Sylabus z modułu [10] Biochemia 1. Ogólne informacje o module Nazwa modułu BIOCHEMIA Kod modułu 10 Nazwa jednostki prowadzącej moduł Nazwa kierunku studiów Forma studiów Profil kształcenia Semestr Status modułu Język modułu WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA KOSMETOLOGIA, PIERWSZY STOPIEŃ STACJONARNE I NIESTACJONARNE PRAKTYCZNY III OBOWIĄZKOWY POLSKI 2. Cele modułu: C1 C2 C3 C4 C5 C6 Przedstawienie studentom biochemii, jako dziedziny nauki zajmującej się różnymi molekułami (biomolekuły małe - I i biomolekuły duże - II) i związanymi z nimi reakcjami chemicznymi. Zwrócenie uwagi na zakres zainteresowań tej dziedziny nauki oraz korzyści z jej rozwoju dla medycyny, w tym farmacji i kosmetologii. Zapoznanie studentów z podstawowymi biomolekułami i chemicznymi podstawami życia. Nauczenie studentów głównych szlaków metabolicznych związanych z przemianami peptydów, białek, węglowodanów, lipidów oraz kwasów nukleinowych oraz wyjaśnienie mechanizmów regulacji tych przemian. Enzymy i ich znaczenie, wybrane grupy prostetyczne, AcCoA, znaczenie ATP. Udokumentowanie (na przykładach związanych z niedożywieniem oraz nadwagą czy otyłością), że podstawą zdrowia są prawidłowo przebiegające procesy biochemiczne, a każda choroba ma swoje biochemiczne uzasadnienie. Zrozumienie budowy i funkcji biologicznych białek, kwasów nukleinowych, węglowodanów, lipidów oraz hormonów i witamin oraz świadomość celowości przebiegu głównych szlaków metabolicznych w relacji z hormonalnymi mechanizmami ich regulacji. 3. Wymagania wstępne: Chemia poziom podstawowy szkoły średniej. Biologia poziom podstawowy szkoły średniej. Student zna pojęcie pierwiastka chemicznego, wiązania chemicznego. Rozróżnia podstawowe związki chemiczne. str. 60
4. Efekty kształcenia: Student po zakończeniu modułu: Odniesienie do efektów dla programu EK_01 EK_02 EK_03 EK_04 EK_05 Zna i odtwarza podstawową wiedzę w zakresie biochemicznego funkcjonowania organizmu człowieka stosując fachową terminologię. Charakteryzuje podstawowe szlaki metaboliczne przebiegające w komórkach ludzkich i potrafi rozróżniać procesy anaboliczne od przemian katabolicznych. Definiuje czynniki wewnętrzne i zewnętrze wpływające na tempo przemian metabolicznych oraz relacje pomiędzy nimi. Określa przyczyny najczęstszych zaburzeń metabolicznych i rozumie aspekt biochemiczny chorób cywilizacyjnych. Student potrafi wyjaśnić objawy pewnych zaburzeń metabolicznych związanych z inhibicją lub indukcją enzymów w nich uczestniczących. Planuje i wykonuje ćwiczenie laboratoryjne w zakresie analizy jakościowej i ilościowej białek, węglowodanów i tłuszczy, oceniania aktywności podstawowych enzymów oraz izolowania biomolekuł z materiału biologicznego korzystając z instrukcji wykonania i przestrzegając bhp. K_W03++ K_W04+++ K_W06++ K_W44+++ K_W04+++ K_W05+++ K_W02+ K_W07++ K_W14+ K_W07++ K_U01+++ K_U07+++ K_U08+++ K_U19+ K_K07+ EK_06 Analizuje i ocenia konkretne przykłady wpływu osiągnięć biochemii na rozwój kosmetologii. K_K03+++ 5. Treści programowe: WYKŁADY W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 Białka: aminokwasy, wiązanie peptydowe. Struktura białka. Białka strukturalne: kolagen, elastyna, keratyna. Lipidy. Fosfolipidy. Węglowodany proste i złożone. Kwasy nukleinowe. Enzymy i błony komórkowe. Budowa, klasyfikacja i aktywność enzymów. Transport przez błony komórkowe. Metabolizm węglowodanów i białek. Metabolizm kwasów nukleinowych i tłuszczy. DNA, RNA, budowa, replikacja, transkrypcja. str. 61
ZAJĘCIA PRAKTYCZNE ZP1 Charakterystyczne właściwości i reakcje dla aminokwasów i białek. ZP2 Badanie wybranych cech aminokwasów i białek reakcje barwne aminokwasów z ninhydryną, denaturacja cieplna białek, reakcje z rozpuszczalnikami organicznymi (etanol, aceton), strącanie białek za pomocą kationów i anionów, pomiary stężenia białek w roztworze. ZP3 ZP4 ZP5 ZP6 ZP7 ZP8 ZP9 Ocena aktywności wybranych enzymów; amylazy, laktazy, inwertazy. Badanie wpływu temperatury, ph, stężenia enzymu, jonów metali na aktywność amylazy ślinowej. Klasyfikacja cukrów i reakcje charakterystyczne. Reakcje dla monocukrów i policukrów, próba Fehlinga, odczyn Barfoeda. Reakcja skrobi z jodem. Rozpuszczalność barwników w tłuszczach, reakcja zmydlania. Wysalanie mydeł sodowych i wapniowych. Klasyfikacja i właściwości fizyko-chemiczne tłuszczów. Wykazanie obecności kwasów tłuszczowych w tłuszczach. Klasyfikacja enzymów i podstawy katalizy enzymatycznej. Klasyfikacja i właściwości fizykochemiczne kwasów nukleinowych, metody ich izolacji. Izolowanie DNA z cebuli. 6. Metody dydaktyczne: M1 M2 M3 M4 M5 Wykład informacyjny Ćwiczenia praktyczne laboratoryjne, doświadczenia analityczne Dyskusja Praca w grupach Analiza materiałów źródłowych 7. Narzędzia dydaktyczne: N1 N2 N3 Podręczniki Wyposażenie pracowni chemicznej Prezentacje multimedialne str. 62
8. Weryfikacja efektów kształcenia Efekt kształcenia Cele modułu Treści programowe Metody dydaktyczne Sposób oceny EK_01 C1, C3 W1-W8, ZP1-ZP9 M1, M2,M3 EK_02 C4 W1-W8 M1 EK_03 C5, C6 W1-W8 M1 EK_04 C5 W1-W8 ZP1-ZP9 M1, M2, M3 EK_05 C1, C6 W1-W8 ZP1-ZP9 M1, M2, M3, M4 sprawozdania z zadań oraz dyskusja EK_06 C2, C5 W1-W8 ZP1-ZP9 M1, M2, M3, M5 dyskusja 9. Forma i warunki zaliczenia Moduł kończy się egzaminem pisemnym (ocena podsumowująca). Aby przystąpić do egzaminu końcowego student musi uzyskać pozytywne oceny z zajęć praktycznych (oceny formujące). Aby uzyskać pozytywną ocenę z wymienionych zajęć praktycznych student musi zaliczyć wszystkie cząstkowe kolokwia, oraz przedstawić sprawozdania z zadań laboratoryjnych. Ocenie podlega również dyskusja oparta o doniesienia naukowe. 10. Formy oceny - szczegóły ocena/efekt EK_01 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. 76-86% DB, 87-92% DB+. EK_02 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. 76-86% DB, 87-92% DB+. str. 63
EK_03 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. 76-86% DB, 87-92% DB+. EK_04 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. 76-86% DB, 87-92% DB+. EK_05 Student nie potrafi wykonać ćwiczenia laboratoryjnego korzystając z instrukcji. Student nie wykazuje zainteresowania przebiegiem zajęć. Student potrafi wykonać ćwiczenie laboratoryjne korzystając z instrukcji. Student wykazuje zainteresowanie, lecz nie potrafi precyzować swoich myśli. 60-70% pkt DST, 71-75% DST+. Student potrafi wykonać ćwiczenie i odpowiadać na pytania zadawane przez nauczyciela. Student wykazuje duże zainteresowanie, zadaje rzeczowe pytania. 76-86% DB, 87-92% DB+. Student potrafi wykonać ćwiczenie i odpowiadać na pytania zadawane przez nauczyciela oraz wykazać się pogłębioną umiejętnością dyskusji nad celowością wykonywanego zadania. Student wykazuje duże zainteresowanie, zadaje rzeczowe pytania i potrafi korzystać z podpowiedzi nauczyciela. EK_06 Student nie potrafi dyskutować o biochemii i jej roli w kosmetyce i kosmetologii. str. 64
Student świadomy jest istotnej roli biochemii w rozwoju kosmetologii. W wypowiedzi 60-70% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. 71-75% DST+. Student dyskutuje w oparciu o poznane fakty o istotnym udziale biochemii w rozwoju kosmetyki pielęgnacyjnej i upiększającej. W wypowiedzi 76-86% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. 87-92% DB+. Student potrafi dyskutować o najnowszych badaniach dermatologicznych oraz przejawia duże zawodowe zainteresowanie. W wypowiedzi 93-100% odpowiedzi zawiera argumentację związaną z efektem kształcenia. 11. Literatura zalecana Bańkowski E.: Biochemia Podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wrocław: Edra Urban & Partner, cop. 2016 Literatura podstawowa Tymoczko J.L., Berg J.M., Stryer L.: Biochemia. Krótki Kurs. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013. Biochemia. Ćwiczenia praktyczne dla studentów Wydziału Farmaceutycznego. Pod red. L. Włodek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2000. Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej. Red. A. Dembińska-Kieć, J.W. Naskalski, B. Solnica. Wrocław: Edra Urban & Partner, cop. 2017. Pasternak K.: Biochemia. Dla studentów medycznych studiów licencjackich. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2005. Wrzeciono U., Zaprutko L.: Chemia związków naturalnych. Zagadnienia wybrane. Poznań: Wydawnictwa Uczelniane AM, 2001. Literatura uzupełniająca Murray R. K., Granner D. K., Rodwell V. W.: Biochemia Harpera ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, cop. 2008. Hames B.D., Hooper N.M.: Biochemia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. Główczyk-Zubek J. [et al.]: Chemia i biochemia dla kosmetologów. Warszawa: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Zawodowej Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia, 2010. str. 65
12. Bilans pracy studenta: RODZAJ PRACY STUDENTA FORMA FORMA STACJONARNA NIESTACJONARNA wykład 25 16 zajęcia praktyczne 25 16 ćwiczenia seminaryjne 0 0 przygotowanie do zajęć 25 43 w tym do ćwiczeń 15 24 studiowanie literatury 20 20 przygotowanie projektu/referatu/sprawozdania z zadań 25 25 konsultacje 5 5 przygotowanie do zaliczenia/egzaminu 22 22 zaliczenie końcowe/egzamin 3 3 ŁĄCZNY NAKŁAD PRACY STUDENTA W GODZINACH 150 150 - W TYM GODZINY KONTAKTOWE 58 40 LICZBA PUNKTÓW ECTS MODUŁU 6 6 W TYM ECTS KONTAKTOWE 2,3 1,6 str. 66