RZEISY UBLIACJA NR 32/ WYMAGANIA DOTYCZĄCE ROZMIESZCZENIA I MOCOWANIA ŁADUNÓW NA STATACH MORSICH 2015 lipie ublikaje (rzepisowe) wydawane przez olski Rejestr Statków są uzupełnieniem lub rozszerzeniem rzepisów i stanowią wymagania obowiązująe tam, gdzie mają zastosowanie. GDAŃS
ublikaja Nr 32/ Wymagania dotyząe rozmieszzenia i moowania ładunków na statkah morskih lipie 2015, została zatwierdzona przez Zarząd olskiego Rejestru Statków S.A. w dniu 12 zerwa 2015 r. i whodzi w żyie z dniem 1 lipa 2015 r. Niniejsza publikaja zastępuje ublikaję Nr 32/ Wymagania dotyząe rozmieszzenia i moowania ładunków na statkah morskih styzeń 2015. Copyright by olski Rejestr Statków S.A., 2015 RS/O, 06/2015
SIS TREŚCI str. 1 ostanowienia ogólne... 5 1.1 Zakres zastosowania... 5 1.2 Dokumentaja tehnizna... 5 2 Osprzęt do ustalania położenia i moowania ładunków... 5 2.1 Wymagania ogólne i zakres zastosowania... 5 2.2 Zakres nadzoru... 6 2.3 odział osprzętu i wymagania szzegółowe... 7 3 Rozmieszzenie i moowanie kontenerów... 11 3.1 Zakres zastosowania... 11 3.2 Określenia... 11 3.3 Rozmieszzenie kontenerów na statkah... 11 3.4 Moowanie kontenerów na statkah... 12 3.5 Oblizenia zamoowań kontenerów... 13 3.6 Moowanie bloku kontenerów... 24 3.7 Dopuszzalne wartośi sił występująyh w elementah kontenerów, odiągah i innyh urządzeniah moująyh... 24 3.8 Zabezpiezenie stosu kontenerów przed oderwaniem od podłoża... 25 Załąznik 1 Wzory do oblizania poziomyh i pionowyh sił podpierająyh dla typowyh przypadków moowania stosów kontenerów... 28 Załąznik 2 rzykłady oblizeniowe typowyh stosów kontenerów... 30 4 Rozmieszzenie i moowanie pojazdów drogowyh i rolltrailerów... 37 4.1 Wymagania ogólne i zakres zastosowania... 37 4.2 Określenia i objaśnienia... 37 4.3 Wymagania tehnizne... 38 4.4 Oblizenia zamoowań pojazdów drogowyh i rolltrailerów... 41 5 Rozmieszzenie i moowanie pokładowego ładunku drewna... 48 5.1 Wymagania ogólne i zakres zastosowania... 48 5.2 Określenia i objaśnienia... 48 5.3 Zakres nadzoru... 48 5.4 Zakres przeglądów... 48 5.5 Statezność... 49 5.6 Składowanie ładunku... 49 5.7 Alternatywne zasady projektowania zabezpiezeń do przewozu drewna na pokładzie... 50 Załąznik 3 Wytyzne dotyząe zapewniania bezpieznyh warunków pray w zasie moowania kontenerów na pokładzie... 51 SULEMENT Wymagania zamoowań kontenerów... 60
1 OSTANOWIENIA OGÓLNE 1.1 Zakres zastosowania 1.1.1 Niniejsza ublikaja ma zastosowanie do klasyfikowanyh przez RS statków morskih o normalnie spotykanym przeznazeniu oraz zgodnym z zasadami dobrej praktyki morskiej sposobie eksploataji, przewożąyh wszelkiego rodzaju ładunki inne niż suhe ładunki masowe i ładunki iekłe luzem oraz przewożąyh pokładowy ładunek drewna. 1.1.2 Wymienione w niniejszej ublikaji: Część I Zasady klasyfikaji Część II adłub Część III Wyposażenie kadłubowe Część IX Materiały i spawanie są zęśiami wydanyh przez RS rzepisów klasyfikaji i budowy statków morskih. 1.1.3 Niniejsza ublikaja zawiera wymagania dodatkowe, spełnienie któryh, w zakresie w jakim mają zastosowanie, jest koniezne w elu uzyskania odpowiednih znaków dodatkowyh w symbolu klasy. 1.2 Dokumentaja tehnizna 1.2.1 ełen zakres podlegająej zatwierdzeniu przez RS dokumentaji tehniznej, związanej z zagadnieniami będąymi przedmiotem niniejszej ublikaji, obejmuje:.1 lan rozmieszzenia i moowania kontenerów, z podaniem mas kontenerów oraz wykazu osprzętu do ustalania położenia i moowania kontenerów..2 lan rozmieszzenia gniazd i zazepów kontenerowyh..3 lan rozmieszzenia i moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów z podaniem mas pojazdów oraz wykazu osprzętu do ustalania położenia i moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów..4 lan rozmieszzenia gniazd i zazepów do moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów..5 lan rozmieszzenia i moowania pokładowego ładunku drewna, z podaniem wykazu osprzętu do ustalania położenia i moowania pokładowego ładunku drewna oraz oblizenia zamoowań..6 odręznik rozmieszzenia i moowania ładunków wykonany zgodnie z wymaganiami podanymi w Revised Guidelines for the reparation of the Cargo Seuring Manual (IMO MSC./Cir.1353/Rev.1), Code of Safe ratie for Cargo Stowage and Seuring wraz z załąznikami (Rezoluja IMO A.714(17)) i Code of Safe ratie for Ships Carrying Timber Dek Cargoes, 2011 (2011 TDC CODE) (Rezoluja IMO A.1048(27)) oraz wprowadzanymi do nih zmianami i uzupełnieniami. 1.2.2 Do zatwierdzenia przez Centralę RS należy dostarzyć dokumentaję w zakresie wynikająym z rodzaju statku, jego urządzeń i wyposażenia. 1.2.3 W uzasadnionyh przypadkah RS może rozszerzyć zakres wymaganej dokumentaji. 2 OSRZĘT DO USTALANIA OŁOŻENIA I MOCOWANIA ŁADUNÓW 2.1 Wymagania ogólne i zakres zastosowania 2.1.1 Niniejszy rozdział ma zastosowanie do stałego i przenośnego osprzętu do ustalania położenia i moowania kontenerów, pojazdów drogowyh i rolltrailerów oraz pokładowego ładunku drewna na statkah morskih. Osprzęt ten dzieli się na:.1 osprzęt stały, do którego zaliza się wszelkie urządzenia takie jak: gniazda pokładowe, zazepy, gniazda szty itp., które są w sposób trwały zamoowane do elementów konstrukyjnyh kadłuba statku,.2 osprzęt przenośny, do którego zaliza się: odiągi, napinaze, śiągaze, łązniki skrętne, zopy pokładowe, przekładki, łązniki mostkowe, wiązadła, bloki itp. urządzenia nie połązone trwale z elementami konstrukyjnymi kadłuba statku. 5
2.1.2 Wymagania niniejszego rozdziału odnoszą się do osprzętu na statkah poziomego ładowania, statkah przeznazonyh i przystosowanyh do przewozu kontenerów, pojazdów drogowyh i rolltrailerów, a także osprzętu na statkah przewożąyh pokładowy ładunek drewna. 2.1.3 ażdy statek przewożąy ładunki określone w 2.1.1 należy wyposażyć w niezbędną lizbę środków do ustalania położenia i moowania ładunków. rzez niezbędną lizbę środków rozumie się odpowiedni osprzęt stały i osprzęt przenośny zabezpiezająy ładunek przed przemieszzeniem w zasie transportu, aby nie doszło do uszkodzenia konstrukji kadłuba lub utraty stateznośi statku. 2.1.4 Dobór osprzętu do ustalania położenia i moowania ładunków na statkah wymienionyh w 2.1.2 powinien być przeprowadzony zgodnie z wymaganiami niniejszej ublikaji, a w przypadku braku wymagań dobór osprzętu podlega uzgodnieniu z RS. 2.1.5 Osprzęt stały i przenośny do ustalania położenia i moowania ładunków podlega odbiorowi przez RS lub uznaniu przez RS po przeprowadzeniu prób według uzgodnionego z RS programu. 2.1.6 Wymaganie 2.1.5 dotyzy osprzętu stosowanego na statkah, które w symbolu klasy posiadają znaki dodatkowe CONTAINER SHI, ACC, RO-RO SHI, FERRY, FERRY/ASSENGER SHI oraz SD lub MD zdefiniowane w 3.4 z Częśi I Zasady klasyfikaji, a także osprzętu stosowanego na statkah posiadająyh w symbolu klasy znak dodatkowy TIMBER, jeżeli jakakolwiek zęść objętośi drewna przewożonego na pokładzie jest uwzględniona w oblizeniah pantokaren statku. 2.1.7 Do ustalania położenia i moowania ładunków może być stosowany tylko osprzęt ujęty w wykazie osprzętu w zatwierdzonej przez RS dokumentaji. Osprzęt przewidziany do danego rodzaju ładunku nie może być wykorzystywany do ustalania położenia i moowania ładunku innego rodzaju. 2.1.8 Maksymalne obiążenie zamoowania (MOZ) jest to termin definiująy wytrzymałość osprzętu używanego do ustalania położenia i moowania ładunków na statku. Maksymalne obiążenie zamoowania powinno być określane zgodnie z wymaganiami podanymi w tabeli 2.1.8. Tabela 2.1.8 Maksymalne obiążenie zamoowania dla poszzególnyh rodzajów osprzętu Rodzaj osprzętu Szakle, pierśienie, uha pokładowe, śiągaze ze stali, twistloki, łązniki mostkowe, przekładki, odiągi prętowe i łańuhowe itp. Liny włókienne asy do moowania pojazdów Liny stalowe (nowe) Liny stalowe (używane) Taśmy stalowe (nowe) Łańuhy MOZ 50% obiążenia niszząego 33% obiążenia niszząego 70% obiążenia niszząego 80% obiążenia niszząego 30% obiążenia niszząego 70% obiążenia niszząego 50% obiążenia niszząego 2.2 Zakres nadzoru 2.2.1 Nadzór tehnizny RS nad stałym i przenośnym osprzętem do ustalania położenia i moowania ładunków obejmuje: zatwierdzenie dokumentaji, nadzór nad wykonaniem osprzętu i jego próbami oraz przeglądy okresowe stanu tehniznego osprzętu na statku będąym w eksploataji. 2.2.2 Za utrzymanie właśiwego stanu tehniznego osprzętu, przeprowadzanie prób i bieżąą weryfikaję osprzętu odpowiedzialny jest Armator. Na Armatorze spozywa obowiązek prowadzenia na bieżąo wykazu osprzętu do ustalania położenia i moowania ładunków. 2.2.3 rzeglądy rozne osprzętu stałego i przenośnego dokonywane są przez Armatora, a odpowiednie zapisy w wykazie osprzętu są potwierdzane przez inspektora RS, który sprawdza także posiadanie ważnyh ertyfikatów na osprzęt przenośny. 6
2.2.4 rzeglądy pięioletnie i doraźne osprzętu stałego i przenośnego przeprowadza inspektor RS. W trakie przeglądu oględzinom należy poddać o najmniej 1% osprzętu każdego rodzaju, w zależnośi od lizby osprzętu na statku, lez nie mniej niż 10 sztuk. Jeżeli zahodzi podejrzenie utraty wytrzymałośi na skutek korozji i/lub zużyia, próbom wytrzymałośiowym należy poddać około 0,5% osprzętu. 2.2.5 Na żądanie RS zakład produkująy stały/przenośny osprzęt do ustalania położenia i moowania ładunków zobowiązany jest przedłożyć do wglądu odpowiednie atesty materiałowe pozwalająe na identyfikaję materiału użytego do produkji. 2.3 odział osprzętu i wymagania szzegółowe 2.3.1 Osprzęt do ustalania położenia i moowania kontenerów 2.3.1.1 odstawowym osprzętem stosowanym do ustalania położenia i moowania kontenerów powinny być odiągi prętowe i łańuhowe, łązniki skrętne i mostkowe, zopy pokładowe, przekładki, gniazda i zazepy pokładowe, śiągaze itp. 2.3.1.2 Wszystkie elementy osprzętu powinny być oehowane w taki sposób, aby możliwa była ih identyfikaja według odpowiednih dokumentów wydanyh przez wytwórę lub RS. 2.3.1.3 Wszystkie wyroby poddawane próbom i sprawdzeniom przez inspektora RS powinny być oehowane stemplem RS. 2.3.1.4 Obiążenia próbne, maksymalne obiążenie zamoowania i sposób przyłożenia obiążenia podzas prób zasadnizyh elementów osprzętu podano w tabeli 2.3.1.4. Tabela 2.3.1.4 Sposób przyłożenia obiążenia i wielkośi obiążeń dla poszzególnyh rodzajów osprzętu Lp. Rodzaj osprzętu Sposób przyłożenia obiążenia podzas prób Obiążenie próbne Maksym. obiążenie zamoowania 1 2 3 4 5 6 1 Odiąg prętowy 1,1 MOZ* 0,5 ON Odiąg łańuhowy 1,1 MOZ 0,5 ON 2 Śiągaz śrubowy * 1,1 MOZ 0,5 ON Uwagi 3 Łąznik skrętny * 1,1 MOZ 0,5 ON Lez nie mniej niż 250 kn 4 rzekładka pojedynza 1,2 MOZ 0,5 ON 5 rzekładka podwójna 1,2 MOZ 0,5 ON 6 Łąznik mostkowy * 250 kn 0,5 ON Łąznie z gniazdem boznym lub narożem zazepowym 7
1 2 3 4 5 6 7 Łąznik burtowy * 1,2 MOZ 0,5 ON Łąznie z gniazdem burtowym 8 Zazep palowy 1,1 MOZ 0,5 ON 9 Gniazdo pokładowe wpuszzane 1,2 MOZ 0,5 ON 10 Gniazdo pokładowe nakładane 1,2 MOZ 0,5 ON 11 Gniazdo typu jaskółzy ogon 1,2 MOZ 0,5 ON 12 Zazep typu D-ring 1,2 MOZ 0,5 ON 13 Zazep płytowy 1,2 MOZ 0,5 ON ON obiążenie niszząe * po przeprowadzeniu próby poddać sprawdzeniu działania 2.3.1.5 róbom należy poddać około 2% sztuk z partii wyrobów przedstawionej do odbioru. Jeżeli partia nie przekraza 50 sztuk wyrobów, próbie należy poddać o najmniej 1 sztukę. 2.3.1.6 Z każdej partii wyrobów przedstawionej do odbioru o najmniej 2% do 5% wyrobów należy sprawdzać pod względem jakośi wykonania i zahowania dopuszzalnyh toleranji. 2.3.1.7 Materiały i spawanie 2.3.1.7.1 Osprzęt stały i przenośny powinien spełniać mająe zastosowanie wymagania rozdziałów 12 i 13 z Częśi IX Materiały i spawanie i powinien być wykonany:.1 ze stali walowanej o zwykłej wytrzymałośi o R e min 235 Ma,.2 ze stali kutej lub w przypadku prętów równoważnej jej stali walowanej o R m min 400 Ma,.3 ze stali walowanej o podwyższonej wytrzymałośi o R e min 355 Ma,.4 ze staliwa o R m min 400 Ma. 2.3.1.7.2 Zawartość węgla (według analizy wytopowej) w odkuwkah i odlewah podlegająyh spawaniu nie powinna przekrazać:.1 0,22% w przypadku odkuwek stalowyh,.2 0,23% w przypadku odlewów staliwnyh. 8
2.3.1.7.3 Zastosowanie innyh materiałów niż podane w 2.3.1.9.1 podlega odrębnemu rozpatrzeniu przez RS. 2.3.1.7.4 Tehnologię i metody spawania i/lub zgrzewania osprzętu należy uzgodnić z RS, a materiały dodatkowe do spawania powinny być dopuszzone przez RS. 2.3.1.7.5 rae spawalnize powinny być wykonywane przez spawazy uprawnionyh przez RS. 2.3.2 Osprzęt do ustalania położenia i moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów 2.3.2.1 odstawowym osprzętem do ustalania położenia i moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów powinny być odiągi łańuhowe, różnego typu napinaze i śiągaze, pasy o spejalnej konstrukji oraz podpory pojedynze i ławy podporowe. 2.3.2.2 Odiągi łańuhowe, śiągaze, napinaze, gniazda i zazepy pokładowe przeznazone do ustalania położenia i moowania pojazdów drogowyh i rolltrailerów powinny spełniać wymagania podane w 2.3.1.2, 2.3.1.3, 2.3.1.4, 2.3.1.5, 2.3.1.6, i 2.3.1.7. Maksymalne obiążenie zamoowania dla osprzętu przeznazonego do moowania pojazdów nie powinno być mniejsze niż 100 kn, a materiał, z którego wykonany jest osprzęt powinno harakteryzować odpowiednie wydłużenie. 2.3.2.3 Odiągi powinny być wyposażone w hak lub podobne urządzenia, które założone do zazepów transportowyh wykluzają możliwość ih wypadnięia, w przypadku, gdy odiągi w zasie podróży poluzują się. 2.3.2.4 Odiągi powinny być takiej konstrukji i tak założone, aby można było je napinać w przypadku ih poluzowania się. 2.3.2.5 Jeżeli na statku znajduje się osprzęt tego samego rodzaju, lez o różnyh harakterystykah wytrzymałośiowyh i przeznazeniu, to powinien on być tak oznakowany, aby wykluzona była możliwość pomyłki w doborze osprzętu podzas moowania pojazdów lub rolltrailerów. 2.3.2.6 asy do moowania samohodów osobowyh powinny być wykonane z wąskiego pasa tkaniny, tkanej w sposób konwenjonalny lub bezzółenkowy i posiadająej wzmoniony brzeg. ażdy pas powinien być zaopatrzony o najmniej w urządzenie napinająe oraz haki lub uhwyty służąe do moowania do elementów samohodu i do gniazd pokładowyh. Rys. 2.3.2.6. rzykład pasa do moowania samohodów osobowyh: A pas tkaniny, B urządzenie napinająe, C hak lub uhwyt, D miejse na oznakowanie. 2.3.2.7 Urządzenie napinająe, haki i uhwyty nie mogą mieć żadnyh ostryh krawędzi, które mogłyby powodować uszkodzenie pasa tkaniny. 2.3.2.8 as tkaniny powinien być wykonany w ałośi z przędzy poliamidowej, poliestrowej lub polipropylenowej o wysokiej wytrzymałośi na roziąganie i powinien być odporny na działanie promieni ultrafioletowyh oraz nie zmieniać swoih własnośi wytrzymałośiowyh w graniah temperatur od 40 o C do +70 o C. 9
2.3.2.9 Urządzenie napinająe pasa do moowania samohodów osobowyh powinno być takiej konstrukji, aby nie nastąpiło jego przypadkowe zwolnienie w zasie gdy pas znajduje się pod obiążeniem. Urządzenie napinająe działająe na zasadzie kołowrotu powinno być tak zaprojektowane, aby po nawinięiu pasa tkaniny na sworzeń o 2 4 1 obrotu, konie pasa nie mógł się samozynnie lub pod działaniem obiążenia wyśliznąć. 2.3.2.10 asy do moowania samohodów osobowyh powinny posiadać o najmniej następująe oznakowanie: dopuszzalne obiążenie roboze lub maksymalne obiążenie zamoowania, długość w metrah, materiał z jakiego wykonano pas tkaniny, nazwę produenta, rok produkji, napis o treśi: Nie wolno stosować do podnoszenia. Haki, uhwyty, urządzenia napinająe i wskaźnik napięia pasa (jeśli jest stosowany), powinny posiadać oznakowanie podająe o najmniej nazwę produenta. Oznakowanie pasa powinno być umieszzone w miejsu określonym na rysunku 2.3.2.6. 2.3.3 Osprzęt do ustalania położenia i moowania pokładowego ładunku drewna 2.3.3.1 odstawowym osprzętem stosowanym do ustalania położenia i moowania drewna powinny być wiązadła, stojaki, szakle, gniazda i zazepy pokładowe, urządzenia do napinania wiązadeł itp. 2.3.3.2 Wszystkie elementy osprzętu stosowanego do moowania pokładowego ładunku drewna powinny być poddane próbom i oehowane w taki sposób, aby możliwa była ih identyfikaja według odpowiednih dokumentów wydanyh przez wytwórę lub RS. 2.3.3.3 Wszystkie wiązadła używane do moowania pokładowego ładunku drewna powinny:.1 mieć wytrzymałość na zrywanie nie mniejszą niż 133 kn,.2 po wstępnym naprężeniu wykazywać wydłużenie nie większe niż 5% przy obiążeniu do 80% ih obiążenia niszząego,.3 nie wykazywać trwałyh odkształeń po poddaniu obiążeniu próbnemu nie mniejszemu niż 40% ih obiążenia niszząego. 2.3.3.4 ażde wiązadło powinno być wyposażone w urządzenie napinająe lub system takih urządzeń tak usytuowanyh, aby można było nimi bezpieznie operować. Obiążenie wywołane urządzeniem lub systemem urządzeń napinająyh nie powinno być mniejsze niż:.1 27 kn w zęśi poziomej,.2 16 kn w zęśi pionowej. 2.3.3.5 Urządzenia do szybkiego zwalniania ładunku powinny być tak zaprojektowane, żeby nie można było ih zwolnić lub uruhomić przypadkowo. 2.3.3.6 Stojaki do ustalania położenia i moowania pokładowego ładunku drewna powinny być wykonane ze stali i mieć odpowiednio wytrzymałą konstrukję uwzględniająą wymiary ładunku drewna i sposób zamoowania jego wiązadeł. Oblizenia wytrzymałośiowe stojaków należy przeprowadzić zgodnie z rozdziałem 7 w Code of Safe ratie for Ships Carrying Timber Dek Cargoes, 2011 (2011 TDC CODE) (Rezoluja IMO A.1048(27)). Sposoby połązenia stojaków z pokładem lub lukiem powinny spełniać wymagania Administraji. 10
3 ROZMIESZCZENIE I MOCOWANIE ONTENERÓW 3.1 Zakres zastosowania 3.1.1 Niniejszy rozdział ma zastosowanie tylko do kontenerów, któryh wymiary i masy odpowiadają wymaganiom norm ISO 668. rzewóz kontenerów innego rodzaju podlega odrębnemu rozpatrzeniu przez RS. 3.1.2 Wymagania niniejszego rozdziału dotyzą statków, które w symbolu klasy posiadają znaki dodatkowe CONTAINER SHI i ACC. 3.2 Określenia 3.2.1 Rzą d kontenerów układ kontenerów ustawionyh do siebie śianami boznymi w odpowiedniej odległośi jeden obok drugiego. 3.2.2 Szereg kontenerów układ kontenerów ustawionyh do siebie śianami zołowymi i drzwiowymi w odpowiedniej odległośi jeden za drugim. 3.2.3 Warstwa kontenerów kontenery rozmieszzone na jednym poziomie w rzędah i/lub szeregah. 3.2.4 Stos kontenerów układ kontenerów ustawionyh jeden na drugim (spiętrzonyh). 3.2.5 B l o k k o n t e n e r ó w warstwa lub warstwy kontenerów połązonyh ze sobą za pomoą osprzętu do ustalania położenia i moowania kontenerów. 3.3 Rozmieszzenie kontenerów na statkah 3.3.1 Wszystkie typy i rodzaje kontenerów powinny być tak rozmieszzone, aby ih wzdłużne płaszzyzny symetrii były równolegle do płaszzyzny symetrii statku. Inne rozmieszzenie podlega odrębnemu rozpatrzeniu przez RS. 3.3.2 ontenery powinny być rozmieszzone w taki sposób, aby nie blokowały przejść, nie utrudniały dostępu do pomieszzeń i urządzeń istotnyh dla statku (np. gaśnie, staje CO 2, hydranty, rury do sondowania, rozdzielnie itp.) oraz umożliwiały dostęp dla obsługi i kontroli osprzętu do moowania. 3.3.3 ontenery rozmieszzone pojedynzo lub w jednym szeregu mogą być piętrzone maksymalnie w dwóh warstwah. iętrzenie w większej ilośi warstw podlega odrębnemu rozpatrzeniu przez RS. 3.3.4 ontenery, któryh dolne naroża zazepowe leżąe przy jednej śianie boznej opierają się o przemieszzająą się na fali pokrywę ładowni, a przy drugiej śianie boznej opierają się na spejalnyh podporah lub, któryh jedna para dolnyh naroży zazepowyh opiera się na jednej przemieszzająej się na fali pokrywie, a druga na drugiej pokrywie, powinny być odpowiednio zabezpiezone przed działaniem sił powstałyh na skutek przemieszzania się pokrywy ładowni w zasie ruhu statku na fali. 3.3.5 Zalea się, aby kontenery na pokładzie były ustawione śianą drzwiową w stronę rufy statku. Jeżeli w miejse kontenera 40-stopowego ustawiono dwa kontenery 20-stopowe, to zalea się, aby były one zwróone śianami drzwiowymi do siebie. 3.3.6 Statki, które zostały zaprojektowane i wyposażone do przewozu kontenerów, powinny posiadać zatwierdzony lan bezpieznego dostępu do ładunku (Cargo Safe Aess lan (CSA)), obejmująy wszystkie rejony moowania kontenerów, w elu wykazania że personel ma bezpiezny dostęp do ładunku w zasie operaji moowania kontenerów (patrz Załąznik 3 do niniejszej ublikaji). 11
3.4 Moowanie kontenerów na statkah 3.4.1 Wskazówki ogólne 3.4.1.1 Do moowania kontenerów mogą być stosowane łązniki skrętne i mostkowe, odiągi, uhwyty spejalne, kliny, rozpory itp. elementy. Dopuszza się stosowanie stałyh lub demontowalnyh spejalnyh konstrukji (np. ramy kratowniowe, wolno stojąe prowadnie, ładownie nad pokładem. onstrukje takie oraz ih powiązania z kadłubem powinny odpowiadać wymaganiom zawartym w Częśi III Wyposażenie kadłubowe. 3.4.1.2 Dobór sposobu moowania powinien być taki, aby wartośi sił występująyh w ramah kontenerów i osprzęie moująym oraz siły działająe na urządzenia do ustalania położenia i moowania kontenerów nie przekrazały wartośi dopuszzalnyh określonyh w 3.7. 3.4.1.3 ontenery rozmieszzone na pokładzie i narażone na zalewanie wodą powinny być moowane do stałyh elementów statku za pomoą łązników skrętnyh lub odiągów o takiej wytrzymałośi, aby była dodatkowo uwzględniona siła wyporu kontenera powstała po zalaniu pokładu wodą do poziomu odpowiadająego połowie wysokośi kontenera. 3.4.1.4 ontenery rozmieszzone na długośi 0,25 L od pionu dziobowego powinny być tak zamoowane, aby były uwzględnione dodatkowe siły od uderzenia fali na śianę zołową i bozną, hyba że kontenery te są zabezpiezone przed działaniem fal spejalną osłoną (falohronem). 3.4.1.5 W przypadku kontenerowów, projekt miejs moowania kontenerów (platformy, pomosty i inne środki włąznie z ih ogrodzeniami) powinny spełniać postanowienia Załąznika 3 do niniejszej ublikaji. 3.4.2 Moowanie kontenerów na pokładzie 3.4.2.1 Moowanie jednej warstwy kontenerów 3.4.2.1.1 ontenery przewożone na pokładzie w jednej warstwie należy moować do gniazd pokładowyh za dolne naroża zazepowe łąznikami skrętnymi lub podobnymi pod warunkiem, że siły w ramah kontenerów nie przekrozą podanyh w 3.7. W przypadku braku możliwośi zamoowania wszystkih dolnyh naroży zazepowyh za pomoą łązników skrętnyh, sposób moowania podlega odrębnemu rozpatrzeniu przez RS. 3.4.2.1.2 ontenery przewożone w jednej warstwie i moowane bez użyia łązników skrętnyh należy umieśić na zopah pokładowyh i zamoować odiągami. 3.4.2.2 Moowanie więej niż jednej warstwy kontenerów 3.4.2.2.1 W przypadku kontenerów przewożonyh w więej niż jednej warstwie, pierwszą warstwę kontenerów należy moować do gniazd pokładowyh w sposób podany w 3.4.2.1. 3.4.2.2.2 Górne naroża zazepowe każdej z warstw kontenerów (z wyjątkiem ostatniej) i dolne naroża zazepowe warstwy następnej należy połązyć łąznikami skrętnymi. Zalea się, aby górne naroża zazepowe ostatniej warstwy były połązone łąznikami mostkowymi. 3.4.2.2.3 Jeżeli siły w kontenerah przewożonyh w więej niż jednej warstwie przekrazają wartość sił dopuszzalnyh, to opróz sposobów moowania podanyh w 3.4.2.2.1 i 3.4.2.2.2 kontenery w poszzególnyh stosah należy moować dodatkowo za pomoą odiągów. Lizba odiągów moująyh stos kontenerów zależy od warunków określonyh w 3.5.2. 3.4.2.2.4 W odniesieniu do kontenerów przewożonyh w dwóh warstwah dopuszza się moowanie bez użyia łązników skrętnyh. W takim przypadku między pierwszą a drugą warstwą należy zastosować przekładki, a zamiast urządzeń ryglująyh zastosować odiągi. 12
3.4.2.2.5 Jeżeli kontenery są rozmieszzone w szeregah, a odległość między środkami dolnyh otworów dolnyh naroży zazepowyh sąsiednih kontenerów wynosi 280 mm (np. w miejse kontenera 40- stopowego rozmieszzono dwa kontenery 20-stopowe) to sąsiednie kontenery w szeregu powinny być połązone ze sobą za pomoą przekładek i łązników mostkowyh. Jeżeli z oblizeń wyniknie, że w ramah sąsiednih kontenerów w szeregu zostaną przekrozone dopuszzalne siły, to opróz przekładek i łązników mostkowyh, należy zastosować dodatkowe odiągi zapobiegająe przemieszzeniu się bloku kontenerów w kierunku poprzeznym. 3.4.3 Moowanie kontenerów w ładowniah statku 3.4.3.1 Moowanie kontenerów w ładowniah bez prowadni 3.4.3.1.1 ontenery rozmieszzone w ładowniah w jednej, dwóh lub trzeh warstwah mogą być moowane za pomoą urządzeń ryglująyh i/lub odiągów, tak jak kontenery na pokładzie. 3.4.3.1.2 ontenery w więej niż trzeh warstwah lub kontenery, które nie są moowane za pomoą urządzeń ryglująyh i/lub odiągów (blok kontenerów) powinny być moowane za pomoą uhwytów spejalnyh, klinów, podpór itp. 3.4.3.1.3 Uhwyty spejalne, kliny, podpory itp. powinny być moowane/opierać się o dostateznie wytrzymałe, stałe elementy kadłuba statku (zrębnia, wręg ramowy itp.). 3.4.3.1.4 ontenery powinny być podparte/moowane za naroża zazepowe, a kierunek działania sił podpierająyh powinien być zbliżony do prostopadłego do płaszzyzny symetrii statku. 3.4.3.1.5 Lizba uhwytów spejalnyh, klinów, podpór itp. moująyh blok kontenerów oraz ih rozmieszzenie powinny być tak dobrane, aby siły występująe w ramah kontenerów nie przekrazały wartośi dopuszzalnyh określonyh w 3.7. 3.4.3.2 Moowanie kontenerów w ładowniah z prowadniami 3.4.3.2.1 ontenery rozmieszzone w ilośi sześiu i więej warstw powinny być umieszzone w prowadniah tworząyh komory kontenerowe. 3.4.3.2.2 onstrukja prowadni powinna odpowiadać wymaganiom podanym w Częśi III Wyposażenie kadłubowe. 3.5 Oblizenia zamoowań kontenerów 3.5.1 Oznazenia W niniejszym rozdziale przyjęto następująe oznazenia: a numer kontenera w stosie (od 1 do n); a l składowa wzdłużna przyspieszenia środka geometryznego kontenera, [m/s 2 ] (patrz 3.5.2.2); a t składowa poprzezna przyspieszenia środka geometryznego kontenera, [m/s 2 ] (patrz 3.5.2.2); a v składowa pionowa przyspieszenia środka geometryznego kontenera, [m/s 2 ] (patrz 3.5.2.2); b s odległość między punktami podparia kontenera, [mm]; g o przyspieszenie ziemskie, równe 9,81 m/s 2 ; h wysokość kontenera, [mm]; i, j, k,.., m, oznazenia rozpatrywanego poziomu równe lizbie kontenerów znajdująyh się poniżej; sztywność śiany kontenera na śinanie, [kn/mm]; 10,0 dla śiany zołowej i śian boznyh; 3,85 dla śiany drzwiowej; i, j, k, m, pozioma sztywność odiągu odpowiednio na poziomie i, j, k, m, [kn/m] l l zynna długość odiągu, [mm]; M maksymalna masa pojedynzego kontenera, jeżeli jest ona stała dla każdej warstwy w bloku lub stosie, [t]; 13
M a maksymalna masa pojedynzego kontenera, jeżeli jest ona różna dla każdej warstwy w bloku lub stosie, [t]; n lizba kontenerów w stosie; maksymalna pionowa siła śiskająa słupek kontenera najniższej warstwy, [kn]; h siła pozioma działająa na ramę kontenera jeżeli masy kontenerów w stosie są równe, [kn]; ha siła pozioma działająa na ramę kontenera, jeżeli masy kontenerów w poszzególnyh warstwah są różne, [kn]; li siła wzdłużna w odiągu (na poziomie i), [kn]; ri składowa pozioma reakji w urządzeniah moująyh i podpierająyh (na poziomie i), [mm]; sh składowa pionowa reakji w gniazdah pokładowyh, [kn]; w siła naporu wiatru działająa na każdy kontener z osobna rozmieszzony na pokładzie statku, [kn]; w oblizeniah należy przyjmować: w 18,5 dla kontenerów 20-stopowyh, [kn]; w 37,0 dla kontenerów 40-stopowyh, [kn]; w 8,0 dla śian zołowyh i drzwiowyh kontenerów 20- i 40-stopowyh, [kn]; S r siła pozioma działająa w górnej bele kontenera najniższej warstwy, [kn]; α współzynnik poziomego odkształenia ramy kontenera. W oblizeniah należy przyjmować: α 0,5 dla śiany zołowej i drzwiowej; α 0 dla śiany boznej; β kąt odhylenia odiągu od pionu, [stopnie]; δ i odległość między kontenerem a sztywnym podpariem (na poziomie i), [mm]; δ io swobodne przemieszzenie się stosu kontenerów (na poziomie i), [mm]; ϕ kąt przehyłu poprzeznego statku, [rad]. 3.5.2 Określanie sił w układzie moowania kontenerów 3.5.2.1 W układzie moowania kontenerów występują siły pohodząe od działania przyspieszenia ziemskiego i przyspieszeń wywołanyh ruhem statku na fali, siły zależne od wielkośi sprężystego odkształenia ram kontenerowyh i osprzętu moująego kontenery oraz siły naporu wiatru. Rozkład sił przedstawiono na rys. 3.5.2.1. 14 Rys. 3.5.2.1 Rozkład sił w stosie kontenerów oraz w zamoowaniah
3.5.2.2 rzyspieszenia wywołane ruhem statku na fali wymienione w 3.5.2.1 należy określać zgodnie z wymaganiami Częśi II adłub. 3.5.2.3 Do określania sił i oblizeń przyjęto następująe założenia:.1 sztywność na zginanie śian kontenerowyh jest wielokrotnie większa niż ih sztywność na śinanie. Śiany kontenerów rozważane są jako płyty śinane,.2 wewnętrzne luzy w urządzeniah łąząyh warstwy kontenerów są pomijane,.3 kontener i odiągi są wykonane z materiału liniowo-sprężystego,.4 pomija się naprężenia wstępne w odiągah,.5 środki mas kontenerów pokrywają się z ih środkami geometryznymi, a wypadkowe siły od przyśpieszeń są przyłożone w tyh środkah. 3.5.2.4 Siła pozioma h (rys. 3.5.2.4) lub ha działająa na ramę kontenera jest wywołana działaniem na kontenery przyspieszeń związanyh z ruhem statku na fali oraz działaniem siły naporu wiatru na kontenery rozmieszzone po stronie nawietrznej. Siłę poziomą należy oblizać wg wzoru: h 0,5 (M a h + w ), [kn] jeżeli masy kontenerów w stosie są takie same (3.5.2.4-1) ha 0,5 (M a a h + w ), [kn] jeżeli masy kontenerów w stosie są różne (3.5.2.4-2) a h poziome składowe, a t lub a l przyspieszenia geometryznego kontenera. Rys. 3.5.2.4 Odkształenie stosu kontenerowego na skutek działania przyspieszeń i naporu wiatru 3.5.2.5 Siły poziome działająe w kierunku poprzeznym ht lub w kierunku wzdłużnym hl należy oblizać podstawiają we wzorah 3.5.2.4-1 i 3.5.2.4-2 odpowiednie składowe przyspieszenia na kierunek poprzezny lub wzdłużny a t lub a l. 3.5.2.6 ozioma składowa reakji r w urządzeniah moująyh i podpierająyh stos lub blok kontenerowy pohodzi od działania sił h lub ha na ramy kontenerów. Zasady oblizania siły r podano w podrozdziale 3.5.3. 3.5.2.7 Siła pozioma S r (może działać wzdłuż poprzeznej S rt lub wzdłużnej S rl belki górnej kontenera) działająa w górnej bele kontenera najniższej warstwy wywołana jest działaniem sił poziomyh h lub ha na ramy kontenerów umieszzonyh powyżej najniższej warstwy oraz zęśi siły (α h lub α ha ) najniższej warstwy i oddziaływaniem poziomyh sił reakji r w urządzeniah moująyh i podpierająyh. 15
Siłę poziomą S r należy określać wg wzorów: S r (n 1 + α) h Σ r, [kn] jeżeli h onst. (3.5.2.7-1) S + α, [kn] jeżeli ha różnią się od siebie (3.5.2.7-2) r n a2 ha h1 r h1 siła pozioma działająa na ramę najniższego kontenera w stosie, [kn]. 3.5.2.8 Oblizona wg wzorów 3.5.2.7-1 lub 3.5.2.7-2 siła pozioma S r nie może przekrozyć dopuszzalnyh wartośi podanyh w 3.7. 3.5.2.9 Maksymalne siły pionowe reakji s i st w gniazdah pokładowyh pohodzą od działania przyspieszenia ziemskiego i przyspieszenia od ruhu statku na fali na kontenery w stosie lub bloku. Maksymalne pionowe siły reakji s i st działająe na gniazdo należy określać wg wzorów: po stronie śiskania (jako większą wartość oblizoną wg wzorów): po stronie roziągania: s 0,25 n Mg o + sh + Σ sl, [kn], lub (3.5.2.9-1) s 0,25 n M (g o + a v ), [kn] (3.5.2.9-2) st 0,25 n Mg o os ϕ sh + Σ sl, [kn] (3.5.2.9-3) sl składowa pionowa siły w odiągu; sh patrz wzór 3.5.4-1. Jeżeli występuje wartość ujemna siły st, to należy zastosować łązniki skrętne. Wpływ siły sl ma znazenie po stronie śiskania przy krzyżowym moowaniu odiągów. rzy boznym moowaniu odiągów siły sl mają znazenie po stronie roziągania. W przypadku zmiennyh mas kontenerów w stosie wyrażenie nm należy zastąpić przez sumę n Σ M a1 a. 3.5.2.10 Maksymalna pionowa siła śiskająa słupki narożne najniższego kontenera w stosie pohodzi od działania przyspieszenia ziemskiego i przyspieszenia od ruhu statku na fali na kontenery ustawione powyżej pierwszej warstwy w stosie. Maksymalną pionową siłę śiskająą słupek narożny należy przyjmować jako większą wartość oblizoną wg wzorów: n Σ M a2 a 0,25 (n 1) M (g o + a v ), [kn], lub (3.5.2.10-1) 0,25 (n 1) Mg o + h + Σ sl, [kn] (3.5.2.10-2) W przypadku różnyh mas kontenerów w stosie wyrażenie (n 1) M we wzorah należy zastąpić przez natomiast h należy określać zgodnie ze wzorem 3.5.5-1. 3.5.2.11 Składową pionową siły sl w odiągu należy określać jednym ze wzorów: sl l os β, [kn], lub (3.5.2.11-1) h l i S l patrz rys. 3.5.2.4. sl h l, [kn] (3.5.2.11-2) r S l 3.5.2.12 Siła w odiągu l wywołana jest działaniem sił h na ramy kontenerów w stosie lub bloku i zależy od poziomej sztywnośi odiągu oraz przemieszzenia stosu δ. ozioma sztywność odiągu jest to stosunek siły poziomej wywołująej przemieszzenie δ kontenera do wielkośi tego przemieszzenia. 16
Sztywność odiągu przedstawionego na rysunku 3.5.2.4 należy określić wg wzoru: E A sin 2 β l l, [kn/mm], (3.5.2.12) l l E l moduł spężystośi odiągu, [kn/mm 2 ]; E l 75 dla odiągów linowyh, E l 100 dla odiągów łańuhowyh, E l 0,04 (l 1000) dla odiągów prętowyh, A l pole poprzeznego przekroju odiągu, [mm 2 ]; wartość A l należy przyjmować równą oblizonej: ze średniy nominalnej dla odiągów linowyh, ze średniy pręta ogniwa dla odiągów łańuhowyh, ze średniy pręta dla odiągów prętowyh. 3.5.2.13 Siłę w odiągu należy określać wg wzoru: l l patrz rys. 3.5.2.4. l El Al δ sin β, [kn], (3.5.2.13) l 3.5.3 Określanie sił reakji przy elastyznym i sztywnym moowaniu kontenerów 3.5.3.1 Elastyzne moowanie stosu kontenerów l 3.5.3.1.1 rzedstawiony na rys. 3.5.3.1 stos kontenerów moowany jest odiągami na poziomah i, j, k, m. ontenery w stosie są obiążone:.1 Jednakowymi siłami poziomymi h, przyłożonymi w połowie wysokośi kontenerów;.2 Różniąymi się od siebie siłami poziomymi ha ( h1, h2, h3,..., hn ) przyłożonymi w połowie wysokośi kontenerów. 3.5.3.1.2 Swobodne poziome przemieszzenia δ io, δ jo, δ ko, δ mo stosu kontenerów odpowiednio na poziomah i, j, k, m pod działaniem sił h należy określać wg wzoru: δ io i h n a + iα a Σ ( ) 1 (3.5.3.1.2-1) dla poziomu i oraz analogiznie dla poziomów j, k i m, sztywność śiany kontenera, [kn/mm]. Swobodne poziome przemieszzenia δ ιο, δ jo, δ ko, δ mo stosu kontenerowego na poziomah i, j, k, m pod wpływem działania zmiennyh sił ha należy określać wg wzoru: δ io 1 i i n ( α Σ + Σ Σ ) dla poziomu i oraz analogiznie dla poziomów j, k, m (3.5.3.1.2-2) a ha a b a hb 1 1 + 1 17
Rys. 3.5.3.1 Elastyzne moowanie stosu kontenerów i reakje w stosie 3.5.3.1.3 oziome przemieszzenia od działania sił i, j, k, m, poszzególnyh poziomów należy określać wg wzorów: i i dla poziomu i δ ii, [mm] (3.5.3.1.3-1) j j dla poziomu j δ jj, [mm] (3.5.3.1.3-2) k k dla poziomu k δ kk, [mm] (3.5.3.1.3-3) m m dla poziomu m δ mm, [mm] (3.5.3.1.3-4) rzemieszzenie na poziomah poniżej działania siły jest proporjonalne do odpowiedniego poziomu, np. przemieszzanie poziomu i odpowiadająe działaniu siły na poziomie k wyraża się zależnośią: i δ δ, [mm] (3.5.3.1.3-5) ik kk k 18
rzemieszzenie poziomu j odpowiadająe działaniu siły na poziomie m wyraża się zależnośią: δ jm j δmm, [mm] (3.5.3.1.3-6) m 3.5.3.1.4 ozioma składowa siły reakji w odiągu wyrażona jest w funkji przemieszzeń powstająyh na poziomie działania tej siły. Siły reakji na poziomah i, j, k, m wyrażone w funkji przemieszzeń na tyh poziomah należy określać wg wzorów: ri i [δ io (δ im + δ ik + δ ij + δ ii )], [kn] (3.5.3.1.4-1) rj j [δ jo (δ jm + δ jk + δ jj + δ ii )] [kn] (3.5.3.1.4-2) rk k [δ ko (δ km + δ kk + δ jj + δ ii )], [kn] (3.5.3.1.4-3) rm m [δ mo (δ mm + δ kk + δ jj + δ ji )], [kn]. (3.5.3.1.4-4) 3.5.3.1.5 oziome siły i, j, k, m podane w 3.5.3.1.3 są równe siłom reakji określonym w 3.5.3.1.4. o podstawieniu do równań 3.5.3.1.4 zależnośi wymienionyh w 3.5.3.1.3 powstaje układ równań do oblizania sił reakji w odiągah: ( + m) + k + j + i δ (3.5.3.1.5-1) rm rk rj ri mo k j m rm rm + ( + k) + j + i δ (3.5.3.1.5-2) rk rj ri ko k + j + ( + j) + i δ (3.5.3.1.5-3) rk rj ri jo j i + i + i + ( + i) δ (3.5.3.1.5-4) rm rk rj ri io owyższy układ równań można zapisać w postać maierzy: ( + m) k j i m k ( + k) j i k j j ( + j) i i i i j i ( + i) i rm rk rj ri δ mo δko δjo δio W zależnośi od lizby odiągów maierz może być rozszerzona lub zmniejszona. Np. dla układu moowania dwoma odiągami maierz przyjmuje postać: ( + j) j i i ( + i) i rj ri δjo δio 19
3.5.3.2 Sztywne moowanie stosu kontenerów 3.5.3.2.1 rzedstawiony na rysunku 3.5.3.2 stos kontenerów ma sztywne podparia na poziomah i, j, k, m. ontenery obiążone są jednakowymi siłami poziomymi h, działająymi na każdą z ram lub różniąymi się siłami ha. Odległośi między kontenerami a sztywnymi podporami na wszystkih poziomah powinny umożliwiać swobodne przemieszzanie się kontenerów stosu odpowiednio o δ i, δ j, δ k, δ m. Rys. 3.5.3.2 Sztywne moowanie stosu kontenerów i reakje w stosie 3.5.3.2.2 Równania sił reakji wyrażone w funkji przemieszzeń na poziomah i, j, k, m podane w 3.5.3.1.4 po uwzględnieniu odległośi między kontenerami i podporami przyjmują postać: ri i [δ io δ i (δ im + δ ik + δ ij + δ ii )], [kn] (3.5.3.2.2-1) rj j [δ jo δ j (δ jm + δ jk + δ jj + δ ii )], [kn] (3.5.3.2.2-2) rk l [δ ko δ k (δ km + δ kk + δ jj + δ ii )], [kn] (3.5.3.2.2-3) rm m [δ mo δ m (δ mm + δ kk + δ jj + δ ii )], [kn] (3.5.3.2.2-4) 20
o podstawieniu do powyższyh równań zależnośi podanyh w 3.5.3.1.3 oraz przyjęiu, że sztywnośi podpór i, j, k, m dążą do nieskońzonośi otrzymuje się: owstaje układ równań liniowyh sił reakji w podporah: ( + i) i, (3.5.3.2.2-5) i ( + j) j, (3.5.3.2.2-6) j ( + k) k, (3.5.3.2.2-7) k ( + m) m, (3.5.3.2.2-8) m m rm + k rk + j rj + i ri (δ mo δ m ) (3.5.3.2.2-9) k rm + k rk + j rj + i ri (δ ko δ k ) (3.5.3.2.2-10) j rm + j rk + j rj + i ri (δ jo δ j ) (3.5.3.2.2-11) i rm + i rk + i rj + i ri (δ io δ i ) (3.5.3.2.2-12) owyższy układ zapisany jako maierz przyjmuje postać: m k j i rm ( δ δ ) k k j i rk δko j j j i rj ( δjo δj) i i i i ri δio mo m W zależnośi od lizby podpór maierz może być rozszerzona lub zmniejszona. 3.5.3.3 Sztywne i elastyzne (mieszane) moowanie stosu kontenerów 3.5.3.3.1 rzedstawiony na rysunku 3.5.3.3 stos kontenerów ma elastyzne moowanie na poziomah i, k oraz sztywne podparia na poziomah j, m. ontenery obiążone są jednakowymi siłami h działająymi na każdą z ram lub różniąymi się siłami ha. Sztywność odiągów na poziomah i, k wynosi odpowiednio i i k, odległość między kontenerami a podporami na poziomah j, m wynosi odpowiednio δ j i δ m. 21
Rys. 3.5.3.3 Sztywne i elastyzne moowanie stosu kontenerów i reakje w stosie 3.5.3.3.2 Biorą pod uwagę elastyzne moowanie stosu kontenerów podane w 3.5.3.1 oraz sztywne moowanie tego stosu podane w 3.5.3.2, układ równań liniowyh poziomyh sił reakji zapisany w formie maierzy przyjmuje postać: m k j i rm ( δ δ ) mo m k ( + k) j i k j j j i rk rj δko ( δ δ ) jo j i i i ( + i) i ri δio 22
3.5.4 Określenie pionowyh sił reakji w gniazdah pokładowyh W odniesieniu do stosu kontenerów przedstawionego na rysunku 3.5.3.3 siłę sh należy oblizać wg wzoru: h [ f ( ) ( i + j + k + m )], [kn] (3.5.4-1) sh ha ri rj rk rm b f( ha ) jest równe: s f( ha ) 0,5 h n 2 jeżeli masy kontenerów w stosie są takie same (3.5.4-2) n f( ha ) ( a 05, ) jeżeli masy kontenerów w stosie są różne (3.5.4-3) a 1 ha 3.5.5 Określanie składowyh maksymalnej siły śiskająej słupek kontenera najniższego w stosie rzedstawioną na rysunku 3.5.5 siłę śiskająą słupek najniższego kontenera w stosie h, pohodząą od sił h, działająyh na kontenery w stosie, należy określać wg wzoru: h1 siła pozioma działająe na ramę najniższego kontenera, [kn]. 3.5.6 Wzory i przykłady oblizeń h h h1, [kn] (3.5.5-1) sh 2b 3.5.6.1 Wzory do oblizania poziomyh i pionowyh sił podpierająyh dla typowyh przypadków moowania stosów kontenerowyh podane są w Załązniku 1. 3.5.6.2 rzykłady oblizeń podane są w Załązniku 2. s Rys. 3.5.5 Stos kontenerów z przedstawionymi siłami reakji 23
3.6 Moowanie bloku kontenerów 3.6.1 Stosy kontenerów połązone poprzeznie przekładkami i łąznikami mostkowymi tworzą blok kontenerowy. Bloki kontenerowe mogą być moowane odiągami lub mogą być podparte. Luz występująy w osprzęie łąząym stosy jest zwykle pomijany. Blok kontenerowy należy oblizać na podstawie analiz pojedynzyh stosów z tym samym przemieszzeniem. Otrzymana pozioma siła reakji stanowi w zasadzie sumę wszystkih sił reakji pohodząyh od poszzególnyh stosów. 3.6.2 W bloku kontenerowym, w którym występuje luz δ b w każdym poziomym połązeniu stosów, poziomą siłę reakji sztywnego moowania kontenerów należy określać dla każdego stosu zgodnie z 3.5.3.2. W odniesieniu do każdego stosu kontenerowego luzy δ i, δ j, δ k, δ m zwiększa się o luz δ b, występująy w połązeniu stosów. Siły reakji sztywnego moowania na każdym poziomie stanowią sumę sił reakji w poszzególnyh stosah. 3.6.3 Jeżeli blok kontenerów ma sztywne moowania z obu stron, które praują na śiskanie i roziąganie oraz luz miedzy poszzególnymi połązeniami nie występuje, to przypadająe obiążenie można rozdzielić po 50% na każde moowanie. Rys. 3.6 Blok kontenerów 3.7 Dopuszzalne wartośi sił występująyh w elementah kontenerów, odiągah i innyh urządzeniah moująyh 3.7.1 Siły działająe w kontenerze i na kontener 3.7.1.1 Dopuszzalne wartośi sił działająyh w kontenerze oraz w układzie moowania zawarte są w tabeli 3.7.1.1. 3.7.1.2 W przypadku moowania kontenerów mająyh większą od powszehnie stosowanej maksymalną masę brutto, większą wytrzymałość przy piętrzeniu oraz sztywność, siły działająe na kontenery w układzie moowania mogą być większe niż określono w 3.7.1.1. W takim przypadku zwiększenie dopuszzalnyh wartośi sił musi być każdorazowo uzgodnione z RS. 24
Tabela 3.7.1.1 Dopuszzalne wartośi sił działająyh w kontenerze oraz w układzie moowania Rodzaj występująyh sił Wartośi sił, [kn], dla kontenerów 20-stopowyh 40-stopowyh Siły działająe w górnyh belkah kontenera: śian zołowej i drzwiowej S r 150 150 śian boznyh S r 75 75 ionowa siła reakji w gnieździe pokładowym s 715 950 ionowa siła śiskająa słupek 635 845 ionowa siła roziągająa słupek 100 150 Obiążenie naroża kontenera siłami od odiągów: siła pozioma r 150 150 siła pionowa sl 300 300 ionowa siła roziągająa w dolnym narożu kontenera od urządzeń ryglująyh 200 250 oziome siły podpierająe naroża (prostopadłe od śian boznyh kontenera): naroże dolne roziąganie 200 250 naroże dolne śiskanie 300 350 naroże górne roziąganie 200 250 naroże górne śiskanie 200 250 3.8 Zabezpiezenie stosu kontenerów przed oderwaniem od podłoża 3.8.1 Uwagi wstępne Stosy kontenerów nie mająe urządzeń ryglująyh je do pokładu mogą przehylać się, tj. niektóre naroża mogą odrywać się od podłoża. oziome podparia i odiągi będą poddane działaniu dodatkowyh sił. Siły te należy uwzględnić przy doborze zamoowań. Shematy oblizeń przedstawione są w 3.8.2, 3.8.3 i 3.8.4. 3.8.2 Stos kontenerowy z pojedynzym sztywnym lub elastyznym moowaniem Rys. 3.8.2.1 rzehylająy się pojedynzy stos kontenerów 25
3.8.2.1 Rozpatrywany stos zamoowany jest jak na rysunku. oziomą siłę podparia określa się wg wzoru: ri f ( ha ) h 05, f ( Ma ) gobs S, [kn] (3.8.2.1) f ( ) 05, n ha h 2 jeżeli h onst., f ( ) ( a 05, ) jeżeli ha różnią się od siebie, ha n a1 ha f ( M ) 05, nm jeżeli M onst., a f ( M ) 05, M a n a 1 a jeżeli M a, różnią się od siebie, S ih przy sztywnym moowaniu lub przy krzyżowym moowaniu odiągami, b s S ih + przy zewnętrznym moowaniu odiągów. tg β 3.8.2.2 Maksymalną pionową siłę podparia określa się wg wzoru: sl składowa pionowa siły w odiągu, [kn] f ( M ) g +, [kn] (3.8.2.2) s a o sl 3.8.3 Stos kontenerów z kilkoma poziomymi podpariami i najwyższym podpariem sztywnym 3.8.3.1 Rozpatrywany stos kontenerów przedstawiono na rysunku 3.5.3.3. Najwyższe podparie jest sztywne, pozostałe są elastyzne i sztywne. 3.8.3.2 oziome siły podparia ri, rj, rk, rm oraz pionowa siła podparia sh są oblizane zgodnie z 3.5.3.3 i 3.5.4. 3.8.3.3 W przypadku przehylania się stosu kontenerowego poziomą siłę najwyższego podparia należy zwiększyć o wartość oblizoną wg wzoru: f ( M a ) zgodnie z 3.8.2.1 b ' s + [ 0, 5 f ( M ) g ], [kn] (3.8.3.3) rm rm sh a o mh 3.8.3.4 Maksymalną pionową siłę podparia określa się wg wzoru: f ( M ) g +, [kn] (3.8.3.4) s a o sl sl suma składowyh pionowyh sił w odiągah. 3.8.3.5 Wzór podany w 3.8.3.3 jest ważny dla każdej lizby podparć stosu kontenerów większej od 1. W każdym przypadku indeks może być zastąpiony przez odpowiedni indeks najwyższego sztywnego podparia. 3.8.4 Stos kontenerów z kilkoma elastyznymi moowaniami 3.8.4.1 oniższe oblizenia ważne są dla układów z zterema elastyznymi moowaniami przedstawionymi na rysunku 3.5.3.1. 3.8.4.2 oziome siły podparia ri, rj, rk, rm oraz pionowa siła podparia sh są oblizane zgodnie z 3.5.3.1. 26
3.8.4.3 W przypadku przehylania się stosu poziome siły podparia należy zwiększyć o wartośi oblizone wg wzorów: f ( M a ) zgodnie z 3.8.2.1 ri ri + Δ r, [kn] (3.8.4.3-1) rj rj + Δ r, [kn] (3.8.4.3-2) rk rk + Δ r, [kn] (3.8.4.3-3) rm rm + Δ r, [kn] (3.8.4.3-4) 1 1 1 1 b s Δ [ 05, f ( M ) g ]( + + + ), [kn] (3.8.4.3-5) r sh a o m k j i h 3.8.4.4 Maksymalną pionową siłę podparia należy określać wg wzoru: f ( M ) g +, [kn] (3.8.4.4) s a o sl sl suma składowyh pionowyh sił w odiągu, [kn] 27
WZORY DO OBLICZANIA OZIOMYCH I IONOWYCH SIŁ ODIERAJĄCYCH DLA TYOWYCH RZYADÓW MOCOWANIA STOSÓW ONTENERÓW Lp. Sposób moowania stosów ozioma siła podpierająa r, [kn] ionowa siła podpierająa sh, [kn] 1 2 3 4 1 ojedynze podparie sztywne, δ i <δ io ( δ δ ) [ f ( ) i ] h io i ha ri 2 odwójne podparie sztywne (dwa podp.) 3 otrójne podparie sztywne (trzy podp.) 4 ojedynze podparie elastyzne 5 Dolne podparie elastyzne i górne podparie sztywne ri ri ri rj rk ri ri i [( i δ δ ) j( δ δ ) jo j jo i ; 2 i ij [( i δ δ ) j( δ δ ) jo j io i 2 i ji rj [( δ δ ) ( δ δ )] jo j io j j i jo j io i [ ( δ δ ) ( δ δ ) ) ( δ δ ) ( δ δ ) ko k jo j ] j i k j [( δ δ ) ( δ δ )] ko k jo j k j δ io jak w lp. 1 i + i [( i δ δ ) jδ ] jo j io 2 i ( + i) j i ; rj [( + i)( δ δ ) iδ ] jo j io i 2 ( + i) j i i sh ha b s h 2 ZAŁĄCZNI 1 f ( ) 05, n lub f ( ) ( a 05, ) sh sh ha [ f ( ) ( i + j )] h ha ri rj b s n a1 [ f ( ) ( i + j + k ] h ha ri rj rk b jak w lp. 2 s ha 28
1 2 3 4 6 Dwa podparia elastyzne [ iδ ( + j) δ ] jo io jak w lp. 2 [( + i) δ iδ ] jo io j i ; ri rj 2 2 i ( + i)( + j) ( + i)( + j) i i j i j 7 Górne podparie sztywne i dwa podparia elastyzne 8 Trzy podparia elastyzne ri rj rk i 2 ko k io j jo 2 2 ( k j ) + ( 2 j k ) i j i j ( δ δ )( j j) i+ δ ( k j ) + iδ ( j k) 2 2 ko k j io jo i 2 2 ( k j ) + ( 2 j k ) i j i j ( δ δ )( i j ) + i ( j k) + δ ( k i ) 2 2 ko k i j io j jo i 2 2 ( k j ) + ( 2 j k ) i j i j ( δ δ )( i ) + iδ ( j ) + δ ( i j) + i, i j + j j i δ ( j ) + i δ ( j ) + δ ( j ) ko j jo k io j k ri 2 j + i 2 ( 2 j ) i rj rk i j k i j k 2 2 ko i jo i k io k 2 j i+ i 2 ( 2 j ) i j k j k δ ( i + j ) + δ ( i ) + iδ ( j+ ) 2 2 ko i j jo i io j 2 j + i 2 ( 2 j ) i j k i j k δ ( i ) + ( i j) + iδ ( j ) + i, i j + j, j k + k k 2 jak w lp. 3 jak w lp. 3 29
RZYŁADY OBLICZENIOWE TYOWYCH STOSÓW ONTENERÓW RZYŁAD 1 ZAŁĄCZNI 2 Rys. 1 rzedstawiony na powyższym rysunku 2-warstwowy stos kontenerów jest zamoowany za pomoą łązników skrętnyh (twistlok ów). omiędzy pierwszą i drugą warstwą zastosowano również łązniki skrętne. Dane: masa kontenerów M 1 M 2 24 t; wypadkowe przyspieszenie poprzezne a t 6,5 m/s 2 ; wypadkowe przyspieszenie pionowe a v 7,5 m/s 2 ; wypadkowe przyspieszenie wzdłużne a l 2,8 m/s 2 ; kąt przehyłu poprzeznego statku ϕ 27 ; siła naporu wiatru w 18,5 kn. W oblizeniah przyjęto, że wartośi przyspieszeń a v i a l działająyh na poszzególne kontenery w stosie nie różnią się od siebie. Siła pozioma poprzezna działająa na ramę kontenera wynosi: 05,( Ma + ) 0524,( 65, + 185,) 8725, kn h t w Siła pozioma S r poprzezna działająa w górnej bele kontenera najniższej warstwy wynosi: S ( n 1+ α ) ( 2 1+ 0, 5) 87, 25 130, 88 kn r h ionowa siła reakji w gniazdah pokładowyh sh : h 2 05, n 1150587254,,, 20068, kn sh h 2258 Siła śiskająa słupek najniższego kontenera w stosie h : h h1 l 87, 25 2591 200, 68 150, 62 kn h sh 2b 2 2258 Maksymalne pionowe siły reakji s i st działająe na gniazdo: 0, 25 n M g + 0, 25 2 24 9, 81+ 200, 68 318, 4 kn s o sh 0, 25 n M( g + a ) 0, 25 2 24 ( 9, 81+ 7, 5) 207, 72 kn s o v 025, n M g os ϕ 958, kn st o sh 30
Maksymalna pionowa siła śiskająa słupek narożny : 025, ( n 1) M( g + a ) 0252, ( 124 ) ( 981, + 75, ) 1038, kn o v 0, 25( n 1) Mg + 0, 25( 2 1) 24 9, 81+ 150, 62 209, 5 kn o h Oblizenie siły poziomej wzdłużnej S r działająej w górnej bele kontenera najniższej warstwy: 05, ( Ma + ) 0524, ( 28, + 8) 376, kn, h l w S ( n 1+ α ) ( 2 1+ 05, ) 37, 6 564, kn r Zestawienie wyników h Siła Wartość [kn] Wartość dopuszzalna [kn] S r poprz. 130,88 150 S r wzdłuż. 56,40 75 s 318,40 715 st 95,80 209,50 635 Z oblizeń wynika, że żadna z wylizonyh sił nie przekraza wartośi dopuszzalnej. Z oblizeń st wynika, że naroże będzie odrywane od podłoża. Dlatego zastosowany łąznik skrętny powinien mieć MOZ min 95,8 kn. RZYŁAD 2 Rys. 2 rzedstawiony na powyższym rysunku 3-warstwowy stos kontenerów jest zamoowany pojedynzymi odiągami krzyżowymi za dolne naroża drugiego kontenera w stosie. Dane: masa kontenerów M M M 30t, 1 2 3 wypadkowe przyspieszenie poprzezne a t 6,67 m/s 2 ; wypadkowe przyspieszenie pionowe a v 7,6 m/s 2 ; kąt przehyłu poprzeznego statku ϕ 27 ; odiąg linowy o 22 mm; E l 75 kn/mm 2 ; siła naporu wiatru w 0; dopuszzalna siła w odiągu Z 153 kn. 31
Siła pozioma poprzezna działająa na połowę kontenera wynosi: 05,( M a + ) 05, 30 667, 100 kn ht t w ozioma sztywność odiągu wynosi: 2 22 2 2 75π 2258 El Al Sl 4 i 3,58 kn/mm 2 2 3 2 2 3 ( h + S ) (2591 + 2258 ) l Oblizenia dla śiany zołowej kontenera Dane: 10 kn/mm Swobodne przemieszzenie na poziomie i wynosi: i ht 100 δ ( ( n a) + iα) 2, 5 25 mm io a 1 10 Siła pozioma reakji w odiągu wynosi δ io 10 25 66 kn (< 150 kn) ri 10 ( + i) ( + ) 358 1, i Siła składowa pionowa reakji w gnieździe wynosi: [ f ( ) i ] h 2 ha ri ( 0, 5 100 3 66) 2591 441 kn sh b 2258 s Siła wzdłużna w odiągu na poziomie i po uproszzeniu wzoru wynosi: 2 2 2591 + 2258 li 66 100, 5 kn (< 153 kn) 2258 Składowa pionowa siły w odiągu wynosi: h 66 2591 76 kn sl ri S 2258 l Maksymalna pionowa siła reakji w gniazdah wynosi: w prawym gnieździe (po stronie śiskania): 0, 25nM( g + a ) 0, 25 3 30( 9, 81+ 7, 6) 391, 7 kn, s o v l 0, 25nMg + + 0, 25 3 30 9, 81+ 441+ 76 737, 5 kn (<950 kn) s o sh sl w lewym gnieździe (po stronie roziągania): st 0,25nMgo osϕ sh 0,25 3 30 9,81 os 27 441 244 kn Z oblizenia st wynika, że naroże będzie odrywane od podłoża, dlatego należy zastosować łąznik skrętny lub inny uniemożliwiająy odrywanie się naroża od podłoża o MOZ min 244 kn. Maksymalna pionowa siła śiskająe słupek narożny najniższej warstwy wynosi: 100 2591 025, ( n 1) Mg + + 0253, ( 1) 30 981, + 441 531 kn (< 845 kn) o h sl 2 2258 ozioma siła poprzezna działająa w górnej bele kontenera najniższej warstwy wynosi: S ( n 1+ α ) ( 3 1+ 0, 5) 100 66 184 kn (> 150 kn) r h r Wartość siły poprzeznej przekraza dopuszzalną wartość siły, jaką może przenosić rama zołowa lub drzwiowa kontenera. W związku z tym należy zastosować odiąg o większej sztywnośi lub ogranizyć masy kontenerów. Zastosowano odiąg linowy o 30 mm i E l 75 kn/mm, Z 187 kn. 32