PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 2 W KRZEWICY

1 PROGRAM PROFILAKTYCZNY PUBLICZNEGO GIMNAZJUM NR 2 W KRZEWICY Krzewica, sierpień 2011 r.

I. WSTĘP 2 Działalnść edukacyjna szkły jest kreślna przez szklny zestaw prgramów nauczania, prgram wychwawczy szkły i prgram prfilaktyki dstswany d ptrzeb rzwjwych uczniów raz ptrzeb śrdwiska. Zadaniem prfilaktyki jest chrnienie młdzieży przed zagrżeniami pprzez działania wychwawcz prfilaktyczne, a także reagwanie w sytuacjach rzpznania pierwszych prób pdejmwania ryzykwnych zachwań. Prgram prfilaktyki bejmuje prfilaktykę I - rzędwą (skrdynwaną z działaniami wychwawczymi). Obiektem działań jest całe śrdwisk szklne. Prgram jest pracwany na pdstawie diagnzy bszarów prblemwych szkły i dtyczy części aspektów szklneg prgramu wychwawczeg, między innymi: twrzenia przyjazneg klimatu, wypracwania spójnej plityki szkły wbec zachwań ryzykwnych, działań przdrwtnych, współpracy z rdzicami i śrdwiskiem lkalnym. II. CHARAKTERYSTYKA OKRESU ROZWOJOWEGO 1. Spśród wszystkich faz rzwjwych kres djrzewania stanwi szczególną fazę w życiu człwieka. Z perspektywy spłecznej dknują się w nim zmiany w brazie siebie, frmują się nwe wzrce relacji interpersnalnych, wzrasta liczba i jakść nwych dświadczeń sbistych i spłecznych. Rzwijane są w tym czasie umiejętnści pzwalające na kształtwanie pczucia własnej kmpetencji. Młdy człwiek siąga nwy status spłeczny, zwiększają się jeg mżliwści siągania celów, trzymywania wzmcnień i kształtwania nwych zachwań. 2. Wiek 13 16 lat kreśla się jak kres ryzyka ze względu na pdejmwanie przez młdzież zachwań prblemwych. Szkła, ze względu na spędzanie znacznej części aktywneg życia młdzieży, jest głównym terenem działań prfilaktycznych I fazy. Tu sptykają się najważniejsze dla młdeg człwieka sby drsłe, rdzice i nauczyciele. III. PODSTAWY PRAWNE 1. Knstytucja Rzeczpsplitej Plskiej z dn. 2 kwietnia 1997 r. art. 72 (Dz. U. z 16 lipca 1997 r. Nr 78, pz. 483). 2. Knwencja Prawach Dziecka przyjęta przez Zgrmadzenie Ogólne ONZ dnia 20 listpada 1989 r., ratyfikwana przez Plskę 7 lipca 1991 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, pz. 526) art. 3, art. 19, art.33.

3 3. Rzprządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 rku w sprawie pdstawy prgramwej wychwania przedszklneg raz kształcenia gólneg w pszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4, pz. 17). 4. Rzprządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2002 rku zmieniające rzprządzenie w sprawie ramwych statutów publiczneg przedszkla raz publicznych szkół (Dz. U. z 2002 r. Nr 10, pz. 96). 5. Eurpejska knwencja wyknaniu praw dzieci sprządzna w Strasburgu 25 stycznia 1996 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 1107, pz. 1128) art. 1 pkt 2. 6. Rzprządzenie MENiS z dnia 19 lipca 2002 r. zmieniające rzprządzenie w sprawie spsbu nauczania szklneg raz zakresu treści dtyczących wiedzy życiu seksualnym człwieka, zasadach świadmeg i dpwiedzialneg rdzicielstwa, wartści rdziny, życia a fazie prenatalnej raz metdach i śrdkach świadmej prkreacji zawartych w pdstawie prgramwej kształcenia gólneg (Dz. U. z 2002 r. Nr 121, pz. 1037). 7. Ustawa z 8 stycznia1999 r. Przepisy wprwadzające refrmę ustrju szklneg (Dz. U. z 1999 r. Nr 12, pz. 96 ze zm.). 8. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. chrnie zdrwia psychiczneg (Dz. U. nr 111, pz. 535), z późniejszymi zmianami publikwanymi w (Dz. U. nr 113, pz. 732). 9. Ustawa wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi z dnia 26 października 1982 rku (Dz. U. z 1982 r. Nr 35, pz. 230 ze zm.). 10. Ustawa przeciwdziałaniu narkmanii ( tekst jednlity) z dnia 24 kwietnia 1997 rku (Dz. U. z 2003 r. Nr 24, pz. 198). 11. Ustawa z dnia 9 listpada 1995r. chrnie zdrwia przed następstwami używania tytniu i wyrbów tytniwych (Dz. U. z 1996r. nr 10, pz. 55, z 1997r. nr 88, pz. 554 i nr 121, pz. 770 raz z 1999r. nr 96, pz. 1107). 12. Ustawa Systemie Oświaty z dn. 7 września 1991r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, pz. 2572 ze zm.). 13. Rzprządzenie Ministra Zdrwia z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie zakresu i rganizacji prfilaktycznej pieki zdrwtnej nad dziećmi i młdzieżą (Dz. U. z 2004 r. Nr 282, pz. 2814 ze zm.). 14. Rzprządzenie MENiS 31 stycznia 2003 rku w sprawie szczegółwych frm działalnści wychwawczej i zapbiegawczej wśród dzieci i młdzieży zagrżnych uzależnieniem (Dz. U. z 2003 r. Nr 26, pz. 226). 15. bwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpsplitej Plskiej z 22 stycznia 2003 r. w sprawie głszenia jednliteg tekstu ustawy przeciwdziałaniu narkmanii (Dz. U. z 2003 r. Nr 24 pz. 198).

4 16. Plska Deklaracja w Sprawie Przeciwdziałania Przemcy w Rdzinie z grudnia 1995 rku. 17. Ustawa pstępwaniu w sprawach nieletnich (tekst jednlity) z dnia 26 października 1982r.. 18. Obwieszczenie Ministra Zdrwia z 22 lipca 2002 r. w sprawie głszenia jednliteg tekstu ustawy wychwaniu w trzeźwści i przeciwdziałaniu alkhlizmwi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, pz. 1231 ze zm.). Wewnętrzne dkumenty bwiązujące w szkle: 1. Plan rzwju szkły (kncepcja pracy szkły). 2. Zestaw prgramów nauczania. 3. Prgram wychwawczy. 4. Statut szkły. Rzprządzenie MENiS z 31 stycznia 2002 r. zmieniające rzprządzenie w sprawie ramwych statutów publiczneg przedszkla raz publicznych szkół (Dz. U. z 2002 r. Nr 10, pz. 96), nałżył na szkłę bwiązek pracwania prgramu prfilaktyczneg dstswaneg d ptrzeb rzwjwych uczniów raz ptrzeb śrdwiska szklneg. Dyrektr szkły pwłał zespół dpwiedzialny za pracwanie zmian prgramu prfilaktyczneg dpwiadająceg aktualnej specyfice naszej placówki. IV. CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA Nasze gimnazjum liczy średni kł 151 uczniów, c w płączenie z przyjaznym i bezpiecznym tczeniem sprawia, iż stwarzamy naszym ucznim duże pczucie bezpieczeństwa. Jednak nie jesteśmy dizlwani d zachwań ryzykwnych. Wszyscy nasi uczniwie mieszkają na wsi, a zatem mają nikły dstęp d krzystania z różnych śrdków kulturalnych. Większść rdziców utrzymuje się z pracy we własnym gspdarstwie rlnym, dlateg część dzieci czas wlny d zajęć szklnych przeznacza na pmc rdzicm w gspdarstwie. Inna część rdziców pracuje pza miejscem zamieszkania i częst nie ma ich w dmu, c wpływa negatywnie na dzieci, które wykrzystują ten czas alb na bieganiu z rówieśnikami, alb przed telewizrem i kmputerem. Brak pieki wpływa negatywnie na ich zachwania, a także siągane wyniki edukacyjne. Wykształcenie rdziców w większści jest zawdwe, c mże być przyczyną braku aspiracji naukwych. Obserwuje się małą aktywnść spłeczną wśród mieszkańców. Sytuacja materialna wielu rdzin jest bardz ciężka. Brak pracy, brak perspektyw na życie wywłuje negatywne pstawy. Zauważa się również brak dpwiedniej mtywacji w wychwywaniu dzieci. A przecież t rdzice są wzrcem, a przynajmniej pwinni być dla swjeg dziecka.

5 Diagnza śrdwiska szklneg - identyfikacja prblemów. Pdstawą d pracwania Prgramu Prfilaktyki były zebrane infrmacje d nauczycieli, rdziców i uczniów sytuacji wychwawczej w szkle. W tym celu przeprwadzn ankiety, na pdstawie, których wydrębnin najisttniejsze prblemy w zakresie prfilaktyki. Przeanalizwan dkumentację pedagga. Dknan również spstrzeżeń w parciu bserwacje zachwań uczniów na terenie szkły i w sytuacjach pzalekcyjnych. Narzędziami diagnzy w szkle były: - bserwacja. - rzmwy z rdzicami, wychwawcami i nauczycielami. - analiza relacji interpersnalnych w klasach. - analiza dkumentów. Przeprwadzna diagnza wykazała, że prblemami wychwawczymi w szkle, które zaliczamy d czynników ryzyka są: ROZPOZNANE ZACHOWANIA Przyczyny RYZYKOWNE Wulgaryzmy, brak kultury byczaj śrdwiskwy sbistej wzrce wyniesine z dmu chęć zaimpnwania wyraz buntu, manifestwanie drsłści wzrce w mediach ubóstw językwe duże bezrbcie wśród rdziców niskie aspiracje życiwe niektórych rdziców Brak zaintereswania nauką lenistw negatywny wpływ grupy rówieśniczej brak zaintereswania ze strny rdziców Zachwania agresywne, negatywne wzrce w mediach cyberprzemc niski pzim zabezpieczenia sbistych ptrzeb materialnych, przy widcznych dysprprcjach wśród rówieśników chęć dminwania, zaistnienia w grupie

6 Zwalnianie przez rdziców uczniów z 6,7 gdz. lekcyjnej, wagarwanie uczniów z 6,7 gdz. lekcyjnej. mda na agresję w grupie rówieśniczej dpwiedź na prwkację Śrdwisk spłeczne i nrmy w nim bwiązujące, prmujące dane wzrce zachwań. Mdelwanie takich zachwań w dmu i w szkle. brak mtywacji d nauki; spędzanie przez uczniów i rdziców większści wlneg czasu przed kmputerem i telewizrem Czynniki chrniące: 1. Silna więź emcjnalna ucznia z rdziną. 2. Zaintereswanie nauką i własnym rzwjem, budzenie ciekawści pznawczej. 3. Regularne praktyki religijne dwływanie się d sfery duchwej uczniów, d rzwju mralneg, wartściwania myśli i zachwań. 4. Respektwanie nrm i wartści spłecznych ukazywanie młdzieży jasnych zasad zachwania i knsekwentneg wychwania. 5. Działalnść uczniów w szklnych kłach zaintereswań raz w różnych rganizacjach pzaszklnych. Działania prfilaktyczne: Diagnza śrdwiska szklneg wskazała najważniejsze prblemy, dzięki czemu mżliwe stał się kreślenie bszarów działań prfilaktycznych: 1. Prmcja zdrweg stylu życia. 2. Prfilaktyka uzależnień i zachwań ryzykwnych. 3. Przeciwdziałanie przemcy i agresji. 4. Minimalizwanie zjawiska absencji. 5. Zapbieganie knfliktm. 6. Ochrna przed negatywnym ddziaływaniem sekt i mediów. 7. Zapbieganie niepwdzenim szklnym. 8. Dsknalenie nauczycieli w zakresie ddziaływań prfilaktycznych. CELE GŁÓWNE PROGRAMU: 1. Budwanie pzytywneg klimatu spłeczneg w szkle - zapewnienie bezpieczeństwa człnkm spłecznści szklnej. 2. Ochrna i prmcja zdrwia.

7 3. Przeciwdziałanie uzależnienim. 4. Przeciwdziałanie agresji i przemcy - aktywizacja spłecznści szklnej i jej śrdwiska w zakresie reagwania na przejawy przemcy i przeciwstawiania się jej. 5. Indywidualizacja pracy wychwawczej z uczniem. 6. Wskazywanie pżądanych wzrców zachwań. 7. Dstarczanie ucznim i rdzicm adekwatnych infrmacji na temat skutków ryzykwnych zachwań i umżliwienie racjnalneg wybru własnych pstępwań. 8. Pmc w rzwijaniu ważnych umiejętnści spłecznych i psychlgicznych. 9. Rzwijanie umiejętnści radzenia sbie w trudnych sytuacjach. 10. Rzwijanie mżliwści pdejmwania działań alternatywnych pprzez zaangażwanie uczniów w działalnść pzytywną. 11. Reagwanie w sytuacjach rzpznawania pierwszych prób zachwań ryzykwnych, infrmwanie tym wychwawców, rdziców, a w razie ptrzeby dwływanie się d specjalistycznej pmcy ciągła praca nad zdyscyplinwaniem uczniów na lekcjach. 12. Pmc wychwawcm, ucznim i rdzicm w rganizwaniu kntaktów ze specjalistami. 13. Ścisła współpraca z rdzicami w celu likwidacji zachwań ryzykwnych. V. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA I ZADANIA PROGRAMU Prgram prfilaktyki uwzględnia treści kształcenia dstswane d ptrzeb rzwjwych uczniów naszeg śrdwiska. 1. Przeciwdziałanie zachwanim ryzykwnym: 1) dsknalenie i kształcenie umiejętnści rzwiązywania prblemów raz radzenia sbie z przejawami przemcy eliminwanie zachwań agresywnych; 2) wdrażanie d prawidłweg pjmwania nrm zachwania przyjętych przez spłeczeństw, w miejscach publicznych raz w śrdwisku rdzinnym. 2. Prmwanie zdrweg stylu życia. 1) zachęcanie d aktywneg spędzania czasu wlneg. Wspmaganie zdrwia fizyczneg i psychiczneg pprzez kształcenie umiejętnści i nawyków ruchwych; 2) stwarzanie mżliwści udziału w zajęciach sprtw-rekreacyjnych; 3) rganizacji czasu wlneg. 3. Kształtwanie ważnych psychlgicznie i spłecznie umiejętnści. 1) rzwijanie umiejętnści interpersnalnych, kształcenie umiejętnści zachwywania się w różnych sytuacjach, dsknalenie technik asertywnych umiejętnść mówienia NIE. 4. Wzmacnianie pczucia własnej wartści i tżsamści. 1) uczenie świadmeg decydwania sbie i pnszenia knsekwencji własnych decyzji;

8 2) wyrabianie pczucia tżsamści i własnej wartści raz wiary w siebie. 5. Uświadmienie zagrżeń związanych z pracą dzieci w rdzinnych gspdarstwach rlnych. 1) przekazanie rdzicm infrmacji dtyczących bezpiecznej pmcy dzieci w gspdarstwie; 2) kształtwanie wśród dzieci przeknań kniecznści przestrzegania zasad bezpieczeństwa przy wyknywaniu pracy; 3) uczniwie wykrzystują przekazaną wiedzę na temat bezpiecznych spsbów wyknywania pewnych prac; 4) przekazanie dziecim wiedzy na temat zasad udzielania pierwszej pmcy. 6. Zapbieganie uzależnienim. 7. Wspieranie czynników chrniących: 1) silna więź z rdzicami; 2) zaintereswanie nauką i własnych rzwjem; 3) pdtrzymywanie tradycji i kształcenie szacunku dla jej nrm; 4) knstruktywna grupa rówieśnicza, autrytety. V1. SPOSOBY REALIZACJI PROGRAMU Realizacja prgramu dbywać się będzie w ramach: 1. Zajęć dydaktyczn wychwawczych i piekuńczych prwadznych przez wychwawców i nauczycieli przedmitów, a także na wycieczkach, sptkaniach raz imprezach klicznściwych. 2. Zajęć pzalekcyjnych z uczniami mającymi na celu: 1) mżliwść rzwijania przez uczniów własnych zaintereswań; 2) rzwiązywanie prblemów raz radzenie sbie z przejawami przemcy; 3) umiejętnść twarteg wyrażania myśli, uczuć i przeknań. 3. Pświęcania szczególnej uwagi wychwawcy na wzmcnienie pczucia własnej wartści wychwanka pprzez: 1) kazanie zaintereswania każdemu wychwankwi; 2) badanie śrdwiska dmweg raz indywidualne rzmwy z rdzicami lub piekunami; 3) udzielanie pmcy w rzwiązywaniu prblemów sbistych pruszanych przez wychwanków; 4) wspólne pracwywanie metd pstępwania w sytuacjach knfliktwych; 5) dzielenie się z rdzicami pzytywnymi uwagami dziecku. 4. Pedaggizacja rdziców w ramach: 1) zebrań gólnych;

2) sptkań z wychwawcami; 3) krespndencji z rdzicami raz różnymi człnkami spłecznści szklnej i pzaszklnej. 9 VII. METODY REALIZACJI PROGRAMU: 1. Metdy aktywizujące jednstkę i śrdwisk: quizy, knkursy plastyczne, muzyczne, literackie, apele, działalnść kół zaintereswań, pmc kleżeńska, szklenia nauczycieli, dni twarte, zawdy sprtwe, wycieczki, kuligi. 2. Metdy ekspnujące: 1) Impresyjne plegające na wywłaniu u uczniów kreślnych zachwań i zmian w pstawach mralnych, przeżywanie głębkich emcji. 2) Ekspresyjne stwarzanie sytuacji, w których uczeń nie tylk przeżywa, ale i twrzy np. drama, dgrywanie ról, inscenizacje, wystawy prac. 2. Metdy pdające: mini wykład, pgadanka, rzmwa kierwana, dyskusja. 3. Metda prjektów. VIII. TREŚCI PROFILAKTYCZNE WŁAŚCIWE DLA POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘC EDUKACYJNYCH ZGODNIE Z NOWĄ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ język plski: 1. Analiza pstaw bhaterów literackich zestawina ze współczesnścią i becnymi zachwaniami idli młdzieżwych. 2. Organizacja warsztatów teatralnych lub filmwych, umżlwiających przeprwadzenie psychdramy dtyczącej decyzji pdejmwanych w sytuacji rówieśniczej lub medialnej presji na stswanie tytniu, alkhlu, śrdków psychaktywnych, czy przemcy bejmującej wykluczenie lub aktywny atak. 3. Dyskusyjne kluby filmwe czy warsztaty dziennikarskie, zmierzające d rzwinięcia umiejętnści selekcjnwania i krytycznej analizy infrmacji - czyli kmpetencji szczególnie isttnych we współczesnym świecie ttalną reklamą. 4. Knfrntacja lsów i decyzji pstaci literackich z cdziennymi uczniwskimi wybrami rzszerzna w dniesieniu d wybitnych pstaci histrycznych i współczesnych. histria 1. Pgłębienie świadmści i sbistych wybrów uczniów.

10 bilgia: 1. Zdrwie fizyczne, psychiczne i spłeczne człwieka. 2. Przyczyny raz prfilaktyka chrób nwtwrwych. 3. Przyczyny chrób zakaźnych raz prfilaktyka. 4. Metdy zapbiegania zakażenim HBV, HCV, HIV, HPV. 5. Prfilaktyka chrób pasżytniczych. 6. Znaczenie wyknywania pdstawwych badań kntrlnych w zachwaniu zdrwia. 7. Racjnalne dżywianie się. 8. Zdrwy styl życia higiena sbista, znaczenie aktywnści fizycznej. 9. Higiena narządów zmysłów czynniki negatywnie wpływające na słuch i wzrk. 10. Stres pzytywne i negatywne działanie stresu, spsby radzenia sbie ze stresem. 11. Negatywny wpływ na zdrwie człwieka niektórych substancji psychaktywnych, alkhlu, narktyków, nadużywania kfeiny raz niektórych leków język angielski: 1. Niepełnsprawni i ich pzycja we współczesnym świecie 2. Zdrwa dieta pdstawą zdrwia 3. Zasady bezpieczeństwa 4. Czy jesteś uzależniny d telewizji? 5. Akcja ratunkwa w górach 6. Zasady bwiązujące w szkle 7. Sprt i ćwiczenia nawyki nastlatków 8. Przestępczść 9. Niebezpieczeństwa czyhające na młdych ludzi pdczas wakacji 10. Reguły bwiązujące w dmu 11. Jak zdrwy jest twój styl życia? 12. Prblemy nastlatków 13. Knflikt pkleń język rsyjski: 1. Zdrwie - chrby, ich bjawy i leczenie. 2. Higiena pracy - przestrzeganie zasad pracy; dpczynek, właściwa pstawa. 3. Zdrwie-zdrwa dieta, zdrwy styl życia. 4. Rla sprtu w życiu człwieka, zasady zdrwej rywalizacji. 5. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa m.in. pdczas wakacji.

11 6. Czas wlny ucznia, zaintereswania, hbby. infrmatyka: 1. Zapznanie z regulaminem pracwni raz zasadami BHP 2. Bezpieczna i higieniczna praca z kmputerem 3. Praw autrskie. Zagadnienia etyczne i prawne związane z chrną własnści intelektualnej 4. Frmy prezentacji w Internecie. Pbieranie infrmacji z różnych źródeł. Encyklpedie, Internet. 5. Jak zachwać bezpieczeństw pdczas rzmów w sieci? Zagrżenia i krzyści wynikające z krzystania z Internetu. 6. Twrzenie dkumentu tekstweg na pdstawie infrmacji z Internetu. 7. Zagrżenia i pżytki wynikające z zastswań kmputerów i pwszechneg dstępu d infrmacji. 8. Usługi internetwe. Zakładanie knta pcztweg. Przesyłanie i dbieranie wiadmści. zajęcia techniczne: 1. Ochrna przeciwpżarwa w szkle. 2. Instrukcje bsługi i tabliczki znaminwe. 3. Krzystanie z instalacji dmwych. 4. Krzystanie z instalacji dmwych. 5. Wypadki na drdze pierwsza pmc. 6. Zasady prawidłweg żywienia, grupy prduktów. edukacja zdrwtna, w f: 1. Pjęcia zdrwia i chrby. 2. Czynniki sprzyjające zdrwiu. 3. Przdrwtne zachwania. Tryb życia a zdrwie. 4. C mże pzbawić nas zdrwia? 5. Hartwanie rganizmu i pielęgnacja własneg ciała. 6. Utrwalenie pdstawwych nawyków higienicznych. 7. Higiena psychiczna i fizyczna. 8. C sprawia, że jesteśmy radśni i pgdni? Dbre sampczucie jak je sbie zapewnić? 9. W czym jesteśmy dbrzy? Nasze mcne strny. 10. C pwinniśmy zmienić? Nasze słabe strny. 11. Negatywne emcje jak je rzpznać i jak sbie z nimi radzić?

12 12. Złść i agresja. Jak zapanwać nad tymi uczuciami? 13. C pwduje stres? Jakie bjawy stresu? Jak się zachwać w sytuacji streswej? 14. Pzytywny i negatywny wpływ adrenaliny na rganizm. 15. Sytuacje, w których sbie nie radzimy. Kg i jak prsić pmc? 16. Umiejętnść rzmwy i słuchania innych. 17. Kt ma na mnie wpływ? 18. Umiejętnść dmawiania. Kształtwanie pstaw asertywnych. 19. Szkdliwy wpływ alkhlu, niktyny na rganizm. 20. C t jest nałóg? Od czeg mżna się uzależnić? 21. Uzależnienie, jeg przyczyny i skutki. 22. Ustalenie zasad bezpieczeństwa na zajęciach wychwania fizyczneg. 23. Szkdliwść stswania śrdków anablicznych. 24. Prblem dpingu w sprcie. wdż: 1. Zagrżenia kresu djrzewania: presja seksualna, uzależnienia, prngrafia, prstytucja nieletnich. 2. Planwanie rdziny. Metdy rzpznawania płdnści. Antykncepcja aspekt zdrwtny, psychlgiczny i etyczny. 3. Infekcje przenszne drgą płciwą. AIDS: drgi przenszenia zakażenia, prfilaktyka, aspekt spłeczny 4. Wpływ spsbu spędzania wlneg czasu (w tym krzystania ze śrdków masweg przekazu) na człwieka. 5. Inicjacja seksualna; związek pmiędzy aktywnścią seksualną a miłścią i dpwiedzialnścią; dysfunkcje związane z przedmitwym traktwaniem człwieka w dziedzinie seksualnej. Ryzyk związane z wczesną inicjacją. 6. Prblemy i trudnści kresu djrzewania (napięcia seksualne, masturbacja), spsby radzenia sbie z nimi, pmc w rzeznaniu sytuacji wymagających prady lekarza lub innych specjalistów. 7. Budwa prawidłwych relacji z rdzicami. Knflikt pkleń; przyczyny i spsby rzwiązywania knfliktów. Odpwiedzialnść wszystkich za atmsferę panującą w rdzinie. Rdzina niepełna. IX. REALIZATORZY SZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH

13 Realizatrami działań prfilaktycznych na terenie szkły są dyrektrzy, nauczyciele, wychwawcy, przy współpracy z rdzicami/ prawnymi piekunami dziecka. 1. Dyrektr jak realizatr działań prfilaktycznych: a) Mnitruje pracę wychwawców klas i pedagga w zakresie prfilaktyki. b) Współpracuje z instytucjami wspmagającymi i inicjującymi działania prfilaktyczne w szkle. c) Organizuje przedsięwzięcia w zakresie edukacji zdrwtnej, zagrżeń i uzależnień. d) Analizuje wyniki nauczania, klasyfikacji raz frekwencję w celu ustalenia przyczyn niepwdzeń szklnych. e) Wspiera wychwawców i nauczycieli w pracy z uczniem sprawiającym trudnści wychwawcze. f) Współpracuje z instytucjami : Pwiatwym Centrum Pmcy Rdzinie, Pwiatwa Kmendą Plicji, Sądem Rdzinnym.\ g) Dba dsknalenie nauczycieli w zakresie działań prfilaktycznych i wychwawczych, ( finansuje, nadzruje, wyznacza dpwiedzialnych za realizację). 2. Pedagg jak realizatr działań prfilaktycznych: a) Diagnzuje czekiwania uczniów i rdziców w zakresie prfilaktyki. b) Organizuje działania i pszczególne prgramy prfilaktyczne c) Krdynuje ich realizację. d) Prwadzi diagnzę i udziela wsparcia ucznim z trudnściami w nauce i zachwaniu. e) Knsultuje trudnści pjawiające się w kntaktach nauczyciel uczeń rdzic i udziela pmcy strnm w celu rzwiązywania prblemów. f) Prwadzi warsztaty dla uczniów bejmujących takie zagadnienia jak: asertywnść, radzenie sbie ze stresem, przeciwdziałanie uzależnienim. g) Rzpznaje warunki życia i nauki uczniów przejawiających trudnści w realizacji prcesu dydaktyczn wychwawczeg. h) Wspiera wychwawców i nauczycieli w pracy z uczniem sprawiającym trudnści wychwawcze. i) Współpracuje z pracwnikami PPP w zakresie diagnzwania prblemów sbistych i niepwdzeń szklnych. j) Prwadzi działania związane z prerientacją zawdwą, SzOK. k) Udziela wsparcia ucznim w eliminwaniu napięć psychicznych związanych z niepwdzeniami w szkle i w dmu. l) Pdejmuje działania na rzecz uczniów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej we współpracy z Ośrdkiem Pmcy Spłecznej.

14 m) Współpracuje z instytucjami: Pwiatwym Centrum Pmcy Rdzinie, Pwiatwą Kmendą Plicji, Sądem Rdzinnym. 3. Nauczyciel jak realizatr działań prfilaktycznych: a) Opracwuje frmy realizacji i narzędzia d przeprwadzenia prgramu prfilaktyczneg. b) Pdejmuje systematyczne działania prfilaktyczne w dniesieniu d uczniów i rdziców, c) Jest wzrem knstruktywnych zachwań. d) Pdnsi kwalifikacje i zdbywa nwe umiejętnści w zakresie działań prfilaktycznych. e) Pszerzaj swją wiedzę w parciu literaturę dstępną w dziedzinie prfilaktyki. 4. Wychwawca jak realizatr działań prfilaktycznych: a) Integruje zespół klaswy. b) Dba pczucie bezpieczeństwa i akceptacji ucznia w klasie. c) Wypsaża uczniów w umiejętnści radzenia sbie w trudnych sytuacjach. d) Realizuje zadania w zakresie prfilaktyki we współpracy z rdzicami. 5. Rdzice/ piekunwie jak realizatrzy działań prfilaktycznych: a) Birą udział w twrzeniu i ewaluacji prgramu prfilaktyki, b) Uczestniczą w psychedukacyjnych sptkaniach przewidzianych w Prgramie Prfilaktyki. c) Współpracują z wychwawcami, nauczycielami, pedaggiem szklnym w zakresie pdejmwanych działań prfilaktycznych. d) Krzystają z pmcy i wsparcia dyrekcji, pedagga, nauczycieli raz wychwawców w zakresie prfilaktyki. e) Opiniują działania szkły w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa ich dziecim przez szkłę. Szkła współpracuje w zakresie realizacji działań prfilaktycznych z Kmendą Pwiatwą Plicji, Sądem Rdzinnym i Nieletnich, Pradnią Psychlgiczn Pedaggiczną, Gminnym Ośrdkiem Pmcy Spłecznej, Pwiatwym Centrum Pmcy Rdzinie, Kmisją Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych, pielęgniarką szklną i innymi, w zależnści d ptrzeb. X. CELE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNO- WYCHOWAWCZYCH W TRZYLETNIM CYKLU KSZTAŁCENIA ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNY Budwanie pzytywneg klimatu spłeczneg w szkle Zapewnienie warunków bezpieczneg 1. Przeprwadzenie pgadanek na lekcjach wychwawczych nt. zasad bezpieczeństwa bwiązujących na terenie szkły raz pszanwania wychwawcy klas

przebywania ucznia w szkle 15 mienia w szkle. 2. Prawa i bwiązki ucznia zgdnie z Knstytucją RP, Knwencją Praw Dziecka (ze szczególnym naciskiem na praw d życia, praw d wlnści i bezpieczeństwa sbisteg, zakaz dyskryminacji). 3. Przypmnienie praw i bwiązków ucznia raz praw dziecka zgdnie z bwiązującymi dkumentami prawnymi. 4. Przeprwadzenie zajęć integracyjnych - Pznajmy się wzajemnie. 5. Zintegrwanie zespłów klaswych. rganizacja klaswych imprez klicznściwych, np. gniska, wycieczki, dyskteki klaswe i szklne, Dzień Chłpaka i inne. Organizacja urczysteg ślubwania na gimnazjalistę. Otrzęsiny. 6. Zrganizwanie sptkań dla rdziców z pracwnikami plicji, kuratrami na temat: Odpwiedzialnść karna nieletnich 7. Zapznanie uczniów i rdziców z dkumentami regulującymi pracę szkły: Statutem, Prgramem Prfilaktyki, Prgramem Wychwawczym, ZWO. 8. Uwrażliwienie uczniów na ważne wydarzenia w życiu rdzinnym i szklnym(współpraca z rdzicami w ramach imprez szklnych). 9. Nauka asertywneg rzwiązywania prblemów: nauka umiejętnej ceny własnych zachwań, umiejętnść kazywania uczuć i panwywania emcji. 10. Kształtwanie prawidłwych relacji międzyludzkich: wpajanie nawyków kulturalneg zachwania; kształtwanie kultury języka; prmwanie pstawy szacunku d siebie, innych i tczenia. pznanie zasad prawidłwej kmunikacji wychwawcy, n-l ws pedagg, wychwawcy wychwawcy wychwawcy dyrektr szkły, wychwawcy, nauczyciele pedagg, wychwawcy wychwawcy, nauczyciele

Działania prfilaktyczne pprawiające bezpieczeństw uczniów 16 międzyludzkiej uczenie się tlerancji w stsunku d drugieg człwieka uczenie się umiejętnści rzwiązywania knfliktów bez używania przemcy rzwijanie empatii pznawanie swich mcnych strn 11. Kntrla bezpieczeństwa pprzez mnitring (kamery) szkły. 12. Aktywne i skuteczne pełnienie dyżurów przez nauczycieli i pracwników szkły. Pprawa bezpieczeństwa uczniów 1. Omówienie zagrżeń występujących w kresie letnim, zimwym w danej miejscwści, najbliższej klicy. 2. Przekazywanie treści, które pzwlą zrzumieć niebezpieczeństwa wynikające z wchdzenia na lód w miejscach niedzwlnych. 3. Przeciwdziałanie krzystania przez młdzież szklną z zamarzniętych akwenów wdnych i rzek, zakaz wchdzenia na tpniejącą i grżącą pęknięciem pkrywę zbirników wdnych. 4. Pinfrmwanie gółu spłecznści szklnej stwrznych przez szkłę mżliwściach bezpieczneg krzystania z ldwisk szkły. We współpracy z PSP raz rganizacjami spłecznymi zrganizwać na biskach bezpieczne ldwiska i ślizgawki. 5. Przekazać zasady wzywania i udzielania pmcy w sytuacji zaistniałeg niebezpieczeństwa utraty zdrwia lub życia. 6. Na bazie pwstałych biektów we współpracy z rganem prwadzącym szkłę zrganizwać atrakcyjne zajęcia rekreacyjne i sprtwe, szczególnie w kresie ferii (tydzień). dyrektr wg grafiku lekcje w fu, gdz. wych. dyrektr dyrektr, SIP

17 7. W przypadku wystąpienia niekrzystnych zjawisk pgdwych mżliwe jest zawieszenie zajęć zgdnie z przepisami 17 raz 18 rzprządzenia MENiS z 31 grudnia 2020 r. w sprawie bezpieczeństwa i dyrektr, SIP higieny. 8. Wyeliminwanie zagrżenia katastrfą budwlaną, usuwanie zalegająceg śniegu na dachach biektu, usuwanie nawisów ldwych (spli),dknanie kntrli dachów, sali gimnastycznej pd względem wymgów bezpieczeństwa. dyrektr 9. Kntrlwanie autbusów dwżących młdzież d szkły pd względem stanu techniczneg i przygtwania d zimy (m.in. grzewania). Ochrna i prmcja zdrwia Prpagwanie zdrweg stylu życia. 1. Organizwanie alternatywnych frm spędzania czasu wlneg w frmie sprtwych zajęć pzalekcyjnych. Realizacja prgramu prmująceg zdrwy styl życia z funduszy Kmisji ds. Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych UG. 2. Organizwanie wycieczek turystyczn krajznawczych, rajdów, wyjazdów, biwaków integracyjnych. 3. Udział w akcji Trzymaj frmę, Znajdź właściwe rzwiązanie 4. Cykl lekcji wychwawczych pświęcnych dbałści zdrwie, streswi i radzeniu sbie z nim raz higienie sbistej. 5. Prwadzenie lekcji wychwawczych na temat bezpieczeństwa w ruchu drgwym, przepisów Kdeksu Drgweg raz z zakresu stswania pierwszej pmcy zapraszanie przedstawicieli instytucji kmpetentnych d realizacji tematu. nauczyciele w-f wychwawcy krdynatr ds. prmcji nauczyciele w-f i bilgii nauczyciel edukacji dla bezpieczeństwa dyrektr 6. Współpraca z pielęgniarka szklną. Indywidualizacja pracy wychwawczej z uczniem Pmc ucznim 1. Knsekwentne stswanie zasad ZWO dtyczących wychwawcy

zagrżnych niedstswani em spłecznym (wagary, ceny ndst., używki) i pchdzących z rdzin patlgicznych. Rzbudzanie aspiracji życiwych i przeciwdziała nie biernści spłecznej. 18 frekwencji. Systematyczna kntrla becnści uczniów wagarujących w przumieniu z rdzicami. 2. Pdejmwanie działań zmierzających d wyrównywania szans edukacyjnych: rganizwanie pmcy kleżeńskiej, przydzielanie d zespłów wyrównawczych. 3. Pmc uczniwi w znalezieniu miejsca w pzytywnej grupie, stwarzanie mżliwści należenia d knstruktywnych rganizacji i struktur - trska rzwój zaintereswań uczniów. 4. Współpraca z rdzicami, PPP, KPP, instytucjami wspmagającymi wychwanie. 5. Organizwanie pmcy materialnej, w tym darmwych psiłków dla uczniów ptrzebujących, stypendiów scjalnych. 1. Rzwijanie mtywacji uczniów d nauki. 2. Twrzenie warunków d siągania sukcesów z uwzględnieniem indywidualnych predyspzycji uczniów rganizwanie różnrdnych zajęć pzalekcyjnych, zachęcanie d udziału w knkursach. 3. Prwadzenie zajęć psychedukacyjnych mających na celu dknywanie przez uczniów świadmeg wybru dalszej drgi życiwej, w tym dradztw zawdwe, wychwawcy, pedagg wychwawcy pedagg, wychwawcy dyrektr, pedagg wszyscy nauczyciele, pedagg pedagg, wychwawcy, pedagg Wagary Przeciwdziałanie wagarm 1. Pmc ucznim w nauce (knsultacje, zajęcia dydaktyczn wyrównawcze). 2. Mnitwanie absencji uczniów w szkle. 3. Bieżące infrmwanie rdziców n niebecnści na lekcjach. 4. Pruszanie na gdzinach wychwawczych prblemu absencji na lekcjach. 5. Zapznanie uczniów z dkumentami szkły ze szczególnym zwróceniem uwagi na zasady panujące w szkle i bwiązki ucznia. nauczyciele wychwawcy, pedagg

Działania szkły przeciwdziałaj ące zachwanim agresywnym i przemcy. 19 6. Analiza wpływu absencji na wyniki edukacyjne. 7. Zrganizwanie lekcji wychwawczej dtyczącej dpwiedzialnści i właściweg rzumienia kryteriów pszczególnych cen zachwania. 8. Rzmwy indywidualne rdziców i uczniów z pedaggiem związku z bniżną ceną zachwania i cenami niedstatecznymi z kilku przedmitów na kniec pierwszeg semestru. 9. Zapznanie rdziców z prcedurą usprawiedliwiania niebecnści i zwalniania uczniów z bwiązkwych zajęć. Przestrzeganie przez rdziców i uczniów kntraktów dtyczących absencji uczniów. 10. Zapznanie rdziców z prawnymi knsekwencjami za niezrealizwanie bwiązku szklneg przez dzieck. 11. Zapznanie rdziców z dstępną w biblitece lekturą dtyczącą pruszanych prblemów. 12. Systematyczna praca wychwawcy nad przyczynami niebecnści w szkle i dpwiedzialnścią z teg wynikającą. 13. Systematyczna współpraca z pedaggiem i dyrekcją Przeciwdziałanie agresji i przemcy 1. Diagnza zagrżenia śrdwiska szklneg agresją i przemcą - ankieta dla uczniów dtycząca zagrżeń i agresji. 2. Rzpznawanie śrdwiska pzaszklneg uczniów, którzy zachwują się agresywnie: wywiady dmwe, knsultacje z rdzicami. Ustalenie rdzaju i frm pmcy, których czekuje uczeń i jeg rdzina. 3. Eliminacja i zapbieganie zjawiskm przemcy i agresji pprzez: prwadzenie lekcji wychwawczych pruszających prblematykę zachwań agresywnych i spsbów radzenia sbie z nimi; rganizwanie sptkań na temat agresji i przemcy z pracwnikami PPP, pedaggiem. pedagg pedagg,wychwawcy wychwawcy, pedagg

20 udział młdzieży w spektaklach prfilaktycznych na terenie szkły; nauka świadmeg przeciwstawiania się przemcy i agresji; pedagg edukacja prawna zwrócenie uwagi na zagrżenia wypływające ze n-le infrmatyki, świata wirtualneg zajęcia nt. Internet źródłem zagrżeń wychwawcy, 4. Psychedukacja rdziców pdczas zebrań z rdzicami. Dstarczanie infrmacji rdzicm na wychwawcy, rdzice temat różnych przejawów agresji wśród młdzieży i jej przyczyn. 5. Wymiana dświadczeń rdziców w zakresie rzwiązywania prblemów agresji u dzieci raz pedagg spsbów radzenia sbie z nią. 6. Opracwanie indywidualnych kntraktów lub innych frm umwy, dtyczących eliminacji zachwań dyrektr, pedagg agresywnych 7. Współpraca z kuratrami sądwymi, Sądem Rdzinnym i innymi dpwiednimi Instytucjami wspmagającym rdziców i uczniów zagrżnych niedstswaniem. pedagg 8. Indywidualna pmc rdzicm uczniów szczególnie agresywnych. 9. Zachęcanie rdziców d udziału w prgramach prfilaktycznych, psychlgicznych prwadznych przez specjalistów w PPP. wychwawcy 10. Prwadzenie sptkań z rdzicami, pruszających tematykę przemcy i agresji. 11. Realizwanie zadań wynikających z udziału szkły w prgramie Szkła bez przemcy, Szkła dbrze pedagg, nauczyciele, wychwawcy wychwana Przeciwdziałanie uzależnienim Prpagwanie 1. Diagnza zagrżenia śrdwiska szklneg wychwawcy

wiedzy substancjach uzależniającyc h i zagrżeniach związanych z ich używaniem. 21 uzależnieniami - ankieta dla uczniów dtycząca uzależnień. Dknanie analizy wyników ankiety i pracwanie planu działań w celu rzszerzenia tematyki przeciwdziałania uzależnienim na dany rk szklny. 2. Przeprwadzenie cyklu lekcji wychwawczych dtyczących prfilaktyki : antyalkhlwej antyniktynwej; antynarktykwej i AIDS przynależnści d sekt 3. Przeciwdziałanie zjawisku picia alkhlu przez młdzież. Realizacja prgramu prmująceg zdrwy styl życia (ddatkwe zajęcia sprtwe) z funduszy Kmisji ds. Rzwiązywania Prblemów Alkhlwych UG. 4. Organizwanie dla uczniów klas sptkań prfilaktycznych i zajęć psychedukacyjnych na tematy pruszające tematykę uzależnień raz pczucia własnej wartści z udziałem przedstawicieli różnych instytucji. 5. Pdejmwanie tematyki z prfilaktyki uzależnień na pszczególnych przedmitach wg realizwanych planów dydaktycznych. 6. Organizwanie knkursów między klaswych dtyczących prblemu uzależnień. 7. Organizwanie Dnia Prfilaktyki: teatry prfilaktyczne, płączne z warsztatami dla uczniów i knkursami. 8. Prelekcje i pgadanki dla rdziców dtyczące prblemu uzależnień - grmadzenie i uzupełnienie bibliteczki dla rdziców w materiały tematyce uzależnień, w tym dane kntaktwe instytucji wspmagających walkę z uzależnieniami nauczyciele w- f, bilgii wychwawcy, pedagg wychwawcy, pedagg

22 9. Zrganizwanie sptkań dla rdziców z pracwnikami KPP na temat: Chrńmy nasze dzieci przed narktykami. 10. Udział w gólnplskiej akcji Zachwaj Trzeźwy Umysł Cele prgramu prfilaktyki 1. Infrmwanie uczniów, rdziców i nauczycieli skutkach uzależnień Spsby ich realizacji Skrzystaj z pmcy specjalistów d spraw uzależnień, plicji, straży miejskiej, psychlga, pedagga, rganizacji pzarządwych. Wypracuj metdy współpracy z tymi rganami zaplanuj szklenia dla uczniów 2. Trska zdrwie i higieniczny tryb życia Egzekwuj przestrzeganie przepisów BHP, rganizuj pgadanki, piekę lekarską, badania kntrlne przeprwadzane przez pielęgniarkę szklną, ddatkwą edukację rdziców 3. Prpagwanie bezpiecznych frm spędzania wlneg czasu 4. Wspieranie ucznia w jeg prblemach rdzinnych i eknmicznych 5. Prpnwanie knstruktywnych spsbów rzwiązywania prblemów i knfliktów Organizuj: wycieczki, zajęcia sprtwe, edukację kulturalną, współpracę z wlntariuszami stwarzyszeń i innych rganizacji, np. harcerskich Współpracuj z: pieką spłeczną, pradnią psychlgiczn-pedaggiczną, strażą miejską i plicją, rdzicami uczniów, rganizacjami pzarządwymi Organizuj: lekcje wychwawcze, warsztaty, filmy edukacyjne,

23 pgadanki, gry symulacyjne 6. Eliminwanie agresji i przemcy Realizuj prgram,,szkła bez przemcy, miej stały kntakt z rdzicami, przeprwadzaj annimwe ankiety, które pmgą zdiagnzwać istniejącą ewentualną agresję i przemc, c w knsekwencji umżliwi jej eliminację, zapewnij mnitring, pracuj kntrakty, prgramy naprawcze, indywidualne prgramy terapeutyczne 7. Zapbieganie przejawm patlgii spłecznej 8. Kształtwanie właściwych pstaw i zachwań wbec zagrżeń i chrób cywilizacyjnych uzależnienia, HIV/AIDS, walka z hałasem, depresjami, sambójstwami 9. Ochrna przed mlestwaniem, wykrzystywaniem i przemcą Zleć swim nauczycielm i wychwawcm bserwwanie zachwań uczniów, zrób wywiad śrdwiskwy, współpracuj z pmcą spłeczną, pradnią psychlgiczn-pedaggiczną, strażą miejską i plicją, rdzicami uczniów ustal zasady współpracy, np. infrmujecie się na wzajem z rdzicami, kiedy uczeń nie przyszedł d szkły Organizuj w swjej szkle zajęcia uwzględniające prblematykę zagrżeń i chrób cywilizacyjnych z wykrzystaniem: lekcji wychwawczych, sptkań ze specjalistami, filmów edukacyjnych, rzmów terapeutycznych, plakatów infrmacyjnych Organizuj: sptkania ze specjalistami, brszurki infrmacyjne, filmy edukacyjne, prgramwania kmputerwe zabezpieczające przed dstępem d treści, które mgą stanwić zagrżenie dla prawidłweg rzwju psychiczneg i mralneg uczniów, takich jak prngrafia, brutalnść, przemc, nienawiść i dyskryminacja

24 10. Prgramy wielpkleniwe, włączające rdziny w działania na rzecz placówki, integrujące spłecznść śrdwiska lkalneg 11. Kształtwanie umiejętnści liderskich, rzwijanie wlntariatu, samrządnści i uczestnictwa młdzieży w życiu publicznym 12. Kształtwanie umiejętnści przumiewania się, rzwiązywania knfliktów, radzenia sbie ze stresem Organizuj: festyny, sptkania rdzinne, sptkania abslwentów, wieczrnice Organizuj: sptkania samrządu uczniwskieg, wlntariat Organizuj: warsztaty, sptkania ze specjalistami, lekcje wychwawcze, zajęcia integracyjne XI. FORMY I STRATEGIE PROFILAKTYKI Prgram zawiera frmy prfilaktyki: prfilaktykę pierwszrzędwą skierwaną d całej zbirwści uczniwskiej i ich rdziców; prfilaktykę drugrzędwą bejmującą uczniów już zdiagnzwanych, pwadzną przez pedagga Klasa I gimnazjum: Praca prfilaktyczn-wychwawcza w klasie I gimnazjum jest skncentrwana na rzetelnym pznaniu każdeg ucznia i klasy jak grupy raz kreśleniu prblemów daneg zespłu uczniów w celu pdjęcia właściwych działań. Z teg załżenia wypływają pniższe cele d zrealizwania w klasie I. Cele pracy prfilaktyczn- wychwawczej w klasie I: pznanie uczniów i kreślenie ich ptrzeb i mżliwści, zintegrwanie zespłów klaswych, pznanie rdziców uczniów, - wypracwanie frm współpracy z rdzicami, - zdiagnzwanie bszarów prblemwych d dalszej pracy wychwawcz- prfilaktycznej.

25 Klasa II gimnazjum: Klasa II t dbry czas na pdjęcie wzmżnych ddziaływań prfilaktycznych ukierunkwanych na zdiagnzwane bszary prblemwe. Zespół klaswy jest już p kresie adaptacji raz cyklu zabiegów wychwawczych mających na celu pprawę jeg struktury i klimatu. Wychwawcy mają już dbry kntakt z klasą i rdzicami, znają prblemy grupy raz pszczególnych uczniów. Druga klasa gimnazjum t zatem kres szczególneg nacisku na realizwanie zajęć z zakresu prfilaktyki prblemwej. W tym celu wychwawcy, nauczyciele, pedagdzy i psychldzy mgą realizwać standardwe, prfesjnalne prgramy prfilaktyczne lub pracwywać własne, uwzględniające ptrzeby i specyfikę klasy. Z dtychczaswych dświadczeń w pracy z młdzieżą gimnazjalną wynika, że najczęściej bszarami prblemwymi są zachwania agresywne, wulgaryzmy. Dlateg praca prfilaktyczn-wychwawcza w klasie II pwinna kncentrwać się wkół tych zagadnień. Cele działań prfilaktyczn-wychwawczych w klasie II: - graniczenie zjawiska przemcy i agresji w śrdwisku szklnym, - dstarczanie ucznim pdstawwych wiadmści na temat różnyc śrdków uzależniających, - przekazanie ucznim infrmacji spsbach ddziaływania używek na rganizm człwieka, - prezentwanie ucznim właściwych pstaw i mdeli zachwania wbec używek, - kształtwanie umiejętnści rzwiązywania prblemów - kształtwanie umiejętnści asertywnej dmwy, szczególnie w sytuacji nacisku grupy, - ukazywanie zdrwia jak szczególnie isttnej wartści, - kształtwanie umiejętnści identyfikwania zagrżeń dla swjeg zdrwia i życia. Klasa III gimnazjum: Praca prfilaktyczn-wychwawcza w klasie III jest skncentrwana na przygtwaniu uczniów d dpwiedzialneg, drsłeg życia. Młdzież pwinna wiedzieć i rzumieć, że stpniw zwiększa się jej stpień swbdy, ale równcześnie zwiększa się pzim dpwiedzialnści za własne działania i innych ludzi. W zagadnieniach realizwanych w klasie III uwzględnia się prblematykę pczucia własnej dpwiedzialnści, świadmści prawa i knsekwencji jeg łamania. Jednak najisttniejszymi wydarzeniami, jakie czekają uczniów klas III są: egzamin gimnazjalny i pdejmwanie decyzji wybrze kierunku dalszeg kształcenia. Praca prfilaktyczn-wychwawcza musi więc plegać także na udzielaniu ucznim pmcy i wsparcia przy pdejmwaniu pierwszej, ważnej decyzji życiwej i przygtwaniu ich d trudnej sytuacji egzaminu.

26 Cele działań prfilaktyczn-wychwawczych w klasie III: - kształtwanie pczucia dpwiedzialnści za własne działania, - kształtwanie pczucia dpwiedzialnści za innych ludzi, - wypsażanie uczniów w pdstawwą wiedzę na temat prawa, nrm spłecznych i mralnych, i knsekwencji ich łamania, - rzwijanie umiejętnści pdejmwania decyzji, a szczególnie świadmeg wybru kierunku dalszeg kształcenia i przyszłeg zawdu, - dsknalenie umiejętnści pznawania siebie, - kształtwanie umiejętnści twrzenia planów zawdwych, - dsknalenie umiejętnści radzenia sbie z napięciem emcjnalnym i stresem, - dsknalenie umiejętnści związanych z technikami skuteczneg uczenia się. XII. CELE ZOPERACJONALIZOWANE PROGRAMU Adresaci działań prfilaktycznych nabędą należytą wiedzę i umiejętnści w trakcie realizacji prgramu. A. Uczniwie a. cała spłecznść szklna (według Prgramu Wychwawczeg) uczniwie nabywają praktyczne umiejętnści umżliwiające samstanwienie i brnę własnych praw, ze szczególnym uwzględnieniem asertywnści, nauczyciele integrują spłecznść szklną raz stwarzają system wsparcia dla młdzieży, który prmwałby działania związane ze zdrwym stylem życia, uczniwie psiadają umiejętnść pdejmwania i realizacji własnych pmysłów raz trenwanie samdzielnści, uczniwie zdbywają umiejętnść efektywnej kmunikacji, pdejmwania decyzji raz radzenia sbie ze stresem, uczniwie ptrafią budwać pzytywny braz własnej sby, uczniwie pgłębiają i wzmacniają naturalne systemy wsparcia tj.: kleżeństw, przyjaźń, zaufanie i uczciwść, uczniwie zdbywają wiedzę i nabywają umiejętnści dtyczące zdrwia fizyczneg, psychiczneg, spłeczneg i duchweg. b. grupa pdwyższneg ryzyka uczniwie wykształcają pstawy sprzyjające pdejmwaniu racjnalnych decyzji związanych z zażywaniem alkhlu i śrdków durzających,

27 uczniwie rzwijają takie umiejętnści interpersnalne jak: chrnienie siebie w sytuacji nacisku grupweg, twartść, empatia, dreagwanie napięć i budwanie udanych relacji z ludźmi, uczniwie ptrafią rzwiązywać prblemy, kreślają różnice zdań, akceptują różnice, pszukują rzwiązań, uczniwie są przygtwani d radzenia sbie z trudnściami wieku młdzieńczeg. c. grupa najwyższeg ryzyka szkła prwadzi autdiagnzę dzieci i młdzieży mających kntakt z alkhlem, narktykami, niktyną i innymi śrdkami psychaktywnymi; ukazywanie mżliwści pmcy w specjalistycznych śrdkach, grupach sampmcwych, szkła pdnsi świadmść młdzieży dnśnie skutków używania śrdków psychaktywnych i pdejmwania racjnalnych decyzji dtyczących ich zażywania, nauczyciele ukazują mżliwści stwrzenia alternatyw w śrdwisku dla nadużywania alkhlu, narktyków, a także innych destruktywnych zachwań, uczniwie uczą się umiejętnści radzenia sbie z własnymi negatywnymi emcjami raz z przemcą z zewnątrz. B. Rdzice Pedagg szklny i wychwawcy klas rganizują sptkania ze specjalistami, na których: rdzice pznają mtywy sięgania młdzieży p śrdki uzależniające, rdzice pznają rzetelne infrmacje i wiedzę uzależnieniach i ich wpływie na funkcjnwanie rganizmu, rdzice pznają mżliwści rzpznawania czy ich dzieck zażywa śrdki psychaktywne, rdzice pznają mżliwści i miejsca pmcy dla sób uzależninych. A także: rdzice są wspmagani przez wychwawców i pzstałych nauczycieli w prcesie wychwania dzieci. C. Nauczyciele nauczyciele stanwią swją sbą przykład dla uczniów, nauczyciele ptrafią rzpznawać wczesne bjawy uzależnienia,

28 nauczyciele pznają spsby interwencji w sytuacjach spżywania przez uczniów alkhlu czy zażywania narktyków, nauczyciele ptrafią pstępwać w kntaktach z uczniami w taki spsób, aby nie wyzwalać w nich złści, przekry i bezradnści. XIII. STRATEGIE I METODY REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYCZNEGO A. Strategie infrmacyjne (metdy): pgadanka, sptkanie ze specjalistą, prezentacja filmu pełnmetrażweg, wide, wycieczka tematyczna, praca w parciu tekst przewdni (książkę), prezentacja teatralna i parateatralna itp. B. Strategie edukacyjne (metdy): realizacja znanych prgramów edukacyjnych, krąg uczuć, rysunki, drama, przedstawienia, burza mózgów, dyskusja, symulacja różnych sytuacji życiwych np.: rzwiązywanie wyimaginwaneg knfliktu, technika uzupełniania zdań, gry i zabawy dydaktyczne, praca w małych grupach, metdy pedaggiki zabawy, happeningi, urczystści (brzędwść szklna) itp. C. Strategie działań alternatywnych (metdy): kła zaintereswań, sptkania hbbystów,

wycieczki, festyny, zajęcia i zawdy sprtwe itp. 29 D. Strategie interwencyjne (metdy): interwencja w śrdwisku dmwym ucznia, interwencja w śrdwisku szklnym ucznia, interwencja w sytuacji kryzysu rzwjweg (prwadzna przez specjalistę), pmc psychlgiczna, pedaggiczna (prwadzna przez specjalistę), terapia specjalistyczna indywidualna, grupwa (prwadzna przez specjalistę). pwiadmienia rdziców i Plicji w sytuacjach kryzyswych, w szczególnści, gdy młdzież używa, psiada lub rzprwadza śrdki psychtrpwe lub substancje durzające IX. SPODZIEWANE EFEKTY: W wyniku zastswania Prgramu Prfilaktyki uczniwie: - psiądą wiedzę na temat prfilaktyki uzależnień; - zdbędą isttne umiejętnści psychlgiczne i spłeczne, jak: skuteczne dmawianie, - asertywnść, umiejętnści kmunikacyjne, empatię: - uprządkują własny świat wartści: - utrwalą pstawę drzucającą nałgi raz przemc i agresję. rdzice: - usystematyzują swją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków; mechanizmów agresji i przemcy; - pdwyższą swje kmpetencje wychwawcze raz prfilaktyczne; - zacieśni się współpraca nauczycieli, rdziców i śrdwiska lkalneg we wspólnych działaniach prfilaktycznych. nauczyciele: - będą dsknalili swje umiejętnści w prwadzeniu pracy prfilaktycznej. XIV. UWAGI KOŃCOWE: Prgram będzie ulegał mdyfikacji. Uczestnicy PP będą mgli wprwadzać d nieg sprawdzne metdy pracy i własne prgramy zapiniwane przez specjalistę lub nauczyciela teg sameg przedmitu.

30 Wychwawcy na każdy rk szklny pracują klaswe prgramy wychwawcze z uwzględnieniem zagadnień Prgramu Prfilaktyczneg birąc pd uwagę specyfikę klasy, planwane metdy i frmy w PP, spektakle prfilaktyczne, realizację prgramów prfilaktycznych lub ich elementów. Na kniec rku szklneg przedstawią sprawzdanie z realizacji klasweg prgramu wychwawczeg z uwzględnieniem działań prfilaktycznych. XV. EWALUACJA : 1. Prgram będzie pddawany ewaluacji na zakńczenie rku szklneg, sprawzdania wychwawców realizacji PP. 2. Sprawdzenie wartści i efektów, jakie przyniósł prgram pprzez ankiety zebrane wśród uczniów, rdziców. Prgram prfilaktyczny bejmuje wszystkie treści i działania charakterze prfilaktycznym skierwane d uczniów, rdziców, realizwaneg przez nauczycieli. Rada Rdziców uchwaliła w przumieniu z Radą Pedaggiczną dn. 13.09.2011 r. Zatwierdzny d realizacji 11.10.2011 r. (uchwałą nr 8/2011/2012 - prtkół nr 141 psiedzenia Rady Pedaggicznej z dn. 11.10.2011 r.) Załączniki: 1. Działania interwencyjne. 2. Zestaw prcedur pstępwania na wypadek niepżądanych zachwań uczniów. 3. Prcedury zagrażające zdrwiu i życiu uczniów. 4. Prawne prcedury pstępwania w sytuacjach kryzyswych bwiązki pedagga i nauczycieli wbec ucznia, rdzica, współpraca z instytucjami wsparcia. Rada Rdziców: Samrząd Uczniwski: Rada Pedaggiczna: