywa śniadanie. Tylko 55% spożywa regularnie 5 posiłków dziennie, a 24% je 2 lub więcej porcji ryb tygodniowo. Niestety, aż 76% podjada między posiłkami drobne przekąski, które ma pod ręką. W szkole funkcjonuje stołówka szkolna i wszyscy chętni uczniowie mogą zjeść codziennie ciepły posiłek. Zauważamy jednak, że często nie chcą spożywać zdrowych produktów, np. surówek czy ryb. Pragniemy zmienić ich złe nawyki żywieniowe i zwiększyć ich świadomość, że zdrowe odżywianie i aktywność ruchowa to ponad 50% szansy na zdrowie. W tym zakresie chcemy także współpracować z rodzicami, którzy mogą w znacznej mierze pomóc nam w realizacji zaplanowanych działań prozdrowotnych. Spora ich grupa to ludzie z wykształceniem zawodowym, a nawet podstawowym, sami więc często nie posiadają dostatecznej wiedzy w zakresie pożądanych nawyków żywieniowych. Z naszych obserwacji, rozmów z rodzicami i uczniami, a także z przeprowadzonych ankiet jednoznacznie wynika, że większość swojego czasu wolnego uczniowie spędzają przed komputerem lub telewizorem. Wynika to nie tylko z ich lenistwa i braku świadomości, jak ważna jest aktywność ruchowa dla prawidłowego rozwoju organizmu, ale w dużej mierze z faktu, że w miejscowościach, w których mieszkają, brakuje ciekawych ofert skierowanych do dzieci i młodzieży zachęcających ich do aktywności fizycznej. To także znak współczesnych czasów. W związku z tym chcemy zachęcać młodzież do aktywności, poprzez pokazywanie ciekawych alternatywnych form spędzania 1
czasu wolnego, ale mamy świadomość, że wiele zależy także od rodziców i całego środowiska- dorosłych mieszkańców- najlepiej przekonuje przecież dobry przykład, a nie nakazy i zakazy. Stąd pragniemy położyć duży nacisk na zintegrowanie środowiska lokalnego wokół tematu aktywności fizycznej. II. III. DIAGNOZA: Przeprowadzono ankiety wśród uczniów dotyczące ich nawyków żywieniowych,,ankieta żywieniowa. Wychowawcy przeprowadzili rozmowy z rodzicami i uczniami na temat form aktywności w czasie wolnym od nauki i innych sposobów jego spędzania. Nauczyciele wychowania fizycznego na podstawie posiadanych zapisów dokonali analizy zasadności i częstotliwości zwolnień z zajęć (doraźnych na prośbę rodziców) i określili na ich podstawie odsetek uczniów, którzy nie uczestniczą aktywnie w zajęciach wychowania fizycznego. Nauczyciel realizujący zajęcia gimnastyki korekcyjnej w klasach I-III na podstawie diagnozy przeprowadzonej przez lekarza- ortopedę (badanie lekarskie w szkole w obecności rodzica dziecka) dokonał analizy potrzeb w zakresie udziału uczniów w zajęciach gimnastyki korekcyjnej. Dokonano przeglądu dokumentacji w zakresie przeprowadzonych wyników ewaluacji wewnętrznej w obszarze dotyczącym działań prozdrowotnych i profilaktycznych. CEL GŁÓWNY: Uaktywnić ruchowo uczniów, rodziców i społeczność lokalną; poprawić poziom prawidłowych zachowań w zakresie odżywiania wśród uczniów. CELE SZCZEGÓŁOWE: *zaangażować rodziców i nauczycieli w zmiany żywieniowe dzieci; *zaangażować rodziców i środowisko lokalne we wspólne aktywne spędzanie czasu wolnego z dziećmi; *prowadzenie przez cały rok akcji propagujących ruch, zaangażowanie się w programy zewnętrzne; *przygotowanie i przeprowadzenie imprezy środowiskowej,,aktywna Gmina- Sportowy Niechlów ; zintegrowanie środowiska lokalnego wokół działań na rzecz aktywności ruchowej dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców gminy i wszystkich chętnych do wzięcia udziału. KRYTERIUM SUKCESU: *zmniejszy się procent uczniów, którzy spędzają czas wolny przed komputerem i telewizorem; *zwiększy się odsetek uczniów aktywnie uczestniczących w lekcjach wychowania fizycznego- wyniesie około 96%; *zwiększy się odsetek uczniów aktywnie uczestniczących w zajęciach z gimnastyki korekcyjnej- wyniesie około 85%; *50% rodziców zauważy zmiany zaistniałe w szkole w zakresie promocji zdrowego stylu życia, a zauważą wzrost spożycia przez uczniów śniadania w domu lub II śniadania w szkole; 2
*co najmniej 50% uczniów będzie zadowolonych z różnych form spędzania wolnego podczas zajęć pozalekcyjnych organizowanych przez szkołę. Zadanie Przygotowanie planu pracy w zakresie promocji zdrowia na rok szkolny 2014/15 Przekazanie informacji o zadaniach społeczności szkolnej Kryterium sukcesu dla zadania Opracowany zostanie program promocji zdrowia zaakceptowany przez nauczycieli i rodziców Społeczność szkolna pozna główne założenia i zaakceptuje jego realizację Formy i metody realizacji -opracowanie szkicu planu działań; -konsultacje i przyjęcie propozycji zgłaszanych przez nauczycieli i rodziców -przyjęcie planu do realizacji -zamieszczenie informacji o programie,,szkoła promująca zdrowie, planu pracy oraz informacji o podejmowanych działaniach na stronie internetowej ; Odpowiedzialny Wykonawcy Termin realizacji/ środki finansowe zespół do spraw Wrzesień 2014 promocji zdrowia Zespół promocji zdrowia ds. przekazują informację o swoich działaniach do administratora szkolnej strony oraz umieszczają na tablicy- gazetce,,promocja zdrowia Cały rok szkolny Ewaluacja zadania Sprawozdanie z realizacji Informacje działaniach na stronie internetowej, kronice oraz lokalnych mediach 3
Zaangażowanie rodziców działanie Zwiększenie współpracy nauczycieli z rodzicami w Rodzice aktywnie włączą się w zaplanowane działania zaangażują się w zadania określone w programie -przygotowanie stałej tablicy,,promocja zdrowia dostarczającej wiadomości na temat zdrowego odżywiania -przedstawienie przez nauczycieli na zebraniu informacji o podejmowanych działaniach; -przedstawienie przez dyrektora Radzie Rodziców planu promocji zdrowia i ustalenie dotyczące jego realizacji -spotkania z rodzicami; prelekcja na temat prawidłowego żywienia i potrzeb dzieci w wieku szkolnym -zorganizowanie spotkań rodziców we współpracy z dyrektorem Wychowawcy klas, wszyscy Wychowawcy klas Wrzesień 2014, szczegółowe zasady włączenia się rodzicówlistopad 2014 Listopad 2014 -Zapisy w protokołach Rady Rodziców -analiza wyników -zapisy dot. problematyki poruszanej na zebraniachdokumentacja wychowawcy 4
Realizacja w klasach I-III :,,Śniadanie daje moc,,,owoce w szkole i,,szklanka mleka Przeprowadzenie akcji,,tydzień zdrowego śniadania Uczniowie wezmą aktywny udział w akcji,,śniadanie daje moc oraz chętnie będą spożywać w szkole owoce i warzywa oraz mleko. Wzrośnie świadomość uczniów w zakresie ważności drugiego śniadania spożywanego w szkole; wybranych klas z dietetykiem (wg oceny wychowawcy, gdzie występuje problem otyłości) -lekcje na temat zdrowego odżywiania; -wspólne przygotowanie i spożycie zdrowego II śniadania; -ulotki dla rodziców; -konkurs plastyczny, -promocja spożywania warzyw i owoców na II śniadanie -sprzedaż w stołówce szkolnej,,zdrowych kanapek i owoców wszystkich chętnych uczniów; -zasady dla Lider zespołu nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej Małgorzata Fabiańczyk Dyrektor Wychowawcy klas I-III Pracownicy stołówki szkolnej Zgodnie z harmonogramem projektu Wybrany tydzień z uwzględnieniem możliwości organizacyjnych -strona internetowa, kronika, artykuł w lokalnej prasie,,nowiny Niechlowskie Opis akcji na stronie internetowej, zestawienia statystyczne prowadzone przez szkolną intendentkę 5
Realizacja w gimnazjum i szkole,,trzymaj Formę uczniowie poznają zasady zdrowego odżywiania i ich wpływ na samopoczucie, nauczą się obliczać własny wskaźnik BMI i dostrzegą potrzebę aktywności fizycznej- będą uczestniczyć w organizowanych wyjazdach na basen i rajdach rowerowych kulturalnego spożywania posiłkuspożywamy śniadanie w stołówce szkolnej -lekcje na temat zasad zdrowego odżywiania; -testy wydolności fizycznej; -obliczanie BMI; -udział w rajdach rowerowych i wyjazdach na basen (wzrost stopnia aktywności fizycznej w czasie wolnym) -nauka przygotowania posiłków zachowaniem zasad zbilansowanej diety z,,trzymaj Formę - Barbara Łysik Wychowawcy klas, pielęgniarka szkolna, nauczyciel realizujący zajęcia techniczne,,gospodarstwo domowe, biologii, przyrody i wychowania fizycznego Zgodnie z harmonogramem projektu -strona internetowa, kronika, artykuł w lokalnej prasie,,nowiny Niechlowskie, sprawozdanie z realizacji projektu Wystawa,,Wiem, co jem podczas pikniku rodzinnego w Uczniowie wykonają plansze promujące -lekcje na temat zdrowego odżywiania w klasach IV-VI Pedagog w szkole - Beata Mielcarek Wychowawcy klas IV-VI oraz pielęgniarka Przez cały rok, podsumowanie w czerwcu 2015r. -strona internetowa, kronika, artykuł w lokalnej prasie,,nowiny Niechlowskie, strona 6
czerwcu w ramach imprezy,,aktywna Gmina- Sportowy Niechlów Realizacja Programu,,Sprawny Dolnoślązaczek - przez trzy lata Realizacja Programu,,Mały Mistrz - przez trzy lata zdrowe odżywianie i aktywny tryb życia; wezmą udział w biegach na określonych dystansach lub w marszu Nordic Walking uczniowie zdobędą sprawności określone w programie Zdobycie przez wszystkich uczestników odznak i w I-III gimnazjum; -przygotowanie plansz o zasadach zdrowego odżywiania i potrzebie aktywności fizycznejminimum jedna z każdej klasy -prezentacja plansz podczas pikniku-aktywne uczestnictwo w biegu lub marszu Nordic Walking na wybranym dystansie wg kategorii wiekowych -realizacja zadań zgodnie z projektem w klasie II -realizacja zadań zgodnie z projektem w klasach I Krystyna Galant Anna Magdycz wychowawca klasy II - Krystyna Galant Wychowawcy klas I - Anna Magdycz Przez realizacji Przez realizacji okres okres internetowa imprezy środowiskowej www.aktywnagmina.za.pl Sprawozdanie z realizacji, szkolna strona internetowa, kronika Sprawozdanie z realizacji, szkolna strona internetowa, kronika 7
Realizacja Programu,,W-F z klasą Zajęcia gimnastyki korekcyjnej w sportowych potwierdzających zdobycie poszczególnych sprawności opisanych w programie; Poprawa wyposażenia w sprzęt fizyczny do realizacji zajęć przekazany przez SZS,,Dolny Śląsk uczniowie zrozumieją ważność aktywnego uczestnictwa w lekcjach wychowania fizycznego w szkole i podejmowania różnych form aktywności fizycznej uczniowie w klasach I-III i ich mających na celu podniesienie sprawności fizycznej, kształtowanie odpowiednich nawyków i postaw, w tym dotyczących zdrowego stylu życia -realizacja zadań zgodnie z projektem w klasach gimnazjum -przebadanie dzieci przez ortopedę i Tomasz Mielcarek Ewelina Stojanowska i Ratajczak wychowania fizycznego Nauczyciel realizujący zajęcia Ilona Przez cały rok Relacje z realizacji umieszczane na bieżąco na prowadzonym blogu, w lokalnych mediach, kronice, certyfikat uczestnictwa w programie Przez cały rok Strona internetowa, sprawozdania z zajęć, analiza statystyczna 8
klasach I-III Organizacja spotkań, wystaw pod hasłem:,,aktywni są wśród nas z absolwentami naszej lub przedstawicielami środowiska lokalnego, którzy osiągnęli sukces w jakiejś dziedzinie sportu lub ją uprawiają amatorsko rodzice dostrzegą potrzebę regularnych ćwiczeń korekcyjnych celem zniwelowania wad postawy ; rodzice uczniów z wadami postawy wyrażą zgodę na udział ich dziecka w tych zajęciach Uczniowie w toku rozmów z osobami aktywnymi fizycznie, szczególnie ludźmi młodymiabsolwentami przekonają się do ruchu fizycznego jako alternatywy spędzania czasu wolnego i sposobu na wskazanie potrzeb gimnastyki korekcyjnej -zajęcia w klasach I-III korygujące wady postawy -lekcja otwarta dla rodziców- jak ćwiczyć z dzieckiem w domu, zasady zapobiegania wadom postawy -spotkania,,mistrzami -wystawy towarzyszące każdemu spotkaniu prezentujące trofea i zdjęcia z Monika Jankowiak gimnastyki korekcyjnej Barbara Łysik Beata Mielcarek Przez cały rok wg uzgodnień terminów z osobami prezentującymi osiągnięcia danych na podstawie dziennika zajęć z gimnastyki korekcyjnej Strona internetowa, kronika 9
Długa przerwa z ruchem zawiązanie nowych znajomości; dostrzegą obecność sportu/ aktywności fizycznej w środowisku lokalnym Uczniowie zrozumieją ważność ruchu fizycznego podczas przerw śródlekcyjnych i wszyscy przyłączą się do wspólnej zabawy -raz w miesiącu wych. fiz. wraz z uczniami (każdy miesiąc inna klasa) przygotowują do innej muzyki układ ruchowy i prezentują go na długiej przerwie zachęcając pozostałych do wspólnej zabawy (miejsce: boisko szkolne lub w razie niepogody hol szkolny/ sala gimnastyczna) Łukasz Ratajczaknauczyciel wychowania fizycznego wychowania fizycznego szkole gimnazjum w i Przez cały rok Strona internetowa, notatki z przebiegu akcji, sprawozdanie w ramach,,w-f z klasą 10
Funkcjonowanie sklepiku szkolnego Reklama zachowań prozdrowotnych w środowisku lokalnymorganizacja pikniku rodzinnego,,aktywna Gmina- Sportowy Niechlów Zmieni się oferta sklepiku szkolnego, który będzie oferował także zdrowe produkty; Uczniowie nauczą się dokonywania wyborów odnośnie zakupu zdrowych produktów Uczniowie masowo wezmą udział w biegu lub marszu Nordic Walking na wybranym dystansie wg kategorii wiekowych -pogadanki wychowawców na temat zdrowego odżywiania -zorganizowanie festynu rodzinnego połączonego z aktywnością ruchową dzieci i dorosłych- biegi i Nordic Walking Osoba prowadząca sklepik szkolny Komitet organizacyjny imprezy Wychowawcy Cały rok szkolny Monitoring zakupu produktów w sklepiku szkolnym Czerwiec 2014 Strona internetowa www.aktywnagmnina.za.pl IV ZASADY EWALUACJI PROGRAMU Program zostanie poddany ewaluacji po roku jego realizowania- w czerwcu 2014r. Osiągnięcie założonych kryteriów sukcesu zmierzymy poprzez: *ankiety przeprowadzone wśród rodziców i uczniów; *wnioski z obserwacji prowadzonych przez nauczycieli i innych pracowników ; 11
*analizę dzienników i sprawozdań nauczycieli z realizacji poszczególnych zadań; *analizę dokumentacji medialnej; *prezentację wyników na stronie internetowej i kronice szkolnej; *opracowanie raportu i jego prezentacja członkom rady pedagogicznej i rodzicom. V DECYZJA O ZGŁOSZENIU SZKOŁY DO SIECI SZKÓŁ PROMUJĄCYCH ZDROWIE 1. Nasza szkoła pragnie zostać członkiem Dolnośląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie, ponieważ pragniemy podzielić się swoimi doświadczeniami w zakresie promocji zdrowia z innymi szkołami w województwie. Liczymy na wymianę doświadczeń w tym zakresie. Pragniemy, aby nasi mogli skorzystać z różnorodnych form doskonalenia w zakresie promocji zdrowia koordynowanych przez DODN we Wrocławiu. Przystąpienie do Sieci będzie także doskonałą promocją naszej. Przynależność do Sieci zjednoczy całe środowisko lokalne w zakresie inicjatyw sprzyjających promocji zdrowia. W rezultacie wpłynie to na podniesienie świadomości prozdrowotnej całej społeczności szkolnej. 2. Decyzja o przystąpieniu do Dolnośląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie została podjęta w porozumieniu z całą społecznością szkolną. Uchwałę w tej sprawie podjęła Rada Pedagogiczna, w której uczestniczyło 29 nauczycieli Zespołu Szkół w Niechlowie. Decyzja o przystąpieniu zapadła jednogłośnie. O przystąpieniu do wychowawcy dyskutowali z rodzicami na zebraniu dnia 16 września 2014r. obecni rodzice wyrazili akceptacje dla proponowanych działań. Decyzję o przystąpieniu do Programu w imieniu wszystkich obecnych na zebraniu rodziców zaakceptowało Prezydium Rady Rodziców. Rada Rodziców wyraziła również gotowość pomocy szkole w realizacji poszczególnych zadań w ramach, zwłaszcza w przygotowaniu festynu dla środowiska lokalnego połączonego z imprezą środowiskową-,,aktywna Gmina-Sportowy Niechlów. 3. W załączeniu przedstawiamy potwierdzoną kopię Uchwały Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół w Niechlowie z dnia 11 września 2014r. w sprawie przystąpienia do Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Programu Monika Jankowiak Dyrektor Zespołu Szkół w Niechlowie Andrzej Skorecki 12