ROZWÓJ E-LEARNINGU NA PRZYKŁADZIE MESI dr Jerzy Ładysz Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Wrocław, 6.12.2006 r.
Budowa gospodarki opartej na wiedzy opiera się m.in. na opracowaniu i efektywnym wykorzystaniu nowych form i technologii w systemie edukacji E-learning pomimo braku utrwalonej terminologii, zyskuje coraz więcej zwolenników zarówno wśród kadry dydaktycznej, jak i studentów na całym świecie.
Cel badań Pokazanie specyfiki i korzyści z zastosowania technologii e-learningu w Moskiewskim Państwowym Uniwersytecie Ekonomiki, Statystyki i Informatyki (MESI)
Pytania badawcze związane z nauczaniem na odległość Jakie są przesłanki rozwoju nowych form nauczania? Jakie są zalety z zastosowania e- learningu dla uczelni? Jakie są zalety z zastosowania e- learningu dla studentów?
PRZESŁANKI ROZWOJU NOWYCH FORM NAUCZANIA [1] Wzrost ilościowy wiedzy, jej dostępności oraz zapotrzebowania na szczegółowe umiejętności Potrzeba nadążania za rozwojem wiedzy Zmienia się proporcja między liczbą poszukujących wiedzy a liczbą osób, które mogą tę wiedzę dostarczyć Ekonomika procesu dydaktycznego przy dużej liczbie studiujących
PRZESŁANKI ROZWOJU NOWYCH FORM NAUCZANIA [2] Wymagania stawiane absolwentom uczelni przesuwają się z opanowania całej wiedzy specjalistycznej w kierunku umiejętności poruszania się w zasobach dostępnej wiedzy Postęp techniki i technologii informatycznych Konkurencja międzynarodowa w zakresie edukacji Niż demograficzny występujący w wielu krajach Podnoszenie jakości kształcenia
EDUKACJA JAKO PROBLEM MIĘDZYNARODOWY Mobilność wykładowców i studentów Wdrażanie międzynarodowych standardów nauczania i dyplomów Poszerzanie dostępności programów kształcenia w kraju i zagranicą Edukacja, rozumiana jako sposób powiększania kapitału ludzkiego, staje się coraz ważniejszym czynnikiem konkurencyjności gospodarek Unii Europejskiej (program Sokrates, Leonardo da Vinci, Siódmy Program Ramowy i inne)
E-learning - forma kształcenia wykorzystująca wszelkie dostępne media elektroniczne, w tym Internet, intranet, przekazy satelitarne, telewizję interaktywną oraz CD- ROMy
Formy e-learningu: CBT (computer based technology) szkolenia i studia oparte na technologii komputerowej WBT (web based technology) szkolenia i studia przez Internet
ONTOLOGIA E-LEARNINGU
PROBLEMY WDRAŻANIA E-LEARNINGU konieczność opracowania: Zasad organizacyjnych obejmujących szeroko pojęty regulamin studiów Norm administracyjnych określających zasady przyjęcia na studia, wymagania, co do programu studiów, warunki dyplomowania Systemu pomocy i kontroli Odpowiednich materiałów Metod weryfikacji wiedzy zdobywanej przez studentów
PROBLEMY WDRAŻANIA E-LEARNINGU cd. Przeszkolenie kadry dydaktycznej Obawy przed redukcją etatów Skala przedsięwzięcia Problem oceny jakości i objętości programów e-learningu Szybkie zmiany sprzętu i oprogramowania Problem praw autorskich kursów elektronicznych
CECHA E-LEARNINGU Przeniesienie środka ciężkości w procesie nauki z wykładowcy na studenta
ZALETY E-LEARNINGU Z PUNKTU WIDZENIA UCZELNI Modernizacja oferty studiów Zwiększenie liczby studentów Zwiększenie skali nauczania Ekonomizacja wydatków na kształcenie Monitoring wyników kształcenia Możliwość ciągłej aktualizacji i doskonalenia programu i materiałów Większy zakres materiałów, które można wykorzystać w procesie nauki Jednolity przekaz informacji
ZALETY E-LEARNINGU Z PUNKTU WIDZENIA STUDENTÓW Większa dostępność kształcenia Zmniejszenie wydatków na kształcenie Studiowanie w dowolnym czasie, lifelong learning Studiowanie w dowolnym miejscu Dostępność materiałów dydaktycznych
E-learning w Rosji Wsparcie ze strony państwa Finansowanie z budżetu państwa $145,5 mln Przyszłościowa forma edukacji Federalny celowy program Elektroniczna Rosja Inwestycje zagraniczne Szybkie zwiększenie liczby rosyjskich przedsiębiorstw stosujących technologie e-learning E-learning w siłach zbrojnych
Moskiewski Państwowy Uniwersytet Ekonomii, Statystyki i Informatyki (MESI) lider na rosyjskim rynku e-learningu przedstawicielstwo międzynarodowego konsorcjum elektronicznego Instructional Management Systems (IMS) certyfikat jakości na wszystkich kierunkach prowadzonej w nim działalności, zgodnie z normą jakości ISO 9001:2000 ponad 150 tys. studentów na wszystkich formach studiów w roku akademickim 2005/2006 13 filii, 97 przedstawicielstw oraz ponad 200 partnerów regionalnych w Rosji, WNP i innych krajach
Filie i przedstawicielstwa MESI na terenie Rosji
Pojęcie e-learningu w MESI oznacza proces kształcenia w formie elektronicznej poprzez sieć Internet lub intranet z wykorzystaniem systemów zarządzania wiedzą
Osiągnięcia MESI w zakresie e-learningu Realizacja eksperymentu kształcenia elektronicznego z wykorzystaniem oprogramowania sieciowego Wdrożenie systemu kształcenia na odległość Prometeusz Przyjęcie standardów opracowania elektronicznego kontenta Ponad 70% pracowników naukowo-dydaktycznych i administracyjnych przeszło szkolenia i uzyskało certyfikaty nauczania w systemach e-learning Zmodyfikowano strukturę organizacyjną uniwersytetu pod kątem dostosowania do wymagań kształcenia w systemach e- learning Opracowano wewnętrzny uczelniany system oceny zarządzania jakością Uzyskano akredytację międzynarodową Zmodernizowano bazę dydaktyczną Bezpłatny dostęp do Internetu dla studentów i pracowników
Technologie e-learning w МESI są wykorzystywane we wszystkich tradycyjnych formach kształcenia: Jako podstawowa technologia dla słuchaczy studiów zaocznych Jako dodatkowa usługa dydaktyczna na studiach dziennych i wieczorowych W programach nauczania osób niepełnosprawnych technologie e-learningu są wykorzystywane w pełni Centrum Opracowywania Kontenta MESI oferuje ponad 194 kursy dydaktyczne w wersji elektronicznej
Zasady e-learningu w MESI elastyczność procesu kształcenia (dostęp do nauki bez ograniczeń czasowych) dostępność nauki i materiałów dydaktycznych (dostęp do nauki w każdym miejscu) adaptacyjność materiałów dydaktycznych w stosunku do potrzeb i poziomu wiedzy odbiorców
Proces e-learningu w MESI wszyscy studenci i wykładowcy mają hasła dostępu do systemu kształcenia elektronicznego i do własnych skrzynek pocztowych na serwerze MESI w systemie kształcenia elektronicznego studenci mają dostęp do elektronicznych kursów dydaktycznych w ramach studiowanych przez nich przedmiotów poziom opanowania wiedzy z każdego przedmiotu jest oceniany za pomocą bieżących i końcowych testów na każdy tydzień zajęć jest układany harmonogram transmisji wykładów z sal MESI w Moskwie studenci i wykładowcy wykorzystują wszystkie możliwe środki komunikacji (poczta elektroniczna, forum dyskusyjne, wideokonferencja itp.) do każdego przedmiotu student otrzymuje wydrukowaną kopię podręcznika i materiałów dydaktycznych
Kursy technologii innowacyjnych On-line kursy dla wykładowców: Wykładowca w środowisku e-learning Organizator w środowisku e-learning Opracowanie materiałów dla elektronicznych kursów dydaktycznych On-line kursy dla studentów: Student w środowisku e-learning
Wybór СДО «Прометей»: WBT Kosztował nie więcej niż $4000 (2001 r.) Pliki doc, pdf, xls, ppt, html, swf, exe, rar Najbardziej zawansowany system testowania
Technologie e-learningu w MESI kształcenie w sieci (сетевое обучение) z wykorzystaniem specjalnego oprogramowania sieciowego audio- i wideokonferencje, transmisja obrazu i dźwięku z wykładów, podręczniki elektroniczne, wykorzystanie Internetu do rozsyłania materiałów dydaktycznych i monitoringu stopnia przyswojenia przekazywanej wiedzy za pomocą forum, wymiany plików i testów umożliwienie studentom korzystania z zasobów biblioteki elektronicznej MESI (wszystkie podręczniki mają swoje wersje elektroniczne)
Zdaniem władz MESI, technologie e- learningu są przyszłością systemu edukacji narodowej w Rosji
Wnioski Doświadczenie MESI we wdrażaniu metod e-learningu w procesie dydaktycznym wskazuje, że w szkolnictwie wyższym nie da się uniknąć gruntownych i jakościowych zmian, gdyż ilościowy wzrost wiedzy, jej coraz większa dostępność oraz szybko rosnące zapotrzebowanie na wiedzę przerasta uczelnie wyższe opierające się na tradycyjnych formach edukacji. W warunkach liberalizacji gospodarki i wdrażania rozwiązań rynkowych w systemie szkolnictwa wyższego, coraz ważniejszy staje się problem ekonomizacji procesu dydaktycznego. Potrzeba poprawy efektywności dydaktycznej i ekonomicznej tradycyjnych form studiów wydaje się być bezdyskusyjną. Działania w tym kierunku wymagają opracowania nowych koncepcji, programów, oraz tworzenia i usprawniania bazy technicznej i dydaktycznej uczelni