Jakiego wsparcia potrzebuje uczeń - we właściwym postrzeganiu siebie w świecie pracy? - w usamodzielnianiu decyzji o przyszłości w tym zawodowej? - we właściwym doborze obszarów zawodowych, treści pracy? VT
1) Pokazania wiarygodnych i sprawdzonych źródeł informacji i inspiracji (korzystania z mediów, świadomego odbierania podawanych przekazów, korzystania z wiedzy osób z bogatą wiedzą, czasopism, radia, środowisk twórczych czy branżowych) 2) Wykorzystywania i przetwarzania, zdobytej wiedzy w optymalny dla siebie sposób (również pod kątem kreatywnego myślenia) kształtowanie postaw ludzi nietuzinkowych, ciekawych świata, 3) Sprawdzonych danych o gospodarce i rynku pracy, możliwościach kształcenia (całożyciowej edukacji)
4) Możliwościach zdobywania wiedzy (nie tylko szkolnej ale również tzw. wprawek, możliwości uczestniczenia w zajęciach pozaszkolnych, kołach zainteresowań, klubach, Domach Kultury itp. 5) Informacji o mocnych stronach, predyspozycjach 6) Pomocy we wskazaniu zainteresowań, nazwaniu ich 7) Rozmowy na temat potrzeb i oczekiwań względem przyszłości zawodowej, ewentualnych barier i ograniczeń 8) Pozytywnego wzmocnienia i motywacji
Projekt Vademecum talentu zintegrowana ocena predyspozycji i zainteresowań zawodowych uczniów Nr WND-POKL-03.04.03-00-028/08 jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki; Priorytet III - Wysoka jakość systemu oświaty, Działanie 3.4 Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie
Partnerzy ECORYS Polska Sp.zo.o. Stowarzyszenie Doradców Szkolnych i Zawodowych RP
Pionierskie rozwiązania w tym projekcie to: zaangażowanie bardzo szerokiej grupy osób w diagnozę zainteresowań i predyspozycji uczniów w tym rodziców i rówieśników uniezależnienie procesu diagnozy od wyników w nauce, poziomu wiedzy (zarówno wybitnie zdolnych jak i mających problemy w nauce) uwzględnienie predyspozycji i zainteresowań zawodowych, które ujawniają się w związku z procesem nauczania, jak również niezależnych od tego procesu włączenie w proces badania predyspozycji i zainteresowań jednocześnie: nauczycieli, rodziców, dzieci, rówieśników, pedagogów i szkolnych doradców zawodowych,
możliwość stosowania narzędzi przez osoby z innym wykształceniem niż psychologiczne, dostosowanie narzędzi do potrzeb i możliwości każdej grupy wiekowej, począwszy od szkoły podstawowej, a skończywszy na szkole ponadgimnazalnej, objęcie ucznia działaniami diagnostycznymi przez cały okres pobierania nauki od szkoły podstawowej do szkoły ponadgimnazjalnej.
Rezultatem zastosowania pakietu Vademecum talentu będzie znalezienie wypadkowej ocen wszystkich stron, przełożenie jej na konkretne kroki rozwojowe planowanie indywidualnej ścieżki rozwoju edukacyjno-zawodowego. Korzystając z kolejnych elementów pakietu, przez cały okres nauki szkolnej, uczeń krok po kroku uzyska bogaty, złożony obraz swoich predyspozycji i zainteresowań, efektem pracy z pakietem będzie indywidualne portfolio ucznia Vademecum talentu przechodzące wraz z nim na kolejne etapy kształcenia.
Dokonywać oceny i współuczestniczyć w procesie rozwoju ucznia będą: nauczyciel wypełnia arkusz oceny ucznia, dzięki czemu odkryte zostaną predyspozycje i zainteresowania ucznia i obszary, w których powinien on się rozwijać, rodzic wypełnia arkusz oceny dziecka ujawniając zainteresowania i predyspozycje, które niekoniecznie przejawiają się w szkole, uczeń dokonuje samooceny, korzysta z testu do samobadania, uczestniczy w grupowych zajęciach psychoedukacyjnych, korzysta z arkusza samooceny, tworzy własne Vademecum talentu
rówieśnicy wypełniają arkusz oceny, koncentrując się na mocnych stronach diagnozowanego ucznia, pedagog szkolny/doradca zawodowy dzięki zdobyciu niezbędnej wiedzy o stosowaniu narzędzi i analizy ich wyników pedagog szkolny (lub szkolny doradca zawodowy) będzie najważniejszym asystentem rozwoju uczniów. Zbiera i analizuje dane uzyskane od wszystkich uczestników procesu diagnozowania, pozwalające zaproponować uczniom formy i rodzaje wsparcia posiadanych predyspozycji i ścieżkę rozwoju zainteresowań (np. wybór profilu kształcenia, kursu, koła zainteresowań).
Etapy wdrożenia narzędzi: Powstałe pakiety narzędzi wdrożono kaskadowo na trzech poziomach: największych poradni psychologiczno-pedagogicznych, mniejszych poradni, szkół
Uczestnicy projektu: 60 pracowników największych poradni psychologicznopedagogicznych zajmujących się doradztwem zawodowym wzięło udział w 2-dniowym (16 godzin) szkoleniu mentorskim na temat metodologii, standardów i procedur stosowania narzędzi i opracowywania jego wyników. Każdy Mentor zorganizował szkolenie instruktarzowe dla 5 pracowników mniejszych poradni ze swojego rejonu, Szkolenia te (tzw. instruktarzowe) przeszło łącznie 300 pracowników poradni. Każda z 360 poradni miała możliwość, wdrożenia narzędzia w podlegających im placówkach
Ponadto: 500 pedagogów szkolnych, doradców zawodowych, nauczycieli i rodziców odbyło szkolenia on-line na temat stosowania narzędzi z pakietów; 2500 pakietów narzędzi, zostało rozesłane do szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
Rodzaje narzędzi powstałych w ramach projektu: Test do samobadania predyspozycji i zainteresowań uczniów, Arkusz samooceny dla ucznia, Arkusz oceny ucznia przeznaczony dla pedagoga / szkolnego doradcy zawodowego, nauczyciela, rodziców Arkusz oceny ucznia przeznaczony dla rówieśników, Narzędzia diagnostyczne, powstały w trzech wersjach wiekowych. Testy do samobadania przeszły procedurę standaryzacji i normalizacji
Przewodnik po wolnym czasie - zawierający praktyczne wskazówki i porady jak efektywnie wykorzystać czas wolny z dzieckiem Poradnik posługiwanie się narzędziami z pakietu, tworzenie własnego Portfolio Vademecu talentu,
Dla nauczycieli, pedagogów szkolnych lub doradców zawodowych: 12 scenariuszy zajęć grupowych, zabaw dotyczących: samopoznania, autodiagnozy, budowania poczucia własnej wartości, rozwijania predyspozycji, rozwijania zainteresowań. Narzędzie w podziale na trzy grupy wiekowe; Przewodnik wdrażania zintegrowanej oceny do szkół, doskonalenie predyspozycji i zainteresowań zawodowych w formie zajęć pozalekcyjnych/pozaszkolnych w rozwoju edukacyjno-zawodowym.
Test do samobadania predyspozycji i zainteresowań zawodowych ucznia (poziom szkoły podstawowej)
Samoocena zdolności i umiejętności zainteresowania cechy charakteru wartości i oczekiwania stan zdrowia wiedza
ZBIERANIE INFORMACJI Informacje o zawodach Informacje edukacyjne Zadania i czynności Rodzaj pracy Wymagania psychofizyczne Warunki podjęcia pracy w zawodzie Szanse zatrudnienia i płace Informacje adresowe Dane o kierunkach kształcenia Wymagania wstępne Program kształcenia Koszty Warunki socjalne
ZBIERANIE INFORMACJI Źródła informacji https://doradca.praca.gov. pl http://ec.europa.eu/ploteu s www.psz.praca.gov.pl www.ohpdlaszkoly.pl
Arkusz oceny ucznia gimnazjum, przeznaczony dla nauczyciela/pedagoga lub doradcy zawodowego
Zastanów się teraz dobrze i w prawej części tabeli wymień odpowiednio 5 zawodów, w których, według Ciebie, wspierany uczeń najlepiej mógłby zrealizować swoje preferowane wartości. Jakie wartości, według Ciebie, powinien uczeń wzmocnić (ew. dołączyć do pierwszej piątki ):
Cechy psychofizyczne i obszary związane ze stanem zdrowia. Czynnikiem, który odgrywa bardzo ważną rolę w planowaniu kariery zawodowej, jest stan fizyczny i zdrowotny. Patrząc na człowieka zupełnie funkcjonalnie jak na maszynę wykonującą pracę i traktując go jako złożony system, możemy wyróżnić kilka sfer, których prawidłowe funkcjonowanie warunkuje właściwe i bezpieczne wykonywanie pracy, czyli prawidłowe spełnienie wymagań stawianych przed nim na danym stanowisku pracy. Sfery te można wyróżnić ze względu na to, czym człowiek pracuje oraz ze względu na przyjęty funkcjonalny podział układów psychofizjologii człowieka. Z tego punktu widzenia nie jest najważniejsze, na co chorowała lub choruje dana osoba, lecz co uległo zaburzeniu, jakie funkcje psychofizyczne, jakie sfery wykonawcze nie funkcjonują prawidłowo i uniemożliwiają tym samym sprostanie niektórym wymaganiom stawianym przez zawód. Mimo że ocena stanu fizycznego i zdrowotnego należy do lekarza, może zauważasz coś niepokojącego u wspieranego ucznia?
Proponujemy wypełnienie krótkiej tabeli określającej podstawowe cechy psychofizyczne i obszary związane ze stanem zdrowia. Oceniając poszczególne obszary, wybieraj NIE, jeśli nie zauważasz żadnych problemów w jego funkcjonowaniu. Jeśli masz wątpliwości bądź zauważasz jakieś dysfunkcje w którejś ze sfer (nawet jeśli to tylko podejrzenia), zaznacz TAK. Lepiej jest bowiem w kwestiach stanu zdrowia być nadwrażliwym niż przeoczyć coś, co może w przyszłości uniemożliwić wykonywanie wymarzonego zawodu. Jeśli brak Ci informacji co do danego obszaru lub nie jesteś w stanie ocenić jego funkcjonowania, zaznacz znak zapytania?.
Podsumowanie Połączenie w jednym pakiecie róznorodnych narzędzi Ocena 360-9 arkuszy wsparcia Nowe narzędzia testowe Wsparcie metodyczne
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Katarzyna Karska