Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Zarządzanie Liceum Ogólnokształcące Psary Śląski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Katowicach
Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 11
Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach 06-09-2011-30-11-2011 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Anna Muzyka, Anita Toborek. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Moja szkoła" Ankieta elektroniczna (CAWI) "Mój dzień" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd nd Badanie na próbie pełnej 12 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele Badanie na próbie pełnej uczniów klas rok niższych od najstarszych Badanie na próbie pełnej uczniów najstarszych klas Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, dobrani losowo Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych 12 3 30 0 12 12 28 9 nd nd 3 / 11
Informacja o szkole Nazwa placówki Liceum Ogólnokształcące Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Liceum ogólnokształcące Psary Główna Numer 91 Kod pocztowy 42-287 Urząd pocztowy Lubsza Telefon 34 357 9437 Fax 34 357 9437 Www www.naszelowpsarach.yoyo.pl Regon 15022234200000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Publiczna Dzieci lub młodzież Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 106 Oddziały 5 Nauczyciele pełnozatrudnieni 5 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 10 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 3 Średnia liczba uczących się w oddziale 21.2 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela 21.2 Województwo ŚLĄSKIE (24) Powiat Powiat lubliniecki (07) Gmina Woźniki (08) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 11
Wprowadzenie: obraz szkoły Liceum Ogólnokształcące w Psarach jest ponadgimnazjalną szkołą usytuowaną na wsi, w gminie Woźniki. Lokalizacja ta wpływa na dostępność społeczności wiejskiej do tego typu szkoły i niskie koszty dojazdu. Szkoła usytuowana jest na II piętrze, w nowym budynku, wspólnie ze szkołę podstawową. Liceum dysponuje przestronną bazą lokalową i sportową, a jego zadania statutowe są realizowane. Społeczność szkolna i lokalna włącza się w akcje sprzyjające pozyskiwaniu środków na doposażanie bazy i sprawne funkcjonowanie poprzez m.in organizowanie dorocznych festynów środowiskowych. Wyposażenie szkoły jest stale unowocześniane, ostatnio zostało wzbogacone o tablicę interaktywną i programy komputerowe. Atutem szkoły jest bogata oferta zajęć organizowanych dzięki środkom pozyskanym z zewnątrz. Dyrektor i nauczyciele szkoły tworzą kameralne grono, które zna swoje zadania i komunikuje się skutecznie, a wzajemne kontakty wpływają na jakość pracy szkoły. Nadzór pedagogiczny sprawowany przez dyrektora jest skuteczny, służy efektywnemu planowaniu, podnoszeniu wyników nauczania i dyscypliny pracy. Liceum Ogólnokształcące w Psarach odpowiada na lokalne zapotrzebowanie w zakresie IV etapu kształcenia. 5 / 11
Wyniki ewaluacji: Obszar: Zarządzanie Wymaganie: Funkcjonuje współpraca w zespołach Komentarz: Nauczyciele wspólnie planują działania podejmowane w szkole, rozwiązują problemy i doskonalą metody oraz formy współpracy. Wyniki badań wskazują, że planowanie oparte jest na analizie efektów pracy zespołów, czego przykładami są: analiza wyników egzaminu maturalnego, matury próbnej, testów kompetencji, badań osiągnięć edukacyjnych, lekcji koleżeńskich. Jak wynika z wywiadu z nauczycielami i obserwacji, grono pedagogiczne Liceum Ogólnokształcącego w Psarach jest niewielkie, relacje panujące wśród nauczycieli są serdeczne, stąd często pojawiające się problemy, szczególnie wychowawcze, są rozwiązywane na bieżąco. Według 11 nauczycieli oraz dyrektora szkoły zespoły pomagają w rozwiązywaniu pojawiających się w pracy problemów. 9 spośród 12 ankietowanych nauczycieli korzysta z pomocy innych nauczycieli w rozwiązywaniu problemów, na które napotyka w szkole. Uczniowie są znani nauczycielom, nauczyciele indywidualizują podejście do nich, np. szybko reagują, w przypadku niepokojącej frekwencji, złego zachowania, zgłaszają problem wychowawcy i dyrektorowi szkoły. Młodzi nauczyciele, jak stwierdzili w prowadzonym wywiadzie, zawsze mogą zwrócić się do starszych kolegów. W trakcie pracy w zespole poznają warsztat i metody pracy, uczą się prawidłowego dokumentowania przebiegu procesu nauczania. Nauczyciele zatrudnieni w kilku placówkach mogą liczyć na pomoc kolegów, zarówno w ramach pracy zespołów, jak i w indywidualnych kontaktach. Nauczyciele dzielą się pozyskaną literaturą i pomocami, biblioteczka nauczycielska jest bogata i dostępna dla wszystkich. Dyrektor szkoły reaguje na postulaty nauczycieli oraz na zgłaszane potrzeby, w miarę możliwości doposaża warsztat ich pracy. Doskonalenie zawodowe nauczycieli w zakresie metod i form współpracy odbywa się w formie szkoleń wewnętrznych, zewnętrznych i innych, co potwierdzają wszyscy ankietowani nauczyciele i dyrektor szkoły. Przebiega to w formie obserwacji współpracujących zespołów (8 osób), poprzez udział w projektach dotyczących współpracy (7osób) i wizytach studyjnych (5 osób). Większość nauczycieli stwierdziła, że doskonali metody i formy współpracy poprzez wspólne pisanie projektów i udział w ewaluacji wewnętrznej. Dyrektor szkoły stwierdził, że wszystkie formy doskonalenia w badanym zakresie są przydatne w praktyce. Realizację tej tematyki podczas szkoleniowych posiedzeń rady pedagogicznej potwierdza także dokumentacja szkolna. Wśród zagadnień szkoleniowych znalazły się: "Budowanie zespołów problemowych i zadaniowych w szkole", "Edukacyjna Wartość Dodana", "Akademia Wychowawcy", "Planowanie, projektowanie i przeprowadzanie ewaluacji wewnętrznej w szkole", "Ocenianie kształtujące, jako propozycja nowoczesnej edukacji", "Procedury maturalne", "BHP". W szkole działają zespoły nauczycielskie. Jak wynika z wywiadu z nauczycielami oraz ankiety z dyrektorem, prawie wszyscy nauczyciele angażują się w ich prace i stosują regularne procedury ewaluacyjne. W szkole działa zespół ds. bezpieczeństwa, zespół przedmiotów humanistycznych i językowych, zespół ds. ewaluacji, zespół przedmiotów matematyczno - przyrodniczych. Każdy z zespołów analizuje plan działania ustalony na dany rok pod kątem jego realizacji. Wyciągane są wnioski i wprowadzane zmiany. 11 z 12 ankietowanych nauczycieli czyni to w związku z organizowanymi imprezami dla rodziców i uczniów, 10 osób angażuje się w zakres działań programowych i metodycznych, 9 w zakres zadań wychowawczych, profilaktycznych i ewaluacji wewnętrznej, a 8 w związku ze współpracą z otoczeniem zewnętrznym. Niektórzy z nauczycieli pracują dodatkowo w zespole ds. bezpieczeństwa i ds. realizacji "grantów". W przypadku zespołu ds. bezpieczeństwa poszerzono zakres działań szkoły o pokazy ratownictwa przedmedycznego, zorganizowano konkurs dotyczący udzielania pomocy przedmedycznej. Zespół ds. przedmiotów humanistycznych i językowych dokonywał analizy efektów swojej pracy pod kątem przygotowań do egzaminu maturalnego. Analizowano prace poszczególnych uczniów, wyniki matur próbnych. Dużo uwagi zespoły poświęcają na aspekty pracy wychowawczej z uczniami. Wspólnie rozwiązują problemy, które mają wpływ na efekty nauczania. Zespoły analizują efekty wynikające z proponowanej przez nie oferty. Wycieczki i wyjazdy mają zawsze wymiar dydaktyczny, np. "Śladami Wyspiańskiego", "Renesansowy Kraków", spektakle teatralne. Nauczyciele dbają, aby tematyka wyjazdów była skorelowana z kilkoma przedmiotami. Zespół humanistyczny i językowy analizuje efekty wymiany ze szkołą w Niemczech pod kątem sprawności językowej uczniów uczestniczących w wymianie. Zespół ds. przedmiotów matematyczno - przyrodniczych stale analizuje efekty swojej pracy pod kątem wyników egzaminów maturalnych. Organizowane są matury próbne, matury "Operona", badania osiągnięć edukacyjnych z matematyki i chemii. Stwarzane są liczne sytuacje porównywalne pod względem 6 / 11
merytorycznym i organizacyjnym z egzaminem maturalnym. Powyższe dane potwierdzają wyniki wywiadów i ankiet zarówno z nauczycielami, jak i z dyrektorem. W opinii przedstawicieli samorządu i partnerów szkoły Liceum Ogólnokształcące w Psarach bardzo dobrze współpracuje z miejscowym gimnazjum i szkołą podstawową, także z Ochotniczą Strażą Pożarną, Ludowym Klubem Sportowym "Orzeł Psary - Babienica". Podejmowane działania sprzyjają promocji Liceum, integrują społeczność lokalną na rzecz jego rozwoju. Społeczność szkolna jest aktywna podczas uroczystości jubileuszowych miejscowych organizacji, Gminnych Pikników, Międzygminnego Konkursu Językowego dla gimnazjalistów, Dni Ziemi Woźnickiej oraz Dni Otwartych Szkoły. Partnerzy szkoły i przedstawiciele władz samorządowych są często zapraszani do szkoły. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny Komentarz: Dyrektor zapoznał nauczycieli z wymaganiami dotyczącymi nadzoru pedagogicznego zgodnie z rozporządzeniem MEN, w tym z aspektami związanymi z ewaluacją wewnętrzną, zwrócił uwagę na istotę ewaluacji i jej znaczenie. Po konsultacji z nauczycielami wybrano obszary do ewaluacji, powołano także zespoły do jej przeprowadzenia w roku szkolnym 2009/2010 oraz 2011/2012. Cała rada pedagogiczna została przeszkolona w zakresie prowadzenia ewaluacji, co potwierdza dyrektor w wywiadzie oraz analiza dokumentacji. Wszyscy ankietowani nauczyciele stwierdzili, że są zaangażowani w pracę zespołów prowadzących ewaluację wewnętrzną. Uważają, że czynią to w wystarczającym (7 osób) lub w wysokim stopniu (4 osoby). 8 z 12 ankietowanych robi to ze względu na panujący w szkole zwyczaj udziału większości nauczycieli w tym działaniu, 4 uważa ewaluację wewnętrzną za niezbędną i angażuje się w nią dla poprawienia jakości własnej pracy. Wyniki wewnętrznego nadzoru pedagogicznego są wykorzystywane do planowania pracy szkoły, służą do wprowadzania zmian w jej funkcjonowaniu i rozwoju. Jak wynika z wywiadów przeprowadzonych z dyrektorem szkoły i nauczycielami oraz analizy dokumentacji, wnioski z wewnętrznego nadzoru pedagogicznego i ewaluacji są uwzględniane w planie pracy szkoły, a także podczas planowania nadzoru pedagogicznego na nowy rok szkolny. Dotyczy to: intensyfikacji pracy z języka angielskiego i matematyki w celu podniesienia wyników matury oraz wprowadzenia dodatkowych zajęć z tych przedmiotów, przeszkolenia nauczycieli w zakresie prowadzenia ewaluacji wewnętrznej, wprowadzenia zmian w zespołach ewaluacyjnych, doposażenia pracowni w sprzęt specjalistyczny (fantom, tablica interaktywna, programy komputerowe), poprawy jakości prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania pod kątem systematyczności wystawiania ocen, bieżących zapisów, frekwencji. W wyniku ewaluacji wewnętrznej dokonano także modyfikacji oferty szkoły, szczególnie pod kątem efektywności zajęć dodatkowych, organizacji zajęć (na basenie). Wzmocniono nadzór dyrektora nad pracami tych zespołów. Zachęcano uczniów do aktywności na zajęciach pozalekcyjnych (stało się to również tematem tegorocznej ewaluacji wewnętrznej). Jak wynika z wywiadu i badania dokumentacji dwa razy w roku dyrektor szkoły przedstawia na posiedzeniach rady pedagogicznej wnioski z nadzoru pedagogicznego. Często zgłasza również uwagi wynikające z bieżących czynności. Wnioski z obserwacji lekcji zgłaszane są na bieżąco i wprowadzane do warsztatu pracy nauczyciela. Podobnie po przeprowadzanych kontrolach, np. dzienników lekcyjnych. Wnioski z nadzoru wpływają na wybór przedmiotów realizowanych w zakresie rozszerzonym. Poprawiają się wyniki matur, szkoła jest bardzo bezpieczna, bogata jest oferta zajęć dodatkowych, baza szkoły wpływa na wyniki naboru do kl. I. Nauczyciele mają wysokie poczucie odpowiedzialności za szkołę, co stwierdzili w wywiadzie wszyscy respondenci. Każdy nauczyciel przedmiotu stale doskonali swój warsztat pracy, ale działa w porozumieniu z innymi nauczycielami, mając na uwadze rozwój ucznia. Realizacja projektów współfinansowanych przez EFS - Partnerzy w nauce, Liceum w Psarach przepustką do sukcesu w znaczący sposób wpłynęła na podniesienie atrakcyjności oferty liceum i pobudzenie aktywności własnej uczniów, co potwierdzają wyniki wywiadów z nauczycielami i dyrektorem oraz ankiety dla nauczycieli. Poziom spełniania wymagania: B 7 / 11
Wymaganie: Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie Komentarz: Szkoła ma odpowiednie warunki lokalowe, które są wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych programów nauczania. Potwierdzają to: dyrektor, 10 z 12 ankietowanych nauczycieli oraz prowadzone obserwacje. 21 z 28 ankietowanych rodziców oceniło warunki lokalowe szkoły jako odpowiednie (7 osób jest zdania, że występują nieliczne braki). Placówka dysponuje dużymi salami zajęć, przestronnymi korytarzami, stołówką, salami gimnastycznymi, kompleksem boisk sportowych. W zgodnej opinii rodziców, uczniów, nauczycieli i partnerów mocną stroną szkoły są mało liczne klasy, w związku z tym panuje rodzinna atmosfera, młodzież nie jest anonimowa, a nauczyciele mają indywidualne podejście do każdego ucznia. Szkoła jest kameralna, czysta, estetycznie urządzona. Powyższe argumenty potwierdza również prowadzona obserwacja placówki. Zdaniem nauczycieli i dyrektora szkoła potrzebuje auli. W opinii przedstawiciela samorządu nie ma realnych planów zmian warunków lokalowych, ale są warunki sprzyjające powiększeniu w przyszłości sali gimnastycznej lub nadbudowaniu auli. Zastępczym rozwiązaniem jest urządzanie tymczasowej sceny na korytarzu szkolnym, zaciemnianie okien żaluzjami zamontowanymi na stałe. Wśród niedogodności dyrektor wymienia również brak zaplecza pracowni komputerowej. W szkole znajduje się wyposażenie wystarczające do realizowania podstawy programowej i przyjętych programów nauczania, co potwierdza dyrektor oraz 7 z 12 ankietowanych nauczycieli. 5 ankietowanych osób jest zdania, że występują nieliczne braki w tym zakresie. Wszyscy ankietowani uczniowie klas II uważają, że w szkole jest wystarczająco dużo pomocy do nauki (21- tak, 9 - raczej tak). W opinii uczestniczących w wywiadzie rodziców wyposażenie szkoły jest dobre, uczniowie mają do dyspozycji różnorodne pracownie, min. informatyczną, fizyczną, chemiczną (ze stołem demonstracyjnym), telewizyjną, bibliotekę (wyposażoną w komputery z dostępem do internetu oraz odpowiednią ilością książek). Uczniowie mają dostęp do sali gimnastycznej oraz do boisk sportowych wyposażonych w odpowiednią ilość sprzętu sportowego. Obserwacja zajęć wykazała, że wyposażenie klasy umożliwia realizację zaplanowanych celów. Prowadzone badania potwierdzają, że w szkole podejmowane są skuteczne działania wzbogacające bazę lokalową i wyposażenie w celu poprawy warunków realizacji przyjętych w szkole programów nauczania i poszerzania oferty zajęć. Przykładem zmian jest urządzenie pracowni języka polskiego i historyczno - geograficznej, doposażenie pracowni chemiczno - biologicznej i informatycznej. Szkoła jest prowadzona przez Gminę Woźniki, w związku z tym samorząd finansuje, min. remonty, dofinansowuje liczne przedsięwzięcia, np. konkursy, forum samorządów uczniowskich, wymianę uczniowską z Merseburgiem. Ze środków pełnomocnika burmistrza ds. przeciwdziałania problemom alkoholowym zakupiono sprzęt sportowy oraz programy profilaktyczne, sfinansowano zajęcia SKS. W szkole realizowane są projekty edukacyjne, na które zostały pozyskane środki pozabudżetowe. Dzięki nim poszerzono ofertę pracy szkoły, ale także doposażono pracownie, bibliotekę oraz zakupiono sprzęt ekspozycyjny (stojaki, ekrany, żaluzje) i tablicę interaktywną. Szkoła współpracuje z rodzicami przy poprawianiu warunków lokalowych i jej wyposażaniu, co potwierdzają prowadzone wywiady. W miarę potrzeb rodzice uczestniczą w przeprowadzaniu drobnych prac remontowych. Z funduszu rady rodziców oraz dochodów z festynu środowiskowego i darowizn sponsorów finansowane są min. pomoce dydaktyczne. W opinii wszystkich respondentów atutem szkoły jest jednozmianowość oraz dobry dojazd, dbałość dyrektora o jak najlepsze warunki dla uczniów, stałe wzbogacanie bazy szkoły, a także klimat i atmosfera. Uczniowie podczas wywiadu podkreślili, że mają równy dostęp do boisk sportowych, sali gimnastycznej, pracowni, komputerów, biblioteki oraz Centrum Informacji Multimedialnej. W celu uatrakcyjnienia oferty uczniowie klasy I uczestniczą w zajęciach na basenie w Tarnowskich Górach, które są dofinansowane przez Gminę Woźniki. W opinii uczniów ich wnioski są uwzględniane przy zakupie niektórych pomocy i sprzętu, np. w przypadku zakupu telewizora i instrumentów muzycznych. Poziom spełniania wymagania: B 8 / 11
Wnioski z ewaluacji: 1. Baza lokalowa stwarza szkole warunki do stałego poszerzania oferty programowej. 2. Nauczyciele rozwijają swoje umiejętności związane ze współpracą w zespole. 3. Nadzór pedagogiczny, w tym ewaluacja wewnętrzna wpływają na kierunki wprowadzonych w szkole zmian. 4. Środowisko lokalne akceptuje styl zarządzania i organizację pracy nauczycieli. 5. Wyposażenie szkoły wymaga stałego uzupełniania, zgodnie z przyjętymi kierunkami działania. 9 / 11
Wymaganie Obszar: Zarządzanie Funkcjonuje współpraca w zespołach Sprawowany jest wewnętrzny nadzór pedagogiczny Szkoła lub placówka ma odpowiednie warunki lokalowe i wyposażenie Poziom spełniania wymagania B B B 10 / 11
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Raport sporządzili: Anna Muzyka Anita Toborek Kurator Oświaty:... Wersja pełna raportu dostępna jest pod adresem: www.platforma.npseo.pl/summary/htmlreport/id/6656 11 / 11