l Prof. dr hab. Wojcech Jakuba wsk In:;tytut Nauk Poltycznych UlN Ocena rozprawy dokkorskej mgr. nż. Leszka Roberta Kurnckego Poltyka energetyclna Euroazjatyckej Organzacj Współpracy" Promotor: prof. UJK dr hab. Ireneusz Kraś Zgodne z Ustawą z dn a 14 marca 2003 r. o stopnach naukowych tytule naukowym oraz o stopnach tytule w zakrese sztuk (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z późn. zm.) rozprawa doktorska, przygotowywana pod opeką promotora promotora, pownna: a) stanowć orygnalne rozwązane problemu naukowego, b) wykazywać ogólną wedzę teoretyczną w danej dyscyplne (nauk o poltyce) oraz umejętność samodzelnego prowadzena pracy naukowej. Patrząc zatem z tego Junktu wdzena na rozprawę doktorską mgr. nż. Leszka Roberta Kurnckego stwerdzć należy, że wszystke wspomnane wyżej założena zostały zrealzowane. Tym samym został spełnony zasadnczy wymóg ustawowy. I. Poltc logczny charakter rozprawy Temat rozprawy doktor skej mgr. nż. Leszka Roberta Kurnckego został wybrany trafne, co jest tak; ze zasługą Promotora. Wynkał on z aktualnośc poruszanej problematyk jej użytecznośc na grunce studów wschodoznawczych.sposób prezentacj tematu oraz: stawane pytana badawcze ne budzą stotnejszych zastrzeżeń. Rozprawa ma w pełn charakter studum poltologcznego tak z uwag n a podjęty problem, jak: metodę analzy, meśc sę zatem w zakrese uprawneń Rady Wydzału Nauk Poltycznych Akadem ll l
Humanstycznej m. A. Geysztora do nadawana stopna naukowego doktora nauk społecznych w zakrese nauk o poltyce. Potrzeby poznawcze, stnejące dotąd defcyty w lteraturze naukowej uzasadnają podjęce zakreślonego w temace dysertacj problemu badawczego. Zakres tematyk badawczej umożlwł także wykazane sę przez Doktoranta umejętnoścą systematycznej pracy analtycznej (kwerenda źródłowa) oraz soldnym warsztatem naukowym. 1. Cel teza pracy II. Orygnalne rozwązane problemu badawczego Jak wskazano wyżej, sam wybór problematyk badawczej stanow o orygnalnośc pracy zarówno postawony problem, jak jego rozwązane. Przyjęta przez Autora perspektywa spojrzena na problem poltyk energetycznej EUG z punktu wdzena eurazjatyzmu jest stotnym novum w lteraturze przedmotu. Eurazjatyzm jak zauważa Doktorant to najbardzej zaawansowany nurt współczesnej myśl geopoltycznej flozofcznej na obszarze postradzeckm. Centrum de eurazjatyzmu w jego klasycznej wersj była Rosja. Władze rosyjske w sposób mnej bardzej jawny wsperały zwolennków tego kerunku, który zyskwał na popularnośc w całym społeczeństwe. W ramach teor eurazjatyzmu zaczął sę jednocześne umacnać nowy kerunek tak zwany eurazjatyzm gospodarczy. Grono zwolennków tej de rośne ne tylko w Rosj nnych państwach postradzeckch, ale nawet poza grancam obszaru postradzeckego". Autor trafne zauważa, że w nowej nterpretacj dea eurazjatycka prezentuje stanowsko powszechne we współczesnej praktyce stosunków mędzynarodowych. Utworzene regonalnej struktury ntegracyjnej na obszarze postradzeckm odpowada ogólnośwatowej tendencj lkształtowana regonalnych jednostek, występujących jako samodzeln W 2 l
gracze globaln. Procesy ntegracj na obszarze eurazjatyckm, w szczególnośc te, wyrażające sę w kształtowanu różnych regonalnych struktur gospodarczych łączących państwa tego makroregonu śwata, oc powadają ogólnośwatowemu trendow rozwoju". Ogólnym celem analzowanej dysertacj doktorskej była welopłaszczyznowa analza przesłanek oraz motywów poltycznych społeczno-gospodarczych kształtujących procesy ntegracyjne w ramach EUG będących podstawą do opracowana wspólnej poltyk energetycznej państw członkowskch. Do realzacj tego celu nezbędne było poznane ne tylko ofcjalne przyjętej na pozome EUG ( poprzedzających ją organzacj) dokumentacj koncepcj, lecz równeż dokumentów neformalnego charakteru, ksążek, artykułów nnych publkacj welu autorów, pozwalających zrozumeć sedno zachodzących procesów. Ukazano jednocześne jawne nejawne nteresy poltyk państw członków Un, wspólne wyznaczających tendencje rozwoju w sferze energetyk. Przy badanu wspólnej poltyk energetycznej EUG najważnejszy problem polega na jej slnym,uzależnenu od stanowska Rosj domnującego poltycznego, gospodarczego energetycznego gracza na znacznej częśc obszaru postradzeckego. Nepublczny charakter oraz neprzewdywalność tej poltyk było stotnym czynnkem utrudnającym przeprowadzene przedmotowej analzy. Sytuację dodatkowo komplkowała neprzejrzystość poltyk nnych członków EUG, a także wysok wpływ na nch graczy zewnętrznych (m.n. Chn, USA, UE). hpotezy, że: Sformułowany cel problem badawczy pozwolł autorow na postawene : wspólna poltyka energetyczna EUG kształtuje sę główne pod wpływem poltyk Rosj domnującego gracza poltycznego na obszarze [)?/ZJ»; 3
postradzeckm, mającego własne nteresy poltyczne oraz gospodarcze konsekwentne realzującegoje w ramach Un;. poszczególne nteresy elementy poltyk nnych (oprócz Rosj) państwczłonków EUG równeż znajdują odbce w we wspólnej polltyce energetycznej Un, czasam slne ją znekształcając utrudnając rozumene sensu podejmowanych decyzj;. mmo deklarowanego pragmatyzmu prorytetu nteresów gospodarczych poltyka energetyczna Rosj jest jednym z najważnejszych narzędz jej wpływów poltycznych na obszarze postradzeckm; wykorzystując dostawy zasobów energetycznych oraz warunk ch tranzytu bez zwązku z celam gospodarczym, Rosja stara sę osągnąć potrzebne jej decyzje poltyczne zarówno w ramach EUG, jak poza jej grancam;. nową tendencją jest przesuwane wektora poltyk energetycznej EUG na Wschód, w praktyce oznaczające utratę przez Unę Europejską tradycyjnej rol kluczowego partnera handlowego dla tych państw zmnejszena możlwośc UE wpływu na poltykę państw-członków EUG;. skutkem ostatnej tendencj staje sę ntensyfkacja pozycj ( wpływu) na obszarze postradzeckm nowego gracza Chn, stopnowo zdobywających rolę partnera strategcznego EUG, w tym w branży energetycznej. Za mankament teoretycznej warstwy pracy należy uznać brak jasnej deklaracj dotyczącej przyjętego paradygmatu badawczego (choć to daje sę z treśc wynterpretować). W przypadku publkacj rozprawy co w odnesenu do nnejszej dysertacj uważam za bardzej nż pożądane należy to skorygować. Stwerdzam, że podstawowy cel badawczy został przez Autora zrealzowany, a poczynone przezeń ustalena mają stotną wartość merytoryczną. 7% 4
2. Struktura pracy Praca lczy cztery rozdzały, co wraz ze wstępem, zakończenem bblografą daje 332 stron tekstu. W rozdzale Autor podjął problem hstorycznego rozwoju koncepcj eurazjatyzmu stanowącej podstawę procesów ntegracyjnych na obszarze postradzeckm. Zdentyfkował poglądy poltyczne warunkujące powstane różnego rodzaju postradzeckch struktur ntegracyjnych, które stanowły podstawę do utworzena EUG. W rozdzale ll Doktorant przeanalzował proces eurazjatyckej ntegracj energetycznej. W rozdzale lll podjęto problem poltyk energetycznej państw członkowskch EUG wdzanej z perspektywy nteresów partykularnych Rosj, Kazachstanu, Bałorus, Armen Krgstanu. W końcowej częśc tego rozdzału przytoczone zostały wynk analzy porównawczej prawodawstwa państwczłonków EUG w sferze energetyk, pozwalające lepej zrozumeć zgodność narodowego prawodawstwa z zasadam deam ntegracj energetycznej. W rozdzale lv zaprezentowano analzę geopoltycznych geogospodarczych aspektów wspólnej poltyk energetycznej EUG. Przedstawona została rola znaczene, jake odlgrywa EUG w globalnych strukturach energetycznych. Praca wykazuje poprawną strukturalzację. Tytuły rozdzałów są jasne zrozumałe. Treść poszczególnych rozdzałów jest w zasadze zgodna z problemem określonym w tytule. Logka ne oudz zasadnczych zastrzeżeń. następstwo analzowanych zagadneń???/3) 5
3. Merytoryczna ocena pracy Ogólny pozom merytoryczny rozprawy na eży ocenć wysoko. Recenzowanej dysertacj jest właścwe przede wszystkm problemowe ujęce tematu. Obszerny materał analtyczny został służy przede wszystkm lustracj myśl ogólnych. Materał ten został staranne uporządkowany. Doktorant w pełn panuje nad zgromadzonym materałem, co śwadczy o jego ntelektualnej dojrzałośc, zdolnośc samodzelnego myślena z zachowanem rygorów naukowych, porządkowana obszernego materału emprycznego dotyczącego złożonych zjawsk społecznych poltycznych oraz formułowana wnosków. Myśl wyraża zaś w sposób klarowny z odwołanem sę do satk pojęcowej właścwej nauce o poltyce. Podstawy problemowo-analtycznego ujęca tematu stworzyły precyzyjne określone założena badawcze oraz: pole analzy. 4. Metodologa baza źródłowa pracy Autor posłużył sę metodą analzy porównawczej decyzyjnej. W toku analzy odwołuje sę do perspektywy systemowej, (:o uznać wypada za klasykę metodolog nauk o poltyce. Pracę ubogaca element statystyczno-kwaltatywny. Dobór metod ne budz zastrzeżeń. Kwerenda źródłowa, przeprowadzona przez Autora, objęła zasadncze dla tematu dysertacj obszary w adekwatnej perspektywe czasowej. Uważam, że rozpoznany, uporządkowany przeanalzowany materał analtyczny jest: reprezentatywny stanow dostateczną bazę dla formułowana wnosków. Kwerendy dokonano w sposób kompetentny. Zastosowana metoda oraz dobór źródeł umożlwły zrealzowane zamerzena badawczego. W.
5. Lteratura przedmotu Bblografa obejmuje dokumenty EUG krajowe, wtym akty normatywne, decyzje, monografe artykuły naukowe. Mankamentem jest skromna parta krytyczna wykorzystanego pśmennctwa, jakkolwek jego prezentacja ne budz zastrzeżeń. III. Ocena ogólnej wedzy teoretycznej umejetnośc samodzelnego prowadzena pragr naukowej 1. Erudycja Autora, w zakrese tytularnej problematyk, ne budz stotnejszych zastrzeżeń. Za szczególne cenne uważam odnoszene sę do źródeł perwotnych. 2. Za trafny uważam dobór lteratury poltologcznej. Autor wykazał sę bardzo dobrą orentacją w zakrese prac z teor praktyk studów wschodoznawczych.wykorzystany materał jest bogaty zróżncowany. 3. Zaprezentowany w pracy tok analzy, syntezowane skomplkowanej mater badawczej oraz precyzja wnoskowana dają newątplwe śwadectwo umejętnośc samodzelnego prowadzena pracy naukowej. 4. Dopracowana wymaga warstwa językowa, jest to jednak uwaga formalna, a ne merytoryczna. IV. Konkluzja Stwerdzam, że mgr nż. Leszek Robert Kurnck zrealzował w przedłożonej dysertacj zamerzone zadane badawcze oraz wykazał sę umejętnoścam prowadzena analzy naukowej w oparcu o dostępne źródła oraz zgodne z aktualnym stanem wedzy.
Dysertacja mgr. nż. Leszka Roberta Kurnckego spełna warunk stawane rozprawom doktorskm. Wnoszę zatem o dopuszczene mgr. nż. Leszka Roberta Kurnckego do daszych etapów przewodu doktorskego. Warszawa, 2018 04 09 (%%er.