Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 013-016 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Wspieranie zatrudnienia oraz rehabilitacja osób niepełnosprawnych Nazwa przedmiotu/ modułu organizacja i podstawy prawne Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki realizującej przedmiot Kierunek studiów Poziom kształcenia Profil Forma studiów P1S[3]O_06 Wydział Socjologiczno-Historyczny Instytut Socjologii Praca socjalna I stopnia ogólnoakademicki stacjonarne Rok i semestr studiów II rok, semestr 3 Rodzaj przedmiotu Koordynator ogólnokierunkowy Dr Renata Wielgos-Struck Imię i nazwisko osoby Dr Renata Wielgos-Struck prowadzącej / osób prowadzących * - zgodnie z ustaleniami na wydziale 1..Formy zajęć dydaktycznych, wymiar godzin i punktów ECTS Sem. Wykł. Ćw. Konw. Lab. ZP Prakt. 15 Inne ( jakie?) Liczba pkt. ECTS 1 1.3. Sposób realizacji zajęć zajęcia w formie tradycyjnej 1.4. Forma zaliczenia przedmiotu/ modułu ( z toku): zaliczenie z oceną.wymagania WSTĘPNE Znajomość podstaw z zakresu pracy socjalnej oraz odbycie hospitacji w instytucji sfery socjalnej. 3. CELE, EFEKTY KSZTAŁCENIA, TREŚCI PROGRAMOWE I STOSOWANE METODY DYDAKTYCZNE 3.1. Cele przedmiotu/modułu C1 Zapoznanie studentów z istotą niepełnosprawności jej przejawami oraz prawno-instytucjonalnymi formami pomocy osobom niepełnosprawnym. C Przedstawienie możliwości zatrudniania osób niepełnosprawnych na otwartym i chronionym rynku pracy a także w ramach zatrudnienia socjalnego w oparciu o obowiązujące normy prawne. C3 Wyrobienie umiejętności posługiwania się obowiązującymi systemami normatywnymi regulującymi 1
kwestie zatrudniania osób niepełnosprawnych oraz formułowania programów działań socjalnych sprzyjającym pozytywnym rozstrzygnięciom w tym obszarze. 3. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU/ MODUŁU ( WYPEŁNIA KOORDYNATOR) EK ( efekt kształcenia) EK_01 EK_0 EK_03 EK_04 Treść efektu kształcenia zdefiniowanego dla przedmiotu (modułu) Posiada podstawową wiedzę na temat elementów struktur społecznych wchodzących w skład instytucji życia publicznego oraz ich instrumentów formalno- prawnych Ma uporządkowaną wiedzę o normach prawnych, zawodowych, etycznych i regułach organizujących struktury społeczne i instytucje społeczne działające na rzecz integracji społecznej Prawidłowo posługuje się systemami normatywnymi oraz wybranymi normami i regułami (prawnymi, zawodowymi, moralnymi) w celu rozwiązania konkretnych zadań z zakresu pracy socjalnej Potrafi posługiwać się podstawowymi podejściami teoretycznymi w analizowaniu różnych aspektów ludzkich zachowań w celu diagnozowania, prognozowania oraz formułowania programów działań socjalnych Odniesienie do efektów kierunkowych (KEK) K_W03 K_W11 K_U09 K_K09 3.3 TREŚCI PROGRAMOWE (wypełnia koordynator) A. Problematyka wykładu Treści merytoryczne - - B. Problematyka ćwiczeń audytoryjnych, konwersatoryjnych, laboratoryjnych, zajęć praktycznych Lp. Treści merytoryczne 1. Program przedmiotu, literatura, źródła prawne regulujące funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Istota zatrudnienia wspomaganego i jego rozwój w Polsce.. Pojęcie osoba niepełnosprawna klasyfikacja definicji i ujęć prawnych. Osoby niepełnosprawne w polityce społecznej państwa. Strategia rozwoju polityki społecznej na lata 007-013, narodowa strategia integracji społecznej, Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Niepełnosprawność w Polsce wg spisu powszechnego i szacunków GUS (niepełnosprawni w sensie prawnym i biologicznym) Podstawowe ulgi i uprawnienia osoby niepełnosprawnej w Polsce. Rola osobistego asystenta osoby niepełnosprawnej. Liczba godzin
3. Prawno instytucjonalne formy pomocy osobom niepełnosprawnym. 0rzekanie o niepełnosprawności; orzecznictwo pozarentowe (w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności) i rentowe (orzecznicy ZUS), a niezdolność do pracy. Rehabilitacja osób niepełnosprawnych i jej etapy: rehabilitacja medyczna, psychologiczna, społeczna, środowiskowa i zawodowa. 4. Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych- charakterystyka ogólna i etapy realizacji: poradnictwo zawodowe, przygotowanie do podjęcia pracy, zatrudnienie, sprawowanie opieki nad osobą niepełnosprawną w miejscu pracy. Aktywne formy rehabilitacji zawodowej. Rola doradztwa zawodowego oraz trenera pracy. Zatrudnienie wspomagane osób niepełnosprawnych. 5. Osoba niepełnosprawna na rynku pracy. Rynek pracy osób niepełnosprawnych podstawowe pojęcia i ogólna charakterystyka. Otwarty i chroniony rynek pracy. Determinanty aktywności osób niepełnosprawnych na rynku pracy. Instytucje ułatwiające osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie na rynku pracy. Instrumenty aktywizacji osób niepełnosprawnych; działania adresowane do samych osób niepełnosprawnych oraz działania adresowane do pracodawców 6. Formy zatrudniania osób niepełnosprawnych. Zatrudnienie na otwartym rynku pracy. Prowadzenie własnej działalności gospodarczej, zatrudnienie na specjalnych warunkach: zakłady pracy chronionej, zakłady aktywności zawodowej, warsztaty terapii zajęciowej. Uzupełniające formy zatrudnienia: spółdzielnie socjalne, centra integracji społecznej. Rozwój elastycznych form 4 zatrudnienia i elastycznej organizacji czasu pracy. Telepraca. Programy rządowe aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych realizowane ze środków PFRON. Osoba niepełnosprawna w miejscu pracy praktyczny poradnik savoir-vivre. 7. Kolokwium zaliczeniowe. Zaliczenie ćwiczeń. 1 SUMA GODZIN 15 3.4 METODY DYDAKTYCZNE Analiza i interpretacja tekstów źródłowych i ustaw, praca w grupach, dyskusja kierowana, prezentacja krótkich referatów. Prezentacja multimedialna wybranych form zatrudnienia osób niepełnosprawnych. 4 METODY I KRYTERIA OCENY 4.1 Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol efektu Metody oceny efektów kształcenia Forma zajęć dydaktycznych EK_ 01 Kolokwium, obserwacja w trakcie zajęć aktywności ĆWICZENIA studenta EK_ 0 Kolokwium, referat, dyskusja ĆWICZENIA EK_ 03 Kolokwium, ocena aktywności w dyskusji ĆWICZENIA 3
EK_ 04 Ocena opracowanych prezentacji multimedialnych na temat form zatrudnienia osób niepełnosprawnych ĆWICZENIA 4. Warunki zaliczenia przedmiotu (kryteria oceniania) AKTYWNOŚĆ W ANALIZOWANIU I INTERPRETACJI TEKSTÓW ŹRÓDŁOWYCH I USTAW ORAZ DYSKUSJI 0% REFERAT NA TEMAT MERYTORYCZNYCH PROBLEMÓW WSPIERANIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA RYNKU PRACY 15% ZALICZENIE KOLOKWIUM PISEMNEGO W FORMIE TESTU 50% PRZYGOTOWANIE OPISU FORM ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W POSTACI PREZENTACJI MULTIMEDIALNEJ 15% 5. Całkowity nakład pracy studenta potrzebny do osiągnięcia założonych efektów w godzinach oraz punktach ECTS Aktywność Liczba godzin/ nakład pracy studenta Ćwiczenia 15 Przygotowanie do ćwiczeń 9 Przygotowanie do kolokwium pisemnego 5 Czas na napisanie referatu i przygotowania prezentacji 6 Samodzielna lektura 3 Udział w konsultacjach SUMA GODZIN 40 SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS Liczba pkt ECTS w ramach zajęć powiązanych z praktycznym przygotowaniem zawodowym Liczba pkt ECTS w ramach zajęć służących zdobywaniu pogłębionej wiedzy i umiejętności prowadzenia badań nauk. 1 pkt obowiązuje od roku akad. 017/018 obowiązuje od roku akad. 017/018 6. PRAKTYKI ZAWODOWE W RAMACH PRZEDMIOTU/ MODUŁU wymiar godzinowy - zasady i formy odbywania praktyk - 7. LITERATURA Literatura podstawowa: Red B.Gąciarz i S.Rudnicki, Polscy niepełnosprawni od kompleksowej diagnozy do nowego modelu polityki społecznej, Kraków 014 Poliwczak Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych na rynku pracy. IPiSS Warszawa 007. G. Magnuszewska-Otulak Uczestnictwo osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Warszawa 009 4
Kukla, W. Duda, M. Czerw-Bajer Osoby niepełnosprawne w systemie edukacji i poradnictwa zawodowego. Warszawa 011 E. Wojtasiak, M. Wolan-Nowakowska (red) Poradnictwo zawodowe w rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Warszawa 01 M. Struck-Peregończyk Młode osoby niepełnosprawne na rynku pracy. Warszawa- Rzeszów 015 CZASOPISMA: Integracja magazyn dla niepełnosprawnych ich rodzin i przyjaciół. Szczególnie: bezpłatny dodatek Praca Problemy rehabilitacji społecznej i zawodowej Kwartalnik Centrum Badawczo Rozwojowego Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Polityka społeczna miesięcznik IPiSS ŹRÓDŁA PRAWNE: Ustawa z 7.08.1997 o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U.97.13.776 z późn. zmianami) Ustawa z dnia 0.04.004 o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U.04 Nr99 poz. 1001 z późn. zmianami) Rozporządzenie Min. Polityki Społecznej z dnia 14.1.004 w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (Dz.U.04 Nr73 poz. 711) Rozporządzenie Min. Polityki Społecznej z dnia 30.09.00 w sprawie szczegółowych zasad tworzenia, działania i finansowania WTZ (Dz.U.0 Nr167, poz. 1376) Rozporządzenie Min. Polityki Społecznej z dnia 14.1.007 w sprawie ZAZ Literatura uzupełniająca: J Jaworski Praca dla osób niepełnosprawnych w zwalczaniu ich wykluczenia społecznego. Warszawa 009. J. Cohen Praktyczny poradnik savoir-vivre wobec osób niepełnosprawnych (tłum. Na zlecenie Min. Pracy Klinik (red) W stronę podmiotowości osób niepełnosprawnych. Kraków 008. Ł. Kutyło, P. Stronkowski, I. Wolińska, M. Zub Bariery i możliwości integracji zawodowej osób niepełnosprawnych w woj. Podkarpackim. Warszawa 009 Informator Przewodnik osoby niepełnosprawnej. PFRON Warszawa 013. Informator przewodnik pracodawcy osoby niepełnosprawnej. PEFRON Warszawa 013. ŹRÓDŁA INTERNETOWE: www.integracja.org, www.niepelnosprawni.pl, www.niepelnosprawni.gov.pl, www.pfron.otg.pl Akceptacja Kierownika Jednostki lub osoby upoważnionej 5